Automoderated users، confirmed، مدیران، templateeditor
۶٬۲۱۵
ویرایش
Khoshnoudi (بحث | مشارکتها) |
جزبدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۱: | خط ۱: | ||
{{ویکیسازی}} | {{ویکیسازی}} | ||
{{معاد-عمودی}} | {{معاد-عمودی}} | ||
'''اَبْدانِ اُخْرَوی''' (به معنای بدنهای آخرتی)، به نظریه [[ملاصدرا]] در باب [[معاد جسمانی]] اشاره دارد. غالب [[ مسلمان |مسلمانان]] بر اساس ظاهر آیات [[قرآن]] معتقدند [[معاد]]، جسمانی است و انسانها پس از حشر نیز دارای بدن خواهند بود؛ اما چگونگی و جزئیات این امر مورد اختلاف است. برخی از [[کلام اسلامی| متکلمان]] با تکیه بر ظاهر [[آیه|آیات]] معتقدند انسانها با همین بدن دنیایی خود سر از قبر برداشته و حوادث قیامت آغاز میشود. در مقابل برخی از فلاسفه، جسمانی بودن معاد را انکار کردهاند و قائل به معاد روحانی شدهاند. | '''اَبْدانِ اُخْرَوی''' (به معنای بدنهای آخرتی)، به نظریه [[ملاصدرا]] در باب [[معاد جسمانی]] اشاره دارد. غالب [[مسلمان|مسلمانان]] بر اساس ظاهر آیات [[قرآن]] معتقدند [[معاد]]، جسمانی است و انسانها پس از حشر نیز دارای بدن خواهند بود؛ اما چگونگی و جزئیات این امر مورد اختلاف است. برخی از [[کلام اسلامی| متکلمان]] با تکیه بر ظاهر [[آیه|آیات]] معتقدند انسانها با همین بدن دنیایی خود سر از قبر برداشته و حوادث قیامت آغاز میشود. در مقابل برخی از فلاسفه، جسمانی بودن معاد را انکار کردهاند و قائل به معاد روحانی شدهاند. | ||
[[ملاصدرا]] با تکیه بر مبانی خود در [[حکمت متعالیه]]، جسمانی بودن معاد را پذیرفت، اما تبیینی جدید از آن ارئه کرد. | [[ملاصدرا]] با تکیه بر مبانی خود در [[حکمت متعالیه]]، جسمانی بودن معاد را پذیرفت، اما تبیینی جدید از آن ارئه کرد. | ||
== دیدگاه متکلمان == | == دیدگاه متکلمان == | ||
قرآن کریم در [[آیه|آیات]] فراوانی به مسأله معاد و [[قیامت]] و بازگشت انسانها پرداخته است که برخی از آنها عبارتند از: | قرآن کریم در [[آیه|آیات]] فراوانی به مسأله معاد و [[قیامت]] و بازگشت انسانها پرداخته است که برخی از آنها عبارتند از: | ||
* {{متن قرآن|وَضَرَبَ لَنَا مَثَلًا | * {{متن قرآن|وَضَرَبَ لَنَا مَثَلًا وَنَسِی خَلْقَهُ ۖ قَالَ مَنْ یحْیی الْعِظَامَ وَهِی رَمِیمٌ*قُلْ یحْییهَا الَّذِی أَنشَأَهَا أَوَّلَ مَرَّةٍ ۖ وَهُوَ بِکلِّ خَلْقٍ عَلِیمٌ|ترجمه= و برای ما مَثَلی آورد و آفرینش خود را فراموش کرد؛ گفت: «چه کسی این استخوانها را که چنین پوسیده است زندگی میبخشد؟» بگو: «همان کسی که نخستینبار آن را پدید آورد و اوست که به هر [گونه] آفرینشی داناست.||سوره=[[سوره یس|یس]]||آیه=۷۹}} | ||
