پرش به محتوا

حزب‌الله لبنان: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۴۱: خط ۴۱:
'''حزب‌الله''' گروهی سیاسی و نظامیِ [[شیعه]] در [[لبنان]] است که در سال ۱۹۸۲م به منظور مقابله با [[اسرائیل]] و با حمایت [[نظام جمهوری اسلامی ایران|جمهوری اسلامی ایران]] تأسیس شد. این حزب فعالیت بر ضد اسرائیل را با [[عملیات استشهادی|عملیات‌های استشهادی]] آغاز کرد. سپس توان نظامی خود را افزایش داد و با موشک کاتیوشا و جنگ‌های چریکی، به مقابله با اسرائیل پرداخت.
'''حزب‌الله''' گروهی سیاسی و نظامیِ [[شیعه]] در [[لبنان]] است که در سال ۱۹۸۲م به منظور مقابله با [[اسرائیل]] و با حمایت [[نظام جمهوری اسلامی ایران|جمهوری اسلامی ایران]] تأسیس شد. این حزب فعالیت بر ضد اسرائیل را با [[عملیات استشهادی|عملیات‌های استشهادی]] آغاز کرد. سپس توان نظامی خود را افزایش داد و با موشک کاتیوشا و جنگ‌های چریکی، به مقابله با اسرائیل پرداخت.


دبیرکل این حزب [[سید حسن نصرالله]] است. پیش از او [[صبحی طفیلی]] و [[سید عباس موسوی]] در این سِمت بودند. تاکنون چند بار میان حزب‌الله و اسرائیل نبرد نظامی درگرفته که از جمله ‌آن‌ها [[جنگ ۳۳ روزه|جنگ ۳۳روزه]] است. این جنگ را اسرائيل با هدف خلع‌سلاح حزب‌الله و آزادسازی دو نظامی‌اش آغاز کرد که در عملیات حزب‌الله با نام الوعد الصادق به اسارت حزب‌الله درآمده بودند.
تا کنون (۲۰۲۴) چندین بار میان حزب‌الله و اسرائیل درگیری نظامی درگرفته که از جمله ‌آن‌ها [[جنگ ۳۳ روزه|جنگ ۳۳روزه]] است. این جنگ را اسرائيل با هدف خلع‌سلاح حزب‌الله و آزادسازی دو نظامی‌اش آغاز کرد که در عملیات حزب‌الله با نام الوعد الصادق به اسارت حزب‌الله درآمده بودند. همچنین پس از [[طوفان الاقصی|عملیات طوفان‌الاقصیٰ]] در پی حمایت حزب‌الله از [[حماس]] و مردم [[نوار غزه|نوار غَزّه]]، درگیری‌های میان ارتش رژیم صهیونیستی و نیروهای حزب‌الله لبنان تشدید شد، در این تنش‌ها حزب‌الله با هدف توقف کشتار مردم غزه توسط اسرائیل، اهداف نظامی در شمال سرزمین‌های اشغالی را هدف قرار می‌داد، اسرائیل نیز تعدادی از اعضا و فرماندهان حزب‌الله از جمله [[سید حسن نصرالله]] دبیرکل حزب‌الله را [[ترور]] کرد.  پیش از سید حسن نصرالله، [[سید عباس موسوی]] دبیرکل این حزب را بر عهده داشت او نیز توسط رژیم صهیونیستی ترور شده بود.


حزب‌الله در [[سوریه]] در حمایت از حکومت این کشور، به مبارزه با [[داعش|نیروهای تکفیری]] نیز پرداخته است. این حزب همچنین فعالیت‌های فرهنگی، اجتماعی و سیاسی دارد. [[شبکه المنار|شبکه تلویزیونی المنار]] متعلق به حزب‌الله است.
حزب‌الله در [[سوریه]] در حمایت از حکومت این کشور، به مبارزه با [[داعش|نیروهای تکفیری]] نیز پرداخته است. این حزب همچنین فعالیت‌های فرهنگی، اجتماعی و سیاسی دارد. [[شبکه المنار|شبکه تلویزیونی المنار]] متعلق به حزب‌الله است.
خط ۵۱: خط ۵۱:


