Automoderated users، confirmed، مدیران، templateeditor
۴٬۴۷۰
ویرایش
محمدتقی آملی: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
تغییر ساختار و تمیزکاری
Mkhaghanif (بحث | مشارکتها) جز (←تالیفات) |
Mkhaghanif (بحث | مشارکتها) جز (تغییر ساختار و تمیزکاری) |
||
| خط ۵۵: | خط ۵۵: | ||
'''شیخ محمّدتقی آملی''' (۱۳۰۴-۱۳۹۱ق/۱۸۸۷-۱۹۷۱م)، [[فقیه]] [[امامیه|امامی]] و از فیلسوفان شیعه در قرن ۱۴ شمسی در [[نجف]] از محضر استادانی چون [[میرزای نائینی|میرزای نایینی]]، و [[آقا ضیاء عراقی]] و [[سید ابوالحسن اصفهانی]] علم آموخت و به [[تهران]] بازگشت و به تحقیق و تدریس مشغول شد و در تهران درگذشت. | '''شیخ محمّدتقی آملی''' (۱۳۰۴-۱۳۹۱ق/۱۸۸۷-۱۹۷۱م)، [[فقیه]] [[امامیه|امامی]] و از فیلسوفان شیعه در قرن ۱۴ شمسی در [[نجف]] از محضر استادانی چون [[میرزای نائینی|میرزای نایینی]]، و [[آقا ضیاء عراقی]] و [[سید ابوالحسن اصفهانی]] علم آموخت و به [[تهران]] بازگشت و به تحقیق و تدریس مشغول شد و در تهران درگذشت. | ||
== | == زندگی‌نامه و تحصیلات == | ||
محمد تقی آملی فرزند مولا محمد آملی، در [[۱۲ ذی‌القعده]] سال ۱۳۰۴ق در تهران متولد شد. | محمد تقی آملی فرزند مولا محمد آملی، در [[۱۲ ذی‌القعده]] سال ۱۳۰۴ق در تهران متولد شد. تحصیل را در مدسه خازن الملک تهران آغاز کرد. ده ساله بود که برخی کتاب های مهم ادبیات عرب چون سیوطی و جامی را تمام را کرد. سپس به تکمیل اندوخته‌های فقهی و اصولی پرداخت و به علوم ریاضی و نیز فلسفه و حکمت روی آورد و به سال ۱۳۴۰ش به نجف اشرف عزیمت نمود. | ||
آملی | ===بازگشت به تهران=== | ||
آملی در سال ۱۳۵۳ از نجف به تهران بازگشت و به تدریس و تربیت نفوس پرداخت.<ref>حسن زاده آملی، در آسمان معرفت، ۱۳۷۶ش، ص ۲۱۲ -۲۱۰</ref> | |||
== | او در [[تهران]] علاوه بر تالیف و تدریس، اقامه جماعت در مسجد مجدالدوله<ref>سبحانى تبريزى، موسوعة طبقات الفقهاء، ۱۴۱۸ق، ج۱۴ قسم دوم، ص ۶۳۷.</ref> را نیز برعهده گرفت. وی فقیهی گوشه نشین بود. از پذیرفتن مسئولیت و ریاست گریزان بود و تا پایان زندگی نیز از نوشتن [[رساله توضیح المسائل|رساله فتوایی]] خودداری کرد. جمعی از فقهای فاضل از محضرش بهره می‌بردند و بسیار گرامی‌اش می‌داشتند. وی در تهران درگذشت.<ref>دائرة المعارف بزرگ اسلامی، ج۲، ص۲۱۵.</ref> و در مشهد در حرم امام رضا(ع) دفن شد.{{مدرک}} | ||
==جایگاه علمی== | |||
برخی از اندیشوران درباره مقام فقهی و فلسفی محمد تقی آملی، اظهار نظر کرده و او را ستوده‌اند. [[مرتضی مطهری]]، آملی را مدرّس منقول و معقول در تهران شمرده و افزوده است: مهمترين اثر عقلى او حاشيه بر شرح منظومه حکیم سبزوارى و مهمترين اثر نقلیاش شرحى است استدلالى بر عروة الوثقى.<ref>مطهری، مجموعه آثار استاد شهید مطهری، ج۱۴ ص۵۳۸۔۵۳۹.</ref> | |||
