کاربر ناشناس
ابن‌جحام: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
بدون خلاصۀ ویرایش
imported>Mahboobi بدون خلاصۀ ویرایش |
imported>Smnazem جزبدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
'''ابوعبدالله محمد بن عباس بن على بن مروان بن ماهیار''' ملقب به '''بزاز''' و مشهور به '''اِبْن‌ِ جُحام'''، [[مفسر]]، [[محدث]] و [[فقیه]] [[شیعه|امامى]] بود. [[نجاشی |نجاشی]] ابن جحام را دوبار توثیق كرده و برای وی تعبیر كثیر الحدیث را نیز به كار برده است. [[علامه حلی]] و [[حسن بن علی حلی]] او را توثیق كرده‌اند. | '''ابوعبدالله محمد بن عباس بن على بن مروان بن ماهیار''' ملقب به '''بزاز''' و مشهور به '''اِبْن‌ِ جُحام'''، [[مفسر]]، [[محدث]] و [[فقیه]] [[شیعه|امامى]] بود. [[نجاشی |نجاشی]] ابن جحام را دوبار توثیق كرده و برای وی تعبیر كثیر الحدیث را نیز به كار برده است. [[علامه حلی]] و [[حسن بن علی حلی]] او را توثیق كرده‌اند. | ||
==نام== | ==نام== | ||
[[شیخ طوسی|شیخ طوسى]] از وی به صورت ابن حجام نام برده،<ref>طوسی،رجال، 504؛ طوسی، الفهرست، 149</ref> لیكن با توجه به اینكه [[نجاشی]]<ref>نجاشی،ص 379</ref> نام وی را ابن جحام ذكر كرده و [[علامه حلی]]<ref>حلی، ص 161</ref> بر این ضبط تأكید نموده است، احتمالاً در متن رجال و فهرست، تصحیفى رخ داده است. | [[شیخ طوسی|شیخ طوسى]] از وی به صورت ابن حجام نام برده،<ref>طوسی،رجال، 504؛ طوسی، الفهرست، 149</ref> لیكن با توجه به اینكه [[نجاشی]]<ref>نجاشی،ص 379</ref> نام وی را ابن جحام ذكر كرده و [[علامه حلی]]<ref>حلی، ص 161</ref> بر این ضبط تأكید نموده است، احتمالاً در متن رجال و فهرست، تصحیفى رخ داده است. | ||
==درگذشت== | ==درگذشت== | ||
از آنجا كه در مآخذ از میان شاگردان ابن جحام تنها به [[هارون بن موسی تلعکبری|هارون بن موسى تلعكبری]] اشاره شده است و او در 328ق/940م از ابن جحام سماع [[حدیث|حدیث]] كرده و به دریافت اجازه نائل شده است، مى‌توان دریافت كه درگذشت ابن جحام پس از این تاریخ بوده است.<ref>طوسى، رجال، 504</ref> | از آنجا كه در مآخذ از میان شاگردان ابن جحام تنها به [[هارون بن موسی تلعکبری|هارون بن موسى تلعكبری]] اشاره شده است و او در 328ق/940م از ابن جحام سماع [[حدیث|حدیث]] كرده و به دریافت اجازه نائل شده است، مى‌توان دریافت كه درگذشت ابن جحام پس از این تاریخ بوده است.<ref>طوسى، رجال، 504</ref> | ||
==از دیدگاه علمای رجال== | ==از دیدگاه علمای رجال== | ||
[[نجاشی]]<ref>نجاشی،ص 379</ref> علاوه بر اینكه ابن جحام را دوبار توثیق كرده، برای وی تعبیر كثیر الحدیث را نیز به كار برده است. [[علامه حلی]]<ref>حلی، ص 161</ref> و [[حسن بن علی حلی]] <ref>حسن بن على حلى، ص 317</ref> او را توثیق كرده‌اند. | [[نجاشی]]<ref>نجاشی،ص 379</ref> علاوه بر اینكه ابن جحام را دوبار توثیق كرده، برای وی تعبیر كثیر الحدیث را نیز به كار برده است. [[علامه حلی]]<ref>حلی، ص 161</ref> و [[حسن بن علی حلی]] <ref>حسن بن على حلى، ص 317</ref> او را توثیق كرده‌اند. | ||
