رحلت پیامبر(ص): تفاوت میان نسخه‌ها

'''رحلت پیامبر(ص)''' از رویدادهای سال ۱۱ق است که با وقوع آن مسلمانان دچار اختلاف شدند و همین مسئله تأثیرات زیادی بر سرنوشت آنان داشت. رحلت یا شهادت پیامبر(ص) بنابر قول مشهور شیعه در ۲۸ صفر و بنابر قول مشهور اهل‌سنت در ۱۲ ربیع‌الاول رخ داد. بحث از رحلت یا شهادت پیامبر و پیامدهای آن نیز از مباحث مهم تاریخ اسلام است. بر پایه روایاتی که در منابع روایی شیعه و سنّی نقل شده، شیخ مفید، شیخ طوسی و علامه حلی تصریح کرده‌اند که پیامبر(ص) توسط زنی یهودی مسموم و شهید شد، اما برخی معتقدند پیامبر به مرگ طبیعی از دنیا رفته است. به گفتهٔ جعفر مرتضی عاملی، عالم و پژوهشگر تاریخ اسلام، رسول خدا چند بار هدف ترور قرار گرفت و به سبب مسمومیت از دنیا رفت.

به گزارش منابع تاریخی، پس از رحلت پیامبر(ص) مردم مدینه، به‌ویژه دخترش فاطمه(س)، بسیار اندوهگین بودند. عمر بن خطاب اصرار داشت که پیامبر نمُرده و کسانی را که معتقد بودند پیامبر از دنیا رفته را تهدید به قتل می‌کرد، تا اینکه ابوبکر از راه رسید و با خواندن آیه ۱۴۴ سوره آل‌عمران او را آرام کرد. برخی این اقدام عُمَر را نقشه‌ای از پیش طراحی‌شده برای به قدرت رساندن ابوبکر شمرده‌اند.

به گزارش تاریخ‌نگاران، امام علی(ع) به کمک افرادی چون فضل بن عباس و اسامة بن زید پیامبر را برای دفن آماده کرده و او را در منزلش دفن نمودند. در زمان خاک‌سپاریِ پیامبر، برخی سران انصار و مهاجران، در سقیفه بنی‌ساعده گرد آمده و بر خلاف سفارش رسول خدا، ابوبکر را به جانشینی پیامبر تعیین کردند.

درگذشت پیامبر اسلام تأثیر آشکار و مهمی بر سرنوشت مسلمانان داشت.<ref>ر.ک: شهیدی، تاریخ تحلیلی اسلام، ۱۳۹۰ش، ص۱۰۶-۱۰۷.</ref> بلافاصله پس از رحلت پیامبر، گروهی از بزرگان [[مهاجرین|مهاجر]] و [[انصار]] در سقیفه بنی‌ساعده جمع شدند و ابوبکر را به عنوان خلیفه انتخاب کردند.<ref>طبری، تاریخ الطبری، ۱۳۸۷ش، ج۳، ص۲۰۱-۲۰۳.</ref> همچنین طرفداران خلیفه برای بیعت گرفتن از علی به خانه علی و فاطمه، داماد و دختر پیامبر، حمله کردند.<ref>ابن‌قتیبه، الامامة و السیاسة، ۱۴۱۰ق، ج۱، ص۳۰-۳۱.</ref> در این هجوم به فاطمه جراحاتی وارد شد<ref>مسعودی، اثبات الوصیة، ۱۳۸۴ش، ص۱۴۶.</ref> که به اعتقاد شیعیان به شهادت او انجامید.<ref>مهدی، الهجوم، ۱۴۲۵ق، ص۲۲۱-۳۵۶.</ref> به باور شیعیان پس از رحلت پیامبر، سفارش‌های او درباره جانشینی امام علی(ع) اجرا نشد.<ref>ر.ک: شهیدی، تاریخ تحلیلی اسلام، ۱۳۹۰ش، ص۱۰۶-۱۰۷.</ref> بدین ترتیب اختلاف بر سر جانشینی پیامبر به نزاعی عمیق در جامعه اسلامی بدل شد و زمینه‌ساز ایجاد دو مذهب بزرگ شیعه و اهل‌سنت گردید.<ref>نگاه کنید به طباطبایی، شیعه در اسلام، ۱۳۷۸ش، ص۲۸.</ref>

در کشورهای مختلف جهان در سالروز رحلت رسول خدا(ص)، مراسم سوگواری برپا می‌شود.<ref>[https://www.mehrnews.com/news/2998367/مراسم-سالروز-رحلت-پیامبر-اکرم-ص-در-خارج-از-کشور «مراسم سالروز رحلت پیامبر اکرم(ص) در خارج از کشور»]، خبرگزاری مهر.</ref> در ایران روز ۲۸ صفر به‌عنوان روز رحلت پیامبر تعطیل رسمی است و شیعیان به‌همین مناسبت در این روز برای پیامبر عزاداری می‌کنند.<ref>برای نمونه نگاه کنید به [https://www.tasnimnews.com/fa/news/1398/08/05/2128227 «حرکت و تجمع دسته‌جات عزاداری در سالروز رحلت پیامبر اکرم(ص) در بوشهر»]، خبرگزاری تسنیم.</ref>