==رهبری==
==رهبری==
نخستین دبیرکل حزب‌الله [[صبحی طفیلی]] بود که در ۵ نوامبر سال ۱۹۸۹م به این سمت انتخاب شد. پیش از آن، حزب به مدت هفت سال، به شیوه شورایی رهبری می‌شد.<ref> نعیم قاسم، حزب‌الله، ۱۴۲۳ق، ص۸۵.</ref> [[سید محمدحسین فضل‌الله]]، صبحی طفیلی، [[سید عباس موسوی]]، [[سید حسن نصرالله]]، [[نعیم قاسم]]، [[حسین کورانی]] ، حسین خلیل، محمد رعد،  محمد فنیش، محمد یزبک و ابراهیم امین از مؤسسان حزب‌الله بودند.<ref>حسینی، «[http://ensani.ir/fa/article/48835 «سیر تحول در رهبری و ایدئولوژی حزب‌الله»]».</ref> در مه ۱۹۹۱م به علت اختلافات و انتقاداتی که به صبحی طفیلی بود، [[سید عباس موسوی]] به عنوان دبیرکل جدید حزب‌الله انتخاب شد.<ref>قاسم، حزب‌الله، ۱۴۲۳ق، ص۸۵-۸۶.</ref> او در [[۲۷ بهمن|۱۶ فوریه]] ۱۹۹۲م توسط اسرائیل به شهادت رسید و شورای حزب‌الله [[سید حسن نصرالله]] را به‌عنوان دبیرکل انتخاب کرد.<ref>نعیم قاسم، حزب‌الله، ۱۴۲۳ق، ص۸۵-۸۶.</ref>
نخستین دبیرکل حزب‌الله [[صبحی طفیلی]] بود که در ۵ نوامبر سال ۱۹۸۹م به این سمت انتخاب شد. پیش از آن، حزب به مدت هفت سال، به شیوه شورایی رهبری می‌شد.<ref> نعیم قاسم، حزب‌الله، ۱۴۲۳ق، ص۸۵.</ref> [[سید محمدحسین فضل‌الله]]، صبحی طفیلی، [[سید عباس موسوی]]، [[سید حسن نصرالله]]، [[نعیم قاسم]]، [[حسین کورانی]] ، حسین خلیل، محمد رعد،  محمد فنیش، محمد یزبک و ابراهیم امین از مؤسسان حزب‌الله بودند.<ref>حسینی، «[http://ensani.ir/fa/article/48835 «سیر تحول در رهبری و ایدئولوژی حزب‌الله»]».</ref> در مه ۱۹۹۱م به علت اختلافات و انتقاداتی که به صبحی طفیلی بود، [[سید عباس موسوی]] به عنوان دبیرکل جدید حزب‌الله انتخاب شد.<ref>قاسم، حزب‌الله، ۱۴۲۳ق، ص۸۵-۸۶.</ref> او در [[۲۷ بهمن|۱۶ فوریه]] ۱۹۹۲م توسط اسرائیل به شهادت رسید و شورای حزب‌الله سید حسن نصرالله را به‌عنوان دبیرکل انتخاب کرد.<ref>نعیم قاسم، حزب‌الله، ۱۴۲۳ق، ص۸۵-۸۶.</ref>


==شخصیت‌های برجسته==
==شخصیت‌های برجسته==
خط ۵۷: خط ۵۷:


===سید حسن نصرالله===
===سید حسن نصرالله===
[[پرونده:Sayyed hassan.jpg|بندانگشتی|200px|[[سید حسن نصرالله]]]]
[[پرونده:Sayyed hassan.jpg|بندانگشتی|200px|[[سید حسن نصرالله]] سومین دبیرکل حزب‌الله بود که در ۶ مهر ۱۴۰۳ توسط اسرائیل ترور شد.]]
{{اصلی|سید حسن نصرالله}}
{{اصلی|سید حسن نصرالله}}
سید حسن نصرالله (شهادت: ۲۰۲۴م) سومین دبیرکل [[حزب‌الله لبنان]] و  از بنیانگذاران آن در سال ۱۹۸۲م بود. حزب‌الله در دوران وی به قدرتی منطقه‌ای تبدیل شد و توانست پس از انجام عملیات‌های متعدد، در سال ۲۰۰۰م [[اسرائیل]] را وادار به عقب‌نشینی از [[لبنان]] و آزاد کردن اسرای لبنانی نماید. سید حسن نصرالله در ۶ مهر ۱۴۰۳ش در بمباران نیروهای اسرائیلی به [[شهادت]] رسید.<ref>«[https://www.almanar.com.lb/12534634 شهادة الأمين العام لحزب الله سماحة السيد حسن نصرالله]»، سایت المنار.</ref>
سید حسن نصرالله (شهادت: ۲۰۲۴م) سومین دبیرکل حزب‌الله لبنان و  از بنیانگذاران آن در سال ۱۹۸۲م بود. حزب‌الله در دوران وی به قدرتی منطقه‌ای تبدیل شد و توانست پس از انجام عملیات‌های متعدد، در سال ۲۰۰۰م [[اسرائیل]] را وادار به عقب‌نشینی از [[لبنان]] و آزاد کردن اسرای لبنانی نماید. سید حسن نصرالله در ۶ مهر ۱۴۰۳ش در بمباران نیروهای اسرائیلی به [[شهادت]] رسید.<ref>«[https://www.almanar.com.lb/12534634 شهادة الأمين العام لحزب الله سماحة السيد حسن نصرالله]»، سایت المنار.</ref>


