صفحهٔ اصلی: تفاوت میان نسخه‌ها
افزودن بخشی از شناسه.
Nazarzadeh (بحث | مشارکتها) جز (ویرایش Nazarzadeh (بحث) به آخرین تغییری که Shamsoddin انجام داده بود واگردانده شد) |
Abbasahmadi (بحث | مشارکتها) (افزودن بخشی از شناسه.) |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
'''محمد محمدی گیلانی''' (۱۳۰۷-۱۳۵۷ش)، روحانی شیعه، از فعالان انقلاب اسلامی ایران، حاکم شرع و رئیس دادگاه‌های انقلاب بود. او عضو هیأت بازنگری قانون اساسی، دومین دبیر شورای نگهبان و رئیس دیوان عالی کشور نیز بود. | |||
== زندگی == | |||
محمد محمدی، معروف به گیلانی، فرزند محمدجعفر در روستای دعوی‌سرا اطراف رودسر در [[گیلان]]، در سال [[سال ۱۳۰۷ هجری شمسی|۱۳۰۷ش]] به دنیا آمد.<ref>خبرگان ملت دفتر دوم، ۱۳۸۰ش، ص۳۳۹.</ref> | |||
< | === فرزندان === | ||
| | او دارای سه پسر به نام‌های محمدجعفر، محمدمهدی و محمدکاظم بود. محمدجعفر در سال [[سال ۱۳۵۷ هجری شمسی|۱۳۵۷ش]] درگذشت. دو پسر دیگر او به عضویت [[سازمان مجاهدین خلق ایران]] درآمدند.<ref>پژوم، غروب آفتابی در سایه، ۱۳۹۴ش، مقدمه، ص۱۲.</ref> به گفته محمدمهدی مفتح، فرزند [[شهید مفتح]] و داماد محمدی گیلانی، در سال [[سال ۱۳۶۱ هجری شمسی|۱۳۶۱ش]] برای دستگیری برخی از اعضای این سازمان در یک خانه تیمی، از محمدی گیلانی، اجازه استفاده از سلاح خواستند و به او گفته شد فرزند او نیز در آن خانه است. وی این اجازه را به آنها داد؛<ref>[https://www.farsnews.ir/news/13930419000403/وقتی-آیتالله-گیلانی-منزل-خودش-را-مصادره-کرد-ماجرای-تدریس-خصوصی-برای «وقتی آیتالله گیلانی منزل خودش را مصادره کرد»]، خبرگزاری فارس؛ نگاه کنید به: [http://tarikhirani.ir/fa/news/6388/ناگفته-های-عیادت-امیرانتظام-از-آیت-الله-محمدی-گیلانی «ناگفته‌های عیادت امیرانتظام از آیتالله محمدی گیلانی»]، تاریخ ایرانی.</ref> البته به گفته حسینعلی نیری، معاون رئیس دیوان عالی وقت کشور ایران، کار فرزندان او به دستگیری و محاکمه نکشیده و [[خودکشی]] کردند.<ref>[http://www.qudsonline.ir/news/73973/توضیح-معاون-دیوانعالی-کشور-در-باره-سرنوشت-فرزندان-آیت-الله-محمدی «توضیح معاون دیوانعالی کشور درباره سرنوشت فرزندان آیت الله محمدی گیلانی»]، قدس آنلاین؛ نگاه کنید به: پژوم، غروب آفتابی در سایه، ۱۳۹۴ش، مقدمه، ص۱۲ و ۱۳.</ref> | ||
=== درگذشت === | |||
او در ۱۸ تیر ۱۳۹۳ در [[تهران]] درگذشت<ref>[https://www.farsnews.ir/news/13930418000036/آیتالله-محمدی-گیلانی-دارفانی-را-وداع-گفت «آیتالله محمدی گیلانی دارفانی را وداع گفت»]، خبرگزاری فارس.</ref> و در [[آستانه حضرت معصومه سلام الله علیها|حرم حضرت معصومه]]، در [[قم]] دفن شد.<ref>[https://amfm.ir/setaregan-haram/ «ستارگان حرم»]، پرتال جامع آستان مقدس حضرت فاطمه معصومه (س).</ref> به مناسبت درگذشت او یک روز در [[گیلان]] [[سوگواری|عزای]] عمومی اعلام شد.<ref>[https://www.farsnews.ir/news/13930418000737/فردا-در-گیلان-عزای-عمومی-اعلام-شد «فردا در گیلان عزای عمومی اعلام شد»]، خبرگزاری فارس.</ref> | |||
[[سید علی حسینی خامنه‌ای|سید علی خامنه‌ای]]، [[رهبر جمهوری اسلامی ایران]]، در پیام تسلیت درگذشت وی، او را عالم [[جهاد|مجاهد]]، [[روحانی]] فاضل و وفادار به [[سید روح‌الله موسوی خمینی|امام خمینی]] دانست.<ref>[https://www.leader.ir/fa/content/12073/پیام-تسلیت-در-پی-درگذشت-عالم-مجاهد-آیت-الله-محمدی-گیلانی «رهبر معظم انقلاب درگذشت عالم مجاهد آیت الله محمّدی گیلانی را تسلیت گفتند»،] پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر مقام معظم رهبری.</ref> برخی از [[مرجع تقلید|مراجع تقلید]]، مانند [[حسین نوری همدانی]]<ref>[http://kayhan.ir/fa/news/18348/پیام-تسلیت-آیتالله-نوری-همدانی-به-مناسبت-درگذشت-آیتالله-محمدی-گیلانی «پیام تسلیت آیتالله نوری همدانی به مناسبت درگذشت آیتالله محمدی گیلانی»]، روزنامه کیهان.</ref> و [[عبدالله جوادی آملی]]<ref>[https://www.farsnews.ir/news/13930420000471/آیت-الله-جوادی-آملی-ارتحال-آیتالله-محمدی-گیلانی-را-تسلیت-گفت «آیت الله جوادی آملی ارتحال آیتالله محمدی گیلانی را تسلیت گفت»]، خبرگزاری فارس.</ref> نیز به مناسبت درگذشت او پیام تسلیت صادر کردند. | |||