* {{متن قرآن|أَیحْسَبُ الْإِنسَانُ أَلَّن نَّجْمَعَ عِظَامَهُ ﴿۳﴾ بَلَیٰ قَادِرِینَ عَلَیٰ أَن نُّسَوِّی بَنَانَهُ ﴿۴﴾|ترجمه=آیا انسان میپندارد که هرگز استخوانهای او را جمع نخواهیم کرد؟! (۳) آری قادریم که (حتی خطوط سر) انگشتان او را موزون و مرتّب کنیم! (۴)|سوره=[[سوره قیامت|قیامت]]|آیه=۳}} | * {{متن قرآن|أَیحْسَبُ الْإِنسَانُ أَلَّن نَّجْمَعَ عِظَامَهُ ﴿۳﴾ بَلَیٰ قَادِرِینَ عَلَیٰ أَن نُّسَوِّی بَنَانَهُ ﴿۴﴾|ترجمه=آیا انسان میپندارد که هرگز استخوانهای او را جمع نخواهیم کرد؟! (۳) آری قادریم که (حتی خطوط سر) انگشتان او را موزون و مرتّب کنیم! (۴)|سوره=[[سوره قیامت|قیامت]]|آیه=۳}} | ||
* {{متن قرآن|أَفَلَا یعْلَمُ إِذَا بُعْثِرَ مَا فِی الْقُبُورِ ﴿۹﴾|ترجمه=مگر نمیداند که چون آنچه در گورهاست بیرون ریخته گردد.|سوره=[[سوره عادیات|عادیات]]|آیه=۹}} | * {{متن قرآن|أَفَلَا یعْلَمُ إِذَا بُعْثِرَ مَا فِی الْقُبُورِ ﴿۹﴾|ترجمه=مگر نمیداند که چون آنچه در گورهاست بیرون ریخته گردد.|سوره=[[سوره عادیات|عادیات]]|آیه=۹}} | ||
* {{متن قرآن|وَنُفِخَ فِی الصُّورِ فَإِذَا هُم مِّنَ الْأَجْدَاثِ إِلَیٰ رَبِّهِمْ ینسِلُونَ ﴿۵۱﴾|ترجمه=و در صور دمیده خواهد شد، پس بهناگاه از گورهای خود شتابان به سوی پروردگار خویش میآیند.|سوره=[[سوره یس|یس]]|آیه=۵۱}} | * {{متن قرآن|وَنُفِخَ فِی الصُّورِ فَإِذَا هُم مِّنَ الْأَجْدَاثِ إِلَیٰ رَبِّهِمْ ینسِلُونَ ﴿۵۱﴾|ترجمه=و در صور دمیده خواهد شد، پس بهناگاه از گورهای خود شتابان به سوی پروردگار خویش میآیند.|سوره=[[سوره یس|یس]]|آیه=۵۱}} | ||
بر اساس ظاهر بسیاری از [[آیه|آیاتی]] که درباب [[معاد]] است در قیامت و پس از مرگ، انسانها با همین بدن دنیایی خود سر از قبر برداشته و حوادث قیامت آغاز میشود. بیشتر متکلمان معتقدند این آیات قابل [[ تأویل |تاویل]] نبوده و بدنی که در قیامت انسان با آن محشور میشود همین بدن مادی است که در دنیا با آن زندگی میکرده است. این اعتقاد، [[معاد جسمانی]] نامیده میشود. از منظر [[کلام امامیه|کلام شیعه]]، اعتقاد به جسمانی بودن معاد بر هر مسلمانی [[واجب]] است. اما اعتقاد و فهم کیفیت و جزئیات آن، جزء واجبات نیست.<ref>مظفر، محمدرضا، عقائدنا، فصل اعتقادنا فی المعاد الجسمانی</ref> | بر اساس ظاهر بسیاری از [[آیه|آیاتی]] که درباب [[معاد]] است در قیامت و پس از مرگ، انسانها با همین بدن دنیایی خود سر از قبر برداشته و حوادث قیامت آغاز میشود. بیشتر متکلمان معتقدند این آیات قابل [[تأویل|تاویل]] نبوده و بدنی که در قیامت انسان با آن محشور میشود همین بدن مادی است که در دنیا با آن زندگی میکرده است. این اعتقاد، [[معاد جسمانی]] نامیده میشود. از منظر [[کلام امامیه|کلام شیعه]]، اعتقاد به جسمانی بودن معاد بر هر مسلمانی [[واجب]] است. اما اعتقاد و فهم کیفیت و جزئیات آن، جزء واجبات نیست.<ref>مظفر، محمدرضا، عقائدنا، فصل اعتقادنا فی المعاد الجسمانی</ref> | ||