===سید عباس موسوی===
===سید عباس موسوی===
[[پرونده:السيد عباس الموسوي.jpg|160px|بندانگشتی|راست|سيد عباس موسوی]]
[[پرونده:السيد عباس الموسوي.jpg|160px|بندانگشتی|راست|سيد عباس موسوی دومین دبیرکل حزب‌الله بود که در ۱۶ فوریه ۱۹۹۲م توسط رژیم صهیونیستی ترور شد.]]
{{اصلی|سید عباس موسوی}}
{{اصلی|سید عباس موسوی}}
سید عباس موسوی عضو مؤسس و دومین دبیرکل حزب‌الله بود. او پس از کنارگذاشتن صبحی طفیلی در سال ۱۳۷۰ش دبیرکل حزب‌الله شد.<ref> هفته‌نامه خبری ­ تحلیلی پنجره، شماره ۱۳۶.</ref> او پیش تر در کنار نیروهای فلسطینی با اسرائیل جنگیده بود. دوران تصدی وی در سمت دبیرکلی حزب کمتر از نُه ماه بود و توسط اسرائیل به شهادت رسید.<ref>[http://www.aviny.com/occasion/Sayer/Hezbollah/87/Sayyed_Abbas/Zendeginameh.aspx زندگی‌نامه شهید سید عباس موسوی]، سایت جامع شهید آوینی.</ref>
سید عباس موسوی عضو مؤسس و دومین دبیرکل حزب‌الله بود. او پس از کنارگذاشتن صبحی طفیلی در سال ۱۳۷۰ش دبیرکل حزب‌الله شد.<ref> هفته‌نامه خبری ­ تحلیلی پنجره، شماره ۱۳۶.</ref> او پیش تر در کنار نیروهای فلسطینی با اسرائیل جنگیده بود. دوران تصدی وی در سمت دبیرکلی حزب کمتر از نُه ماه بود و توسط اسرائیل به شهادت رسید.<ref>[http://www.aviny.com/occasion/Sayer/Hezbollah/87/Sayyed_Abbas/Zendeginameh.aspx زندگی‌نامه شهید سید عباس موسوی]، سایت جامع شهید آوینی.</ref>
خط ۶۹: خط ۶۹:
{{اصلی|صبحی طفیلی}}
{{اصلی|صبحی طفیلی}}
شیخ صُبْحی طُفَیلی (تولد ۱۳۲۷ش) نخستین دبیرکل حزب‌الله  لبنان بود و از سال ۱۳۶۸ تا ۱۳۷۰ش این سمت را برعهده داشت.<ref>هفته‌نامه خبری ­ تحلیلی پنجره، شماره ۱۳۶.</ref> او در سال ۱۳۷۷ش حرکت «ثَورةُالجیاع» (انقلاب گرسنگان) را تأسیس کرد. طرف‌داران وی به برخی از مراکز دولتی حمله کردند که به درگیری و کشته‌شدن تعدادی منجر شد.<ref> هفته‌نامه خبری ­ تحلیلی پنجره، شماره ۱۳۶.</ref> وی از منتقدان حزب‌الله  لبنان و [[نظام جمهوری اسلامی ایران|جمهوری اسلامی ایران]] است.<ref>[http://www.ammariyon.ir/fa/news/8334 سایت خبری- تحلیلی عماریون.]</ref>
شیخ صُبْحی طُفَیلی (تولد ۱۳۲۷ش) نخستین دبیرکل حزب‌الله  لبنان بود و از سال ۱۳۶۸ تا ۱۳۷۰ش این سمت را برعهده داشت.<ref>هفته‌نامه خبری ­ تحلیلی پنجره، شماره ۱۳۶.</ref> او در سال ۱۳۷۷ش حرکت «ثَورةُالجیاع» (انقلاب گرسنگان) را تأسیس کرد. طرف‌داران وی به برخی از مراکز دولتی حمله کردند که به درگیری و کشته‌شدن تعدادی منجر شد.<ref> هفته‌نامه خبری ­ تحلیلی پنجره، شماره ۱۳۶.</ref> وی از منتقدان حزب‌الله  لبنان و [[نظام جمهوری اسلامی ایران|جمهوری اسلامی ایران]] است.<ref>[http://www.ammariyon.ir/fa/news/8334 سایت خبری- تحلیلی عماریون.]</ref>
[[پرونده:عماد مغنیه.jpg|بندانگشتی|160px|[[عماد مغنیه]]]]
[[پرونده:عماد مغنیه.jpg|بندانگشتی|160px|[[عماد مغنیه]] ار فرماندهان نظامی حزب‌الله بود که توسط اسرائیل ترور شد.]]
===عماد مغنیه===
===عماد مغنیه===
{{اصلی|عماد مغنیه}}
{{اصلی|عماد مغنیه}}
خط ۸۳: خط ۸۳:


در سال ۲۰۰۶م میان حزب‌الله و اسرائیل جنگی رخ داد که به جنگ تَموز یا جنگ ۳۳ روزه شناخته می‌شود. اسرائیل برخلاف توافق‌ با حزب‌الله، سه اسیر لبنانی را آزاد نکرد. حزب‌الله برای آزادی‌شان، در جولای ۲۰۰۶م در عملیات الوعد الصادق دو نظامی اسرائیلی را [[اسیر]] گرفت. اسرائیل برای آزادسازی دو اسیر خود و نیز خلع سلاح حزب‌الله به لبنان حمله کرد و میان حزب‌الله و اسرائیل جنگی به وقوع پیوست که ۳۳ روز به طول انجامید.<ref> رویوران، «دستاوردهای پیروزی حزب الله در جنگ ۳۳ روزه»، ص۳۳.</ref>
در سال ۲۰۰۶م میان حزب‌الله و اسرائیل جنگی رخ داد که به جنگ تَموز یا جنگ ۳۳ روزه شناخته می‌شود. اسرائیل برخلاف توافق‌ با حزب‌الله، سه اسیر لبنانی را آزاد نکرد. حزب‌الله برای آزادی‌شان، در جولای ۲۰۰۶م در عملیات الوعد الصادق دو نظامی اسرائیلی را [[اسیر]] گرفت. اسرائیل برای آزادسازی دو اسیر خود و نیز خلع سلاح حزب‌الله به لبنان حمله کرد و میان حزب‌الله و اسرائیل جنگی به وقوع پیوست که ۳۳ روز به طول انجامید.<ref> رویوران، «دستاوردهای پیروزی حزب الله در جنگ ۳۳ روزه»، ص۳۳.</ref>
[[پرونده:جشن پیروزی حزب الله لبنان بر اسرائیل.jpg|220px|بندانگشتی|راست|جشن پیروزی حزب الله لبنان بر اسرائیل.]]
[[پرونده:جشن پیروزی حزب الله لبنان بر اسرائیل.jpg|220px|بندانگشتی|راست|جشن پیروزی حزب‌الله لبنان بر اسرائیل.]]
===درگیری ژانویه ۱۹۹۳م===
===درگیری ژانویه ۱۹۹۳م===
در ۲۵ ژوئیه ۱۹۹۳م اسرائیل با هدف خلع سلاح حزب‌الله و ایجاد شکاف در روابط حزب و مردم و نیز فشار بر دولت لبنان برای جلوگیری از مقاومت به لبنان حمله کرد. این حمله با واکنش حزب الله مواجه شد و طرفین در جولای ۳۱م ۱۹۹۳ تفاهم ژوئیه را پذیرفتند. براساس این توافق، حزب‌الله پذیرفت که در برابر توقف تجاوز اسرائیل، از پرتاب کاتیوشا به مناطق تحت اشغال اسرائیل خودداری کند.<ref>نعیم قاسم، حزب‌الله، ۱۴۲۳ق، ص۱۶۱-۱۶۲.</ref>
در ۲۵ ژوئیه ۱۹۹۳م اسرائیل با هدف خلع سلاح حزب‌الله و ایجاد شکاف در روابط حزب و مردم و نیز فشار بر دولت لبنان برای جلوگیری از مقاومت به لبنان حمله کرد. این حمله با واکنش حزب الله مواجه شد و طرفین در جولای ۳۱م ۱۹۹۳ تفاهم ژوئیه را پذیرفتند. براساس این توافق، حزب‌الله پذیرفت که در برابر توقف تجاوز اسرائیل، از پرتاب کاتیوشا به مناطق تحت اشغال اسرائیل خودداری کند.<ref>نعیم قاسم، حزب‌الله، ۱۴۲۳ق، ص۱۶۱-۱۶۲.</ref>
خط ۹۵: خط ۹۵:


===آزادسازی اسیران مقاومت===
===آزادسازی اسیران مقاومت===
[[پرونده: عبید.jpg|بندانگشتی|228x228px|مصطفی دیرانی (راست) و [[عبدالکریم عبید]] (چپ)]]
[[پرونده: عبید.jpg|بندانگشتی|228x228px|[[مصطفی دیرانی]] (راست) و [[عبدالکریم عبید]] (چپ)]]
پس از خروج نیروهای اسرائیلی از جنوب لبنان، برخی از نیروهای حزب‌الله مانند مصطفی دیرانی و [[عبدالکریم عبید|شیخ عبدالکریم عبید]] در زندان‌های اسرائیل بودند. حزب‌الله با اجرای عملیات در مزارع شَبعا در جنوب لبنان، سه سرباز اسرائیلی را در ۷ اکتبر ۲۰۰۰م به اسارت گرفت و در بیروت نیز یک سرهنگ اسرائیلی را بازداشت کرد. اسرائیل در برابر تحویل این افراد، تعدادی لبنانی و ۴۰۰ فلسطینی را آزاد کرد و اجساد ۵۹ شهید را تحویل داد. همچنین سرنوشت ۲۴ مفقودالاثر را افشا کرد و نقشهٔ مین‌هایی که در مرزهای لبنان کار گذاشته بود را تحویل داد. عملیات مبادله در ۲۹ و ۳۰ ژانویه ۲۰۰۴م انجام پذیرفت.<ref>نعیم قاسم، حزب‌الله، ۱۴۲۳ق، ص۲۰۴-۲۱۰.</ref>  
پس از خروج نیروهای اسرائیلی از جنوب لبنان، برخی از نیروهای حزب‌الله مانند مصطفی دیرانی و [[عبدالکریم عبید|شیخ عبدالکریم عبید]] در زندان‌های اسرائیل بودند. حزب‌الله با اجرای عملیات در مزارع شَبعا در جنوب لبنان، سه سرباز اسرائیلی را در ۷ اکتبر ۲۰۰۰م به اسارت گرفت و در بیروت نیز یک سرهنگ اسرائیلی را بازداشت کرد. اسرائیل در برابر تحویل این افراد، تعدادی لبنانی و ۴۰۰ فلسطینی را آزاد کرد و اجساد ۵۹ شهید را تحویل داد. همچنین سرنوشت ۲۴ مفقودالاثر را افشا کرد و نقشهٔ مین‌هایی که در مرزهای لبنان کار گذاشته بود را تحویل داد. عملیات مبادله در ۲۹ و ۳۰ ژانویه ۲۰۰۴م انجام پذیرفت.<ref>نعیم قاسم، حزب‌الله، ۱۴۲۳ق، ص۲۰۴-۲۱۰.</ref>  


خط ۱۲۵: خط ۱۲۵:


==رسانه‌ها==
==رسانه‌ها==
[[پرونده:المنار.jpg|بندانگشتی|چپ|شبکه تلویزیونی المنار وابسته به حزب‌الله لبنان|174x174پیکسل]]
#شبکه تلویزیونی المنار: تأسیس ۱۹۹۱م
#شبکه تلویزیونی المنار: تأسیس ۱۹۹۱م
#رادیو النور (تأسیس ۱۹۸۸م)
#رادیو النور (تأسیس ۱۹۸۸م)