علامه شعرانی شاگردان خود را برای تقلید به وی ارجاع می‌داد.<ref>حسن زاده آملی، در آسمان معرفت، ۱۳۷۶ش، ص ۲۱۶</ref> [[جعفر سبحانی تبریزی|سبحانی]] می‌گوید او فقيه امامی، عالمی كبير، متضلّع در فلسفه و روی‌گردان از دنيا و زخارفش بود.<ref>سبحانى تبريزى، موسوعة طبقات الفقهاء، ۱۴۱۸ق، ج۱۴ قسم دوم ، ص ۶۳۷.</ref> | |||
===اساتید=== | ===اساتید=== | ||
*شیخ محمد هادی طالقانی؛ نزد او علم معانی و نیز کتاب اللمعة الدمشقیه را آموخت.<ref>حسن زاده آملی، در آسمان معرفت، | *شیخ محمد هادی طالقانی؛ نزد او علم معانی و نیز کتاب اللمعة الدمشقیه را آموخت.<ref>حسن زاده آملی، در آسمان معرفت، ۱۳۷۶ش، ص ۲۰۴</ref> | ||
*سید جلیل طارمی<ref>سبحانى تبريزى، موسوعة طبقات الفقهاء، | *سید جلیل طارمی<ref>سبحانى تبريزى، موسوعة طبقات الفقهاء، ۱۴۱۸ق، ج۱۴ قسم دوم ، ص ۶۳۷.</ref>؛ نزد وی درس مطول را فرا گرفت. آملی او را خلاق معانی بیان توصیف کرده است.<ref>حسن زاده آملی، در آسمان معرفت، ۱۳۷۶ش، ص ۲۰۴</ref> | ||
*شیخ عبدالحسین هزار جریبی؛ استاد دروس ریاضی و هیئت بود.<ref>حسن زاده آملی، در آسمان معرفت، | *شیخ عبدالحسین هزار جریبی؛ استاد دروس ریاضی و هیئت بود.<ref>حسن زاده آملی، در آسمان معرفت، ۱۳۷۶ش، ص ۲۰۴</ref> | ||
*شیخ رضا نوری مازندرانی؛ آملی علم فقه و اصول چون کتاب الرسائل و المکاسب [[شیخ انصاری]] را نزد وی خوانده است.<ref>حسن زاده آملی، در آسمان معرفت، | *شیخ رضا نوری مازندرانی؛ آملی علم فقه و اصول چون کتاب الرسائل و المکاسب [[شیخ انصاری]] را نزد وی خوانده است.<ref>حسن زاده آملی، در آسمان معرفت، ۱۳۷۶ش، ص ۲۰۸</ref> | ||
*آقاشیخ محمد آملی (۱۲۶۳-۱۳۳۶)؛ آملی قسمتی از دروس معقول و منقول را نزد پدرش که خود از فیلسوفان به شمار می‌رفت، تحصیل کرد. | *آقاشیخ محمد آملی (۱۲۶۳-۱۳۳۶)؛ آملی قسمتی از دروس معقول و منقول را نزد پدرش که خود از فیلسوفان به شمار می‌رفت، تحصیل کرد. | ||
*[[میرزا حسن کرمانشاهی]] | *[[میرزا حسن کرمانشاهی]] | ||
*[[شیخ عبدالنبی نوری]]؛ آملی از نیز علم آموخت و از وی اجازه [[اجتهاد]] گرفت.<ref>حسن زاده آملی، در آسمان معرفت، | *[[شیخ عبدالنبی نوری]]؛ آملی از نیز علم آموخت و از وی اجازه [[اجتهاد]] گرفت.<ref>حسن زاده آملی، در آسمان معرفت، ۱۳۷۶ش، ص ۲۱۰</ref> | ||
در نجف اشرف از محضر استادانی زیر علم آموخت: | در نجف اشرف از محضر استادانی زیر علم آموخت: | ||
* [[آقا ضیاء الدین عراقی]]؛ | * [[آقا ضیاء الدین عراقی]]؛ | ||
| خط ۷۶: | خط ۷۸: | ||
*[[سید ابوالحسن اصفهانی]]؛ | *[[سید ابوالحسن اصفهانی]]؛ | ||