برای وی همایش نکوداشتی در [[۷ مهر]] [[سال ۱۳۹۳ هجری شمسی|۱۳۹۳]] برگزار شد.<ref>[https://www.borna.news/بخش-اخبار-2/79374-همایش-آیت-الله «همایش نکوداشت آیت الله محمد محمدی گیلانی...»]، خبرگزاری برنا.</ref> | |||
== زیست علمی == | |||
محمدی گیلانی، از سال [[سال ۱۳۲۵ هجری شمسی|۱۳۲۵ش]] در [[قم]] به آموختن [[فقه]]، [[اصول فقه|اصول]] و [[فلسفه اسلامی|فلسفه]] مشغول شد. مهم‌ترین استادان او [[سید حسین طباطبایی بروجردی|آیتالله بروجردی]]، [[سید روح‌الله موسوی خمینی|امام خمینی]] و [[سید محمدحسین طباطبائی|علامه طباطبایی]] بودند.<ref>خبرگان ملت دفتر دوم، ۱۳۸۰ش، ص۳۳۹؛ شریف رازی، گنجینه دانشمندان، ۱۳۵۲ش، ج۵، ص۱۹۲؛ نگاه کنید به: ادهم‌نژاد، [https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/1301228/عالم-مجاهد-و-باصلابت-آیت-الله-محمد-محمدی-گیلانی-رحمه-الله «عالم مجاهد و باصلابت آیتالله محمد محمدی گیلانی»]، ص۱۲۶.</ref> | |||
او به همراه تحصیل، به تدریس نیز پرداخت.<ref>خبرگان ملت دفتر دوم، ۱۳۸۰ش، ص۳۳۹.</ref> پیش از [[انقلاب اسلامی ایران]]، [[مدرسه علمیه حقانی]] در قم<ref>روابط عمومی دادستانی کل، عدالت در خون، ۱۳۶۲ش، ص۸۳.</ref> و پس از آن، [[مدرسه علمیه مروی (تهران)|مدرسه علمیه مروی]] در [[تهران]]، برخی از مدرسه‌هایی بودند که او در آنها تدریس داشت.<ref>جمعی از پژوهشگران پژوهشکده باقرالعلوم (ع)، گلشن ابرار، ۱۳۸۶ش، ج۷، ص۵۰۷، به نقل از آیتالله محفوظی (مصاحبه).</ref> [[سید احمد خمینی]]، شاگرد خصوصی او در [[شرح منظومه (سبزواری)|شرح منظومه]] بود.<ref>گنجینه دل، ۱۳۷۴ش، ص۴۵۴؛ نگاه کنید به: [https://www.farsnews.ir/news/13930419000403/وقتی-آیتالله-گیلانی-منزل-خودش-را-مصادره-کرد-ماجرای-تدریس-خصوصی-برای «وقتی آیتالله گیلانی منزل خودش را مصادره کرد»]، خبرگزاری فارس.</ref> | |||
{{ | گیلانی نزدیک به ۱۵ کتاب با درونمایه فلسفه، [[کلام اسلامی|کلام]]، حقوق و شرح [[زیارت|زیارات]] نگاشته است.<ref>[https://www.shora-gc.ir/fa/news/5978 «مرزبان عدالت؛ پاسداشت آیت الله محمدی گیلانی»]، پایگاه اطلاع‌رسانی شورای نگهبان.</ref> او بخشی از کتاب [[کتاب شفا|شفای]] [[ابن سینا]] را ترجمه<ref>محمدی گیلانی، [http://ensani.ir/fa/article/254437 «ترجمه تحلیلی از الهیات شفاء»]، در نور علم، ص۸.</ref> و مقاله‌های بسیاری،<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/creator/943 «محمدی گیلانی، محمد/ 123 مقاله»]، پایگاه مجلات تخصصی نور.</ref> بیشتر با موضوع فقه تألیف کرده است.<ref>[https://www.shora-gc.ir/fa/news/5978 «مرزبان عدالت؛ پاسداشت آیت الله محمدی گیلانی»]، پایگاه اطلاع‌رسانی شورای نگهبان.</ref> برخی از کتاب‌های او چنین‌اند: | ||
{{ستون-شروع|۲}} | |||
* قضا و قضاوت؛ | |||
* حقوق کیفری در اسلام؛ | |||
* شرح زیارت اربعین؛ | |||
* شرح مناجات شعبانیه؛ | |||
* المعاد فی الکتاب و السنّه؛ | |||
* الامامة و الخلافة فی الکتاب و السنّه (با همکاری دیگران).<ref>خبرگان ملت دفتر دوم، ۱۳۸۰ش، ص۳۳۹.</ref> | |||
{{پایان}} | |||
== فعالیت‌های سیاسی == | |||
=== پیش از انقلاب === | |||
او پیش از [[انقلاب اسلامی ایران]] (میان سال‌های [[سال ۱۳۴۲ هجری شمسی|۱۳۴۲]] و [[سال ۱۳۵۷ هجری شمسی|۱۳۵۷ش]])، علیه [[حکومت پهلوی]] فعالیت [[سیاست|سیاسی]] داشت. از او نزدیک به ۵۰ مورد امضا پای اعلامیه‌ها و تلگرام‌ها گزارش شده است.<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/1301228 «عالم مجاهد و با صلابت آیتالله محمد محمدی گیلانی»]، ص۱۳۰، به نقل از: نهضت روحانیون ایران، علی دوانی ۱۰ جلدی)، مرکز اسناد انقلاب اسلامی، تهران، ۱۳۷۴ش؛ اسناد انقلاب اسلامی (۵ جلدی)، مرکز اسناد انقلاب اسلامی، تهران، ۱۳۷۴ش؛ جامع مدرسین حوزه علمیه قم از آغاز تا کنون (۸ جلدی)، سید محسن صالح، مرکز اسناد انقلاب اسلامی، تهران، ۱۳۸۵ش.