پرش به محتوا

روز عاشورا: تفاوت میان نسخه‌ها

۲٬۰۳۲ بایت حذف‌شده ،  ‏۲۰ اوت ۲۰۱۷
جز
حذف شعر غیر مرتبط
imported>Nabavi
جزبدون خلاصۀ ویرایش
جز (حذف شعر غیر مرتبط)
خط ۶: خط ۶:


شیعیان همه‌ساله با آغاز ماه محرم به [[عزاداری محرم|عزاداری]] می‌پردازند. مراسم عزاداری در بیشتر مناطق تا روزهای ۱۱ و ۱۲ محرم و در بعضی مناطق تا پایان [[ماه صفر]] ادامه می‌یابد. اوج این عزاداری‌ها در روز عاشوراست. این روز در تقویم رسمی [[ایران]]، [[عراق]]، [[افغانستان]]، [[پاکستان]] و [[هند]]، تعطیل است.
شیعیان همه‌ساله با آغاز ماه محرم به [[عزاداری محرم|عزاداری]] می‌پردازند. مراسم عزاداری در بیشتر مناطق تا روزهای ۱۱ و ۱۲ محرم و در بعضی مناطق تا پایان [[ماه صفر]] ادامه می‌یابد. اوج این عزاداری‌ها در روز عاشوراست. این روز در تقویم رسمی [[ایران]]، [[عراق]]، [[افغانستان]]، [[پاکستان]] و [[هند]]، تعطیل است.
{{جعبه نقل قول | عنوان = | نقل‌قول = [[سیف الدین فرغانی]]:{{سخ}}{{شعر|نستعلیق}}{{ب|ای قوم در این عزا بگریید|بر کشته کربلا بگریید}}{{ب|با این دل مرده خنده تا چند|امروز در این عزا بگریید}}{{ب|فرزند رسول را بکشتند|از بهر خدای را بگریید}}{{ب|از خون‏ جگر سرشک سازید|بهر دل مصطفی بگریید}}{{ب|وز معدن دل به اشک چون در|بر گوهر مرتضا بگریید}}{{ب|با نعمت عافیت‏ به صد چشم|بر اهل چنین بلا بگریید}}{{ب|دل‌خسته ماتم حسینید|ای‏ خسته‌‌دلان هلا بگریید}}{{ب|در ماتم او خمش مباشید|یا نعره زنید یا بگریید}}{{ب|تا روح که متصل ‏به جسم است|از تن نشود جدا بگریید}}{{ب|در گریه سخن نکو نیاید|من می‏‌گویم شما بگریید}}
{{ب|بر دنیی کم‌بقا بخندید|بر عالم پرعنا بگریید}}{{ب|بسیار در او نمی‏‌توان بود|بر اندکی‏ِ بقا بگریید}}{{ب|بر جور و جفای آن جماعت|یک‌دم ز سر صفا بگریید}}{{ب|اشک از پی چیست؟ تا بریزید|چشم از پی چیست؟ تا بگریید}}{{ب|در گریه به صد زبان بنالید|در پرده به صد نوا بگریید}}{{ب|تا شسته شود کدورت از دل|یک‌دم ز سر صفا بگریید}}{{ب|نسیانِ گنه صواب نبود|کردید بسی خطا بگریید}}{{ب|وز بهر نزول غیث رحمت|چون ابر، گَهِ دعا بگریید}}{{پایان شعر}}|تاریخ بایگانی | منبع = <small>دیوان سیف فرغانی، صص۱۷۶-۱۷۷</small> | تراز = چپ| عرض = ۳۰۰px | اندازه خط = ۱۶px| گیومه نقل‌قول = | تراز منبع = چپ}}


