confirmed، movedable، protected، templateeditor
۵٬۶۸۹
ویرایش
سکوت ۲۵ ساله امام علی(ع): تفاوت میان نسخه‌ها
←چرایی سکوت
| خط ۲۷: | خط ۲۷: | ||
=== ترس از به‌خطر افتادن جان اهل‌بیت و مسلمانان === | === ترس از به‌خطر افتادن جان اهل‌بیت و مسلمانان === | ||
یکی دیگر از دلایل سکوت ۲۵ امام علی که در [[خطبه ۲۶ نهج البلاغه]]<ref>نهج البلاغه، تصحیح صبحی صالح، ۱۴۱۴ق، خطبه ۲۶، ص۶۸.</ref> و [[خطبه ۲۱۷ نهج البلاغه]]<ref>نهج البلاغه، تصحیح صبحی صالح، ۱۴۱۴ق، خطبه ۲۱۷، ص۳۳۶.</ref> ذکر شده، ترس از به خطر افتادن جان خاندان امام علی(ع) دانسته شده است؛<ref>پیشوایی، سیره پیشوایان، ۱۳۹۷ش، ص۷۲.</ref> چنان‌که در روایت دیگری که [[ابن‌ابی‌الحدید|اِبن‌اَبی‌الحَدید]]، از علی(ع) نقل کرده، وی از به خطر افتادن جان مسلمانان نیز واهمه داشت.<ref>ابن‌ابی‌الحدید، شرح نهج البلاغه، ۱۴۰۴ق، ج۱، ص۳۰۸.</ref> | یکی دیگر از دلایل سکوت ۲۵ امام علی که در [[خطبه ۲۶ نهج البلاغه]]<ref>نهج البلاغه، تصحیح صبحی صالح، ۱۴۱۴ق، خطبه ۲۶، ص۶۸.</ref> و [[خطبه ۲۱۷ نهج البلاغه]]<ref>نهج البلاغه، تصحیح صبحی صالح، ۱۴۱۴ق، خطبه ۲۱۷، ص۳۳۶.</ref> ذکر شده، ترس از به خطر افتادن جان خاندان امام علی(ع) دانسته شده است؛<ref>پیشوایی، سیره پیشوایان، ۱۳۹۷ش، ص۷۲.</ref> چنان‌که در روایت دیگری که [[ابن‌ابی‌الحدید|اِبن‌اَبی‌الحَدید]]، از شارحان سنی‌مذهبِ نهج البلاغه، از علی(ع) نقل کرده، وی از به خطر افتادن جان مسلمانان نیز واهمه داشت.<ref>ابن‌ابی‌الحدید، شرح نهج البلاغه، ۱۴۰۴ق، ج۱، ص۳۰۸.</ref> | ||
=== نبودن | === نبودن شرایط مناسب === | ||
{{جعبه نقل قول| عنوان =| نقل‌قول = {{سخ}}{{حدیث|أَفْلَحَ مَنْ نَهَضَ بِجَنَاحٍ أَوِ اسْتَسْلَمَ فَأَرَاحَ هَذَا مَاءٌ آجِنٌ وَ لُقْمَةٌ يَغَصُّ بِهَا آكِلُهَا وَ مُجْتَنِي الثَّمَرَةِ لِغَيْرِ وَقْتِ إِينَاعِهَا كَالزَّارِعِ بِغَيْرِ أَرْضِهِ.|ترجمه=هر که با یاوری برخاست روی رستگاری بیند، و گر نه گردن نهد و آسوده نشیند که خلافت بدینسان همچون آبی بدمزه و نادلپذیر است، و لقمه‌ای گلوگیر، و آن که میوه را نارسیده چیند همچون کشاورزی است که زمین دیگری را برای کشت گزیند.}}|تاریخ بایگانی| منبع = <small>نهج البلاغه، تصحیح صبحی صالح، ۱۴۱۴ق، خطبۀ ۵، ص۵۲.</small>| تراز = چپ| عرض = ۲۳۰px| اندازه خط = ۱۴px|رنگ پس‌زمینه =#ffeebb| گیومه نقل‌قول =| تراز منبع = چپ}} | {{جعبه نقل قول| عنوان =| نقل‌قول = {{سخ}}{{حدیث|أَفْلَحَ مَنْ نَهَضَ بِجَنَاحٍ أَوِ اسْتَسْلَمَ فَأَرَاحَ هَذَا مَاءٌ آجِنٌ وَ لُقْمَةٌ يَغَصُّ بِهَا آكِلُهَا وَ مُجْتَنِي الثَّمَرَةِ لِغَيْرِ وَقْتِ إِينَاعِهَا كَالزَّارِعِ بِغَيْرِ أَرْضِهِ.