</ref> دعوت به تظاهرات و مراسم ختم [[شهادت|شهیدان]] انقلاب، برخی از درونمایه این اعلامیه‌ها است.<ref>[http://www.irdc.ir/fa/news/3135/آیتالله-محمد-محمدی-گیلانی «آیتالله محمد محمدی گیلانی»،] مرکز اسناد انقلاب اسلامی.</ref> گفته شده بر پایه اسناد، او بارها به ساواک و کلانتری احضار و ممنوع المنبر شده است.<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/1301228 «عالم مجاهد و با صلابت آیتالله محمد محمدی گیلانی»]، ص۱۳۰، به نقل از: نهضت روحانیون ایران، علی دوانی ۱۰ جلدی)، مرکز اسناد انقلاب اسلامی، تهران، ۱۳۷۴ش؛ اسناد انقلاب اسلامی (۵ جلدی)، مرکز اسناد انقلاب اسلامی، تهران، ۱۳۷۴ش؛ جامع مدرسین حوزه علمیه قم از آغاز تا کنون (۸ جلدی)، سید محسن صالح، مرکز اسناد انقلاب اسلامی، تهران، ۱۳۸۵ش.</ref> | |||
=== مسئولیت‌ها === | |||
محمدی گیلانی پس از [[انقلاب اسلامی ایران]]، برخی از مسئولیت‌های مهم [[قضاوت|قضایی]] و قانون‌گذاری را بر عهده گرفت که برخی از آنها چنین‌اند: | |||
{{ستون-شروع|۲}} | |||
* حاکم شرع و ریاست دادگاه‌های انقلاب اسلامی<ref>«نگاهی به زندگی و خدمات آیت الله محمدی گیلانی»، ص۱۸۱.</ref> (۱۳۵۸<ref>[https://www.parsine.com/fa/news/24817/ناشنیده-ای-از-امام-خمینی-درباره-شیخ-صادق-خلخالی «ناشنیده ای از امام خمینی درباره شیخ صادق خلخالی»]، پارسینه.</ref>-۱۳۶۲ش) | |||
* عضو ستاد اصلاح امور زندانها (۱۳۶۲ش)<ref>امام خمینی، [http://www.imam-khomeini.ir/fa/C207_44004/_موافقت_با_تشکیل_«ستاد_اصلاح_امور_زندانها»[191] صحیفه امام، ۱۳۷۸ش، ج۱۷، ص۴۵۰].</ref> | |||
* عضو هیئت عفو از سوی امام خمینی (۱۳۶۲ش)<ref>امام خمینی، روح‌الله، [http://www.imam-khomeini.ir/fa/C207_44013/_تشکیل_هیأتی_برای_رسیدگی_به_پروندۀ_زندانیان%20#page486 صحیفه امام، ۱۳۷۸ش، ج۱۷، ص۴۸۶].</ref> | |||
* عضو هیأت بازنگری قانون اساسی (۱۳۶۸ش)<ref>امام خمینی، [http://www.imam-khomeini.ir/fa/C207_44747/_تدوین_متمم_قانون_اساسی صحیفه امام، ۱۳۷۸ش، ج۱۷، ص۳۶۳] و ۳۶۴.</ref> | |||
* عضو شورای نگهبان (۱۳۶۲<ref>امام خمینی، [http://www.imam-khomeini.ir/fa/C207_44027 صحیفه امام، ۱۳۷۸ش، ج۱۷، ص۵۱۴.]</ref>-۱۳۷۳ش)<ref>[https://www.shora-gc.ir/fa/news/1729/آیت-الله-محمد-محمدی-دعوی-سرایی-گیلانی «آیت الله محمد محمدی دعوی سرایی (گیلانی)»]، پایگاه اطلاع‌رسانی شورای نگهبان.</ref> | |||
* دبیر شورای نگهبان (۱۳۶۷–۱۳۷۱ش)<ref>[https://www.shora-gc.ir/fa/news/5097/شورای-نگهبان-تراز-اول-انقلاب-اسلامی «شورای نگهبان، تراز اول انقلاب اسلامی»]، پایگاه اطلاع‌رسانی شورای نگهبان.</ref> | |||
* ریاست دیوان عالی کشور (۱۳۷۳ش)<ref>[https://www.shora-gc.ir/fa/news/1729/آیت-الله-محمد-محمدی-دعوی-سرایی-گیلانی «آیت الله محمد محمدی دعوی سرایی (گیلانی)»]، پایگاه اطلاع‌رسانی شورای نگهبان.</ref> | |||
* عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام<ref>«نگاهی به زندگی و خدمات آیت الله محمدی گیلانی»، ص۱۸۱.</ref> | |||
* نماینده مقام رهبری (آیتالله سید علی خامنه‌ای) در دانشگاه ها<ref>«نگاهی به زندگی و خدمات آیت الله محمدی گیلانی»، ص۱۸۱.</ref> | |||
* مشاور عالی رئیس قوه قضائیه<ref>«نگاهی به زندگی و خدمات آیت الله محمدی گیلانی»، ص۱۸۱.</ref> | |||
{{پایان}} | |||
=== اقدامات مهم === | |||
او در دوره ریاستش بر دادگاه‌های انقلاب اسلامی ایران، دادگاه‌های مهمی، مانند دادگاه عباس امیرانتظام، نخست‌وزیر دولت مهدی بازرگان را [[قضاوت]] کرده است.<ref>[http://www.irdc.ir/fa/news/3199/نگاهی-به-کارنامه-سیاسی-عباس-امیرانتظام «نگاهی به کارنامه سیاسی عباس امیرانتظام»]، مرکز اسناد انقلاب اسلامی.</ref> | |||