[[محمدباقر مجلسی|علامه مجلسی]] میگوید: | [[محمدباقر مجلسی|علامه مجلسی]] میگوید: | ||
:::«و واجب است معتقد باشی به اینکه خداوند تعالی در روز محشر همه مردم را زنده میکند و ارواحشان را به بدن اولیه خودشان باز میگرداند و اگر کسی این مطلب را انکار کند و یا آن را طوری تأویل نماید که موجب انکار ظاهری آن باشد -چنانکه در زمان خود میشنویم از بعض مُلحِدان- به [[اجماع]] همه مسلمین، [[کفر]] و الحاد است؛ چنانچه بیشتر [[قرآن]] در اثبات حیات مجدّد در روز قیامت و کفر | :::«و واجب است معتقد باشی به اینکه خداوند تعالی در روز محشر همه مردم را زنده میکند و ارواحشان را به بدن اولیه خودشان باز میگرداند و اگر کسی این مطلب را انکار کند و یا آن را طوری تأویل نماید که موجب انکار ظاهری آن باشد -چنانکه در زمان خود میشنویم از بعض مُلحِدان- به [[اجماع]] همه مسلمین، [[کفر]] و الحاد است؛ چنانچه بیشتر [[قرآن]] در اثبات حیات مجدّد در روز قیامت و کفر مُنکرین آن وارد شده است؛ و به شُبُهات حکماء (فلاسفه) که میگویند [[اعاده معدوم|اِعادۀ معدوم]] (= بازگرداندن چیز نابود شده) ممکن نیست، و به تأویلات آنها که معاد جسمانی را تأویل به [[معاد روحانی]] میکنند، توجه مکن.»<ref>اعتقادات مجلسی، فصل اعتقاد به معاد جسمانی</ref> | ||
==دیدگاه فلاسفه == | ==دیدگاه فلاسفه == | ||
خط ۲۸: | خط ۲۸: | ||
==== تفاوت بدنهای اخروی با بدنهای دنیوی==== | ==== تفاوت بدنهای اخروی با بدنهای دنیوی==== | ||
[[ ملاصدرا|صدرالدین شیرازی]] اختلافات میان ابدان دنیوی و ابدان اخروی را اینگونه برمیشمارد: | [[ملاصدرا|صدرالدین شیرازی]] اختلافات میان ابدان دنیوی و ابدان اخروی را اینگونه برمیشمارد: | ||
# ابدان اخروی بر خلاف ابدان دنیوی قابل فساد و تباهی نیستند؛<ref>ملاصدرا، عرشیه، ۲۵۰</ref> | # ابدان اخروی بر خلاف ابدان دنیوی قابل فساد و تباهی نیستند؛<ref>ملاصدرا، عرشیه، ۲۵۰</ref> | ||
# ابدان اخروی دارای روح و حیاتند و بلکه عین حیاتند یعنی حیات در آنها ذاتی است نه عرضی، در حالی که برخی از ابدان دنیوی دارای روح و حیات و بعضی فاقد آنند؛<ref>ملاصدرا، عرشیه، ۲۵۱-۲۵۲</ref> | # ابدان اخروی دارای روح و حیاتند و بلکه عین حیاتند یعنی حیات در آنها ذاتی است نه عرضی، در حالی که برخی از ابدان دنیوی دارای روح و حیات و بعضی فاقد آنند؛<ref>ملاصدرا، عرشیه، ۲۵۱-۲۵۲</ref> | ||
# ابدان اخروی بر حسب اعداد تصورات نفوس و ادراکات، نامتناهی هستند زیرا براهین تناهی ابعاد در آنگونه ابدان جریان ندارد.<ref>ملاصدرا، عرشیه، ۲۵۲</ref> | # ابدان اخروی بر حسب اعداد تصورات نفوس و ادراکات، نامتناهی هستند زیرا براهین تناهی ابعاد در آنگونه ابدان جریان ندارد.