==معنی لغوی==
==معنی لغوی==
{{دارای نستعلیق}}
عاشور، عاشورا و عاشوراء، بنا به قول مشهور علمای لغت، دهم محرم را گویند و آن روزی است که حسین بن علی(ع) شهید شد.<ref>نک: لغت‌نامه دهخدا، ج ۱۰، ص ۱۵۶۶۳</ref> بعضی از واژه‌شناسان عاشورا را کلمه‌ای عبرانی و مُعَرَّب (<small>عربی شده</small>) واژه عاشور دانسته‌اند. عاشورا در زبان عبری برای نامیدن روز دهم ماه تشری (<small>ماه یهودی</small>) به کار می‌رود.<ref>دایرة المعارف تشیع، ج۱۱، ص۱۵</ref>
عاشور، عاشورا و عاشوراء، بنا به قول مشهور علمای لغت، دهم محرم را گویند و آن روزی است که حسین بن علی(ع) شهید شد.<ref>نک: لغت‌نامه دهخدا، ج ۱۰، ص ۱۵۶۶۳</ref> بعضی از واژه‌شناسان عاشورا را کلمه‌ای عبرانی و مُعَرَّب (<small>عربی شده</small>) واژه عاشور دانسته‌اند. عاشورا در زبان عبری برای نامیدن روز دهم ماه تشری (<small>ماه یهودی</small>) به کار می‌رود.<ref>دایرة المعارف تشیع، ج۱۱، ص۱۵</ref>


خط ۳۲: خط ۲۸:


نخستین بار آل بویه این روز را تعطیل عمومی اعلام کردند و مردم به عزاداری مشغول شدند.<ref>موسسه شیعه شناسی، سنت عزاداری و منقبت‌خوانی، ص۷۹</ref>
نخستین بار آل بویه این روز را تعطیل عمومی اعلام کردند و مردم به عزاداری مشغول شدند.<ref>موسسه شیعه شناسی، سنت عزاداری و منقبت‌خوانی، ص۷۹</ref>


