کاربر ناشناس
اطفال (در قیامت): تفاوت میان نسخه‌ها
جز
←نظر معتزله
imported>Mgolpayegani جز (←نظر ابو حنیفه) |
imported>Mgolpayegani جز (←نظر معتزله) |
||
| خط ۵۳: | خط ۵۳: | ||
[[معتزله]] که مدافعان عدل الهى و [[حسن و قبح عقلی]] هستند، بر این باورند که بر خداوند روا نیست اطفال را در آخرت عذاب کند و همه کودکان اعم از اینکه پدرانشان مؤمن باشند، یا مشرک، در بهشتند. بر همین اساس اسکافى (ه م) ردیه‌ای بر ازارقه نوشت. | [[معتزله]] که مدافعان عدل الهى و [[حسن و قبح عقلی]] هستند، بر این باورند که بر خداوند روا نیست اطفال را در آخرت عذاب کند و همه کودکان اعم از اینکه پدرانشان مؤمن باشند، یا مشرک، در بهشتند. بر همین اساس اسکافى (ه م) ردیه‌ای بر ازارقه نوشت. | ||
[[قاضى عبدالجبار]] نظریه‌پرداز بزرگ معتزله برای اثبات این مدعا ادله مختلفى مى‌آورد: او نخست به تعریف عذاب اخروی مى‌پردازد؛ عذاب اخروی وارد آوردن زیان خالصى است برای خوار داشتن شخصى که سزاوار آن است. تعذیب در اینجا همانند ثواب اخروی است که تنها مکلفان‌ِ دارای استحقاق از آن برخوردار مى‌شوند. پس همان‌گونه که خداوند تنها به مستحق ثواب مى‌دهد، در اینجا نیز فقط مستحق کیفر را دچار عذاب مى‌کند، البته | [[قاضى عبدالجبار]] نظریه‌پرداز بزرگ معتزله برای اثبات این مدعا ادله مختلفى مى‌آورد: او نخست به تعریف عذاب اخروی مى‌پردازد؛ عذاب اخروی وارد آوردن زیان خالصى است برای خوار داشتن شخصى که سزاوار آن است. تعذیب در اینجا همانند ثواب اخروی است که تنها مکلفان‌ِ دارای استحقاق از آن برخوردار مى‌شوند. پس همان‌گونه که خداوند تنها به مستحق ثواب مى‌دهد، در اینجا نیز فقط مستحق کیفر را دچار عذاب مى‌کند، البته خداوند گاه شخصى را که مستحق کیفر نیست، به واسطه عبرت‌آموزی، یا عوض بخشیدن، در معرض عذاب قرار مى‌دهد. افزون بر این، به نظر قاضى عبدالجبار اگر خداوند کودکان را عذاب کند، این کار ستم است و ستم قبیح است و خدا کار قبیح انجام نمى‌دهد. وی در این مورد از ادله سمعى نیز بهره گرفته است: این دلایل همگى بر محور نظریه [[تکلیف]] مى‌گردد و مؤید این معناست که عذاب کردن طفل پیش از رسیدن به مرتبه تکلیف درست نیست. [[آیه|آیه‌ای]] از قرآن کریم مى‌گوید: «ما تا [[پیامبر|پیامبری]] برنیانگیزیم، به عذاب نمى‌پردازیم» (اسراء/17/15) و روشن است که پیامبران برای اطفال مبعوث نشده‌اند. آیه دیگر مى‌گوید: «هر کسى در گرو دستاورد خویش است» (مدثر/74/38) و بدیهى است که کودک دستاوردی حاصل نکرده است. قاضى عبدالجبار روایاتى نیز در این زمینه نقل مى‌کند. مثلاً از [[پیامبر(ص)]] روایت شده است که: «قلم را از کودک تا زمانى که به حد بلوغ نرسیده است، برداشته‌اند». پس براساس این روایت نیز تعذیب اطفال جایز نیست.<ref>عبدالکریم عثمان، نظریة التکلیف، ص298- 299.</ref> | ||
=== دیدگاه اشعریان === | === دیدگاه اشعریان === | ||