پرش به محتوا

سکوت ۲۵ ساله امام علی(ع): تفاوت میان نسخه‌ها

←‏چرایی سکوت: اصلاح ارقام
(←‏چرایی سکوت: اصلاح ارقام)
خط ۱۵: خط ۱۵:
هنگامی که [[علی(ع)]] با همراهی [[بنی‌هاشم]] مشغول [[کفن]] و [[دفن]] پیامبر(ص) بود، [[انصار]] و [[مهاجرین]]، در [[سقیفه بنی‌ساعده]] جلسه‌ای تشکیل دادند تا جانشین پیامبر(ص) را انتخاب کنند.<ref>مفید، الارشاد، ۱۴۱۳ق، ج۱، ص۱۸۹.</ref> آنان بدون توجه به [[واقعه غدیر]]<ref>مظفر، دلائل الصدق، ۱۴۲۲ق، ج۴، ۲۶۷-۲۶۸.</ref> و مخالفت برخی [[صحابه]]،<ref>طبری، تاریخ الطبری، ۱۳۸۷ق، ج۳، ص۲۰۲.</ref> برای [[خلافت|جانشینی پیامبر(ص)]] با [[ابوبکر]] بیعت کردند.<ref>یعقوبی، تاریخ الیعقوبی، دار الصادر، ج۲، ص۱۲۳-۱۲۴؛ طبری، تاریخ الطبری، ۱۳۸۷ق، ج۳، ص۲۰۲.</ref>
هنگامی که [[علی(ع)]] با همراهی [[بنی‌هاشم]] مشغول [[کفن]] و [[دفن]] پیامبر(ص) بود، [[انصار]] و [[مهاجرین]]، در [[سقیفه بنی‌ساعده]] جلسه‌ای تشکیل دادند تا جانشین پیامبر(ص) را انتخاب کنند.<ref>مفید، الارشاد، ۱۴۱۳ق، ج۱، ص۱۸۹.</ref> آنان بدون توجه به [[واقعه غدیر]]<ref>مظفر، دلائل الصدق، ۱۴۲۲ق، ج۴، ۲۶۷-۲۶۸.</ref> و مخالفت برخی [[صحابه]]،<ref>طبری، تاریخ الطبری، ۱۳۸۷ق، ج۳، ص۲۰۲.</ref> برای [[خلافت|جانشینی پیامبر(ص)]] با [[ابوبکر]] بیعت کردند.<ref>یعقوبی، تاریخ الیعقوبی، دار الصادر، ج۲، ص۱۲۳-۱۲۴؛ طبری، تاریخ الطبری، ۱۳۸۷ق، ج۳، ص۲۰۲.</ref>


==چرایی سکوت==
== چرایی سکوت ==
علمای [[شیعه]] با استدلال‌های مختلفی بر خلافت بلافصل امام علی(ع) استدلال کرده‌اند.<ref>برای نمونه نگاه کنید به: سیدمرتضی، الذخیره، ۱۴۱۱ق، ص۴۳۷-۴۸۳؛ ابن‌نوبخت، الیاقوت، ۱۴۱۳ق، ص۸۰-۸۶؛ حمصی رازی، المنقذ من التقلید، ۱۴۱۲ق، ج۲، ص۲۹۹-۳۶۵؛ محقق لاهیجی، گوهر مراد، ۱۳۸۳ش، ص۴۸۵-۵۳۸.</ref> با این حال درباره چرایی سکوت امام علی(ع) بعد از [[غصب خلافت]] دو دیدگاه وجود دارد. گروهی از دانشمندان که عمدتاً علمای [[اهل سنت]] و برخی دیگر را تشکیل می‌دهند، معتقدند سکوت ۲۵ ساله امام علی(ع) نشان‌دهنده این است که امام(ع) برای خود حق حکومت قائل نبوده و حق حکومت برای مردم است. در مقابل گروه دوم که دانشمندان [[شیعه]] و برخی دانشمندان [[اهل سنت]] را تشکیل می‌دهند، این سکوت را با توجه به کلام امام علی(ع) تشریح نموده‌اند و بر الهی بودن حق حکومت تاکید نموده‌اند:
به باور شیعیان، اگر چه امام علی(ع) خلیفه بلافصل امام علی(ع) بود،<ref>برای دیدن برخی استدلال‌ها نمونه نگاه کنید به: سیدمرتضی، الذخیره، ۱۴۱۱ق، ص۴۳۷-۴۸۳؛ ابن‌نوبخت، الیاقوت، ۱۴۱۳ق، ص۸۰-۸۶؛ حمصی رازی، المنقذ من التقلید، ۱۴۱۲ق، ج۲، ص۲۹۹-۳۶۵؛ محقق لاهیجی، گوهر مراد، ۱۳۸۳ش، ص۴۸۵-۵۳۸.</ref> اما وی برای تأمین مصالح جامعه دینی سکوت و در جهت حفظ وحدت اسلامی با خلفا همکاری کرد.<ref>دانش، «تعامل امام علی(ع) با خلفا در جهت وحدت اسلامی»، ص۱۱۰.</ref> به نظر [[محمدتقی مصباح یزدی]]، اگر چه علی(ع) در همان دورۀ ۲۵ ساله می‌توانست بر مردم حکومت کند و حکومت او مشروعیت داشت، اما از آنجا که مردم با او بیعت نکرده بودند و حکومتش نزد مردم مقبولیت نداشت، از حکومت کردن بر آنان خودداری کرد و حکومتش را با زور و قدرت بر مردم تحمیل نکرد.<ref>مصباح یزدی، پاسخ به پرسش‌ها، ۱۳۹۱ش، ج۱، ص۲۹.</ref>
 
در مقابلِ این دیدگاه، [[مهدی بازرگان]] و [[مهدی حائری یزدی]] معتقدند حق حکومت، تنها با انتخاب مردم است و خدا و پیامبران و امامان، به خودی خود، حق حکومت ندارند.<ref>بازرگان، بعثت (۲)، ۱۳۸۷ش، ص۲۹۸؛ حائری، حکمت و حکومت، ۱۳۸۸ش، ص۲۰۹-۲۱۲.</ref> به نظر آنان سکوت امام علی(ع) در همین راستا تفسیر می‌شود.<ref>بازرگان، بعثت (۲)، ۱۳۸۷ش، ص۲۹۹.</ref> به گفته محمدحسن قراملکی، از استادان حوزه علمیه قم، طرفداران سکولاریزم با تمسک به سکوت ۲۵ ساله امام علی(ع)، بر درستی سکولاریزم استدلال کرده‌اند.<ref>قرامکی، «جامعه مدنی، سکولار یا دینی»، ص۲۱۰-۲۱۱.</ref> اهل‌سنت معتقدند مسئله جانشینیِ پیامبر به مردم واگذار شده است.{{مدرک}} آنان فکر می‌کنند علی(ع) خود را جانشینِ تعیین‌شده از سوی پیامبر نمی‌دانست؛ به همین دلیل، وقتی بعد از کشته‌شدن عثمان مردم از علی(ع) خواستند که خلیفه شود، از پذیرش آن خودداری می‌کرد.<ref>ابن‌ابی‌الحدید، شرح نهج البلاغه،۱۴۰۴ش، ج۷، ص۳۴.</ref>


=== فقدان یاور ===
=== فقدان یاور ===
confirmed، movedable، protected، templateeditor
۵٬۶۸۹

ویرایش