پرش به محتوا

واجب عینی: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
'''واجب عینی''' گونه‌ای از [[واجب|واجبات]] دینی که همه [[تکلیف|مکلّفان]] باید انجام دهند. واجب عینی در مقابل [[واجب کفایی|واجب کِفایی]] است که با انجام‌دادن آن توسط برخی از مکلفان، دیگران نیاز نیست آن را انجام دهند. [[نمازهای روزانه]]، [[روزه]]، [[زکات]]، نیکی به پدر و مادر و [[صله رحم|صله رَحِم]] جزو واجبات عینی‌اند.
'''واجب عینی''' گونه‌ای از [[واجب|واجبات]] دینی که همه [[تکلیف|مکلّفان]] باید انجام دهند. واجب عینی در مقابل [[واجب کفایی|واجب کِفایی]] است که با انجام‌دادن آن توسط برخی از مکلفان، دیگران نیاز نیست آن را انجام دهند. [[نمازهای یومیه|نمازهای روزانه]]، [[روزه]]، [[زکات]]، [[احسان به والدین|نیکی به پدر و مادر]] و [[صله رحم|صله رَحِم]] جزو واجبات عینی‌اند.


به‌گفته عالمان [[اصول فقه]]، زمانی که شک وجود دارد واجبی کفایی است یا عینی، باید بنا را بر عینی‌بودن آن گذاشت.
به‌گفته عالمان [[اصول فقه]]، زمانی که شک وجود دارد واجبی کفایی است یا عینی، باید بنا را بر عینی‌بودن آن گذاشت.


==تعریف فقهی==
==تعریف فقهی==
واجب عینی به [[واجب|واجبی]] می‌گویند که انجام‌دادن آن بر همه مکلفان واجب است؛ یعنی فرد مکلف نمی‌تواند به‌علت آنکه دیگران آن را انجام داده‌اند، تکلیفش را انجام ندهد.<ref> مظفر، اصول‌الفقه، ۱۴۳۰ق، ج۱، ص۱۴۰؛ حسینی، الدلیل الفقهی، ۲۰۰۷م، ص۳۰۱؛ ولایی، فرهنگ تشریحی اصطلاحات اصول، ۱۳۸۷ش، ص۳۳۶.</ref> [[نمازهای روزانه]]، [[روزه]]، [[حج]]،<ref>حسینی، الدلیل الفقهی، ۲۰۰۷م، ص۳۰۱.</ref> نیکی به پدر و مادر، [[صله رحم|صله رَحِم]]، [[وفای به عهد]]، [[زکات]]<ref>العجم، موسوعة مصطلحات اصول الفقه عند المسلمین، ۱۹۹۸م، ج۲، ص۱۶۹۰.</ref> جزو واجبات عینی هستند.
واجب عینی به [[واجب|واجبی]] می‌گویند که انجام‌دادن آن بر همه مکلفان واجب است؛ یعنی فرد مکلف نمی‌تواند به‌علت آنکه دیگران آن را انجام داده‌اند، تکلیفش را انجام ندهد.<ref> مظفر، اصول‌الفقه، ۱۴۳۰ق، ج۱، ص۱۴۰؛ حسینی، الدلیل الفقهی، ۲۰۰۷م، ص۳۰۱؛ ولایی، فرهنگ تشریحی اصطلاحات اصول، ۱۳۸۷ش، ص۳۳۶.</ref> [[نمازهای یومیه|نمازهای روزانه]]، [[روزه]]، [[حج]]،<ref>حسینی، الدلیل الفقهی، ۲۰۰۷م، ص۳۰۱.</ref> [[احسان به والدین|نیکی به پدر و مادر]]، [[صله رحم|صله رَحِم]]، [[وفای به عهد]]، [[زکات]]<ref>العجم، موسوعة مصطلحات اصول الفقه عند المسلمین، ۱۹۹۸م، ج۲، ص۱۶۹۰.</ref> جزو واجبات عینی هستند.


