کاربر ناشناس
ابو زید انصاری: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
imported>Ahmad جز (ویرایش جزئی) |
imported>Fouladi بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
'''اَبوزِیدِ اَنصاری''' <ref> مقاله حاضر از دانشنامه بزرگ اسلامی، مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی، جلد 5، صفحه 2192 ، از مقاله ای به همین نام، نوشته عنایت الله فاتحی نژاد اخذ شده است. </ref>، '''سعید بن | '''اَبوزِیدِ اَنصاری'''<ref> مقاله حاضر از دانشنامه بزرگ اسلامی، مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی، جلد 5، صفحه 2192 ، از مقاله ای به همین نام، نوشته عنایت الله فاتحی نژاد اخذ شده است.</ref>، '''سعید بن اوس بن ثابت خزرجی انصاری''' (215 ـ 121 ق/ 830 ـ 739 م)، لغوی، [[راوی]] و نحوی می باشد. جدّ او [[ثابت بن بشیر]] از قبیله [[خزرج]] و از [[انصار]] [[پیامبر(ص)]] بود و نسبت انصاری و خزرجی وی از همین جاست. ثابت بن بشیر در [[جنگ احد]] و جنگهای پس از آن شركت داشت و در شمار 6 تنی بود كه در حیات پیامبر (ص) قرآن را جمع آوری كردند. <ref> ابن سعد، الطبقات الكبری، 7/27.</ref> | ||
== شخصیت علمی == | == شخصیت علمی == | ||
| خط ۵: | خط ۵: | ||
ابو زید اگرچه وابسته به مكتب بصره بود، اما شوق دانش اندوزی، او را برآن داشت تا به دور از هر گونه تعصب، در مجالس درس كوفیان نیز به كسب علم بپردازد. وی دیوانهای شعر عرب را از مفضّل ضّبی و دیگر كوفیان فراگرفت.<ref> ازهری، تهذیب اللغة، 1/12؛ خوارزمی، شرح(ضمن شروح سقط الزند)، 2(4)/ 1550 .</ref> و این امر مایه شگفتی منابع كهن شده است، زیرا تا آن زمان سابقه نداشت كه كسی از مكتب بصره، برای كسب علم نزد كوفیان رود. <ref>سیرافی، اخبار النحویین البصریین، 57 ـ 56 ؛ ابن انباری، نزهة الالباء، 86؛ ابن ندیم، الفهرست، 60. </ref> | ابو زید اگرچه وابسته به مكتب بصره بود، اما شوق دانش اندوزی، او را برآن داشت تا به دور از هر گونه تعصب، در مجالس درس كوفیان نیز به كسب علم بپردازد. وی دیوانهای شعر عرب را از مفضّل ضّبی و دیگر كوفیان فراگرفت.<ref> ازهری، تهذیب اللغة، 1/12؛ خوارزمی، شرح(ضمن شروح سقط الزند)، 2(4)/ 1550 .</ref> و این امر مایه شگفتی منابع كهن شده است، زیرا تا آن زمان سابقه نداشت كه كسی از مكتب بصره، برای كسب علم نزد كوفیان رود. <ref>سیرافی، اخبار النحویین البصریین، 57 ـ 56 ؛ ابن انباری، نزهة الالباء، 86؛ ابن ندیم، الفهرست، 60. </ref> | ||
ابوزید، نحو را نزد یونس و كیسان نحوی فراگرفت و از خلف احمر، عمروبن عبید، ابن عون، سعید بن ابی عروبه ، ابن جریح، محمد بن عمرو بن علقمه، اسرائیل بن یونس و اسود بن شیبان روایت كرد. <ref> مبرد، الكامل، 1/453 ـ 454؛ ابن ابی حاتم، الجرح و التعدیل، 2(1)/5؛ مزی، تهذیب الكمال، 10/330؛ ابن فضل الله عمری ، مسالك الابصار، 7/9؛ یغموری، نورالقبس المختصر من المقتبس، 179. </ref> | ابوزید، نحو را نزد یونس و كیسان نحوی فراگرفت و از خلف احمر، عمروبن عبید، ابن عون، سعید بن ابی عروبه ، ابن جریح، محمد بن عمرو بن علقمه، اسرائیل بن یونس و اسود بن شیبان روایت كرد. <ref> مبرد، الكامل، 1/453 ـ 454؛ ابن ابی حاتم، الجرح و التعدیل، 2(1)/5؛ مزی، تهذیب الكمال، 10/330؛ ابن فضل الله عمری ، مسالك الابصار، 7/9؛ یغموری، نورالقبس المختصر من المقتبس، 179. </ref> اصمعی، خلف احمر، راویه ی معروف را شاگرد وی دانسته است.<ref> سیرافی، اخبار النحویین البصریین، 53. </ref> | ||
خلف احمر، راویه معروف را شاگرد وی دانسته است.<ref> سیرافی، اخبار النحویین البصریین، 53. </ref> | ابوزید برای جمع آوری اشعار، اخبار و نوادر عرب، مدّت درازی را بین بدویان گذراند و بیشتر از همگنانش از آنان بهره جست.<ref> ابوطیب ، مراتب النحویین،41.</ref> | ||
ابوزید برای جمع آوری اشعار، اخبار و نوادر عرب، مدّت درازی را بین بدویان گذراند و بیشتر از همگنانش از آنان بهره جست. <ref> ابوطیب ، مراتب النحویین،41. </ref> | |||