==مشایخ== | ==مشایخ== | ||
در هیچ یك از منابع قدیمى كه درباره ابن جحام سخن گفته‌اند، از مشایخ و استادان وی نامى برده نشده است، لیكن با توجه به اسناد پاره‌ای از احادیثى كه از آثار وی به جای مانده، مى‌توان دریافت كه وی نزد كسانى چون [[ابن عقده |ابن عُقده]]، [[محمد بن جعفر رزاز|محمد بن جعفر رزّاز]]، [[حسن بن محمد بن جمهور عمی |حسن بن محمد بن جمهور عمّى]]، [[احمد بن ادریس قمی |احمد بن ادریس قمى]]، [[علی بن سلیمان زراری|على بن سلیمان زُراری]]، [[محمد بن ابی بکر همام اسکافی|محمد بن هُمام اسكافى]]، [[محمد بن جریر طبری |محمد بن جریر طبری]]، [[محمد بن عثمان بن ابی شیبه |محمد بن عثمان بن ابی شیبه]] و [[محمد بن قاسم بن سلام|محمد بن قاسم بن سلام]] و دیگر بزرگان آن عصر تحصیل و استماع حدیث كرده است.<ref>استرابادی، 1/280، 297، 308، 314، 385، 432، 434، 2/715</ref> | در هیچ یك از منابع قدیمى كه درباره ابن جحام سخن گفته‌اند، از مشایخ و استادان وی نامى برده نشده است، لیكن با توجه به اسناد پاره‌ای از احادیثى كه از آثار وی به جای مانده، مى‌توان دریافت كه وی نزد كسانى چون [[ابن عقده |ابن عُقده]]، [[محمد بن جعفر رزاز|محمد بن جعفر رزّاز]]، [[حسن بن محمد بن جمهور عمی |حسن بن محمد بن جمهور عمّى]]، [[احمد بن ادریس قمی |احمد بن ادریس قمى]]، [[علی بن سلیمان زراری|على بن سلیمان زُراری]]، [[محمد بن ابی بکر همام اسکافی|محمد بن هُمام اسكافى]]، [[محمد بن جریر طبری |محمد بن جریر طبری]]، [[محمد بن عثمان بن ابی شیبه |محمد بن عثمان بن ابی شیبه]] و [[محمد بن قاسم بن سلام|محمد بن قاسم بن سلام]] و دیگر بزرگان آن عصر تحصیل و استماع حدیث كرده است.<ref>استرابادی، 1/280، 297، 308، 314، 385، 432، 434، 2/715</ref> | ||
==اقامت در بغداد و بصره== | ==اقامت در بغداد و بصره== | ||
از آنجا كه در برخى نسخه‌های رجال [[شیخ طوسی|شیخ طوسی]]، ابن جحام از مردم باب الطاق [[بغداد]]، شمرده شده<ref>قهپایى، 5/238</ref> و از طرفى جمعى از استادان مهم وی در بغداد مى‌زیسته‌اند، به نظر مى‌رسد كه وی، لااقل بخشى از عمر خود را در آنجا سپری كرده باشد. احتمالاً وی به جهت روایت از [[عبدالعزیز جلودی|عبدالعزیز بن یحیى جلودی]]، سفری نیز به [[بصره |بصره]] داشته است.<ref>ر.ک:استرابادی، 1/309؛ طوسى، الفهرست، 119</ref> | از آنجا كه در برخى نسخه‌های رجال [[شیخ طوسی|شیخ طوسی]]، ابن جحام از مردم باب الطاق [[بغداد]]، شمرده شده<ref>قهپایى، 5/238</ref> و از طرفى جمعى از استادان مهم وی در بغداد مى‌زیسته‌اند، به نظر مى‌رسد كه وی، لااقل بخشى از عمر خود را در آنجا سپری كرده باشد. احتمالاً وی به جهت روایت از [[عبدالعزیز جلودی|عبدالعزیز بن یحیى جلودی]]، سفری نیز به [[بصره |بصره]] داشته است.<ref>ر.ک:استرابادی، 1/309؛ طوسى، الفهرست، 119</ref> | ||