گیلانی عضو هیئت چهار نفره عفو [[سید روح‌الله موسوی خمینی|امام خمینی]] بود، که یکی از کارهای آنها فرستادن بازرس به همه زندان‌های کشور ایران و عفو کسانی بود که اصلاح شده بودند.<ref>[https://aftabnews.ir/fa/news/189938/آیتالله-موسوی-بجنوردی-قرار-نبود-وزارت-اطلاعات-داشته-باشیم-جلوی-اعدام-خلاف-را-می‌گرفتم-خودمان-شورای-عالی-قضایی-را-منحل-کردیم «آیتالله موسوی بجنوردی ...»]، پایگاه خبری آفتاب.</ref> افراد زیادی که بسیاری از آنها جزء سازمان مجاهدین خلق بودند عفو شدند.<ref>[http://kayhan.ir/fa/news/167653/آزادی‌عضو-مرکزیت-سازمان-پیکار-به-دستور-آقای-منتظری «آزادی عضو مرکزیت سازمان «پیکار» به دستور آقای منتظری»]، کیهان؛ نگاه کنید به: [https://www.tabnak.ir/fa/news/613853/امام-دوبار-به-آیت-الله-منتظری-اجازه-داد-وضعیت-زندانیان-را-بررسی-کند-بیش-از-چند-صد-نفر-از-منافقین-مورد-عفو-قرار-گرفتند «امام دوبار به آیتالله منتظری اجازه داد وضعیت زندانیان را بررسی کند»]، تابناک.</ref> گیلانی عضو هیأت عفوی که [[حسینعلی منتظری]]، مرجع تقلید و قائم مقام وقت، تشکیل داد و امام خمینی با آن موافقت کرد نیز بود.<ref>امام خمینی، [http://www.imam-khomeini.ir/fa/C207_44004/_موافقت_با_تشکیل_«ستاد_اصلاح_امور_زندانها»%5B191%5D صحیفه امام، ۱۳۷۸ش، ج۱۷، ص۴۵۰].</ref> حسینعلی منتظری از محمدی گیلانی نقل کرده این هیأت دست‌کم شش هزار نفر از مجاهدین خلق را آزاد کرده است.<ref>[https://www.radiozamaneh.com/193846 «گفتگوی اختصاصی با آیتالله حسینعلی منتظری»]، دقیقه ۷:۵۵، رادیو زمانه.</ref> | |||
محمدی گیلانی در زمان تصدی ریاست دیوان عالی کشور، حکم [[اعدام]] هاشم آقاجری، متهم به [[ساب النبی|سب النبی]] را رد کرد.<ref>[https://www.isna.ir/news/8304-01940/آیت-الله-محمدی-گیلانی-به-نظرم-آقاجری-در-صورت-سپردن-تامین-آزاد «آیت الله محمدی گیلانی: به نظرم آقاجری در صورت سپردن تامین آزاد خواهد شد دیوان عالی کشور رای صادره را قاطعانه رد کرد»]، ایسنا.</ref> آقاجری در نهایت به اتهام «[[وهن دین|توهین به مقدسات مذهبی و دین اسلام]]»، «تبلیغ علیه نظام جمهوری اسلامی ایران» و «نشر اکاذیب به قصد تشویش اذهان عمومی» به ۵ سال حبس [[تعزیر|تعزیری]] محکوم شد.<ref>[https://www.isna.ir/news/8305-00236/نگاهی-گذار-به-روند-پرونده-ی-آقاجری-چرا-برای-فردی-که-هم-اکنون «نگاهی گذار به روند پرونده‌ی آقاجری»]، ایسنا.</ref> | |||
=== مواضع سیاسی === | |||
محمدی گیلانی، بر پایه گفته خود او، با قائم مقام شدن حسینعلی منتظری مخالف بوده است.<ref>[https://farsi.khamenei.ir/video-content?id=41750 «مستند روایت رهبری قسمت اول»]، دقیقه ۲۶:۳۳، دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت‌الله‌العظمی خامنه‌ای؛ نگاه کنید به: محمدی ری شهری، سنجه انصاف، ۱۳۸۶ش، ص۱۶.</ref> وی در جلسات مجلس خبرگان برای تعیین رهبر پس از درگذشت امام خمینی، سید علی خامنه‌ای را شایسته رهبری دانسته است.<ref>[https://farsi.khamenei.ir/video-content?id=41750 «مستند روایت رهبری قسمت دوم»]، دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت‌الله‌العظمی خامنه‌ای، دقیقه ۵۱؛ نگاه کنید به: [http://www.qudsonline.ir/news/639997/آیت-الله-خامنه-ای-مناسب-ترین-گزینه-برای-رهبری-در-سال-۶۸-بود «آیتالله خامنه‌ای مناسب‌ترین گزینه برای رهبری در سال ۶۸ بود»]، قدس آنلاین، به نقل از موسوی خوئینی‌ها (مصاحبه).</ref> | |||
در زمان دبیری او بر شورای نگهبان، نظارت مذکور در اصل ۹۹ قانون اساسی، استصوابی تفسیر شده و شامل همه مراحل اجرایی انتخابات از جمله تأیید و رد صلاحیت کاندیداها دانسته شد. این تفسیر به امضای او رسید.<ref>[https://www.shora-gc.ir/fa/news/1796/اصل-نود-و-نهم «اصل نود و نهم»]، پایگاه اطلاع‌رسانی پایگاه اطلاع‌رسانی شورای نگهبان.</ref> در زمان دبیری او بر شورای نگهبان، دربارهٔ اصل ۷۶ قانون اساسی، حق تحقیق و تفحص مجلس شورای اسلامی، شامل مقام رهبری، مجلس خبرگان و شورای نگهبان دانسته نشد. این تفسیر به امضای او رسید.<ref>[https://www.shora-gc.ir/fa/news/1812/اصل-هفتاد-و-ششم#4 «اصل هفتاد و ششم»]، پایگاه اطلاع رسانی شورای نگهبان.</ref> | |||
== ویژگی‌ها == | |||