*[[میرزا علی آقا قاضی]]؛ آملی در [[اخلاق]] در محضر این استاد گرانقدر حاضر گشت.<ref>مطهری، مجموعه آثار، ج۱۴، ص۵۳۸؛ دائرة المعارف بزرگ اسلامی، ج۲، ص۲۱۵.</ref> | *[[میرزا علی آقا قاضی]]؛ آملی در [[اخلاق]] در محضر این استاد گرانقدر حاضر گشت.<ref>مطهری، مجموعه آثار، ج۱۴، ص۵۳۸؛ دائرة المعارف بزرگ اسلامی، ج۲، ص۲۱۵.</ref> | ||
* محمدطاهر بن عبد اللّه راضي؛<ref>غروى، مع علماء النجف | * محمدطاهر بن عبد اللّه راضي؛<ref>غروى، مع علماء النجف الأشرف، ۱۴۲۰ق، ج۲ ، ص۴۳۳</ref> | ||
آملی از سید [[سید عبدالعلی بن جعفر خوانساری|ابوتراب خوانساری]] نجفی و شیخ [[اسدالله زنجانی]] اجازه روایت دریافت کرده است.<ref>حسن زاده آملی، در آسمان معرفت، ۱۳۷۶ش، ص ۲۱۶-۲۱۳</ref> | آملی از سید [[سید عبدالعلی بن جعفر خوانساری|ابوتراب خوانساری]] نجفی و شیخ [[اسدالله زنجانی]] اجازه روایت دریافت کرده است.<ref>حسن زاده آملی، در آسمان معرفت، ۱۳۷۶ش، ص ۲۱۶-۲۱۳</ref> | ||
==شاگردان== | ===شاگردان=== | ||
{{ستون-شروع|۳}} | {{ستون-شروع|۳}} | ||
* [[حسن حسن‌زاده آملی]]<ref>حسن زاده آملی، در آسمان معرفت، | * [[حسن حسن‌زاده آملی]]<ref>حسن زاده آملی، در آسمان معرفت، ۱۳۷۶ش، ص ۲۲۲</ref> | ||
* [[عبدالله جوادی آملی]] | * [[عبدالله جوادی آملی]] | ||
* سید رضی شیرازی | * سید رضی شیرازی | ||
* [[سید محمود طالقانی]] | * [[سید محمود طالقانی]] | ||
* سید حسن سعادت مصطفوی | * [[سید حسن سعادت مصطفوی]] | ||
* یحیی عابدی | * یحیی عابدی | ||
* مصطفی مسجد جامعی | * مصطفی مسجد جامعی | ||
* محی‌الدین انواری | * [[محی‌الدین انواری]] | ||
* مهدی محقق <ref>روایت مهدی محقق از زمانی که در تهران | * [[مهدی محقق]] <ref>روایت مهدی محقق از زمانی که در تهران ۱۵ استاد درجه یک فلسفه وجود داشت، پایگاه الکترونیکی خبر آنلاین، کدخبر۴۳۲۲۶۷</ref> | ||
*جواد تهرانی<ref>موسوعة مجمع الفكر | *جواد تهرانی<ref>موسوعة مجمع الفكر الإسلامي، مؤلفى الامامية، ۱۴۲۸ ق، ج۸ ، ص۵۶۳</ref> | ||
* محمدطاهر آل راضی<ref>سبحانى تبريزى، موسوعة طبقات الفقهاء، | * محمدطاهر آل راضی<ref>سبحانى تبريزى، موسوعة طبقات الفقهاء، ۱۴۱۸ق، ج۱۴ قسم دوم ، ص ۶۳۷.</ref> | ||
{{پایان}} | {{پایان}} | ||
== | ===تالیفات=== | ||
