پرش به محتوا

محمد بن جعفر بن نمای حلی: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
(ویکی‌سازی)
imported>Mashg
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۳۱: خط ۳۱:


==خاندان==
==خاندان==
آل نما از جمله خاندان‏ هاى بزرگ حله است. نسبت این خاندان به قبيله ربيعه مى‏ رسد لذا آنان را به ربعی نیز می گویند.<ref>مجمع الآداب في معجم الألقاب، عبد الرزاق بن احمد، ابن فوطى، ۱۴۱۶ق، ج۱، ص۱۳۳</ref>
آل نما از جمله خاندان‏ هاى بزرگ حله است. نسبت این خاندان به قبيله ربيعه مى‏ رسد لذا آنان را به ربعی نیز می گویند.<ref>ابن فوطى، مجمع الآداب في معجم الألقاب، ۱۴۱۶ق، ج۱، ص۱۳۳</ref>


==زندگی‌نامه==
==زندگی‌نامه==
ابو ابراهیم (ابوجعفر) محمد بن جعفر بن محمد (هبةالله) ابن نما، ملقب به نجیب الدین از معروف‌ترین علمای [[خاندان ابن نما]] است. از جزئیات زندگی و تحصیل او آگاهی دقیقی در دست نیست. اما از آنجا که سن وی را در هنگام مرگ، ۸۰ سال بیان کرده‌اند<ref> امین، اعیان الشیعه، ج۹، ص۲۰۳.</ref>، احتمالاً در حدود سال ۵۶۵ق متولد شده است. اگر در متون فقهی، [[ابن نما]] به صورت مطلق بیاید، منظور محمد بن جعفر است که اندیشه‌هایش در میان فقها معروف است.<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/751173 پاک‌نیا تبریزی، «آشنایی با منابع معتبر شیعه مقتل مثیر الاحزان و منیز سبل الاشجان»، ص۱۶۸.]</ref>
ابو ابراهیم (ابوجعفر) محمد بن جعفر بن محمد (هبةالله) ابن نما، ملقب به نجیب الدین از معروف‌ترین علمای [[خاندان ابن نما]] است. پدرش [[جعفر بن محمد بن نما حلی|جعفر]] از فقهای سرشناس حله بود.<ref>امین،أعيان الشيعة، ۱۴۰۳ق، ج۹، ص ۲۰۳.</ref> از جزئیات زندگی و تحصیل ابن نما آگاهی دقیقی در دست نیست. اما از آنجا که سن وی را در هنگام مرگ، ۸۰ سال بیان کرده‌اند<ref>امین، اعیان الشیعه، ۱۴۰۳ق، ج۹، ص۲۰۳.</ref>، احتمالاً در حدود سال ۵۶۵ق متولد شده است. اگر در متون فقهی، [[ابن نما]] به صورت مطلق بیاید، منظور محمد بن جعفر است که اندیشه‌هایش در میان فقها معروف است.<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/751173 پاک‌نیا تبریزی، «آشنایی با منابع معتبر شیعه مقتل مثیر الاحزان و منیز سبل الاشجان»، ص۱۶۸.]</ref>


===وفات===
===وفات===
ابن نما در [[ذی‌حجه]] سال ۶۴۵ق در [[حله|حلّه]] درگذشت و در [[کربلا]] به‌خاک سپرده شد.<ref>حرعاملی، وسایل الشیعه، ج۲، ص۳۱۰.</ref> برخی نیز درگذشت و دفن او را در نجف ذکر کرده‌اند.<ref>ابن نما، مثیر الاحزان، مقدمه طریحی، ۱۴۰۶ق، ص۹-۱۰.</ref>
ابن نما در [[ذی‌حجه]] سال ۶۴۵ق یا ۶۳۶ق<ref>امین،أعيان الشيعة، ۱۴۰۳ق، ج۹، ص ۲۰۳.</ref> در [[حله|حلّه]] درگذشت و در [[کربلا]] به‌خاک سپرده شد.<ref>حرعاملی، وسایل الشیعه، ج۲، ص۳۱۰.</ref> برخی نیز درگذشت و دفن او را در نجف ذکر کرده‌اند.<ref>ابن نما، مثیر الاحزان، مقدمه طریحی، ۱۴۰۶ق، ص۹-۱۰.</ref>


