confirmed، templateeditor
۱۱٬۵۴۹
ویرایش
جز (ویکی سازی) |
جز (ویکی سازی) |
||
خط ۳۰: | خط ۳۰: | ||
| پانوشت = | | پانوشت = | ||
}} | }} | ||
'''حزب بَعثْ عراق''' شاخه منطقهای حزب عربی سوسیالیستی بعث است که در اوایل دهه ۱۹۵۰م/[[سال ۱۳۳۰ هجری شمسی|۱۳۳۰ش]] تأسیس و طی ۳۵ سال حکمرانی (۱۹۶۸-۲۰۰۳م) در [[عراق]] به سرکوب شدید [[شیعه|شیعیان]] و کردها پرداخت و عامل [[جنگ ایران و عراق]] (۱۹۸۰-۱۹۸۸م) و اشغال [[کویت]] (اوت۱۹۹۱م)، محسوب میشود. پایگاه اجتماعی حزب بعث عراق، اقلیت [[اهل سنت و جماعت|اهل سنت]] عرب عراقی محسوب میشد و برای مهار شیعیان عرب و کردها به اشکال مختلف سرکوب از قبیل [[ترور]]، اعدام، بازداشتهای غیر قانونی، شکنجه و تبعید اجباری مبادرت ورزید. مراسمهای مذهبی شیعیان از قبیل [[روز عاشورا|عزاداری عاشورا]] و [[پیادهروی اربعین (آیین)|پیادهروی اربعین]] محدود و ممنوع گردید، [[مرجع تقلید|مراجع تقلید]] و روحانیون بلند پایه مثل [[سید ابوالقاسم خویی|آیت الله خویی]] و [[سید محمدباقر صدر|آیت الله محمدباقر صدر]] محصور و یا اعدام گردیدند. هر نوع تظاهرات مسالمتآمیز و اقدامات مسلحانه شیعیان بارها در شهرهای [[نجف]]، [[کربلا]] و [[بصره]] با استفاده از ارتش و پلیس و در مواردی با استفاده از سلاحهای کشتار جمعی سرکوب گردید. | '''حزب بَعثْ عراق''' شاخه منطقهای حزب عربی سوسیالیستی بعث است که در اوایل دهه ۱۹۵۰م/[[سال ۱۳۳۰ هجری شمسی|۱۳۳۰ش]] تأسیس و طی ۳۵ سال حکمرانی (۱۹۶۸-۲۰۰۳م) در [[عراق]] به سرکوب شدید [[شیعه|شیعیان]] و کردها پرداخت و عامل [[جنگ ایران و عراق]] (۱۹۸۰-۱۹۸۸م) و اشغال [[کویت]] (اوت۱۹۹۱م)، محسوب میشود. پایگاه اجتماعی حزب بعث عراق، اقلیت [[اهل سنت و جماعت|اهل سنت]] عرب عراقی محسوب میشد و برای مهار شیعیان عرب و کردها به اشکال مختلف سرکوب از قبیل [[ترور]]، اعدام، بازداشتهای غیر قانونی، شکنجه و تبعید اجباری مبادرت ورزید. مراسمهای مذهبی شیعیان از قبیل [[روز عاشورا|عزاداری عاشورا]] و [[پیادهروی اربعین (آیین)|پیادهروی اربعین]] محدود و ممنوع گردید، [[مرجع تقلید|مراجع تقلید]] و روحانیون بلند پایه مثل [[سید ابوالقاسم خویی|آیت الله خویی]] و [[سید محمدباقر صدر|آیت الله محمدباقر صدر]] محصور و یا اعدام گردیدند. هر نوع تظاهرات مسالمتآمیز و اقدامات مسلحانه شیعیان بارها در شهرهای [[نجف]]، [[کربلا]] و [[بصره]] با استفاده از ارتش و پلیس و در مواردی با استفاده از [[سلاح کشتار جمعی|سلاحهای کشتار جمعی]] سرکوب گردید. | ||
حزب بعث در اوایل دهه ۱۹۴۰م/[[سال ۱۳۲۰ هجری شمسی|۱۳۲۰ش]] در [[سوریه]] تأسیس و اولین کنگره آن در ۱۹۴۷م/[[سال ۱۳۲۶ هجری شمسی|۱۳۲۶ش]] در [[دمشق]] برگزار گردید. شاخههای منطقهای حزب بعث نیز در دهه ۱۹۵۰م فراتر از سوریه در عراق، [[اردن]] و [[لبنان]]، شروع به فعالیت کردند. در این میان شاخههای سوری و عراقی به ترتیب در ۱۹۶۳م/[[سال ۱۳۴۲ هجری شمسی|۱۳۴۲ش]] و ۱۹۶۸م/[[سال ۱۳۴۷ هجری شمسی|۱۳۴۷ش]] از طریق کودتا به قدرت رسیدند و هدف وحدت عربی که آرمان اولیه بعث بود، به مرور کمرنگ گردید و مسایل ملی اولویت یافت. | حزب بعث در اوایل دهه ۱۹۴۰م/[[سال ۱۳۲۰ هجری شمسی|۱۳۲۰ش]] در [[سوریه]] تأسیس و اولین کنگره آن در ۱۹۴۷م/[[سال ۱۳۲۶ هجری شمسی|۱۳۲۶ش]] در [[دمشق]] برگزار گردید. شاخههای منطقهای حزب بعث نیز در دهه ۱۹۵۰م فراتر از سوریه در عراق، [[اردن]] و [[لبنان]]، شروع به فعالیت کردند. در این میان شاخههای سوری و عراقی به ترتیب در ۱۹۶۳م/[[سال ۱۳۴۲ هجری شمسی|۱۳۴۲ش]] و ۱۹۶۸م/[[سال ۱۳۴۷ هجری شمسی|۱۳۴۷ش]] از طریق کودتا به قدرت رسیدند و هدف وحدت عربی که آرمان اولیه بعث بود، به مرور کمرنگ گردید و مسایل ملی اولویت یافت. | ||