==تالیفات== | ==تالیفات== | ||
* ابن جحام در [[فقه]]، [[حدیث]]، [[تفسیر]] و [[قرائت]]، دارای آثاری بوده كه مى‌توان از بین آنها به المقنع در فقه، كتاب الاصول، كتاب الاوائل، التفسیر الكبیر، كتاب قرائة امیرالمؤمنین، كتاب قرائة اهل البیت و كتاب الناسخ و المنسوخ اشاره كرد.<ref>طوسى، الفهرست، 149-150</ref> | * ابن جحام در [[فقه]]، [[حدیث]]، [[تفسیر]] و [[قرائت]]، دارای آثاری بوده كه مى‌توان از بین آنها به المقنع در فقه، كتاب الاصول، كتاب الاوائل، التفسیر الكبیر، كتاب قرائة امیرالمؤمنین، كتاب قرائة اهل البیت و كتاب الناسخ و المنسوخ اشاره كرد.<ref>طوسى، الفهرست، 149-150</ref> | ||
* نیز وی كتابی به نام تأویل مانزل فى النبى و آله تألیف كرده است<ref>الفهرست، 149</ref> كه [[نجاشی]]<ref>نجاشی، ص 379</ref> از آن به نام مانزل من القرآن فى اهل البیت یاد كرده، بى‌آنكه آن را دیده باشد و به نقل از دیگران، حجم كتاب را هزار برگ ذكر كرده است. بنابر گفته [[سید بن طاووس]]<ref>ابن طاووس، الیقین، 79</ref> كه خود نسخه‌ای از آن كتاب را در اختیار داشته، این كتاب در دو مجلد بزرگ و شامل 10 جزء بوده است. | * نیز وی كتابی به نام تأویل مانزل فى النبى و آله تألیف كرده است<ref>الفهرست، 149</ref> كه [[نجاشی]]<ref>نجاشی، ص 379</ref> از آن به نام مانزل من القرآن فى اهل البیت یاد كرده، بى‌آنكه آن را دیده باشد و به نقل از دیگران، حجم كتاب را هزار برگ ذكر كرده است. بنابر گفته [[سید بن طاووس]]<ref>ابن طاووس، الیقین، 79</ref> كه خود نسخه‌ای از آن كتاب را در اختیار داشته، این كتاب در دو مجلد بزرگ و شامل 10 جزء بوده است. | ||
== پانویس == | == پانویس == | ||
{{پانویس|2}} | {{پانویس|2}} | ||
== منابع == | == منابع == | ||
* آقابزرگ، الذریعة. | * آقابزرگ، الذریعة. | ||
* ابن طاووس، على، سعدالسعود، نجف، 1369ق/1950م. | * ابن طاووس، على، سعدالسعود، نجف، 1369ق/1950م. | ||
| خط ۳۲: | خط ۵۳: | ||
* قهپایى، عنایت‌الله، مجمع الرجال، به كوشش ضیاءالدین اصفهانى، اصفهان، 1387ق. | * قهپایى، عنایت‌الله، مجمع الرجال، به كوشش ضیاءالدین اصفهانى، اصفهان، 1387ق. | ||
* نجاشى، احمد، رجال، قم، 1407ق. | * نجاشى، احمد، رجال، قم، 1407ق. | ||
{{چپ‌چین}} | {{چپ‌چین}} | ||
* GAS. | * GAS. | ||
{{پایان چپ‌چین}} | {{پایان چپ‌چین}} | ||
==پیوند به بیرون== | ==پیوند به بیرون== | ||
این مقاله با تلخیص از [http://www.cgie.org.ir/fa/publication/entryview/1484 دائره المعارف بزرگ اسلامی] اخذ شده است. | این مقاله با تلخیص از [http://www.cgie.org.ir/fa/publication/entryview/1484 دائره المعارف بزرگ اسلامی] اخذ شده است. | ||
[[رده:علمای شیعه قرن3(قمری)]] | [[رده:علمای شیعه قرن3(قمری)]] | ||