|ترجمه=هر که با یاوری برخاست روی رستگاری بیند، و گر نه گردن نهد و آسوده نشیند که خلافت بدینسان همچون آبی بدمزه و نادلپذیر است، و لقمه‌ای گلوگیر، و آن که میوه را نارسیده چیند همچون کشاورزی است که زمین دیگری را برای کشت گزیند.}}|تاریخ بایگانی| منبع = <small>نهج البلاغه، تصحیح صبحی صالح، ۱۴۱۴ق، خطبۀ ۵، ص۵۲.</small>| تراز = چپ| عرض = ۲۳۰px| اندازه خط = ۱۴px|رنگ پس‌زمینه =#ffeebb| گیومه نقل‌قول =| تراز منبع = چپ}} | ||
[[ابن‌میثم بحرانی]]، با استناد به [[خطبه ۵ نهج البلاغه]] معتقد است، امام علی(ع) پس از [[واقعه سقیفه بنی‌ساعده|جریان سقیفه]]، | [[ابن‌میثم بحرانی|ابن‌میثم بَحرانی]]، مؤلف [[مصباح السالکین (کتاب)|کتاب مِصباحُ السالِکین]]، با استناد به [[خطبه ۵ نهج البلاغه]] معتقد است، امام علی(ع) پس از [[واقعه سقیفه بنی‌ساعده|جریان سقیفه]]، شرایط مناسب را برای بازپس‌گیری خلافت نمی‌دید و به همین دلیل مطالبه حق خود را چیدن میوه، در زمان نامناسب می‌دانست.<ref>بحرانی، شرح نهج البلاغه، ۱۴۰۴ق، ج۱، ص۲۷۸.</ref> [[محمدتقی جعفری]]، از شارحان نهج البلاغه، معتقد است خوش‌بینی مردم به یکدیگر و شایعه رضایت امام علی(ع) به ماجرای سقیفه، مردم را از آمادگی پذیرش حکومت امام علی محروم ساخت.<ref>جعفری، شرح نهج‌البلاغه، ۱۳۷۶ش، خطبه ۵.</ref> | ||
=== جلوگیری از فروپاشی جامعه اسلامی === | === جلوگیری از فروپاشی جامعه اسلامی === | ||
[[شیخ مفید]] در کتاب [[الفصول المختارة (کتاب)| | [[شیخ مفید]] در کتاب [[الفصول المختارة (کتاب)|الفُصولُ المُخْتاره]]، جلوگیری از تفرقه میان مسلمانان را دلیل سکوت امام علی(ع) دانسته است.<ref>شیخ مفید، الفصول المختاره، ۱۴۱۳ق، ص۲۵۸.</ref> مطابق روایتی که شیخ مفید در [[الامالی (شیخ صدوق)|کتاب اَمالی]] نقل کرده، علی(ع) دلیل چشم‌پوشیِ خود از خلافت را حفظ اتحاد اسلامی و احساس خطر از بازگشت کفر دانسته است؛<ref>شیخ مفید، الأمالی، ۱۴۱۳ق، ص۱۵۵.</ref> چنان‌که در [[نامه ۶۲ نهج البلاغه]] نیز به این دلیل اشاره شده است.<ref>نهج البلاغه، تصحیح صبحی صالح، ۱۴۱۴ق، نامۀ ۶۲، ص۴۵۱.</ref> همچنین هنگامی که [[حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها|حضرت فاطمه(س)]] امام علی(ع) را به بازپس‌گیری خلافت تشویق کرد، علی(ع) با اشاره به صدای [[مؤذن|مؤذنی]] که می‌آمد، باقی‌ماندن [[اسلام]] را دلیل سکوت خود دانست.<ref>ابن‌ابی‌الحدید، شرح نهج البلاغه، ۱۴۰۴ق، ج۱۱، ص۱۱۳.</ref> امام علی در دوران صبر خود، اجازه نمی‌داد هیچ فردی به بهانه از بین رفتن حق خلافتش، در جامعه مسلمانان اختلاف افکند.<ref>آقانوری، امامان شیعه و وحدت اسلامی، ۱۳۸۷ش، ص۷۱.</ref> | ||