خط ۱۰۶: | خط ۱۰۶: | ||
|عرض= ۳۰۰px | |عرض= ۳۰۰px | ||
}} | }} | ||
سلب تابعیت از [[کردهای فیلی عراق|کردهای فیلی]]، اخراج گروهی آنها، اعدام حدود ۲۰ هزار جوان کرد فیلی، <ref>Minorityrights, Faili Kurds, Minorityrights website</ref>اعدام روحانی بلندپایه [[سیدمحمدباقر صدر]] (۱۹۸۰م)، ترور [[سید حسن شیرازی]] در [[بیروت]] (۱۹۸۰م)، [[کشتار دجیل|قتل عام ۱۴۸ نفر در شهرک دجیل]] (۱۹۸۲م)، <ref>«شاهدان جنایت دجیل پرده از جنایات صدام و همدستانش برداشتند/صدام : از حکم اعدام نمیترسم» وبگاه خبرگزاری مهر</ref> بازداشت نود نفر از اعضای خاندان حکیم و اعدام شش تن از آنان، (۱۹۸۳م) ترور [[سید محمد مهدی حکیم|سید مهدی حکیم]] فرزند [[سیدمحسن حکیم]]، در [[سودان]] (۱۹۸۸م) و تبعید صدها روحانی و خانواده شان در طول دهه ۱۹۸۰م، بخشی از سرکوبهای شیعیان در این دهه شمرده شده است.<ref>دکمجیان، جنبشهای اسلامی معاصر در جهان عرب، ۱۳۸۸ش، ص۲۴۱</ref> ناظران تحولات عراق اذعان کردهاند که تنها در سالهای ۱۹۷۹ تا ۱۹۸۰م یکصد نفر کادر [[حزب الدعوة الاسلامیة|حزب الدعوه]] اعدام شدند.<ref>الزبیدی و دیگران، عراق در در جستجوی آینده، ۱۳۹۵ش، ص۸۱.</ref> الزبیدی و همکارانش گزارش دادهاند که پایگاههای شیعیان در مردابهای جنوب شرق عراق (موسوم به هورها) بارها در دهه ۱۹۸۰م مورد حمله ارتش عراق قرار گرفت و بالگردها و سلاحهای کشتار جمعی علیه آنها به کار گرفته شد.<ref>الزبیدی و دیگران، عراق در در جستجوی آینده، ۱۳۹۵ش، ص۹۰.</ref> | سلب تابعیت از [[کردهای فیلی عراق|کردهای فیلی]]، اخراج گروهی آنها، اعدام حدود ۲۰ هزار جوان کرد فیلی، <ref>Minorityrights, Faili Kurds, Minorityrights website</ref>اعدام روحانی بلندپایه [[سیدمحمدباقر صدر]] (۱۹۸۰م)، ترور [[سید حسن شیرازی]] در [[بیروت]] (۱۹۸۰م)، [[کشتار دجیل|قتل عام ۱۴۸ نفر در شهرک دجیل]] (۱۹۸۲م)، <ref>«شاهدان جنایت دجیل پرده از جنایات صدام و همدستانش برداشتند/صدام : از حکم اعدام نمیترسم» وبگاه خبرگزاری مهر</ref> بازداشت نود نفر از اعضای خاندان حکیم و اعدام شش تن از آنان، (۱۹۸۳م) ترور [[سید محمد مهدی حکیم|سید مهدی حکیم]] فرزند [[سیدمحسن حکیم]]، در [[سودان]] (۱۹۸۸م) و تبعید صدها روحانی و خانواده شان در طول دهه ۱۹۸۰م، بخشی از سرکوبهای شیعیان در این دهه شمرده شده است.<ref>دکمجیان، جنبشهای اسلامی معاصر در جهان عرب، ۱۳۸۸ش، ص۲۴۱</ref> ناظران تحولات عراق اذعان کردهاند که تنها در سالهای ۱۹۷۹ تا ۱۹۸۰م یکصد نفر کادر [[حزب الدعوة الاسلامیة|حزب الدعوه]] اعدام شدند.<ref>الزبیدی و دیگران، عراق در در جستجوی آینده، ۱۳۹۵ش، ص۸۱.</ref> الزبیدی و همکارانش گزارش دادهاند که پایگاههای شیعیان در مردابهای جنوب شرق عراق (موسوم به هورها) بارها در دهه ۱۹۸۰م مورد حمله ارتش عراق قرار گرفت و بالگردها و [[سلاح کشتار جمعی|سلاحهای کشتار جمعی]] علیه آنها به کار گرفته شد.<ref>الزبیدی و دیگران، عراق در در جستجوی آینده، ۱۳۹۵ش، ص۹۰.</ref> | ||
====سرکوب شیعیان دهه ۱۹۹۰م==== | ====سرکوب شیعیان دهه ۱۹۹۰م==== |