==زندگی علمی==
==زندگی علمی==
خط ۴۳: خط ۴۳:
دوره [[ابن ادریس]] و سپس شاگرد بلند آوازه اش، ابن نما دوره بازنگری در اجتهاد و برون رفت از رکود و تقلید از آرای فقهی [[شیخ طوسی]] بود. یکی از مهم ترین منتقدین مکتب شیخ طوسی و تقلید از آن در این دوره نجيب الدين محمد بن جعفر بن هبه اللَّه بن نما بود که دو شاگردش [[علامه حلي]] (متوفای ۶۶۵ق) و [[أحمد بن طاوس حلي]] (متوفای ۶۷۳ ق) مشی استاد را پی گرفتند.<ref>تأريخ الفقه و تطوراته (المنتخب)، جمعى از بزرگان، بی‌تا، ص۳۸</ref>
دوره [[ابن ادریس]] و سپس شاگرد بلند آوازه اش، ابن نما دوره بازنگری در اجتهاد و برون رفت از رکود و تقلید از آرای فقهی [[شیخ طوسی]] بود. یکی از مهم ترین منتقدین مکتب شیخ طوسی و تقلید از آن در این دوره نجيب الدين محمد بن جعفر بن هبه اللَّه بن نما بود که دو شاگردش [[علامه حلي]] (متوفای ۶۶۵ق) و [[أحمد بن طاوس حلي]] (متوفای ۶۷۳ ق) مشی استاد را پی گرفتند.<ref>تأريخ الفقه و تطوراته (المنتخب)، جمعى از بزرگان، بی‌تا، ص۳۸</ref>


===استادان===
===استادان و مشایخ===
بر اساس اسناد برخی روایات، وی از بزرگان زیر بهره برده است:
بر اساس اسناد برخی روایات، وی از بزرگان زیر بهره برده است:
* ابوالفرج [[علی بن سعید راوندی]]<ref>ابن طاووس، فتح الابواب، ص۱۳۱، ۱۳۴.</ref>،  
* ابوالفرج [[علی بن سعید راوندی]]<ref>ابن طاووس، فتح الابواب، ۱۴۰۹ق،‌ ص۱۳۱، ۱۳۴.</ref>،  
* [[ابن ادریس حلی]]<ref>ابن طاووس، عبدالکریم، ص۴۸، ۷۲، ۸۷.</ref>،  
* [[ابن ادریس حلی]]؛<ref>ابن طاووس، فرحة الغری، ۱۳۶۸ق، ص۴۸، ۷۲، ۸۷.</ref> ابن نما از وی اجازه نقل روایت دریافت کرده بود.<ref>خوانساری،‌ روضات الجنات في أحوال العلماء و السادات، ۱۳۹۰ق،‌ ج۲ ، ص۱۷۹.</ref>
* [[محمد بن جعفر مشهدی]] <ref> ابن طاووس، الدروع الواقیه، ص۱۱۲</ref>، عبدالرؤساء
* [[محمد بن جعفر مشهدی]] <ref> ابن طاووس، الدروع الواقیه، ص۱۱۲</ref>، عبدالرؤساء؛ ابن نما اجازه نقل تمام كتاب های سید مرتضی(متوفای۴۳۶ق) و سید رضی(متوفای۴۰۶ق) را از شیخ محمد بن علی شهرآشوب(متوفای۵۸۸ق) از طریق ‌محمد بن مشهدی(متوفای۶۱۰ق) دریافت می کند.<ref>مجلسی، بحار الأنوار، ۱۴۱۰ق،‌ ج۱۰۶، ص۴۳</ref>
* [[هبة الله بن حامد]]،  
* [[هبة الله بن حامد]]،  
* [[برهان الدین محمد قزوینی]]  
* [[برهان الدین محمد قزوینی]]  
* پدرش، جعفر بن هبة الله<ref> مجلسی، بحار الانوار، ج۱۰۷، ص۴۷، ۵۲؛ نوری، مستدرک الوسایل، ج۳، ص۴۷۷.</ref> .
* پدرش، جعفر بن هبة الله<ref> مجلسی، بحار الانوار، ج۱۰۷، ص۴۷، ۵۲؛ نوری، مستدرک الوسایل، ۱۳۲۱ق، ج۳، ص۴۷۷.</ref> .
* '''شيخ كمال الدين ابو الحسن علي بن شرف الدين بن حماد ليثي واسطي'''؛ شیخ نجم الدین نیز از او نقل روایات می کند.<ref>امين، أعيان الشيعة، ۱۴۰۳ق، ج‏۸، ص۲۲۶</ref>
* '''شيخ كمال الدين ابو الحسن علي بن شرف الدين بن حماد ليثی واسطی'''؛ شیخ نجم الدین از او نقل روایات می کند.<ref>امين، أعيان الشيعة، ۱۴۰۳ق، ج‏۸، ص۲۲۶</ref>
* شيخ شمس الدين فخّار بن معد موسوي؛ ابن نما از او اجازه نقل روایت دریافت کرده است.<ref>اعرجى، مناهل الضرب في أنساب العرب ۱۴۱۹ق، ص۴۷۵</ref>
* شيخ شمس الدين فخّار بن معد موسوی؛ ابن نما از او اجازه نقل روایت دریافت کرده است.<ref>اعرجى، مناهل الضرب في أنساب العرب، ۱۴۱۹ق، ص۴۷۵</ref>


