پرش به محتوا

مستحب: تفاوت میان نسخه‌ها

۱۷۵ بایت اضافه‌شده ،  دیروز در ‏۲۲:۱۴
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
 
خط ۳: خط ۳:


==مفهوم‌شناسی==
==مفهوم‌شناسی==
مستحب در [[فقه]]، عملی است که [[احکام شرعی|حکم شرعی]] آن‌ استحباب است و انجام آن بهتر است و در عین حال ترک کردن آن اشکالی ندارد.<ref>خویی، اجود التقریرات، ۱۳۵۲ش، ج۱، ص۱۴۳؛ حکیم، اصول العامه للفقه المقارن، ۱۹۷۹م، ص۶۲.</ref> با این حال کاربرد این لغت در [[قرآن کریم]] و [[احادیث]] [[معصومین|معصومان]]، به معنای لغوی یعنی دوست داشته شده و محبوب است.<ref>هاشمی شاهرودی، فرهنگ فقه، ۱۴۲۶ق، ج۱، ۳۹۷.</ref>
مستحب در [[فقه]]، عملی است که [[احکام شرعی|حکم شرعی]] آن‌ استحباب است و انجام آن بهتر است و در عین حال ترک کردن آن اشکالی ندارد.<ref>خویی، اجود التقریرات، ۱۳۵۲ش، ج۱، ص۱۴۳؛ حکیم، اصول العامه للفقه المقارن، ۱۹۷۹م، ص۶۲.</ref> با این حال کاربرد این لغت در [[قرآن]] و [[حدیث|احادیث]] به همان معنای لغوی آن یعنی دوست‌داشته‌شده و محبوب است.<ref>مؤسسه دائرة المعارف فقه اسلامی، فرهنگ فقه، ۱۴۲۶ق، ج۱، ۳۹۷.</ref>


عناوین نَدْب، نَفْل، سنّت و تَطَوُّع نیز بیانگر معنای استحباب است.<ref>هاشمی شاهرودی، فرهنگ فقه، ۱۴۲۶ق، ج۱، ص۳۹۶.</ref>
عناوین نَدْب، نَفْل، سنّت و تَطَوُّع نیز بیانگر معنای استحباب است.<ref>مؤسسه دائرة المعارف فقه اسلامی، فرهنگ فقه، ۱۴۲۶ق، ج۱، ص۳۹۶.</ref>


==جایگاه بحث==
==جایگاه بحث==
استحباب در مباحث [[فقه|فقهی]] در بیشتر ابواب فقهی به عنوان یکی از [[احکام عملی|احکام پنج‌گانه]] به کار رفته است و در [[اصول فقه]]، در مبحث اوامر، [[ضد (اصول فقه)|ضدّ]] و [[مقدمه واجب (اصول فقه)|مقدّمۀ واجب]] به آن پرداخته شده است.{{مدرک}}
استحباب در مباحث [[فقه|فقهی]] در بیشتر ابواب فقهی به عنوان یکی از [[احکام عملی|احکام پنج‌گانه]] به کار رفته است و در [[اصول فقه]]، در مبحث اوامر، [[ضد (اصول فقه)|ضدّ]] و [[مقدمه واجب (اصول فقه)|مقدّمۀ واجب]] به آن پرداخته شده است.<ref>مؤسسه دائرة المعارف فقه اسلامی، فرهنگ فقه، ۱۴۲۶ق، ج۱، ص۳۹۶.</ref>


==اقسام==
==اقسام==
خط ۲۴: خط ۲۴:


