Automoderated users، confirmed، protected، templateeditor
۵٬۴۷۶
ویرایش
معجزه: تفاوت میان نسخه‌ها
←مفهوم‌شناسی و جایگاه
| خط ۱۲: | خط ۱۲: | ||
معجزه، در اصطلاح کلامی، کاری خارق العاده، همراه با ادعای نبوت و [[تحدی]] است که دیگران از انجام آن عاجزند.<ref>مفید، النکت الاعتقادیه، ۱۴۱۳ق، ص۳۵.</ref> همچنین گفته‌اند معجزه امر خارق‌العاده‌ای است که به عنایت و اذن خاص الهی صورت می‌گیرد و هدف از آن اثبات منصب و مقامی الهی و مقدس همچون نبوت و [[امامت]] است.<ref>مفید، النکت الاعتقادیه، ۱۴۱۳ق، ص۴۴؛ سید مرتضی، الذخیره فی علم الکلام، ۱۴۱۱ق، ص۳۳۲؛ خویی، البیان فی تفسیر القرآن، دار الزهراء، ص۳۵.</ref> [[عبدالرزاق لاهیجی]]، متکلم و فیلسوف شیعه، راه معرفت به صدق دعوت نبی را در ظهور و ارائه معجزه، منحصر می‌داند.<ref>لاهیجی، سرمایه ایمان، ۱۳۷۲ش، ص۹۳-۹۴.</ref> البته برخی عالمان مانند [[جعفر سبحانی]]، معجزه را یکی از راه‌های معرفت به صدق مدعیات پیامبران، به شمار آورده‌اند.<ref>برای نمونه نگاه کنید به سبحانی، بحوث فی الملل و النحل، ج۳، ص۳۹۱؛ خرازی، بدایة المعارف الالهیة، ۱۴۲۲ق، ج۱، ص۲۴۴.</ref> | معجزه، در اصطلاح کلامی، کاری خارق العاده، همراه با ادعای نبوت و [[تحدی]] است که دیگران از انجام آن عاجزند.<ref>مفید، النکت الاعتقادیه، ۱۴۱۳ق، ص۳۵.</ref> همچنین گفته‌اند معجزه امر خارق‌العاده‌ای است که به عنایت و اذن خاص الهی صورت می‌گیرد و هدف از آن اثبات منصب و مقامی الهی و مقدس همچون نبوت و [[امامت]] است.<ref>مفید، النکت الاعتقادیه، ۱۴۱۳ق، ص۴۴؛ سید مرتضی، الذخیره فی علم الکلام، ۱۴۱۱ق، ص۳۳۲؛ خویی، البیان فی تفسیر القرآن، دار الزهراء، ص۳۵.</ref> [[عبدالرزاق لاهیجی]]، متکلم و فیلسوف شیعه، راه معرفت به صدق دعوت نبی را در ظهور و ارائه معجزه، منحصر می‌داند.<ref>لاهیجی، سرمایه ایمان، ۱۳۷۲ش، ص۹۳-۹۴.</ref> البته برخی عالمان مانند [[جعفر سبحانی]]، معجزه را یکی از راه‌های معرفت به صدق مدعیات پیامبران، به شمار آورده‌اند.<ref>برای نمونه نگاه کنید به سبحانی، بحوث فی الملل و النحل، ج۳، ص۳۹۱؛ خرازی، بدایة المعارف الالهیة، ۱۴۲۲ق، ج۱، ص۲۴۴.</ref> | ||
بحث درباره معجزه، حدود و تعریف و ویژگی‌های آن، از آنجا که با مسئله نبوت و اثبات صدق گفته نبی مرتبط است، بحثی کلامی به شمار می‌رود.<ref>مطهری، مجموعه آثار، ۱۳۹۰ش، ج۴، ص۳۵۹.</ref> از طرفی نیز چون با مسئله سازگاری یا ناسازگاری آن با قاعده علیت پیوند یافته، برخی فلاسفه درباره آن و رابطه‌اش با قاعده علیت نیز بحث کرده‌اند.<ref>پیترسون و دیگران، عقل و اعتقاد دینی، ۱۳۹۳ش، ص۲۸۹.</ref> همچنین از آن جهت که معجزه را دخالت و فعل مستقیم خداوند در عالم طبیعت به شمار آورده‌اند، در [[کلام جدید]] درباره آن و نسبتش با مسئله قوانین طبیعت به بحث پرداخته‌اند.<ref>پیترسون و دیگران، عقل و اعتقاد دینی، ۱۳۹۳ش، ص۲۸۷-۲۸۹.