===شاگردان===
===شاگردان===
خط ۵۸: خط ۵۸:
*[[عبدالکریم بن احمد حلی|عبدالکریم بن احمد ابن طاووس]]،  
*[[عبدالکریم بن احمد حلی|عبدالکریم بن احمد ابن طاووس]]،  
*[[ابن علقمی|ابن علقمی وزیر]]،  
*[[ابن علقمی|ابن علقمی وزیر]]،  
*[[محقق حلی]]،  
*جعفر بن حسن مشهور به [[محقق حلی]]،  
*[[یوسف بن علی حلی]]،  
*[[یوسف بن علی حلی]]،  
*[[یحیی بن سعید حلی]]  
*[[یحیی بن سعید حلی]]  
*فرزندش [[جعفر بن محمد بن نما حلی]] <ref> ابن طاووس، عبدالکریم، فرحه الغری، ص۴۸؛ ابن فوطی، تلخیص...، ج۴، جزء۱، ص۳۳۲-۳۳۳؛ حرعاملی، وسائل الشیعه، ج۲، ص۳۱۰؛ مجلسی، بحار الانوار، ج۱۰۵، ص۴۴، ج۱۰۶، ص۲۱.</ref>
*فرزندش [[جعفر بن محمد بن نما حلی]] <ref> ابن طاووس، فرحه الغری، ۱۳۶۸ق،‌ ص۴۸؛ ابن فوطی، تلخیص...، ج۴، جزء۱، ص۳۳۲-۳۳۳؛ حرعاملی، وسائل الشیعه، ج۲، ص۳۱۰؛ مجلسی، بحار الانوار، ج۱۰۵، ص۴۴، ج۱۰۶، ص۲۱.</ref>
 