مدتی را نیز در بین قبایل عقیل و قشیر كه در آن زمان در [[بصره]] متوطن شده بودند، به سر برد و از آنان دانش بسیار آموخت. <ref> زبیدی، طبقات النحویین و اللغویین، 182.</ref> | مدتی را نیز در بین قبایل عقیل و قشیر كه در آن زمان در [[بصره]] متوطن شده بودند، به سر برد و از آنان دانش بسیار آموخت. <ref> زبیدی، طبقات النحویین و اللغویین، 182.</ref> | ||
وی پس از آنكه ذخایر عظیمی از روایات را در علوم مختلف همچون لغت، نحو، اخبار، اشعار و احادیث گردآورد، در [[بصره]] مجالسی تشكیل داد كه مورد اقبال دانش پژوهان و بزرگان علم و ادب آن روز قرار گرفت.<ref> سیرافی، اخبار النحویین البصریین، 53 ؛ ابن انباری، نزهة الالباء، 89.</ref> | وی پس از آنكه ذخایر عظیمی از روایات را در علوم مختلف همچون لغت، نحو، اخبار، اشعار و احادیث گردآورد، در [[بصره]] مجالسی تشكیل داد كه مورد اقبال دانش پژوهان و بزرگان علم و ادب آن روز قرار گرفت.<ref> سیرافی، اخبار النحویین البصریین، 53 ؛ ابن انباری، نزهة الالباء، 89.</ref> | ||
شركت برجسته ترین دانشمندان آن روز از جمله [[سیبویه]]، | شركت برجسته ترین دانشمندان آن روز از جمله [[سیبویه]]، [[اصمعی]]، [[جاحظ]]، [[ابو نواس]]، [[ابن اعرابی]]، [[ابوحاتم سجستانی] و [[ابوعبید قاسم بن سلام هروی]]، در مجالس درس او، خود بیانگر وسعت دامنه معلومات اوست.<ref> سیرافی، اخبار النحویین البصریین، 55 ـ 56؛ ابوطیب، مراتب النحویین، 42، 92، 93؛ ابن انباری، نزهة الالباء، 85؛ ابن نباته، 316؛ طلس، حاشیه بر التثبیه علی حدوث التصحیف، 67؛ فاخوری، تاریخ ادبیات زبان عربی، 412.</ref> علاوه بر ایشان كسانی همچون این شبّه، عبدالله بن محمد بن هارون توزی، خلف بزار و رؤیة بن عجّاج از شاگردان او به شمار می رفتند. <ref> ابوطیب، مراتب النحویین، 75؛ یاقوت، ادبا، 11/213 ـ 214؛ یاقوت، بلدان، 1/894)</ref> | ||
بزرگانی همچون ابوعثمان مازنی، محمد بن سلام جمحی، ابو حاتم سجستانی، ابو حاتم رازی، ابو عمر صابح بن اسحاق جرمی، ابوعدنان اعور و ابوالحسن مدائنی از وی روایت كرده اند. <ref> خطیب بغدادی، تاریخ بغداد، 9/79؛ ابن سلام، طبقات فحول الشعراء، 2/765؛ مبرد، الكامل، 1/348، 453؛ ابن قتیبه، المعانی الكبیر، 1/181؛ بلاذری، انساب الاشراف، 1/16، 234؛ ابوطیب، مراتب النحویین، 76. </ref> ابن هشام نیز اشعار چند تن از شاعران را از قول او نقل كرده است.<ref> ابن هشام، السیرة النبویه،1/305، 2/87، 3/22 ـ 23 و145، 148.</ref> | بزرگانی همچون ابوعثمان مازنی، محمد بن سلام جمحی، ابو حاتم سجستانی، ابو حاتم رازی، ابو عمر صابح بن اسحاق جرمی، ابوعدنان اعور و ابوالحسن مدائنی از وی روایت كرده اند. <ref> خطیب بغدادی، تاریخ بغداد، 9/79؛ ابن سلام، طبقات فحول الشعراء، 2/765؛ مبرد، الكامل، 1/348، 453؛ ابن قتیبه، المعانی الكبیر، 1/181؛ بلاذری، انساب الاشراف، 1/16، 234؛ ابوطیب، مراتب النحویین، 76. </ref> ابن هشام نیز اشعار چند تن از شاعران را از قول او نقل كرده است.<ref> ابن هشام، السیرة النبویه،1/305، 2/87، 3/22 ـ 23 و145، 148.</ref> | ||
| خط ۶۷: | خط ۶۶: | ||
== منابع == | == منابع == | ||
[http://[http://lib.eshia.ir/23022/5/2192 دانشنامه بزرگ اسلامی، مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی،جلد 5، صفحه 500.] | |||
{{ستون-شروع}} | {{ستون-شروع}} | ||
{{col-begin}} | {{col-begin}} | ||
{{راست‌چین}} | {{راست‌چین}} | ||
*ابن ابی ثابت، خلق الانسان، به كوشش عبدالستار احمد فراج، كویت، 1985م؛ | *ابن ابی ثابت، خلق الانسان، به كوشش عبدالستار احمد فراج، كویت، 1985م؛ | ||
*ابن ابی حاتم، عبدالرحمن بن محمد، الجرح و التعدیل، حیدرآباد دكن، 1372ق/ 1952م؛ | *ابن ابی حاتم، عبدالرحمن بن محمد، الجرح و التعدیل، حیدرآباد دكن، 1372ق/ 1952م؛ | ||
| خط ۱۲۴: | خط ۱۲۵: | ||
*Flugel, Gustav, Die grammatischen Schulen der Araber, Leipzig, 1862. | *Flugel, Gustav, Die grammatischen Schulen der Araber, Leipzig, 1862. | ||
[[رده:لغویان]] | [[رده:لغویان قرن2(قمری)]] | ||
[[رده: | [[رده:لغویان قرن3(قمری)]] | ||
[[رده:نحویان]] | [[رده:نحویان قرن2(قمری)]] | ||
[[رده:نحویان قرن3(قمری)]] | |||