پرش به محتوا

نامه امام علی(ع) به مالک اشتر: تفاوت میان نسخه‌ها

خط ۸۲: خط ۸۲:
این نامه علاوه بر نهج البلاغه، از منابع شیعی در کتاب‌های [[دعائم الاسلام (کتاب)|دَعائِمُ الاِسْلام]]<ref>ابن‌حیون، دَعائِمُ الاِسلام، ۱۳۸۵ق، ج۱، ص۳۵۰-۳۶۸.</ref> و [[تحف العقول (کتاب)|تُحَفُ العُقول]]<ref>ابن‌شعبه حرانی، تحف العقول، ۱۴۰۴ق، ص۱۲۶-۱۴۹.</ref> و از منابع اهل‌سنت در کتاب‌های المُجَالَسَةُ وَ جَواهِرُ العِلم،<ref>دینوری، المجالسة و جواهر العلم، ۱۴۱۹ق، ج۳، ص۳۵۹-۳۶۰.</ref> التَذْکِرَةُ الحَمْدونیّه<ref>ابن‌حمدون، التذکرة الحمدونیّه، ۱۹۹۶م، ج۱، ص۳۱۶-۳۲۸.</ref> و نَهایَةُ الاَرَب<ref>نُوَیری، نهایة الأرب، وزارة الثقافة و الإرشاد القومی، ج۶، ص۱۹-۳۲.</ref> آمده است.<ref>برای دیدن منابع بیشتر نگاه کنید به: دشتی، اسناد و مدارک نهج البلاغه، ۱۳۷۸ش، ص۳۳۱-۳۳۲؛ دلشاد تهرانی، دلالت دولت، ۱۳۸۸ش، ص۴۶-۴۹.</ref> [[نجاشی]] و [[شیخ طوسی]]، دو تن از عالمان [[علم رجال|علم رجال شیعه]] در قرن پنجم، بدون ذکر متن این خطبه، سند آن را بیان کرده‌ و راوی اصلی آن را [[اصبغ بن نباته|اَصْبًغ بن نَباته]] دانسته‌اند.<ref>نگاه کنید به: نجاشی، رجال النجاشی، ۱۳۶۵ش، ص۸؛ شیخ طوسی، فهرست، ۱۴۲۰ق، ص۸۸.</ref> با این حال، درباره سند و منبع این نامه اتفاق نظر وجود ندارد؛ حتی برخی آن را ساختگی دانسته‌اند؛ چنان‌که گفته‌اند نویسنده نامه و گیرندۀ آن افرادی غیر از امام علی و مالک اشتر بوده‌اند.<ref>جعفری، پرتوی از نهج البلاغه، ۱۳۸۰ش، ج۴، ص۴۹۰.</ref> البته گفته شده بعضی حاکمان به تقلید از این عهدنامه، به برخی والیان نامه‌ای در باب چگونگی حکومت‌داری نوشته‌اند، بی‌آنکه به منبع اصلی آن اشاره کنند.<ref>جعفری، پرتوی از نهج البلاغه، ۱۳۸۰ش، ج۴، ص۵۱۳.</ref>
این نامه علاوه بر نهج البلاغه، از منابع شیعی در کتاب‌های [[دعائم الاسلام (کتاب)|دَعائِمُ الاِسْلام]]<ref>ابن‌حیون، دَعائِمُ الاِسلام، ۱۳۸۵ق، ج۱، ص۳۵۰-۳۶۸.</ref> و [[تحف العقول (کتاب)|تُحَفُ العُقول]]<ref>ابن‌شعبه حرانی، تحف العقول، ۱۴۰۴ق، ص۱۲۶-۱۴۹.</ref> و از منابع اهل‌سنت در کتاب‌های المُجَالَسَةُ وَ جَواهِرُ العِلم،<ref>دینوری، المجالسة و جواهر العلم، ۱۴۱۹ق، ج۳، ص۳۵۹-۳۶۰.</ref> التَذْکِرَةُ الحَمْدونیّه<ref>ابن‌حمدون، التذکرة الحمدونیّه، ۱۹۹۶م، ج۱، ص۳۱۶-۳۲۸.</ref> و نَهایَةُ الاَرَب<ref>نُوَیری، نهایة الأرب، وزارة الثقافة و الإرشاد القومی، ج۶، ص۱۹-۳۲.</ref> آمده است.<ref>برای دیدن منابع بیشتر نگاه کنید به: دشتی، اسناد و مدارک نهج البلاغه، ۱۳۷۸ش، ص۳۳۱-۳۳۲؛ دلشاد تهرانی، دلالت دولت، ۱۳۸۸ش، ص۴۶-۴۹.</ref> [[نجاشی]] و [[شیخ طوسی]]، دو تن از عالمان [[علم رجال|علم رجال شیعه]] در قرن پنجم، بدون ذکر متن این خطبه، سند آن را بیان کرده‌ و راوی اصلی آن را [[اصبغ بن نباته|اَصْبًغ بن نَباته]] دانسته‌اند.<ref>نگاه کنید به: نجاشی، رجال النجاشی، ۱۳۶۵ش، ص۸؛ شیخ طوسی، فهرست، ۱۴۲۰ق، ص۸۸.</ref> با این حال، درباره سند و منبع این نامه اتفاق نظر وجود ندارد؛ حتی برخی آن را ساختگی دانسته‌اند؛ چنان‌که گفته‌اند نویسنده نامه و گیرندۀ آن افرادی غیر از امام علی و مالک اشتر بوده‌اند.<ref>جعفری، پرتوی از نهج البلاغه، ۱۳۸۰ش، ج۴، ص۴۹۰.</ref> البته گفته شده بعضی حاکمان به تقلید از این عهدنامه، به برخی والیان نامه‌ای در باب چگونگی حکومت‌داری نوشته‌اند، بی‌آنکه به منبع اصلی آن اشاره کنند.<ref>جعفری، پرتوی از نهج البلاغه، ۱۳۸۰ش، ج۴، ص۵۱۳.</ref>