# درر الفوائد یا غرر الفرائد؛<ref>آقابزرگ تهرانی، الذریعه إلى تصانيف الشيعة، ۱۴۰۳ق، ج۱۴ ، ص۹۰</ref>حاشیه بر ''[[منظومه]]'' [[ملا هادی سبزواری]]<ref>امین، اعیان الشیعه، ۱۴۰۳ق، ج۱۰ ، ص ۲۳۵</ref> | |||
# درر الفوائد یا غرر الفرائد؛<ref>آقابزرگ | |||
# حاشیه بر ''الاشارات'' [[ابن سینا]] | # حاشیه بر ''الاشارات'' [[ابن سینا]] | ||
# کتاب الصّلوه؛ (تقریرات درس [[محمدحسین غروی نائینی|میرزای نائینی]])در سه جلد. | # کتاب الصّلوه؛ (تقریرات درس [[محمدحسین غروی نائینی|میرزای نائینی]])در سه جلد. | ||
# رساله‌ای در رضاع؛<ref>آقابزرگ تهرانى، طبقات أعلام | # رساله‌ای در رضاع؛<ref>آقابزرگ تهرانى، طبقات أعلام الشيعة، ۱۴۳۰ق، ج۱۳ ، ص۲۶۸</ref> | ||
# اثبات صانع از ماترياليسم تا ايدهآليسم؛ مطبوع در سال ۱۳۷۱ | # اثبات صانع از ماترياليسم تا ايدهآليسم؛ مطبوع در سال ۱۳۷۱ | ||
# حيات جاويد؛ در اخلاق دو جلد مطبوع. این کتاب تلخیص مباحث اخلاقی آملی است که توسط اسماعیل سراجیان تنظیم شده است.<ref>موسوعة مجمع الفكر | # حيات جاويد؛ در اخلاق دو جلد مطبوع. این کتاب تلخیص مباحث اخلاقی آملی است که توسط اسماعیل سراجیان تنظیم شده است.<ref>موسوعة مجمع الفكر الإسلامي، مؤلفى الامامية، ۱۴۲۸ ق، ج۴ ، ص۱۹۸</ref> | ||
# خداشناسی؛ مطبوع است. | # خداشناسی؛ مطبوع است. | ||
# مصباح الهدى في شرح العروة الوثقى؛ یک جلد که چاپ شده است. | # مصباح الهدى في شرح العروة الوثقى؛ یک جلد که چاپ شده است. | ||
# تعليقه بر المكاسب؛ دو جلد مطبوع است. | # تعليقه بر المكاسب؛ دو جلد مطبوع است. | ||
# رسالة في قاعدة لا ضرر؛<ref> امين، مستدركات أعيان | # رسالة في قاعدة لا ضرر؛<ref> امين، مستدركات أعيان الشيعة، ۱۴۰۸ق، ج۶ ، ص۲۵۹ (۶مورداخیر).</ref> | ||
# منتهى الوصول إلى غوامض كفاية الاصول؛ از دروس سید ابوالحسن اصفهانی. | # منتهى الوصول إلى غوامض كفاية الاصول؛ از دروس سید ابوالحسن اصفهانی. | ||
# المکاسب و البیع؛ مطبوع سال ۱۳۷۳ق از دروس میرزای نائینی.<ref>رفاعى، معجم المطبوعات العربية في | # المکاسب و البیع؛ مطبوع سال ۱۳۷۳ق از دروس میرزای نائینی.<ref>رفاعى، معجم المطبوعات العربية في إيران، ۱۴۱۴ق، ص۲۰۲و۵۴۷</ref> به مثابه حاشیه بر مکاسب شیخ انصاری است.<ref>سبحانى تبريزى، موسوعة طبقات الفقهاء، ۱۴۱۸ق، ج۱۴ قسم دوم ، ص ۶۳۷.</ref> | ||
# قاعدة التجاوز؛ <ref>غروى، مع علماء النجف | # قاعدة التجاوز؛ <ref>غروى، مع علماء النجف الأشرف، ۱۴۲۰ق، ج۲، ص۱۰۷</ref> | ||
# رسالة في الرهن؛ | # رسالة في الرهن؛ | ||
# رسالة في الوصية؛ | # رسالة في الوصية؛ | ||
# رسالة في أصالة الصحة في اليد؛<ref>سبحانى تبريزى، موسوعة طبقات الفقهاء، | # رسالة في أصالة الصحة في اليد؛<ref>سبحانى تبريزى، موسوعة طبقات الفقهاء، ۱۴۱۸ق، ج۱۴ قسم دوم، ص ۶۳۷.</ref> | ||
== جستارهای وابسته == | == جستارهای وابسته == | ||
| خط ۱۲۷: | خط ۱۲۰: | ||
== منابع == | == منابع == | ||
{{منابع}} | {{منابع}} | ||
* [[آقا بزرگ تهرانی|آقابزرگ تهرانی]]، | * [[آقا بزرگ تهرانی|آقابزرگ تهرانی]]، محمدحسن،الذريعة إلى تصانيف الشيعة، بیروت، دار الأضواء، چ۳ ، ۱۴۰۳ق. | ||