[[شیعیان]] و حتی برخی [[اهل سنت]] و ادیان غیراسلامی، روز عاشورا را برای زنده‌داشت [[شهیدان کربلا]] به سوگ می‌نشینند. سوگواری محرم، در آغاز با گریه و شعرخوانی [[منشد|مُنشِدان]] صورت می‌گرفت؛ اما رفته‌رفته [[مداحی]]، [[روضه‌خوانی]]، [[شمایل‌کشی]]، [[سینه‌زنی]]، [[تعزیه]] و جز آن بر مراسم سوگواری افزوده شد. بیشتر این آیین‌ها در دوران [[آل‌بویه]]، [[صفویه]] و [[قاجاریه|قاجار]] شکل گرفتند. برخی از عالمان دینی و روشنفکران مقابله‌هایی با بعضی از این آیین‌ها (به‌ویژه [[قمه‌زنی]]) داشته‌اند.{{مدرک}}
[[شیعیان]] و حتی برخی [[اهل سنت]] و ادیان غیراسلامی، روز عاشورا را برای زنده‌داشت [[شهیدان کربلا]] به سوگ می‌نشینند. سوگواری محرم، در آغاز با گریه و شعرخوانی [[منشد|مُنشِدان]] صورت می‌گرفت؛ اما رفته‌رفته [[مداحی]]، [[روضه‌خوانی]]، [[شمایل‌کشی]]، [[سینه‌زنی]]، [[تعزیه]] و جز آن بر مراسم سوگواری افزوده شد. بیشتر این آیین‌ها در دوران [[آل‌بویه]]، [[صفویه]] و [[قاجاریه|قاجار]] شکل گرفتند. برخی از عالمان دینی و روشنفکران مقابله‌هایی با بعضی از این آیین‌ها (به‌ویژه [[قمه‌زنی]]) داشته‌اند.{{مدرک}}
خط ۴۲: خط ۳۷:
[[یهودی|یهودیان]]، [[مسیحی|مسیحیان]]، و اعراب زمان [[جاهلیت]] در گذشته عاشورا را بزرگ می‌داشته و این روز را [[روزه]] می‌گرفته‌اند.<ref>نک: استادی، رضا، پیشینه عاشورا، در عاشوراشناسی، ص۳۹-۳۸</ref> [[فیومی|فَیّومی]] در [[مصباح المنیر]] می‌گوید: از [[رسول خدا(ص)]] روایت شده: یک روز قبل از عاشورا و یک روز بعد از آن را هم روزه بگیرید تا از شباهت به یهود که فقط روز دهم را روزه می‌گرفتند خارج شوید.<ref>عاشوراشناسی، مقاله پیشینه عاشورا، رضا استادی، ص۳۷-۳۸، به نقل از بیهقی، ج۴، ص ۲۸۷</ref> مضمون همین روایت در کتاب‌های [[سنن دارمی]]<ref>عاشوراشناسی، مقاله پیشینه عاشورا، رضا استادی، ص۳۷-۳۸، به نقل از سنن دارمی، ج۲، ص ۲۲</ref>، [[سنن ابن ماجه]]<ref>عاشوراشناسی، مقاله پیشینه عاشورا، رضا استادی، ص۳۷-۳۸، به نقل از سنن ابن ماجه، ج۱، ص ۵۵۲</ref>، [[صحیح مسلم]]<ref>عاشوراشناسی، مقاله پیشینه عاشورا، رضا استادی، ص۳۷-۳۸، به نقل از صحیح مسلم، ج۳، ص ۱۵۰</ref>، [[جمهرة اللغة]]<ref>عاشوراشناسی، مقاله پیشینه عاشورا، رضا استادی، ص۳۷-۳۸، به نقل از جمهرة اللغة، ابن درید، ج۳، ص ۳۹۰</ref>، [[صحیح بخاری]]<ref>عاشوراشناسی، مقاله پیشینه عاشورا، رضا استادی، ص۳۷-۳۸، به نقل از صحیح بخاری، ج۳، ص ۵۷</ref> و [[نیل الأوطار]]<ref>عاشوراشناسی، مقاله پیشینه عاشورا، رضا استادی، ص۳۷-۳۸، به نقل از نیل الأوطار، ج۴، ص ۳۲۶</ref> هم نقل شده است.
[[یهودی|یهودیان]]، [[مسیحی|مسیحیان]]، و اعراب زمان [[جاهلیت]] در گذشته عاشورا را بزرگ می‌داشته و این روز را [[روزه]] می‌گرفته‌اند.<ref>نک: استادی، رضا، پیشینه عاشورا، در عاشوراشناسی، ص۳۹-۳۸</ref> [[فیومی|فَیّومی]] در [[مصباح المنیر]] می‌گوید: از [[رسول خدا(ص)]] روایت شده: یک روز قبل از عاشورا و یک روز بعد از آن را هم روزه بگیرید تا از شباهت به یهود که فقط روز دهم را روزه می‌گرفتند خارج شوید.<ref>عاشوراشناسی، مقاله پیشینه عاشورا، رضا استادی، ص۳۷-۳۸، به نقل از بیهقی، ج۴، ص ۲۸۷</ref> مضمون همین روایت در کتاب‌های [[سنن دارمی]]<ref>عاشوراشناسی، مقاله پیشینه عاشورا، رضا استادی، ص۳۷-۳۸، به نقل از سنن دارمی، ج۲، ص ۲۲</ref>، [[سنن ابن ماجه]]<ref>عاشوراشناسی، مقاله پیشینه عاشورا، رضا استادی، ص۳۷-۳۸، به نقل از سنن ابن ماجه، ج۱، ص ۵۵۲</ref>، [[صحیح مسلم]]<ref>عاشوراشناسی، مقاله پیشینه عاشورا، رضا استادی، ص۳۷-۳۸، به نقل از صحیح مسلم، ج۳، ص ۱۵۰</ref>، [[جمهرة اللغة]]<ref>عاشوراشناسی، مقاله پیشینه عاشورا، رضا استادی، ص۳۷-۳۸، به نقل از جمهرة اللغة، ابن درید، ج۳، ص ۳۹۰</ref>، [[صحیح بخاری]]<ref>عاشوراشناسی، مقاله پیشینه عاشورا، رضا استادی، ص۳۷-۳۸، به نقل از صحیح بخاری، ج۳، ص ۵۷</ref> و [[نیل الأوطار]]<ref>عاشوراشناسی، مقاله پیشینه عاشورا، رضا استادی، ص۳۷-۳۸، به نقل از نیل الأوطار، ج۴، ص ۳۲۶</ref> هم نقل شده است.
== پانویس ==
== پانویس ==
{{پانویس اصلی}}
{{پانویس۲}}


== منابع ==
== منابع ==