==ثبت نامه در یونسکو==
==ثبتِ نامه در یونسکو==
در برخی منابع ادعا شده است که این نامه به عنوان یک سند رسمی در سازمان ملل متّحد منتشر شده است؛<ref>برای نمونه نگاه کنید به: مکارم شیرازی، پیام امام امیرالمؤمنین(ع)، ۱۳۸۶ش، ج۱۰، ص۳۵۳؛ محسنی، انسان کامل یا شاه مردان، ۱۳۹۲ش، ص۳۵؛ گرامی، لُوْلا علی(ع)، ۱۳۸۸ش، ص۶۳؛ دشتی، و دیگران، دستورات حکومتی امیرالمؤمنین(ع)، ۱۳۹۶ش، ص۳۴؛ عبدالمحمدی، درآمدی بر سیره تبلیغی معصومان(ع)، ۱۳۸۷ش، ص۵۷؛ گروهی از نویسندگان، دفاع مشروع ما، ۱۳۹۱ش، ص۱۹۲.</ref> اما به گفته [[سید جمال‌الدین دین‌پرور]]، رییس [[بنیاد نهج البلاغه|بنیاد بین‌المللی نهج البلاغه]]، این امر، هنوز (۱۳۹۵ش) محقق نشده است.<ref>دین‌پرور، [https://iqna.ir/fa/news/3528113 «گلایه‌های آیت‌الله دین‌پرور درباره عهدنامه مالک اشتر و پذیرش دانشجوی دکتری»]، در خبرگزاری بین‌المللی قرآن.</ref> با این حال، بخش‌هایی از این نامه به عنوان یکی از سندهای مدل حکومتی جامعه عرب، مطرح شده و بخش‌هایی از آن نیز به عنوان سند به ثبت رسیده است.<ref>دین‌پرور، [https://www.shabestan.news/news/152922 «تلاش برای ثبت عهدنامه مالک اشتر در سازمان ملل»]، در خبرگزاری شبستان.</ref>
در برخی منابع ادعا شده است که این نامه، به‌عنوان یک سند رسمی، در سازمان ملل متّحد منتشر شده است؛<ref>برای نمونه نگاه کنید به: مکارم شیرازی، پیام امام امیرالمؤمنین(ع)، ۱۳۸۶ش، ج۱۰، ص۳۵۳؛ محسنی، انسان کامل یا شاه مردان، ۱۳۹۲ش، ص۳۵؛ گرامی، لُوْلا علی(ع)، ۱۳۸۸ش، ص۶۳؛ دشتی، و دیگران، دستورات حکومتی امیرالمؤمنین(ع)، ۱۳۹۶ش، ص۳۴؛ عبدالمحمدی، درآمدی بر سیره تبلیغی معصومان(ع)، ۱۳۸۷ش، ص۵۷؛ گروهی از نویسندگان، دفاع مشروع ما، ۱۳۹۱ش، ص۱۹۲.</ref> اما به گفته [[سید جمال‌الدین دین‌پرور]]، رئیس [[بنیاد نهج البلاغه|بنیاد بین‌المللی نهج‌البلاغه]]، این امر هنوز (۱۳۹۵ش) محقق نشده است.<ref>دین‌پرور، [https://iqna.ir/fa/news/3528113 «گلایه‌های آیت‌الله دین‌پرور درباره عهدنامه مالک اشتر و پذیرش دانشجوی دکتری»]، در خبرگزاری بین‌المللی قرآن.</ref> با این حال، بخش‌هایی از این نامه، به‌عنوان یکی از سندهای مدل حکومتی جامعه عرب، مطرح شده و بخش‌هایی از آن نیز به عنوان سند به ثبت رسیده است.<ref>دین‌پرور، [https://www.shabestan.news/news/152922 «تلاش برای ثبت عهدنامه مالک اشتر در سازمان ملل»]، در خبرگزاری شبستان.</ref>


==ترجمه‌ها و شرح‌ها==
==ترجمه‌ها و شرح‌ها==
Automoderated users، confirmed، protected، templateeditor
۳٬۲۷۶

ویرایش