رجب: تفاوت میان نسخهها
اصلاح ارقام
(اصلاح ارقام) |
|||
خط ۲۸: | خط ۲۸: | ||
==وجه نامگذاری == | ==وجه نامگذاری == | ||
رجب به معنای بزرگ داشتن و عظیم شمردن است.<ref>مجمع البحرین، ج۲، | رجب به معنای بزرگ داشتن و عظیم شمردن است.<ref>طریحی، مجمع البحرین، ۱۳۷۵ش، ج۲، ص۶۸؛ النهایه فی غریب الحدیث و الاثر، ج۲، ۱۹۷؛ مسعودی، ج۲، ص۱۸۹.</ref> ماه رجب به معنای ماهی است که بزرگ و محترم شمرده میشود. به نقل منابع لغوی، عرب از دوران پیش از اسلام این ماه را بزرگ میداشته و از جنگ در آن پرهیز میکرده است.<ref> طریحی، مجمع البحرین، ۱۳۷۵ش، ج۲، ۶۸.</ref> مُرَجَّب هم به معنای بزرگ داشته شده است.<ref> | ||
طریحی، مجمع البحرین، ۱۳۷۵ش، ج۲، ۶۸.</ref> ماه رجب با اوصاف و نامهای دیگری نیز خوانده شده است. به این ماه «رجب الفرد» گویند؛ به این جهت که از سه [[ماه حرام]] دیگر که در پی هم واقع شدهاند، یعنی [[ذیالقعده]]، [[ذیالحجه]] و [[محرم]] جدا افتاده است. به این ماه «رجب المُضَر» نیز گویند، به این جهت که قبیله مُضَر برای این ماه احترام ویژهای قائل بودند.{{یاد| قبیلهای از عرب است و اجداد رسول اکرم از این قبیلهاند. عدنانیها به دو شاخه تقسیم میشوند به نام دو پسر عَدنان ( از اجداد [[رسول خدا]]) «عَکّ » و «مُعَدّ»... مُعَدی ها قبائل بسیار پیدا کرده اند و دو شعبه شدند: «نَزار» و «قَنص » که اکثریت با نزار است و یکی از پنج فرع معروف این شعبه مضر است. دهخدا، لغت نامه، ذیل ضمر. }} رجب الاصم، رجب المُرَجَّب، رجب الحرام، مُنصَل الأَسِّنه و مُنصَل الأَلّ از دیگر نامهای این ماه است در جاهلیت و آن را بدین جهت چنین نامیدند که در این ماه(به خاطر این که از ماههای حرا م بود) سِنانها (نیزه و سرنیزه)را از خود دور میکردند و دست به جنگ نمیبردند و به یکدیگر نمی تاختند. (از اقرب الموارد).<ref>دهخدا، علی اکبر، لغتنامه، ج۲۴، ص۲۹۰</ref>{{یاد| اَسِنّه جمع «سِنان» به معنای نیزه و سر نیزه و اَلّْ جمع «اَلّه» به معنای نیزه کوچک است. دهخدا، لغت نامه، ذیل اَل.}} | |||
ماه رجب با اوصاف و نامهای دیگری نیز خوانده شده است. به این ماه «رجب الفرد» گویند؛ به این جهت که از سه [[ماه حرام]] دیگر که در پی هم واقع شدهاند، یعنی [[ذیالقعده]]، [[ذیالحجه]] و [[محرم]] جدا افتاده است. به این ماه «رجب المُضَر» نیز گویند، به این جهت که قبیله مُضَر برای این ماه احترام ویژهای قائل بودند.