|
|
| خط ۵۳: |
خط ۵۳: |
|
| |
|
| == کتاب‌شناسی اعجاز القرآن == | | == کتاب‌شناسی اعجاز القرآن == |
| مسئلهٔ اعجاز قرآن از گذشته تا امروز قرن‌ها، در نوشته‌های عالمان مسلمان مطرح شده است. ازجمله در کتاب‌های کلامی، برای اثبات نبوت پیامبر اسلام(ص) به آن استناد می‌شده است. همچنین بخشی از کتاب‌های علوم قرآنی به این موضوع اختصاص یافته است. علاوه بر این، اعجاز قرآن به صورت مستقل، موضوع کتاب‌های علمای مسملمان بوده است که برخی از آنها از این قرار است: | | مسئلهٔ اعجاز قرآن از گذشته تا امروز قرن‌ها، در نوشته‌های عالمان مسلمان مطرح شده است. ازجمله در کتاب‌های کلامی، برای اثبات نبوت پیامبر اسلام(ص) به آن استناد می‌شده است. همچنین بخشی از کتاب‌های علوم قرآنی به این موضوع اختصاص یافته است. علاوه بر این، اعجاز قرآن به صورت مستقل هم موضوع کتاب‌های علمای مسملمان قرار گرفته است. برخی نوشته‌های مستقل در این زمینه از این قرار است: |
| # اعجازالقرآن، ابوعمرو محمد بن عمر باهلی؛ از معتزلهٔ بصره و معاصران ابوعلی جبایی | | # اعجازالقرآن، ابوعمرو محمد بن عمر باهلی، از معتزلهٔ [[بصره]] (درگذشت ۳۰۰ق)؛ |
| # اعجازالقرآن فی نظمه و تألیفه، ابوعبدالله محمد بن زید واسطی (درگذشته ۳۰۶ق) از معتزله [[بغداد]] که [[ابن ندیم]] بدون توضیحی به آنها اشاره کرده است.<ref>ابن‌ندیم، الفهرست، دارالمعرفة، ص۵۷و۲۴۵.</ref> | | # اعجاز القرآن فی نظمِهِ و تألیفِه، ابوعبدالله محمد بن زید واسطی (درگذشت ۳۰۶ق)، از معتزلهٔ [[بغداد]]؛ |
| # النکت فی اعجاز القرآن، اثر علی بن عیسی رمانی (درگذشته ۳۸۴ق)، از علمای معتزله [[بغداد]]، و بیان اعجاز القرآن، اثر ابوسلیمان حمد بن محمد خطابی (درگذشته ۳۸۸ق)، از علمای [[اصحاب حدیث]] [[خراسان]] که هر دو در مجموعه ثلاث رسائل فی اعجاز القرآن در ۱۳۷۶ق (۱۹۵۶م) در [[مصر]] به چاپ رسیده و بارها تجدید چاپ شده‌اند.<ref>رودانی، صلة الخلف، ۱۴۰۸ق، ص۱۲۳.</ref> | | # النُکَت فی اعجاز القرآن، علی بن عیسی رمانی (درگذشت ۳۸۴ق)، از معتزلهٔ بغداد؛ |
| # اعجاز القرآن، اثر [[قاضی ابوبکر باقلانی]] (درگذشته ۴۰۳ یا ۴۰۴ق) که چاپ‌هایی متنوع از آن انتشار یافته، و خود موضوع تحقیق برخی از صاحب‌نظران از جمله عبدالرئوف مخلوف قرار گرفته است. | | # بیان اعجاز القرآن، ابوسلیمان حمد بن محمد خطابی (درگذشت ۳۸۸ق)، از علمای [[اصحاب حدیث]] خراسان. این کتاب و کتاب پیشین در مجموعه ثلاث رسائل فی اعجاز القرآن در ۱۳۷۶ق در [[مصر]] چاپ شده‌اند؛ |
| # دلائل الاعجاز، تألیف عبدالقاهر جرجانی (درگذشته ۴۷۱ق) از نخستین تدوین‌کنندگان علم بلاغت عربی که بارها به چاپ رسیده، و خود موضوع پژوهش‌های متعددی بوده است. | | # اعجازالقرآن، قاضی ابوبکر باقلانی (درگذشت ۴۰۳ یا ۴۰۴ق) که چاپ‌هایی متنوع از آن انتشار یافته و خود موضوع تحقیق برخی صاحب‌نظران بوده است؛ |
| # الرسالة الشافیة فی اعجاز القرآن، نوشته [[عبدالقاهر جرجانی]] که متن سوم مجموعۀ «ثلاث رسائل فی إعجاز القرآن» است. | | # دلائل‌الاعجاز، عبدالقاهر جرجانی (درگذشت ۴۷۱ق)، از نخستین تدوین‌کنندگان علم بلاغت عربی که چندین بار به چاپ رسیده و پژوهش‌های بسیاری هم دربارهٔ آن انجام شده است؛ |
| # نهایة الایجاز فی درایة الاعجاز، اثر [[فخر رازی]] (درگذشته ۶۰۶ق) که در ۱۳۱۷ق در مطبعة الاداب به چاپ رسیده است. | | # الرسالةُ الشّافیة فی اعجازِ القرآن، عبدالقاهر جرجانی که در مجموعۀ ثلاثُ رسائلَ فی اِعجاز القرآن چاپ شده است؛ |
| # التبیان فی علم البیان المطلع علی اعجاز القرآن، البرهان الکاشف عن اعجاز القرآن و المجید عن اعجاز القرآن المجید، که همگی از آثار کمال الدین زملکانی (درگذشته ۶۵۱ق) است. از این ۳ اثر، کتاب التبیان به کوشش احمد مطلوب و خدیجه حدیثی در ۱۳۸۳ق (۱۹۶۴م) در [[عراق]] به چاپ رسیده است؛ کتاب البرهان که گاه به نواده او ابوالمعالی ابن زملکانی (درگذشته ۷۲۷ق) منسوب گشته نیز به کوشش همان دو تن در ۱۳۹۴ق (۱۹۷۴م) منتشر شده، و کتاب المجید در ۱۴۱۰ق (۱۹۸۹م) به کوشش شعبان صلاح در همان سال در مصر انتشار یافته است.
| | # نهایةُ الایجاز فی درایةِ الاِعجاز، اثر فخر رازی (درگذشت ۶۰۶ق). |
| # البرهان فی اعجاز القرآن، از ابن ابی اصبع زکی الدین عبدالعظیم (درگذشته ۶۵۴ق)، ادیب مصری که خود در اثر دیگرش به داشتن چنین کتابی تصریح کرده است.<ref>ابن أبی أصبع، بدیع القرآن،دار النهضة العربیه مصر، ص۱۵.</ref>
| |
| # معترک الأقران فی إعجاز القرآن، از آثار [[سیوطی]] (درگذشته ۹۱۱ق) که از جامع‌ترین نوشته‌ها در باب وجوه گوناگون اعجاز قرآن است و مکرراً به چاپ رسیده است.
| |
| # الایقان فی اعجاز القرآن، از محمد کریم خان کرمانی (درگذشته ۱۲۸۸ق) از بزرگان [[شیخیه]] که در ضمن مجموعة الرسائل در ۱۳۵۴ش در [[کرمان]] انتشار یافته است.
| |
|
| |
|
| == پانویس == | | == پانویس == |
