پرش به محتوا

اصول فقه: تفاوت میان نسخه‌ها

۵۷۲ بایت حذف‌شده ،  ‏۱۴ نوامبر ۲۰۱۷
جز (اصلاح تیترها)
خط ۳۲: خط ۳۲:
اصول فقه شیعه در زمان [[سید مرتضی]] و [[شیخ طوسی]] اوج گرفت و تکامل یافت. اما پس از شیخ طوسی به دلایل مختلف برای مدتی دچار رکود شد. پس از آن با تلاش‌های [[ابن ادریس حلی]]، [[محقق حلی]]، [[علامه حلی]] و [[حسن بن زین الدین|صاحب معالم]] رونقی دوباره یافت.<ref>رجوع شود به: صدر، المعالم الجدیده للاصول، ۱۴۲۱ق، ص۹۳-۹۷.</ref> در قرن یازدهم جریان [[اخباری‌گری]] به ریاست [[محمد امین استرابادی|محدث استرابادی]] باعث رکود دوباره پیشرفت اصول شد تا اینکه پس از دو قرن مکتب اصولی کربلا به خصوص تلاش‌های فراوان [[وحید بهبهانی]] توانست رویکرد اصولی را بار دیگر رونق بخشد و با ظهور [[شیخ انصاری]]، علم اصول به قله خویش رسید.<ref>رجوع شود به: صدر، المعالم الجدیده للاصول، ۱۴۲۱ق، ص۱۱۱-۱۰۷</ref>
اصول فقه شیعه در زمان [[سید مرتضی]] و [[شیخ طوسی]] اوج گرفت و تکامل یافت. اما پس از شیخ طوسی به دلایل مختلف برای مدتی دچار رکود شد. پس از آن با تلاش‌های [[ابن ادریس حلی]]، [[محقق حلی]]، [[علامه حلی]] و [[حسن بن زین الدین|صاحب معالم]] رونقی دوباره یافت.<ref>رجوع شود به: صدر، المعالم الجدیده للاصول، ۱۴۲۱ق، ص۹۳-۹۷.</ref> در قرن یازدهم جریان [[اخباری‌گری]] به ریاست [[محمد امین استرابادی|محدث استرابادی]] باعث رکود دوباره پیشرفت اصول شد تا اینکه پس از دو قرن مکتب اصولی کربلا به خصوص تلاش‌های فراوان [[وحید بهبهانی]] توانست رویکرد اصولی را بار دیگر رونق بخشد و با ظهور [[شیخ انصاری]]، علم اصول به قله خویش رسید.<ref>رجوع شود به: صدر، المعالم الجدیده للاصول، ۱۴۲۱ق، ص۱۱۱-۱۰۷</ref>
===نقش ائمه در تأسیس دانش اصول===
===نقش ائمه در تأسیس دانش اصول===
بر اساس شواهد تاریخی [[ائمّه اطهار(ع)|ائمّه علیهم السّلام]] به‌خصوص [[امام باقر(ع)]] و [[امام صادق(ع)]] در تأسیس اصول فقه نقش اساسی داشتند. این دو [[امام]] چگونگی [[اجتهاد|استنباط]] احکام الهی از [[قرآن|کتاب]] و [[سنت|سنّت]] را به دو شیوه به یاران خویش می‌آموختند:
بر اساس شواهد تاریخی [[ائمّه اطهار(ع)|ائمّه علیهم السّلام]] به‌خصوص [[امام باقر(ع)]] و [[امام صادق(ع)]] در تأسیس اصول فقه نقش اساسی داشتند. آنان روش‌های درست [[اجتهاد]] به شاگردانشان می‌آموختند و شایسته‌ترین آنان را به اجتهاد و فتوادادن تشویق می‌کردند.<ref> رجوع کنید به: [[وسائل الشیعه]]، ج ۱، ص۴۶۴، باب ۳۹ از ابواب وضوء، ح۵.</ref> [[امام صادق(ع)]] فرمودند: «علینا القاء الاصول و علیکم ان تفرعوا: بر ماست که اصول کلّی را بیان کنیم و بر شما لازم است که فروعات را به آنها برگردانید [و احکامشان را بیابید]».<ref>[[شیخ عباس قمی]]، [[سفینة البحار]]، ج ۱، ص۲۲.</ref>
 
* نخست از طریق املای قواعد کلی استنباط بر شاگردان و نگاشتن آن قواعد از سوی شاگردان.([[اصول اربعمائه|اصول چهارصدگانه]] -که منابع اصلی [[کتب اربعه]] شیعه بودند- در حقیقت محصول همین [[امالی]] ائمّه علیهم السّلام است.)
 
* دوم از طریق آموزش عملی روش‌های درست [[اجتهاد]] به شاگردان و تشویق شایسته‌ترین آنان به اجتهاد و فتوادادن.<ref> رجوع کنید به: [[وسائل الشیعه]]، ج ۱، ص۴۶۴، باب ۳۹ از ابواب وضوء، ح۵.</ref> [[امام صادق(ع)]] فرمودند: «علینا القاء الاصول و علیکم ان تفرعوا: بر ماست که اصول کلّی را بیان کنیم و بر شما لازم است که فروعات را به آنها برگردانید [و احکامشان را بیابید]».<ref>[[شیخ عباس قمی]]، [[سفینة البحار]]، ج ۱، ص۲۲.</ref>


==دانشمندانی که در تحول علم اصول نقش داشتند==
==دانشمندانی که در تحول علم اصول نقش داشتند==