==نیمه‌کاره رها کردن فعل مستحب==
==نیمه‌کاره رها کردن فعل مستحب==
قطع کردن عمل عبادی مستحب، پس از شروع آن [[مکروه]] است، به‌خصوص نیمه‌کاره رها کردن [[نمازهای مستحب|نمازِ مستحبی]] و شکستنِ [[روزه]] مستحبی در بعد از ظهر؛ البته به پایان نرساندن برخی اعمال مستحبی حرام است و باید آن عمل به پایان برسد، به عنوان مثال اگر کسی [[حج|حج مستحبی]] و [[عمره]] (<small>بنابر نظر مشهور</small>) را آغاز کند واجب است آن را به پایان برساند. در [[اعتکاف]] نیز چنانچه فرد دو روز اول را روزه بگیرد، باید روز سوم را نیز روزه بگیرد و اعتکاف را به پایان برساند و رها کردن آن در این مرحله [[حرام]] است.<ref>شهید اول، القواعد و الفوائد، کتابفروشی مفید، ج۱، ص۹۹؛ قاعده۳۹.</ref>
قطع کردن عمل عبادی مستحب، پس از شروع آن [[مکروه]] است، به‌خصوص نیمه‌کاره رها‌کردن [[نمازهای مستحب|نمازِ مستحبی]] و شکستنِ [[روزه]] مستحبی در بعد از ظهر؛ البته به پایان نرساندن برخی اعمال مستحبی حرام است و باید آن عمل به پایان برسد، به عنوان مثال اگر کسی [[حج|حج مستحبی]] و [[عمره]] (<small>بنابر نظر مشهور</small>) را آغاز کند واجب است آن را به پایان برساند. در [[اعتکاف]] نیز چنانچه فرد دو روز اول را روزه بگیرد، باید روز سوم را نیز روزه بگیرد و اعتکاف را به پایان برساند و رها کردن آن در این مرحله [[حرام]] است.<ref>شهید اول، القواعد و الفوائد، کتابفروشی مفید، ج۱، ص۹۹؛ قاعده۳۹.</ref>


==مستحبات معروف==
==مستحبات معروف==
خط ۱۰۳: خط ۱۰۳:


==منابع==
==منابع==
*آخوند خراسانی، ملاکاظم، کفایه الاصول، قم، موسسه آل البیت، ۱۴۰۹ق.
*آخوند خراسانی، ملاکاظم، کفایة الاصول، قم، موسسه آل البیت، ۱۴۰۹ق.
*بنی هاشمی خمینی، محمدحسن، رساله توضیح المسایل مراجع، قم، ٰدفتر انتشارات اسلامی، بی‌تا.
*بنی هاشمی خمینی، محمدحسن، رساله توضیح المسایل مراجع، قم، ٰدفتر انتشارات اسلامی، بی‌تا.
*حکیم، محمد تقی،‌ اصول العامه للفقه المقارن، بیروت، مؤسسة آل البیت، چاپ دوم، ۱۹۷۹م.
*حکیم، محمد تقی،‌ اصول العامه للفقه المقارن، بیروت، مؤسسة آل البیت، چاپ دوم، ۱۹۷۹م.
خط ۱۰۹: خط ۱۰۹:
*شهید اول (عاملی)، محمد بن مکی، القواعد و الفوائد، تصحیح: سید عبدالهادی حکیم، قم، کتابفروشی مفید، افست نجف.
*شهید اول (عاملی)، محمد بن مکی، القواعد و الفوائد، تصحیح: سید عبدالهادی حکیم، قم، کتابفروشی مفید، افست نجف.
*قمی، شیخ عباس، کلیات مفاتیح الجنان، قم، نشر اسوه، بی‌تا.
*قمی، شیخ عباس، کلیات مفاتیح الجنان، قم، نشر اسوه، بی‌تا.
*مؤسسه دائرة معارف الفقه اسلامی، سید محمود، فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت، قم، موسسه دایرة المعارف فقه اسلامی، ۱۴۲۶ق.
*محقق حلی، جعفر بن حسن، المعتبر فی شرح المختصر، قم، موسسه سید الشهداء، ۱۴۰۷ق.
*محقق حلی، جعفر بن حسن، المعتبر فی شرح المختصر، قم، موسسه سید الشهداء، ۱۴۰۷ق.
*نجفی، محمد حسن، جواهر الکلام، تصحیح: عباس قوچانی و علی آخوندی، بیروت، دار احیاء التراث العربی، چاپ هفتم، بی‌تا.
*نجفی، محمد حسن، جواهر الکلام، تصحیح: عباس قوچانی و علی آخوندی، بیروت، دار احیاء التراث العربی، چاپ هفتم، بی‌تا.
*هاشمی شاهرودی، سید محمود، فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت، قم، موسسه دایرة المعارف فقه اسلامی، ۱۴۲۶ق.
*یزدی، سید محمدکاظم، العروة الوثقی، مكتب آيت الله العظمى السيد السيستانی، چاپخانه: ستاره، بی‌جا، بی‌تا.
*یزدی، سید محمدکاظم، العروة الوثقی، الناشرمكتب آية الله العظمى السيد السيستاني، المطبعة : ستاره، بی جا، بی تا.
{{اصطلاحات فقهی}}
{{اصطلاحات فقهی}}


confirmed، protected، templateeditor
۱٬۸۶۰

ویرایش