==تفاوت با واجب کِفایی==
==تفاوت با واجب کِفایی==
خط ۱۵: خط ۱۵:
عالمان [[اصول فقه]] می‌گویند در مواردی که دلیلی نداریم که امر [[خداوند]] به‌گونه وجوب کفایی است یا واجب عینی، باید بنا را بر آن بگذاریم که واجب «عینی» است؛<ref>برای نمونه نگاه کنید به مظفر، اصول‌الفقه، ۱۴۳۰ق، ج۱، ص۱۲۴-۱۲۵؛ آخوند خراسانی، کفایةالاصول، ۱۴۰۹ق، ص۲۵۲؛ سبحانی، الوسیط، ۱۳۸۸ش، ج۱، ص۱۰۰.</ref> زیرا عقل حکم می‌کند زمانی که مطمئن نیستیم انجام‌دادن امر خداوند به‌وسیله دیگران سبب خارج‌شدن آن از عهده ما می‌شود، باید به آن امر عمل کنیم.<ref>مظفر، اصول‌الفقه، ۱۴۳۰ق، ج۱، ص۱۲۴-۱۲۵.</ref>
عالمان [[اصول فقه]] می‌گویند در مواردی که دلیلی نداریم که امر [[خداوند]] به‌گونه وجوب کفایی است یا واجب عینی، باید بنا را بر آن بگذاریم که واجب «عینی» است؛<ref>برای نمونه نگاه کنید به مظفر، اصول‌الفقه، ۱۴۳۰ق، ج۱، ص۱۲۴-۱۲۵؛ آخوند خراسانی، کفایةالاصول، ۱۴۰۹ق، ص۲۵۲؛ سبحانی، الوسیط، ۱۳۸۸ش، ج۱، ص۱۰۰.</ref> زیرا عقل حکم می‌کند زمانی که مطمئن نیستیم انجام‌دادن امر خداوند به‌وسیله دیگران سبب خارج‌شدن آن از عهده ما می‌شود، باید به آن امر عمل کنیم.<ref>مظفر، اصول‌الفقه، ۱۴۳۰ق، ج۱، ص۱۲۴-۱۲۵.</ref>
==جستارهای وابسته==
==جستارهای وابسته==
* [[واجب تعیینی]]
*[[واجب تعیینی]]
* [[واجب تخییری]]
*[[واجب تخییری]]


==پانویس==
==پانویس==
خط ۲۲: خط ۲۲:


==منابع==
==منابع==
* آخوند خراسانی، محمدکاظم، کفایةالاصول، قم، مؤسسه آل‌البیت، جاپ اول، ۱۴۰۹ق  
*آخوند خراسانی، محمدکاظم، کفایةالاصول، قم، مؤسسه آل‌البیت، جاپ اول، ۱۴۰۹ق
* العجم، رفیق، موسوعة مصطلحات اصول الفقه عند المسلمین، بیروت، مکتبة لبنان ناشرون، ۱۹۹۸م.
*العجم، رفیق، موسوعة مصطلحات اصول الفقه عند المسلمین، بیروت، مکتبة لبنان ناشرون، ۱۹۹۸م.
* حسینى، محمد، الدلیل الفقهى تطبیقات فقهیة لمصطلحات علم الاصول‏ دمشق، مرکز ابن ادریس الحلی للدارسات الفقهیه‏، چاپ اول‏، ۲۰۰۷م.
*حسینى، محمد، الدلیل الفقهى تطبیقات فقهیة لمصطلحات علم الاصول‏ دمشق، مرکز ابن ادریس الحلی للدارسات الفقهیه‏، چاپ اول‏، ۲۰۰۷م.
* سبحانی تبریزی، جعفر، الوسیط فی اصول الفقه، قم، مؤسسه امام صادق، چاپ چهارم، ۱۳۸۸ش.
*سبحانی تبریزی، جعفر، الوسیط فی اصول الفقه، قم، مؤسسه امام صادق، چاپ چهارم، ۱۳۸۸ش.
* مظفر، محمدرضا، اصول‌الفقه، قم، انتشارات اسلامی، چاپ پنجم، ۱۴۳۰ق.
*مظفر، محمدرضا، اصول‌الفقه، قم، انتشارات اسلامی، چاپ پنجم، ۱۴۳۰ق.
* ولایی، عیسی، فرهنگ تشریحى اصطلاحات اصول‏، تهران، نشر نی، چاپ ششم، ۱۳۸۷ش.
*ولایی، عیسی، فرهنگ تشریحى اصطلاحات اصول‏، تهران، نشر نی، چاپ ششم، ۱۳۸۷ش.
{{پایان}}
{{پایان}}
{{اصطلاحات فقهی}}
{{اصطلاحات فقهی}}