*آقابزرگ تهرانى، | *آقابزرگ تهرانى، محمدحسن، طبقات أعلام الشيعة، بيروت، دار إحياء التراث العربي، چ۱ ، ۱۴۳۰ق. | ||
* سازمان اوقاف، «''مختصری از شرح احوال و آثار استاد محمدتقی آملی''»، معارف اسلامی، س ۱، شم ۲، اسفند ۱۳۴۵، ص۵۴. | * سازمان اوقاف، «''مختصری از شرح احوال و آثار استاد محمدتقی آملی''»، معارف اسلامی، س ۱، شم ۲، اسفند ۱۳۴۵، ص۵۴. | ||
* عابدی، یحیی، ''زندگی نامه مرحوم آیت الله شیخ محمد تقی آملی''، انجمن آثار و مفاخر فرهنگی، ۱۳۸۰ش | * عابدی، یحیی، ''زندگی نامه مرحوم آیت الله شیخ محمد تقی آملی''، انجمن آثار و مفاخر فرهنگی، ۱۳۸۰ش | ||
| خط ۱۳۴: | خط ۱۲۷: | ||
* مطهری، مرتضی، مجموعه آثار (۱۴): خدمات متقابل اسلام و ایران، تهران: صدرا، ۱۳۷۷ش. | * مطهری، مرتضی، مجموعه آثار (۱۴): خدمات متقابل اسلام و ایران، تهران: صدرا، ۱۳۷۷ش. | ||
*مطهری، مرتضی، مجموعه آثار استاد شهید مطهری، تهران و قم، انتشارات صدرا، ۱۳۹۰ش | *مطهری، مرتضی، مجموعه آثار استاد شهید مطهری، تهران و قم، انتشارات صدرا، ۱۳۹۰ش | ||
*حسن زاده آملی، | *حسن زاده آملی، حسن، در آسمان معرفت، قم، تشیع، ۱۳۷۶ش. | ||
* | *امین، محسن، اعیان الشیعه، بیروت، دار التعارف للمطبوعات، چ۱ ، ۱۴۰۳ق. | ||
*امين، | *امين، حسن، مستدركات أعيان الشيعة، بيروت، دار التعارف للمطبوعات، چ۱ ، ۱۴۰۸ق. | ||
*رفاعى، عبد | *رفاعى، عبد الجبار، معجم المطبوعات العربية في إيران، تهران، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامى، سازمان چاپ و انتشارات، چ۱ ، ۱۴۱۴ق. | ||
*غروى، | *غروى، محمد، مع علماء النجف الأشرف، بيروت، دار الثقلين، چ۱ ، ۱۴۲۰ق. | ||
*سبحانى تبريزى، جعفر ، موسوعة طبقات الفقهاء، قم، مؤسسه امام صادق، چ اول، ۱۴۱۸ق. | *سبحانى تبريزى، جعفر ، موسوعة طبقات الفقهاء، قم، مؤسسه امام صادق، چ اول، ۱۴۱۸ق. | ||
*مجمع الفكر الإسلامي. قسم الموسوعة، موسوعة مؤلفى الامامية، قم، مجمع الفكر الإسلامي، چ۱، ۱۴۲۸ق. | *مجمع الفكر الإسلامي. قسم الموسوعة، موسوعة مؤلفى الامامية، قم، مجمع الفكر الإسلامي، چ۱، ۱۴۲۸ق. | ||
* | *محقق، مهدی، روایت مهدی محقق از زمانی که در تهران ۱۵ استاد درجه یک فلسفه وجود داشت (مصاحبه)، پایگاه الکترونیکی خبر آنلاین، ۱۱تیر۱۳۹۴ش، کدخبر۴۳۲۲۶۷ ، تاریخ بازدید: ۲۶ اسفند۱۳۹۹. | ||
{{پایان}} | {{پایان}} | ||
| خط ۱۴۸: | خط ۱۴۱: | ||
{{الگو:فقیهان شیعه (قرن ۱۴ قمری)}} | {{الگو:فقیهان شیعه (قرن ۱۴ قمری)}} | ||
[[en: Muhammad Taqi Amuli]] | [[en: Muhammad Taqi Amuli]] | ||
[[رده:فقیهان شیعه قرن ۱۴ (قمری)]] | [[رده:فقیهان شیعه قرن ۱۴ (قمری)]] | ||