محمدی گیلانی را به ویژگی عدالت ستوده‌اند.<ref>[https://www.borna.news/بخش-اخبار-2/79374-همایش-آیت-الله «همایش نکوداشت آیت الله محمد محمدی گیلانی...»]، خبرگزاری برنا؛ [https://www.farsnews.ir/news/13930418001247/آیتالله-محمدی‌گیلانی-از-بیان-و-اجرای-عدالت-ابایی-نداشت «آیتالله محمدی‌گیلانی از بیان و اجرای عدالت ابایی نداشت»]، خبرگزاری فارس؛ [https://hawzah.net/fa/News/View/89572/همایش-بزرگداشت-آیت-الله-محمدی-گیلانی-برگزار-شد «همایش نکوداشت آیت الله محمد محمدی گیلانی»]، پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه.</ref> در سال ۱۳۸۸ش، نشان درجه یک عدالت توسط رئیس جمهور وقت به او داده شد.<ref>[https://www.isna.ir/news/8804-02853/اعطای-نشان-درجه-یک-عدالت-به-آیت-الله-محمدی-گیلانی-توسط-رییس «اعطای نشان درجه یک عدالت به آیتالله محمدی‌گیلانی»]، خبرگزاری ایسنا.</ref> | |||
همسر شجاع‌الدین شیخ‌الاسلام‌زاده، وزیر بهداری [[دودمان پهلوی|دوره پهلوی]]، که شوهرش از محمدی گیلانی حکم حبس ابد گرفته بود، او را با آنچه تصور می‌کرده (خشن، عداوت‌طلب و سنگدل) متفاوت دیده است.<ref>[https://www.khabaronline.ir/news/428473/روایت-همسر-وزیر-دولت-پهلوی-از-رفتار-آیت-الله-محمدی-گیلانی-با «روایت همسر وزیر دولت پهلوی از رفتار آیت الله محمدی گیلانی»]، خبرآنلاین.</ref> بر پایه گزارش احمد مهدوی دامغانی، استاد پیشین دانشگاه هارواردِ [[ایالات متحده آمریکا|آمریکا]] از دادگاه خودش در اوائل [[انقلاب اسلامی ایران]]، محمدی گیلانی با وجود فشارهایی که بر او بوده، حکم به تبرئه او داده است.<ref>مهدوی دامغانی، [https://www.ettelaat.com/new/index.asp?fname=2015%5C06%5C06-22%5C22-24-13.htm&storytitle=ÒÇÑÔ%20íß%20ÏÇÏÇå «گزارش یک دادگاه»،] روزنامه اطلاعات.</ref> | |||
به گفته محمدمهدی مفتح، فرزند [[شهید مفتح]] و داماد محمدی گیلانی، وی منزلی را که برای دو فرزند خود خریده بود، پس از عضویت آنها در [[سازمان مجاهدین خلق ایران|سازمان مجاهدین خلق]]، به دلیل اینکه در مالکیت فرزندانش بود به نفع بنیاد شهید انقلاب اسلامی مصادره کرد.<ref>[https://www.farsnews.ir/news/13930419000403/وقتی-آیتالله-گیلانی-منزل-خودش-را-مصادره-کرد-ماجرای-تدریس-خصوصی-برای «وقتی آیتالله گیلانی منزل خودش را مصادره کرد»]، خبرگزاری فارس.</ref> | |||
== تک‌نگاری == | |||
کتاب «غروب آفتابی در سایه» با عنوان فرعی «اندوهیاد آیتالله محمد محمدی‌گیلانی» نوشته جعفر پژوم (سعیدی)، توسط نشر سایه‌سار، در سال ۱۳۹۴ش به چاپ رسیده و به زندگینامه محمدی گیلانی پرداخته است.<ref>[http://opac.nlai.ir/opac-prod/bibliographic/4835295 «کتابشناسی غروب آفتابی در سایه»]، سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران.</ref> | |||
زندگینامه او در جلد هفتم [[کتاب گلشن ابرار]]<ref>جمعی از پژوهشگران پژوهشکده باقرالعلوم (ع)، گلشن ابرار، ۱۳۸۶ش، ج۷، ص۵۰۷.</ref> و جلد سیزدهم [[کتاب ستارگان حرم]] نیز منتشر شده است.<ref>گروهی از نویسندگان فرهنگ کوثر، ستارگان حرم (جلد ۱۳)، ۱۳۸۲ش.</ref> | |||
== پانویس == | |||
{{پانویس۲}} | |||
== منابع == | |||
{{منابع}} | |||
* امام خمینی، روح‌الله، [http://www.imam-khomeini.ir/fa/c207_51281/صحیفه_امام/جلد_17/مشخصات_اثر صحیفه امام: مجموعه آثار امام خمینی]، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ۱۳۷۸ش. | |||
* پژوم، جعفر، غروب آفتابی در سایه: اندوهیاد حکیم متاله و فقیه بارع مرحوم آیةالله‌العظمی حاج شیخ محمد محمدی گیلانی، تهران، سایه‌سار، ۱۳۹۴ش. | |||
* جمعی از پژوهشگران پژوهشکده باقرالعلوم (ع)، گلشن ابرار، قم، نورالسجاد، ۱۳۸۶ش. | |||
* [https://www.leader.ir/fa/content/12073/پیام-تسلیت-در-پی-درگذشت-عالم-مجاهد-آیت-الله-محمدی-گیلانی «رهبر معظم انقلاب درگذشت عالم مجاهد آیت الله محمّدی گیلانی را تسلیت گفتند»،] پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر مقام معظم رهبری، تاریخ درج مطلب: ۱۹ تیر ۱۳۹۳، تاریخ بازدید: ۳ مرداد ۱۳۹۹. | |||
* [http://opac.nlai.ir/opac-prod/bibliographic/4835295 «کتابشناسی غروب آفتابی در سایه»]، سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران. تاریخ بازدید: ۳ مرداد ۱۳۹۹. | |||