<ref>ملاصدرا، عرشیه، ۲۵۲</ref> | ||
# ابدان اخروی متوسط بین دو عالم(ماده و تجرد، عالم محسوس و معقول) بوده و جامع تجرد و تجسمند و بیشتر لوازم و عوارض ابدان دنیوی را ندارند؛<ref>ملاصدرا، اسفار،۱۹۸۱م، ج۹، ص۱۸۳.</ref> | # ابدان اخروی متوسط بین دو عالم(ماده و تجرد، عالم محسوس و معقول) بوده و جامع تجرد و تجسمند و بیشتر لوازم و عوارض ابدان دنیوی را ندارند؛<ref>ملاصدرا، اسفار،۱۹۸۱م، ج۹، ص۱۸۳.</ref> | ||
# ابدان اخروی عین نفوساند وبدن اخروی مانند ظل همواره ملازم روح و حاکی از اوست و بلکه | # ابدان اخروی عین نفوساند وبدن اخروی مانند ظل همواره ملازم روح و حاکی از اوست و بلکه با روح اتحاد وجودی دارد.<ref>ملاصدرا، اسفار،۱۹۸۱م، ج۹، ص۱۸۳.</ref> | ||
# میان ابدان اخروی تزاحم نیست.<ref>ملاصدرا، عرشیه، ۲۵۲</ref> | # میان ابدان اخروی تزاحم نیست.<ref>ملاصدرا، عرشیه، ۲۵۲</ref> | ||
# ابدان دنیوی تدریجی الحدوثاند و ابدان اخروی دفعی الحدوث<ref>ملاصدرا، مفاتیح الغیب، ۶۰۰؛ نیز نک: آکل و مأکول، معاد</ref> | # ابدان دنیوی تدریجی الحدوثاند و ابدان اخروی دفعی الحدوث<ref>ملاصدرا، مفاتیح الغیب، ۶۰۰؛ نیز نک: آکل و مأکول، معاد</ref> | ||
== پانویس == | == پانویس == | ||
{{ | {{پانویس۲}} | ||
== منابع== | == منابع== | ||
{{منابع}} | {{منابع}} | ||
* بوعلی سینا، حسین بن عبدالله، الهیات شفاء، حسن حسنزاده آملی، قم، انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی، چاپ اول، ۱۳۷۶ش. | * بوعلی سینا، حسین بن عبدالله، الهیات شفاء، حسن حسنزاده آملی، قم، انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی، چاپ اول، ۱۳۷۶ش. | ||
* صدرالدین شیرازی، محمدابراهیم، الحکمة المتعالیه فی الاسفار العقلیة الاربعة، قم، .... | * صدرالدین شیرازی، محمدابراهیم، الحکمة المتعالیه فی الاسفار العقلیة الاربعة، قم،.... | ||
* صدرالدین شیرازی، محمدابراهیم، المظاهر الالهیه، ترجمه حمید طبیبیان، چاپخانه سپهر، ۱۳۶۴ش. | * صدرالدین شیرازی، محمدابراهیم، المظاهر الالهیه، ترجمه حمید طبیبیان، چاپخانه سپهر، ۱۳۶۴ش. | ||
* صدرالدین شیرازی، محمدابراهیم، عرشیه، به کوشش غلامحسین آهنی، اصفهان، ۱۳۴۱ش. | * صدرالدین شیرازی، محمدابراهیم، عرشیه، به کوشش غلامحسین آهنی، اصفهان، ۱۳۴۱ش. | ||
* صدرالدین شیرازی، محمدابراهیم، مفاتیح الغیب، به کوشش محمد خواجوی، تهران، ۱۳۶۳ش. | * صدرالدین شیرازی، محمدابراهیم، مفاتیح الغیب، به کوشش محمد خواجوی، تهران، ۱۳۶۳ش. | ||
* مجلسی، محمدباقر، اعتقادات مجلسی، ... . | * مجلسی، محمدباقر، اعتقادات مجلسی،.... | ||
* مظفر، محمدرضا، عقائدنا، .... . | * مظفر، محمدرضا، عقائدنا،..... | ||
{{پایان}} | {{پایان}} | ||