Automoderated users، confirmed، مدیران، templateeditor
۵٬۹۹۹
ویرایش
مرو: تفاوت میان نسخه‌ها
←پیشینه تاریخی
بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
| خط ۲: | خط ۲: | ||
== پیشینه تاریخی == | == پیشینه تاریخی == | ||
نام دو شهر است در [[خراسان]] یکی مشهور به مروالشاهجان و دیگری | نام دو شهر است در [[خراسان]] یکی مشهور به مروالشاهجان و دیگری مَروَروذ، یا مرّوذ و یا مروالروذ و هر دو را با هم «مروان» خوانند. نسبت به اولی را بر خلاف قیاس «مروزی» نوشته اند. برخی مروی و مرویه را نسبت به شهری دانسته اند در [[عراق]] بر شط [[فرات]]. اما نسبت به شهر دوم، بر لفظ خود است یعنی مَروَرودی و مَروَذیّ. <ref>اقرب الموارد از مصباح، به نقل دهخدا، ج 13، 1377، ص 20711، مدخل مرو.</ref> چون مطلق مرو گویند مراد مروشاهجان است و آن شهری است از [[خراسان]] و نسبت بدان مروی و مروزی و مرغزی می آید.<ref>یادداشتهای دهخدا، به نقل دهخدا، ج 13، 1377، ص 20711، مدخل مرو.</ref> | ||
این شهر در 550 ق، ده کتابخانه بزرگ عمومی داشت که یکی از آنها دوازده هزار جلد کتاب داشت. مردم مرو [[ایرانی]] و زبانشان [[فارسی]] بوده است.<ref>یادداشتهای دهخدا، به نقل دهخدا، ج 13، 1377، ص 20711، مدخل مرو.</ref> | این شهر در 550 ق، ده کتابخانه بزرگ عمومی داشت که یکی از آنها دوازده هزار جلد کتاب داشت. مردم مرو [[ایرانی]] و زبانشان [[فارسی]] بوده است.<ref>یادداشتهای دهخدا، به نقل دهخدا، ج 13، 1377، ص 20711، مدخل مرو.</ref> | ||
| خط ۹: | خط ۹: | ||
یعقوبی می نویسد: و از [[سرخس]] بر جادۀ اعظم تا مرو شش منزل راه است که اول آنها «اشتر مغاک» است و سپس «تلستانه» و سپس «دندانقان» و سپس «کنوکرد» املاک خاندان [[على بن هشام بن فرّ خسرو]]، و این منازل در میان دشت و بیابان واقع است و هر منزلى از آنها داراى دژى است که اهل آن منزل از تعرض ترکان در آن متحصن مى‌شوند، چه بسا که ترکان بر بعضى از این منازل شبیخون زنند. و سپس مرو که مهمترین استانهاى خراسان است و [[حاتم بن نعمان باهلى]] از طرف [[عبد اللّه بن عامر]] در خلافت [[عثمان]] آن را فتح کرد و گفته مى‌شود که [[احنف بن قیس]] در فتح آن که در سال 31 روى داد حضور داشت و مردم مرو اشرافى از دهقانان عجم‌اند و نیز قومى از عرب از (قبائل) [[ازد]] و [[تمیم]] و [[جزانیان]] در آن سکونت دارند و والیان خراسان در اینجا منزل مى‌کردند و نخستین کسى که در آن فرود آمد [[مأمون]] بود و سپس کسانى که بعدها حکومت خراسان یافتند، تا آنکه [[عبداللّه بن طاهر]] در [[نیشابور]] منزل گزید. | یعقوبی می نویسد: و از [[سرخس]] بر جادۀ اعظم تا مرو شش منزل راه است که اول آنها «اشتر مغاک» است و سپس «تلستانه» و سپس «دندانقان» و سپس «کنوکرد» املاک خاندان [[على بن هشام بن فرّ خسرو]]، و این منازل در میان دشت و بیابان واقع است و هر منزلى از آنها داراى دژى است که اهل آن منزل از تعرض ترکان در آن متحصن مى‌شوند، چه بسا که ترکان بر بعضى از این منازل شبیخون زنند. و سپس مرو که مهمترین استانهاى خراسان است و [[حاتم بن نعمان باهلى]] از طرف [[عبد اللّه بن عامر]] در خلافت [[عثمان]] آن را فتح کرد و گفته مى‌شود که [[احنف بن قیس]] در فتح آن که در سال 31 روى داد حضور داشت و مردم مرو اشرافى از دهقانان عجم‌اند و نیز قومى از عرب از (قبائل) [[ازد]] و [[تمیم]] و [[جزانیان]] در آن سکونت دارند و والیان خراسان در اینجا منزل مى‌کردند و نخستین کسى که در آن فرود آمد [[مأمون]] بود و سپس کسانى که بعدها حکومت خراسان یافتند، تا آنکه [[عبداللّه بن طاهر]] در [[نیشابور]] منزل گزید. | ||
آب آشامیدنى اهالى مرو از چشمه‌هایى است که جریان دارد و از رودخانه‌هایى، و [[خراج]] آن داخل در خراج [[خراسان]] است.<ref>یعقوبی، 1356، ص 55.</ref> | آب آشامیدنى اهالى مرو از چشمه‌هایى است که جریان دارد و از رودخانه‌هایى، و [[خراج]] آن داخل در خراج [[خراسان]] است.<ref>یعقوبی، 1356، ص 55.</ref> | ||
| خط ۱۶: | خط ۱۷: | ||
دولت [[ایران]] در دوره [[ناصرالدین شاه]] با تسلیم شدن به [[قرارداد آخال]]، که در 22 محرّم 1299/ 12 دسامبر 1881 منعقد شد، عملاً الحاق بخش‌هایی از خاک ایران را به [[روسیه]] پذیرفت.<ref>سارلی، ج 1، ص 312؛ گلی ، ص 161ـ162؛ به نقل [http://www.encyclopaediaislamica.com/madkhal2.php?sid=3477]</ref> در 1300/ 1883، روسها جلگة تجن در شمال خراسان را تصاحب کردند و در اوایل 1301/ 1884 مرو و سپس [[سرخس]] را به متصرفات خود افزودند.<ref>[http://www.encyclopaediaislamica.com/madkhal2.php?sid=3477]</ref> | دولت [[ایران]] در دوره [[ناصرالدین شاه]] با تسلیم شدن به [[قرارداد آخال]]، که در 22 محرّم 1299/ 12 دسامبر 1881 منعقد شد، عملاً الحاق بخش‌هایی از خاک ایران را به [[روسیه]] پذیرفت.<ref>سارلی، ج 1، ص 312؛ گلی ، ص 161ـ162؛ به نقل [http://www.encyclopaediaislamica.com/madkhal2.php?sid=3477]</ref> در 1300/ 1883، روسها جلگة تجن در شمال خراسان را تصاحب کردند و در اوایل 1301/ 1884 مرو و سپس [[سرخس]] را به متصرفات خود افزودند.<ref>[http://www.encyclopaediaislamica.com/madkhal2.php?sid=3477]</ref> | ||
== پانویس == | == پانویس == | ||
<references /> | <references /> | ||