* [http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_119104/کتاب/گنجینه_دل_مجموعه_خاطرات_یاران_در_وصف_یادگار_امام_حجت_الاسلام_والمسلمین_حاج_سید_اح گنجینه دل: مجموعه خاطرات یاران در وصف یادگار امام احمد خمینی(ره)]، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ۱۳۷۴ش. | |||
* محمدی ری‌شهری، محمد، سنجه انصاف: بررسی برهه‌ای حساس از تاریخ رهبری نظام جمهوری اسلامی ایران، قم، دارالحدیث، ۱۳۸۶ش. | |||
* شریف رازی، محمد، گنجینه دانشمندان، تهران، کتابفروشی اسلامیه، ۱۳۵۲ش. | |||
* [http://www.majlesekhobregan.org/fa/publications/books/03/index.htm خبرگان ملت دفتر دوم]، تهیه و تنظیم دبیرخانه مجلس خبرگان رهبری، قم، دبیرخانه مجلس خبرگان رهبری، ۱۳۸۰ش. | |||
* روابط عمومی دادستانی کل انقلاب جمهوری اسلامی ایران، عدالت در خون: ی‍ادواره دومین شهید ع‍س‍ک‍ری س‍ن‍گ‍ر ف‍ق‍اه‍ت و قضاوت آیتالله علی ق‍دوس‍ی، تهران، روابط عمومی دادستانی کل انقلاب جمهوری اسلامی ایران، ۱۳۶۲ش. | |||
* [http://www.irdc.ir/fa/news/3135/آیتالله-محمد-محمدی-گیلانی «آیتالله محمد محمدی گیلانی»،] مرکز اسناد انقلاب اسلامی، تاریخ درج مطلب: ۱۹ تیر ۱۳۹۷، تاریخ بازدید: ۵ مرداد ۱۳۹۹. | |||
* [https://www.leader.ir/fa/content/815/مجلس-بزرگداشت-ارتحال-آیت-الله-العظمی-میرزاهاشم-آملی «مجلس بزرگداشت ارتحال آیت الله العظمی میرزاهاشم آملی»،] پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر مقام معظم رهبری، تاریخ درج مطلب: ۹ اسفند ۱۳۷۱، تاریخ بازدید: ۵ مرداد ۱۳۹۹. | |||
* [https://www.shora-gc.ir/fa/news/1729/آیت-الله-محمد-محمدی-دعوی-سرایی-گیلانی «آیت الله محمد محمدی دعوی سرایی (گیلانی)»]، پایگاه اطلاع‌رسانی شورای نگهبان، تاریخ بازدید: ۵ مرداد ۱۳۹۹. | |||
* [https://farsi.khamenei.ir/others-note?id=45800/#8 «یازده سؤالی که کتاب «روایت رهبری» به آنها پاسخ می‌دهد»]، دفتر نشر و حفظ آثار حضرت آیتالله العظمی خامنه‌ای، تاریخ درج مطلب: ۱۰ خرداد ۱۳۹۹، تاریخ بازدید: ۵ مرداد ۱۳۹۹. | |||
* [https://www.shora-gc.ir/fa/news/5097/شورای-نگهبان-تراز-اول-انقلاب-اسلامی «شورای نگهبان، تراز اول انقلاب اسلامی»]، پایگاه اطلاع‌رسانی شورای نگهبان، تاریخ درج مطلب: ۲ اسفند ۱۳۹۶، تاریخ بازدید: ۵ مرداد ۱۳۹۹. | |||
* [http://www.qudsonline.ir/news/73973/توضیح-معاون-دیوانعالی-کشور-در-باره-سرنوشت-فرزندان-آیت-الله-محمدی «توضیح معاون دیوانعالی کشور درباره سرنوشت فرزندان آیت الله محمدی گیلانی»]، پایگاه خبری تحلیلی قدس آنلاین، تاریخ درج مطلب: ۸ مهر ۱۳۹۱، تاریخ بازدید: ۵ مرداد ۱۳۹۹. | |||
* [http://www.imam-khomeini.ir/fa/n123870/مختصری_از_زندگینامه_مرحوم_آیت_الله_محمد_محمدی_گیلانی «مختصری از زندگینامه مرحوم آیت الله محمد محمدی گیلانی»]، پرتال امام خمینی، تاریخ درج مطلب: ۱ مرداد ۱۳۹۶، تاریخ بازدید: ۵ مرداد ۱۳۹۹. | |||
* [https://farsi.khamenei.ir/video-content?id=41750 «مستند روایت رهبری قسمت اول»]، دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت‌الله‌العظمی خامنه‌ای، تاریخ درج مطلب: ۱ اسفند ۱۳۹۷، تاریخ بازدید: ۵ مرداد ۱۳۹۹. | |||
* [https://farsi.khamenei.ir/video-content?id=41750 «مستند روایت رهبری قسمت دوم»]، دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت‌الله‌العظمی خامنه‌ای، تاریخ درج مطلب: ۱ اسفند ۱۳۹۷، تاریخ بازدید: ۵ مرداد ۱۳۹۹. | |||
* [http://www.qudsonline.ir/news/639997/آیت-الله-خامنه-ای-مناسب-ترین-گزینه-برای-رهبری-در-سال-۶۸-بود «آیتالله خامنه‌ای مناسب‌ترین گزینه برای رهبری در سال ۶۸ بود»]، پایگاه خبری تحلیلی قدس آنلاین، به نقل از موسوی خوئینی‌ها (مصاحبه)، تاریخ درج مطلب: ۲۶ دی ۱۳۹۷، تاریخ بازدید: ۵ مرداد ۱۳۹۹. | |||
* [https://www.shora-gc.ir/fa/news/1796/اصل-نود-و-نهم «اصل نود و نهم»]، پایگاه اطلاع‌رسانی شورای نگهبان، تاریخ درج مطلب: ۲۱ بهمن ۱۳۸۹، تاریخ بازدید: ۵ مرداد ۱۳۹۹. | |||
* [https://www.shora-gc.ir/fa/news/1812/اصل-هفتاد-و-ششم#4 «اصل هفتاد و ششم، تفسیر ۴»]، پایگاه اطلاع رسانی شورای نگهبان، تاریخ درج مطلب: ۲۳ بهمن ۱۳۸۹، تاریخ بازدید: ۵ مرداد ۱۳۹۹. | |||
