حوزه علمیه خراسان: تفاوت میان نسخه‌ها

'''حوزه علمیه خراسان''' یا '''حوزه علمیه مشهد'''، مجموعۀ دست‌اندرکاران، مدارس دینی و مراجع مذهبی در [[خراسان]] ایران که آموزش، تربیت و پرورش [[طلاب]] علوم دینی [[شیعه]] و برخی وظایف مذهبی دیگر را بر عهده دارند.

==تاریخچه==

براساس برخی منابع، فعالیت‌های علمی در [[حرم امام رضا(ع)]] در قرن‌های پیش از دوره [[صفویه]] نیز رواج داشته است و برخی عالمان بزرگ مثل [[شیخ صدوق|ابن بابویه]]، [[شیخ طوسی]]، [[فضل بن حسن طبرسی|ابوعلی فضل بن حسن طَبْرِسی]]، [[محمد بن اسماعیل مشهدی|ابوالبرکات محمدبن اسماعیل مشهدی]]، [[ابن ابی جمهور]] و [[خواجه نصیرالدین طوسی]] در این شهر سکونت داشته و محافل علمی تشکیل داده بودند. در دوران صفویه مهاجرت علمایی از [[جبل عامل]] به خراسان و شهر مشهد مثل؛ [[حسین بن عبدالصمد حارثی]]، پدر [[شیخ بهائی]]، [[شیخ حر عاملی]] و [[شیخ لطف الله میسی]] و توجه دولت صفوی به مسئله تعلیم، تعلم و تبلیغات دینی و ساخت مدارس دینی در [[خراسان]] باعث توسعه و تقویت محافل علمی شد و حوزه علمیه مشهد به حوزه علمی پرمایه و نیرومندی تبدیل شد.

این حوزه تحت زعامت علمای بزرگی چون [[حاج آقا حسین قمی]] و [[آقازاده خراسانی]] در دوره [[رضا شاه|پهلوی اول]] در موارد متعدد به علمکردهای گوناگون سیاسی و اجتماعی حکومت که با شئونات دینی جامعه منافات داشت واکنش نشان داد. احیای دوباره حوزه علمیه مشهد پس از سقوط [[رضاشاه]] به طور خاص مرهون کوشش‌های سه شخصیت علمی برجسته یعنی [[میرزا احمد کفایی]]، [[شیخ مرتضی آشتیانی]] و [[میرزا مهدی اصفهانی]] بود. مهاجرت آیت الله [[سید محمد هادی میلانی|میلانی]] تحول و جهش علمی و دینی این حوزه را بیش از پیش استوار و ارتقا بخشید، وی در جهت ساماندهی حوزه کارهای مهمی انجام داد. حوزه علمیه مشهد در جنبش‌های اجتماعی مثل؛ [[ملی کردن صنعت نفت]]، [[قیام ۱۵ خرداد|قیام۱۵ خرداد ۱۳۴۲]]، مخالفت با [[لایحه انجمن‌های ایالتی و ولایتی]] و [[اصلاحات ارضی]]، اعتراض به تبعید [[امام خمینی|امام خمینی]] و پیروزی [[انقلاب اسلامی ایران|انقلاب اسلامی]] نقش داشت.

===پیش از صفویه===