{{یاد| قبیلهای از عرب است و اجداد رسول اکرم از این قبیلهاند. عدنانیها به دو شاخه تقسیم میشوند به نام دو پسر عَدنان ( از اجداد [[رسول خدا]]) «عَکّ » و «مُعَدّ»... مُعَدی ها قبائل بسیار پیدا کرده اند و دو شعبه شدند: «نَزار» و «قَنص » که اکثریت با نزار است و یکی از پنج فرع معروف این شعبه مضر است. دهخدا، لغت نامه، ذیل ضمر. }} رجب الاصم، رجب المُرَجَّب، رجب الحرام، مُنصَل الأَسِّنه و مُنصَل الأَلّ از دیگر نامهای این ماه است در جاهلیت و آن را بدین جهت چنین نامیدند که در این ماه(به خاطر این که از ماههای حرا م بود) سِنانها (نیزه و سرنیزه)را از خود دور میکردند و دست به جنگ نمیبردند و به یکدیگر نمی تاختند. (از اقرب الموارد).<ref>دهخدا، علی اکبر، لغتنامه، ج۲۴، ص۲۹۰</ref>{{یاد| اَسِنّه جمع «سِنان» به معنای نیزه و سر نیزه و اَلّْ جمع «اَلّه» به معنای نیزه کوچک است. دهخدا، لغت نامه، ذیل اَل.}} | |||
خط ۳۹: | خط ۳۸: | ||
== ماه رجب پیش از اسلام== | == ماه رجب پیش از اسلام== | ||
{{اصلی|ماه حرام}} | {{اصلی|ماه حرام}} | ||
ماه رجب نزد اعراب [[جاهلیت|جاهلی]] حرمت و ارزش والایی داشته است به گونهای که در این ماه جنگ، خونریزی، قتل، غارت و شبیخون ممنوع و [[حرام]] بوده است.<ref>مجمع البحرین، ج۲، | ماه رجب نزد اعراب [[جاهلیت|جاهلی]] حرمت و ارزش والایی داشته است به گونهای که در این ماه جنگ، خونریزی، قتل، غارت و شبیخون ممنوع و [[حرام]] بوده است.<ref>طریحی، مجمع البحرین، ۱۳۷۵ش، ج۲، ۶۸.</ref> پس از ظهور [[اسلام]] بر اعتبار و ارزش این ماه افزوده شد و جنبههای دینی به این ماه قداست بخشید.<ref>دائرة المعارف تشیع، ج۸، ص ۱۷۶</ref>{{یاد| در باره اولین ماه از ماههای حرام سه دیدگاه است۱- ماه رجب، زیرا در ترتیب جدای از دیگر ماههای قمری است. ۲- ماه محرم، چون سالهای قمری با آن شروع می شود.۳- ماه ذی قعده، چون نخستین ماه است که پس از آن دو ماه دیگر از ماه های حرام قرار گرفته است. و نیز روایتی از [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر(ص)]] که در بیان ماههای حرام [[ذی قعده الحرام|ذی قعده]]، [[ذیالحجة|ذی حجه]] و [[محرم]] و رجب را به ترتیب ذکر کرده است. ابن العربی، أحكام القران، ج۲، ص۵۰۰ . در دعایی از [[امام کاظم(ع)]] ماه رجب به عنوان اولین ماه از [[ماههای حرام]] برشمرده شده است. وَ هذا رَجَبُ الْمُرَجَّبُ الْمُكَرَّمُ الَّذِي أَكْرَمْتَنا بِهِ، أَوَّلُ اشْهُرِ الْحُرُمِ. سید بن طاووس، الإقبال بالأعمال الحسنة، ۱۳۷۶ش، ج۳، ص۲۷۷.}} | ||
==فضیلت و جایگاه ماه رجب== | ==فضیلت و جایگاه ماه رجب== | ||
خط ۲۲۰: | خط ۲۱۹: | ||
{{یادداشتها}} | {{یادداشتها}} | ||
==منابع== | ==منابع== | ||
طريحی، فخر الدين بن محمد، مجمع البحرین تصحیح، احمد حسينى اشكورى، تهران، مرتضوى، چاپ سوم، ۱۳۷۵ش. | |||
*مسعودی، علی بن الحسین، مروج الذهب و معادن الجوهر، تحقیق، داغر، اسعد، قم، دار الهجرة، چاپ دوم، ۱۴۰۹ق. | *مسعودی، علی بن الحسین، مروج الذهب و معادن الجوهر، تحقیق، داغر، اسعد، قم، دار الهجرة، چاپ دوم، ۱۴۰۹ق. | ||
==پیوند به بیرون== | ==پیوند به بیرون== |