* [http://tarikhirani.ir/fa/news/6388/ناگفته-های-عیادت-امیرانتظام-از-آیت-الله-محمدی-گیلانی «ناگفته‌های عیادت امیرانتظام از آیتالله محمدی گیلانی»]، تاریخ ایرانی، تاریخ درج مطلب: ۱ مرداد ۱۳۹۷، تاریخ بازدید:۶ مرداد ۱۳۹۹. | |||
* [https://www.isna.ir/news/8304-01940/آیت-الله-محمدی-گیلانی-به-نظرم-آقاجری-در-صورت-سپردن-تامین-آزاد «آیت الله محمدی گیلانی: به نظرم آقاجری در صورت سپردن تامین آزاد خواهد شد دیوان عالی کشور رای صادره را قاطعانه رد کرد»]، خبرگزاری دانشجویان ایران «ایسنا»، تاریخ درج مطلب: ۶ تیر ۱۳۸۳، تاریخ بازدید: ۶ مرداد ۱۳۹۹. | |||
* [https://www.isna.ir/news/8305-00236/نگاهی-گذار-به-روند-پرونده-ی-آقاجری-چرا-برای-فردی-که-هم-اکنون «نگاهی گذار به روند پرونده‌ی آقاجری»]، خبرگزاری دانشجویان ایران «ایسنا»، تاریخ درج مطلب: ۲ مرداد ۱۳۸۳، تاریخ بازدید: ۶ مرداد ۱۳۹۹. | |||
* امید ایران‌مهر، [http://tarikhirani.ir/fa/news/4421/زندگی-شیخ-الاسلام-زاده-از-وزارت-بهداشت-تا-بهداری-اوین «زندگی شیخ‌الاسلام زاده از وزارت بهداشت تا بهداری اوین»]، تاریخ ایران، تاریخ درج مطلب: ۳۰ خرداد ۱۳۹۳، تاریخ بازدید: ۶ مرداد ۱۳۹۹. | |||
* [http://kayhan.ir/fa/news/18348/پیام-تسلیت-آیتالله-نوری-همدانی-به-مناسبت-درگذشت-آیتالله-محمدی-گیلانی «پیام تسلیت آیتالله نوری همدانی به مناسبت درگذشت آیتالله محمدی گیلانی»]، در روزنامه کیهان، ۲۱ تیر ۱۳۹۳. | |||
* [https://www.tabnak.ir/fa/news/613853/امام-دوبار-به-آیت-الله-منتظری-اجازه-داد-وضعیت-زندانیان-را-بررسی-کند-بیش-از-چند-صد-نفر-از-منافقین-مورد-عفو-قرار-گرفتند «امام دوبار به آیتالله منتظری اجازه داد وضعیت زندانیان را بررسی کند»]، تابناک، تاریخ درج مطلب: ۲۲ مرداد ۱۳۹۵، تاریخ بازدید: ۶ مرداد ۱۳۹۹. | |||
* [http://kayhan.ir/fa/news/167653/آزادی‌عضو-مرکزیت-سازمان-پیکار-به-دستور-آقای-منتظری «آزادی عضو مرکزیت سازمان «پیکار» به دستور آقای منتظری»]، مصاحبه با سیدمرتضی بختیاری دادستان سابق تهران، روزنامه کیهان، ۲۵ مرداد ۱۳۹۸. | |||
* [http://www.irdc.ir/fa/news/3199/نگاهی-به-کارنامه-سیاسی-عباس-امیرانتظام «نگاهی به کارنامه سیاسی عباس امیرانتظام»]، مرکز اسناد انقلاب اسلامی، تاریخ درج مطلب: ۲۲ تیر ۱۳۹۷، تاریخ بازدید: ۶ مرداد ۱۳۹۹. | |||
* [http://irdc.ir/fa/news/5043/روایتی-از-شیوه-قضاوت-حاکم-شرع-دادگاه-انقلاب «روایتی از شیوه قضاوت حاکم شرع دادگاه انقلاب»]، مرکز اسناد انقلاب اسلامی، تاریخ درج مطلب: ۱۸ تیر ۱۳۹۸، تاریخ بازدید: ۶ مرداد ۱۳۹۹. | |||
* [https://www.khabaronline.ir/news/428473/روایت-همسر-وزیر-دولت-پهلوی-از-رفتار-آیت-الله-محمدی-گیلانی-با «روایت همسر وزیر دولت پهلوی از رفتار آیت الله محمدی گیلانی»]، خبرآنلاین، تاریخ درج مطلب: ۱ تیر ۱۳۹۴، تاریخ بازدید: ۶ مرداد ۱۳۹۹. | |||
* [https://www.borna.news/بخش-اخبار-2/79374-همایش-آیت-الله «همایش نکوداشت آیت الله محمد محمدی گیلانی...»]، خبرگزاری برنا، تاریخ درج مطلب: ۷ مهر ۱۳۹۰، تاریخ بازدید:۷ مرداد ۱۳۹۹. | |||
* [https://hawzah.net/fa/News/View/89572/همایش-بزرگداشت-آیت-الله-محمدی-گیلانی-برگزار-شد «همایش نکوداشت آیت الله محمد محمدی گیلانی»]، پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه، تاریخ درج مطلب: ۹ مهر ۱۳۹۰، تاریخ بازدید: ۷ مرداد ۱۳۹۹. | |||
* ادهم‌نژاد، محمدتقی، [https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/1301228/عالم-مجاهد-و-باصلابت-آیت-الله-محمد-محمدی-گیلانی-رحمه-الله «عالم مجاهد و باصلابت آیتالله محمد محمدی گیلانی»]، در مبلغان، شماره ۱۹۱، خرداد و تیر ۱۳۹۴، ص۱۲۵–۱۳۳. | |||
* [https://www.farsnews.ir/news/13930419000403/وقتی-آیتالله-گیلانی-منزل-خودش-را-مصادره-کرد-ماجرای-تدریس-خصوصی-برای «وقتی آیتالله گیلانی منزل خودش را مصادره کرد»]، مصاحبه با محمدمهدی مفتح، خبرگزاری فارس، تاریخ درج مطلب: ۲۰ تیر ۱۳۹۳، تاریخ بازدید: ۷ مرداد ۱۳۹۹. | |||
