مسلم بن عقبه: تفاوت میان نسخه‌ها

مسلم بن عقبه (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۴ اکتبر ۲۰۲۴، ساعت ۲۱:۱۷

۵ بایت حذف‌شده ، ۴ اکتبر

←‏جایگاه تاریخی و ویژگی‌ها

دیداریویکی‌متن

H.shamloo

confirmed، protected، templateeditor

۶٬۱۷۰

ویرایش

@@ خط ۴۴: / خط ۴۴: @@
 مُسْلِم بن عُقْبَه، فرمانده سپاه [[بنی‌امیه|اموی]] در سرکوب قیام مردم مدینه در [[واقعه حره]]<ref>طبری، تاریخ الطبری، بیروت، ج۵، ص۴۸۳.</ref> که به‌عنوان شخصیتی خونریز در تاریخ اسلام ثبت شده است.<ref>عقاد،‌ ابوالشهداء الحسين بن علی(ع)، ۱۴۱۵ق، ص۱۶۲-۱۶۳.</ref> او به‌دلیل نقش‌آفرینی چشم‌گیر در این کشتار مُسْرِف (اسراف‌کننده در خونریزی) و مجرم خوانده شده است.<ref>ابن‌اثیر، اسدالغابة، ۱۴۰۹ق، ج۳، ص۱۱۵؛ ابن‌کثیر، البدایة و النهایة، بیروت، ج۶، ص۲۳۴.</ref> رفتار خشونت‌بار او با مردم مدینه چنان بود که بعداً برخی فرمانروایان [[مدینه]] برای ترساندن و مطیع‌کردن آنان خود را هم‌خون و هم‌روش مسلم بن عقبه معرفی می‌کردند.<ref>برای نمونه نگاه کنید: یعقوبی، تاریخ الیعقوبی، بیروت، ج۲، ص۳۷۵.</ref> مسلم بن عقبه را در کنار [[شمر بن ذی‌الجوشن]] و [[بسر بن ارطاة]] جزء سنگدل‌ترین فرماندهان بنی‌امیه قلمداد کرده‌اند.<ref>عقاد،‌ ابوالشهداء الحسين بن علی(ع)، ۱۴۱۵ق، ص۱۶۲-۱۶۳؛ سبحانی، فروغ ولایت، ۱۳۸۰ش، ص۷۴۶.</ref> چگونگی برخورد مسلم بن عقبه با [[امام سجاد علیه‌السلام|امام سجاد(ع)]] در جریان واقعه حره و واکنش امام(ع) به آن از جمله مباحثی که محققان شیعه در باب تحلیل رفتار سیاسی [[امامان شیعه|ائمه شیعه(ع)]] در  شرایط سیاسی مختلف به آن پرداخته‌اند.<ref>مطهری، حماسه حسینی، ۱۳۸۲ش، ج۲، ص ۱۲۳؛ شهیدی، زندگانی علی بن الحسین(ع)، ۱۳۶۷ش، ص۸۴-۸۶؛ جعفریان، تاریخ خلفاء، ۱۳۸۲ش، ص۶۲۰.</ref>
-مسلم بن عقبة بن ریاح بن اسعد مُرِّیّ از اهل [[دمشق]] بوده است.<ref>ابن‌عساکر، تاریخ مدینة دمشق، ۱۴۱۵ق، ج۵۸، ص۱۰۲.</ref> گفته شده که او دوران [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر(ص)]] را درک کرده، ولی جزء صحابه او به‌قلم نرفته است.<ref>ابن‌عساکر، تاریخ مدینة دمشق، ۱۴۱۵ق، ج۵۸، ص۱۰۲.</ref> مسلم بن عقبه از دولتمردان و فرماندهان [[بنی‌امیه|اموی]] بود<ref>بلاذری، انساب الاشراف، ۱۳۹۴ق، ج۲، ص۴۶۷؛ ابن‌اثیر، الكامل فی التاريخ‌، ۱۳۸۵ق، ج۳، ص۳۸۱.</ref> و در [[جنگ صفین]] فرمانده پیادگان سپاه شام بوده است.<ref>طبری، تاریخ الطبری، بیروت، ج۵، ص۱۲؛ ابن‌اثیر، الكامل فی التاريخ‌، ۱۳۸۵ق، ج۳، ص۲۹۴.</ref> به نقل از منابع، [[معاویة بن ابی‌سفیان|معاویة بن ابوسفیان]] در هنگام مرگ او را واسطه رساندن وصایای سیاسی‌اش به فرزندش [[یزید بن معاویه|یزید]] کرد.<ref>طبری، تاریخ الطبری، بیروت، ج۵، ص۳۲۳.</ref>
+مسلم بن عقبة بن ریاح بن اسعد مُرِّیّ اهل [[دمشق]] بوده است.<ref>ابن‌عساکر، تاریخ مدینة دمشق، ۱۴۱۵ق، ج۵۸، ص۱۰۲.</ref> گفته شده که او دوران [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر(ص)]] را درک کرده، ولی جزء صحابه او به‌قلم نرفته است.<ref>ابن‌عساکر، تاریخ مدینة دمشق، ۱۴۱۵ق، ج۵۸، ص۱۰۲.</ref> مسلم بن عقبه از دولتمردان و فرماندهان [[بنی‌امیه|اموی]] بود<ref>بلاذری، انساب الاشراف، ۱۳۹۴ق، ج۲، ص۴۶۷؛ ابن‌اثیر، الكامل فی التاريخ‌، ۱۳۸۵ق، ج۳، ص۳۸۱.</ref> و در [[جنگ صفین]] فرمانده پیادگان سپاه شام بوده است.<ref>طبری، تاریخ الطبری، بیروت، ج۵، ص۱۲؛ ابن‌اثیر، الكامل فی التاريخ‌، ۱۳۸۵ق، ج۳، ص۲۹۴.</ref> به نقل از منابع، [[معاویة بن ابی‌سفیان|معاویة بن ابوسفیان]] در هنگام مرگ او را واسطه رساندن وصایای سیاسی‌اش به فرزندش [[یزید بن معاویه|یزید]] کرد.<ref>طبری، تاریخ الطبری، بیروت، ج۵، ص۳۲۳.</ref>
 در برخی منابع، از خصوصیات ظاهری مسلم بن عقبه یاد شده است: یک‌چشم، گلگون و سپیدموی که چون راه می‌رفت گویی دو پایش را می‌خواهد از گِل بیرون آورد.<ref>برای نمونه نگاه کنید: عقاد،‌ ابوالشهداء الحسين بن علی(ع)، ۱۴۱۵ق، ص۱۶۳.</ref> [[مرتضی مطهری]] وجود چنین نقایصی در او را، بر اساس یک قاعده روان‌شناسی (سازوکار جبران)، عاملی برای سرکوب‌گری و خشونت‌خویی او دانسته‌ است؛ بر اساس این قاعده، گفته شده که کسی که نقصی دارد، می‌خواهد هرطور شده آن نقص را جبران کند و گاهی جبران نقص خود را با سرکوب دیگران و به زیر کشیدن آنان پی می‌گیرد.<ref>مطهری، حماسه حسینی، ۱۳۸۲ش، ج۲، ص۹۴.</ref>