===تألیفات===
===تألیفات===
خط ۸۰: خط ۸۱:
{{منابع}}
{{منابع}}
* ابن‌نما، جعفر بن محمد، مثیر الاحزان و منیر سبل الاشجان، قم، مدرسة الإمام المهدی، ۱۴۰۶ق.
* ابن‌نما، جعفر بن محمد، مثیر الاحزان و منیر سبل الاشجان، قم، مدرسة الإمام المهدی، ۱۴۰۶ق.
* ابن‌طاووس، عبدالکریم بن احمد، فرحه الغری، نجف، ۱۳۶۸ق.
* ابن‌طاووس، فرحه الغری، نجف، ۱۳۶۸ق.
* ابن‌طاووس، علی بن موسی، الدروع الوافیه، نسخه عکسی موجود در کتابخانه مرکز.
* ابن‌طاووس، علی بن موسی، الدروع الوافیه، نسخه عکسی موجود در کتابخانه مرکز.
* ابن‌طاووس، فتح الابواب، به کوشش حامد خفّاف، بیروت، ۱۴۰۹ق/۱۹۸۹م.
* ابن‌طاووس، فتح الابواب، به کوشش حامد خفّاف، بیروت، ۱۴۰۹ق/۱۹۸۹م.
* ابن‌فوطی، عبدالرزاق بن احمد، تلخیص مجمع الآداب، به‌کوشش احمد حسینی، قم، ۱۴۰۱ق.
* ابن‌فوطی، عبدالرزاق بن احمد، تلخیص مجمع الآداب، به‌کوشش احمد حسینی، قم، ۱۴۰۱ق.
* امین، محسن، اعیان الشیعه، بیروت، ۱۴۰۳ق/۱۹۸۳م.
* امین، محسن، اعیان الشیعه، بیروت، دارالتعارف،‌ ۱۴۰۳ق/۱۹۸۳م.
* پاک‌نیای تبریزی، عبدالکریم، «آشنایی با منابع معتبر شیعه: مقتل مثیر الأحزان و منیر سبل الأشجان»، مجله مبلغان، دی و بهمن ۱۳۸۹، ش۱۳۶.
* پاک‌نیای تبریزی، عبدالکریم، «آشنایی با منابع معتبر شیعه: مقتل مثیر الأحزان و منیر سبل الأشجان»، مجله مبلغان، دی و بهمن ۱۳۸۹، ش۱۳۶.
* جمعى از بزرگان، تأريخ الفقه و تطوراته (المنتخب)، بی‌جا، بی‌نا، بی‌تا.
* جمعى از بزرگان، تأريخ الفقه و تطوراته (المنتخب)، بی‌جا، بی‌نا، بی‌تا.
* حر عاملی، محمد بن حسن، امل الآمل، به‌کوشش احمد حسینی، بغداد، ۱۳۸۵ق.
* حر عاملی، محمد بن حسن، امل الآمل، به‌کوشش احمد حسینی، بغداد، ۱۳۸۵ق.
* خوانساری،‌ محمدباقر، روضات الجنات في أحوال العلماء و السادات، قم، اسماعیلیان، چ۱،‌ ۱۳۹۰ ق.
* سبحانى تبريزى، جعفر، موسوعة طبقات الفقهاء، قم، مؤسسه امام صادق(ع)، چاپ اول، ۱۴۱۸ق.
* سبحانى تبريزى، جعفر، موسوعة طبقات الفقهاء، قم، مؤسسه امام صادق(ع)، چاپ اول، ۱۴۱۸ق.
* قمى، عباس، الكنى و الألقاب، تهران، مكتبة الصدر، چاپ پنجم، ۱۳۶۸ش.
* قمى، عباس، الكنى و الألقاب، تهران، مكتبة الصدر، چاپ پنجم، ۱۳۶۸ش.
* گرجى، ابوالقاسم، تاريخ فقه و فقهاء، تهران، مؤسسه سمت، چاپ سوم، ۱۴۲۱ق.
* گرجى، ابوالقاسم، تاريخ فقه و فقهاء، تهران، مؤسسه سمت، چاپ سوم، ۱۴۲۱ق.
* مجلسی، محمدباقر، بحار الانوار، بیروت، ۱۴۰۳ق/۱۹۸۳م.
* مجلسی، محمد باقر بن محمد تقى، بحار الأنوار، بيروت، مؤسسة الطبع و النشر، اول، ۱۴۱۰ق.
* همو، بحار الانوار، بیروت، ۱۴۰۳ق/۱۹۸۳م.
* نوری، حسین، مستدرک الوسائل، تهران، ۱۳۲۱ق.
* نوری، حسین، مستدرک الوسائل، تهران، ۱۳۲۱ق.
* ابن‌فوطى، عبدالرزاق بن احمد، مجمع الآداب في معجم الألقاب، تهران، سازمان چاپ و انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامى، چاپ اول، ۱۴۱۶ق.
* ابن‌فوطى، عبدالرزاق بن احمد، مجمع الآداب في معجم الألقاب، تهران، سازمان چاپ و انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامى، چاپ اول، ۱۴۱۶ق.
خط ۱۰۷: خط ۱۱۰:
[[ur:محمد بن جعفر ابن نما]]
[[ur:محمد بن جعفر ابن نما]]
[[id:Muhammad bin Ja'far bin Nama]]
[[id:Muhammad bin Ja'far bin Nama]]
[[Category:فقیهان شیعه قرن ۶ (قمری)]]
[[Category:فقیهان شیعه قرن ۷ (قمری)]]
[[Category:مدفونان در کربلا]]
[[Category:خاندان ابن نما]]
[[Category:مقاله‌های بدون اولویت]]
[[Category:فقیهان شیعه قرن ۶ (قمری)]]
[[Category:فقیهان شیعه قرن ۷ (قمری)]]
[[Category:مدفونان در کربلا]]
[[Category:خاندان ابن نما]]
[[Category:مقاله‌های بدون اولویت]]
[[Category:فقیهان شیعه قرن ۶ (قمری)]]
[[Category:فقیهان شیعه قرن ۷ (قمری)]]
[[Category:مدفونان در کربلا]]
[[Category:خاندان ابن نما]]
[[Category:مقاله‌های بدون اولویت]]
[[Category:فقیهان شیعه قرن ۶ (قمری)]]
[[Category:فقیهان شیعه قرن ۷ (قمری)]]
[[Category:مدفونان در کربلا]]
[[Category:خاندان ابن نما]]
[[Category:مقاله‌های بدون اولویت]]


[[رده:فقیهان شیعه قرن ۶ (قمری)]]
[[رده:فقیهان شیعه قرن ۶ (قمری)]]
کاربر ناشناس