=== خطر حملۀ رومیان === | === خطر حملۀ رومیان === | ||
[[مهدی پیشوایی]]، خطر احتمالی حمله رومیان به مسلمانان را از دیگر علت‌های سکوت ۲۵ ساله علی(ع) دانسته است.<ref>پیشوایی، سیره پیشوایان، ۱۳۹۷ش، ص۷۷.</ref> در دوران | [[مهدی پیشوایی]]، تاریخ‌پژوهش شیعه، خطر احتمالی حمله رومیان به مسلمانان را از دیگر علت‌های سکوت ۲۵ ساله علی(ع) دانسته است.<ref>پیشوایی، سیره پیشوایان، ۱۳۹۷ش، ص۷۷.</ref> در دوران زندگانی پیامبر(ص) رومیان سه‌بار رو در روی مسلمانان قرار گرفته بودند.<ref>پیشوایی، سیره پیشوایان، ۱۳۹۷ش، ص۷۷.</ref> آنان که مسلمانان را خطری جدی برای خود می‌دانستند، در صدد فرصتی مناسب برای حمله به مسلمانان بودند و اختلاف داخلی مسلمانان می‌توانست فرصتی مناسب برای آنها باشد.<ref>پیشوایی، سیره پیشوایان، ۱۳۹۷ش، ص۷۷.</ref> | ||
=== پیروی از روش | === پیروی از روش پیامبران === | ||
مطابق روایتی که از [[امام علی(ع)]] نقل شده،<ref>صدوق، علل الشرایع، ۱۳۸۵ش، ج۱، ص۱۴۹.</ref> او در پاسخ به این شبهه که چرا در برابر [[عایشه]]، [[ | مطابق روایتی که از [[امام علی(ع)]] نقل شده،<ref>صدوق، علل الشرایع، ۱۳۸۵ش، ج۱، ص۱۴۹.</ref> او در پاسخ به این شبهه که چرا در برابر [[عایشه]]، [[طلحة بن عبیدالله|طَلْحه]] و [[زبیر بن عوام|زُبَیْر]] جنگید، اما در برابر [[خلفای سه‌گانه]] سکوت کرد، دلیل سکوت خود را پیروی از روش شش پیامبر ([[ابراهیم (پیامبر)|ابراهیم(ع)]]<ref>نگاه کنید به: سوره مریم، آیه ۴۸.</ref>، [[لوط (پیامبر)|لوط(ع)]]<ref>نگاه کنید به: سوره هود، آیه ۸۰.</ref>، [[یوسف (پیامبر)|یوسف(ع)]]<ref>نگاه کنید به: سوره یوسف، آیه۳۳.</ref>، [[موسی (پیامبر)|موسی(ع)]]<ref>نگاه کنید به: سوره شعرا، آیه ۲۱.</ref>، [[هارون (پیامبر)|هارون(ع)]]<ref>نگاه کنید به: سوره اعراف، آیه ۱۵۰.</ref> و [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|محمد(ص)]]<ref>نگاه کنید به: آیه ۴۰ سوره توبه.</ref>) دانست که آنها هم برای مدتی در برابر قوم خود ناچار به سکوت شدند.<ref>آل‌قطیط، وقفة مع الدکتور البوطی فی مسائله، ۱۴۱۷ق، ص۱۱۲-۱۱۴.</ref> | ||
== بیعت‌گرفتن از امام علی == | == بیعت‌گرفتن از امام علی == | ||