</ref> علاوه بر آن در الهیات و کلام جدید معجزه را از آن جهت که | بحث درباره معجزه، حدود و تعریف و ویژگی‌های آن، از آنجا که با مسئله نبوت و اثبات صدق گفته نبی مرتبط است، بحثی کلامی به شمار می‌رود.<ref>مطهری، مجموعه آثار، ۱۳۹۰ش، ج۴، ص۳۵۹.</ref> از طرفی نیز چون با مسئله سازگاری یا ناسازگاری آن با قاعده علیت پیوند یافته، برخی فلاسفه درباره آن و رابطه‌اش با قاعده علیت نیز بحث کرده‌اند.<ref>پیترسون و دیگران، عقل و اعتقاد دینی، ۱۳۹۳ش، ص۲۸۹.</ref> همچنین از آن جهت که معجزه را دخالت و فعل مستقیم خداوند در عالم طبیعت به شمار آورده‌اند، در [[کلام جدید]] درباره آن و نسبتش با مسئله قوانین طبیعت به بحث پرداخته‌اند.<ref>پیترسون و دیگران، عقل و اعتقاد دینی، ۱۳۹۳ش، ص۲۸۷-۲۸۹.</ref> علاوه بر آن در الهیات و کلام جدید معجزه را از آن جهت که کارهای خارق العاده در عالم طبیعت به خدا نسبت داده می‌شود، لذا به عنوان دلیلی برای اثبات وجود خدا به آن استناد کرده‌اند.<ref>برای نمونه نگاه کنید به هیک، فلسفه دین، ۱۳۹۰ش، ص۷۴؛ پامر، درباره خدا، ۱۳۹۳ش، ص۳۱۰-۳۱۱.</ref> | ||
واژه معجزه و مشتقات آن، ۲۶بار در قرآن به معنای عجز و ناتوانی به کار رفته<ref>راغب اصفهانی، المفردات فی غریب القرآن، ذیل واژه «عجز».</ref> که هیچ‌یک از آنها به معنای اصطلاحی معجزه نیست و این اصطلاح را غالباً متکلمان به‌کار برده‌اند.<ref>سبحانی، دانشنامه کلام اسلامی، ۱۳۸۷ش، ص۶۷.</ref> در قرآن برای اشاره به معنای اصطلاحی معجزه، از واژگان «بَیِّنه: دلیل روشن»،<ref>سوره اعراف، آیه۷۳؛ سوره حدید، آیه۲۵؛ سوره فاطر، آیه۲۵.</ref> «آیه: نشانه روشن»،<ref>سوره غافر، آیه۷۸.</ref> «برهان: دلیل واضح»،<ref>سوره نساء، آیه ۱۷۴؛ سوره قصص، آیه۳۲.</ref> «سلطان: دلیل قاطع»<ref>سوره ابراهیم، آیه۱۱؛ سوره دخان، آیه۱۹.</ref>، «بصیرت»<ref>سوره انعام، آیه۱۰۴.</ref> و «عَجَب: شگفت‌انگیز»،<ref>سوره جن، آیه۱؛ سوره کهف، آیه۹.</ref> استفاده شده است.<ref>مطهری، مجموعه آثار، ۱۳۹۰ش، ج۴، ص۳۵۹؛ قدردان قراملکی، معجزه در قلمرو عقل و قرآن، ۱۳۸۱ش، ص۳۵-۳۹.</ref> | واژه معجزه و مشتقات آن، ۲۶بار در قرآن به معنای عجز و ناتوانی به کار رفته<ref>راغب اصفهانی، المفردات فی غریب القرآن، ذیل واژه «عجز».</ref> که هیچ‌یک از آنها به معنای اصطلاحی معجزه نیست و این اصطلاح را غالباً متکلمان به‌کار برده‌اند.<ref>سبحانی، دانشنامه کلام اسلامی، ۱۳۸۷ش، ص۶۷.</ref> در قرآن برای اشاره به معنای اصطلاحی معجزه، از واژگان «بَیِّنه: دلیل روشن»،<ref>سوره اعراف، آیه۷۳؛ سوره حدید، آیه۲۵؛ سوره فاطر، آیه۲۵.</ref> «آیه: نشانه روشن»،<ref>سوره غافر، آیه۷۸.</ref> «برهان: دلیل واضح»،<ref>سوره نساء، آیه ۱۷۴؛ سوره قصص، آیه۳۲.</ref> «سلطان: دلیل قاطع»<ref>سوره ابراهیم، آیه۱۱؛ سوره دخان، آیه۱۹.</ref>، «بصیرت»<ref>سوره انعام، آیه۱۰۴.</ref> و «عَجَب: شگفت‌انگیز»،<ref>سوره جن، آیه۱؛ سوره کهف، آیه۹.</ref> استفاده شده است.<ref>مطهری، مجموعه آثار، ۱۳۹۰ش، ج۴، ص۳۵۹؛ قدردان قراملکی، معجزه در قلمرو عقل و قرآن، ۱۳۸۱ش، ص۳۵-۳۹.</ref> | ||