* [https://www.farsnews.ir/news/13930418000036/آیتالله-محمدی-گیلانی-دارفانی-را-وداع-گفت «آیتالله محمدی گیلانی دارفانی را وداع گفت»]، خبرگزاری فارس، تاریخ درج مطلب، ۱۸ تیر ۱۳۹۳، تاریخ بازدید: ۷ مرداد ۱۳۹۹. | |||
* [https://www.farsnews.ir/news/13930420000471/آیت-الله-جوادی-آملی-ارتحال-آیتالله-محمدی-گیلانی-را-تسلیت-گفت «آیت الله جوادی آملی ارتحال آیتالله محمدی گیلانی را تسلیت گفت»]، مصاحبه با مهدی طائب، خبرگزاری فارس، تاریخ درج مطلب: ۲۰ تیر ۱۳۹۳، تاریخ بازدید: ۷ مرداد ۱۳۹۹. | |||
* [https://aftabnews.ir/fa/news/189938/آیتالله-موسوی-بجنوردی-قرار-نبود-وزارت-اطلاعات-داشته-باشیم-جلوی-اعدام-خلاف-را-می‌گرفتم-خودمان-شورای-عالی-قضایی-را-منحل-کردیم «آیتالله موسوی بجنوردی ...»]، مصاحبه با سید محمد موسوی بجنوردی، پایگاه خبری آفتاب، تاریخ درج مطلب: ۱۶ فروردین ۱۳۹۲، تاریخ بازدید: ۷ مرداد ۱۳۹۹. | |||
* [http://iusnews.ir/fa/print/62561/ «پشت پرده بازگشت مهدی و دستگیری فائزه هاشمی»]، خبرنامه دانشجویان ایران، تاریخ بازدید: ۷ مرداد ۱۳۹۹. | |||
* [https://www.mehrnews.com/news/1703018/آیت-الله-هایی-که-به-خاطر-انقلاب-فرزندانشان-را-دادگاهی-کردند «آیت الله‌هایی که به خاطر انقلاب فرزندانشان را دادگاهی کردند»]، خبرگزاری مهر، تاریخ درج مطلب: ۲ مهر ۱۳۹۱، تاریخ بازدید: ۷ مرداد ۱۳۹۹. | |||
* [http://kheybaronline.ir/fa/news/32085 «رفتار آیتالله محمدی گیلانی با فرزندان فتنه‌گر»]، خیبر آنلاین. | |||
* [https://amfm.ir/setaregan-haram/ «ستارگان حرم»]، پرتال جامع آستان مقدس حضرت فاطمه معصومه (س)، تاریخ بازدید: ۷ مرداد ۱۳۹۹. | |||
* [https://www.farsnews.ir/news/13930419000403/وقتی-آیتالله-گیلانی-منزل-خودش-را-مصادره-کرد-ماجرای-تدریس-خصوصی-برای «وقتی آیتالله گیلانی منزل خودش را مصادره کرد»]، مصاحبه با محمدمهدی مفتح، خبرگزاری فارس، تاریخ درج مطلب: ۲۰ تیر ۱۳۹۳، تاریخ بازدید:۸ مرداد ۱۳۹۹. | |||
* مهدوی دامغانی، احمد، [https://www.ettelaat.com/new/index.asp?fname=2015%5C06%5C06-22%5C22-24-13.htm&storytitle=ÒÇÑÔ%20íß%20ÏÇÏÇå «گزارش یک دادگاه»،] روزنامه اطلاعات، ۲ تیر ۱۳۹۴. | |||
* [https://www.isna.ir/news/8804-02853/اعطای-نشان-درجه-یک-عدالت-به-آیت-الله-محمدی-گیلانی-توسط-رییس «اعطای نشان درجه یک عدالت به آیتالله محمدی‌گیلانی»]، خبرگزاری دانشجویان ایران «ایسنا»، تاریخ درج مطلب: ۶ تیر ۱۳۸۸، تاریخ بازدید: ۹ مرداد ۱۳۹۹. | |||
* [https://www.shora-gc.ir/fa/news/5978 «مرزبان عدالت؛ پاسداشت آیت الله محمدی گیلانی»]، پایگاه اطلاع‌رسانی شورای نگهبان، تاریخ درج مطلب: ۱۸ تیر ۱۳۹۸، تاریخ پازدید: ۹ مرداد ۱۳۹۹. | |||
* محمدی گیلانی، محمد، [http://ensani.ir/fa/article/254437 «ترجمه تحلیلی از الهیات شفاء»]، در نور علم، شماره ۱۵، اردیبهشت ۱۳۶۵. | |||
* «نگاهی به زندگی و خدمات آیت الله محمدی گیلانی»، در ماهنامه حضور، پیاپی ۸۹، تابستان ۱۳۹۳ش، ص۱۸۱. | |||
* [https://www.noormags.ir/view/fa/creator/943 «محمدی گیلانی، محمد/ ۱۲۳ مقاله»]، پایگاه مجلات تخصصی نور، تاریخ بازدید: ۹ مرداد ۱۳۹۹. | |||
* محمدی گیلانی، محمد، [https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/329080/بیمه «بیمه»، در مجله حقوقی دادگستری، شماره ۱۹ و ۲۰، بهار و تابستان ۱۳۷۶، ص۱۹-۳۰.] | |||
* گروهی از نویسندگان فرهنگ کوثر، ستارگان حرم (جلد ۱۳)، قم، انتشارات زائر آستانه مقدسه، ۱۳۸۲ش. | |||
* [https://www.parsine.com/fa/news/24817/ناشنیده-ای-از-امام-خمینی-درباره-شیخ-صادق-خلخالی «ناشنیده ای از امام خمینی درباره شیخ صادق خلخالی»]، پایگاه خبری تحلیلی پارسینه، تاریخ درج مطلب: ۶ شهریور ۱۳۸۹، تاریخ بازدید: ۱۱ تیر ۱۳۹۹. | |||
{{پایان}} | |||
== پیوند به بیرون == | |||
* [https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/1301228/عالم-مجاهد-و-باصلابت-آیت-الله-محمد-محمدی-گیلانی-رحمه-الله عالم مجاهد و با صلابت آیتالله محمد محمدی گیلانی]. | |||
* [http://pajoohe.ir/محمد-محمدی-دعوی-سرایی-آیت-الله-محمدی-گیلانی__a-47657.aspx آیت عدالت، محمد محمدی گیلانی]. | |||