حدیث لولاک: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
S.h.fatemi (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱۱: | خط ۱۱: | ||
فراز «لولاک لما خلقت الافلاک» در [[حدیث قدسی]] لولاک،<ref>مجلسی، مرآةالعقول، ۱۴۰۴ق، ج۲، ۲۸۶؛ فیض کاشانی، الوافی، ۱۴۰۶ق، ج۱، ص۵۲؛ قندوزی، ینابع المودة، ۱۴۲۲ق، ج۱، ص۲۴.</ref> که وجود [[رسول الله(ص)]] را هدف و انگیزه آفرینش هستی خوانده است،<ref>قمی، تفسیر القمی، ۱۴۰۴ق، مقدمه ج۱، ص۱۷.</ref> در متون فقهی، تفسیری، کلامی، عرفانی و ادبی کاربرد زیاد داشته است.<ref>خالدی، «بررسی سند و متن حدیث لولاک لما خلقت الافلاک»، ص۳۱۳.</ref> | فراز «لولاک لما خلقت الافلاک» در [[حدیث قدسی]] لولاک،<ref>مجلسی، مرآةالعقول، ۱۴۰۴ق، ج۲، ۲۸۶؛ فیض کاشانی، الوافی، ۱۴۰۶ق، ج۱، ص۵۲؛ قندوزی، ینابع المودة، ۱۴۲۲ق، ج۱، ص۲۴.</ref> که وجود [[رسول الله(ص)]] را هدف و انگیزه آفرینش هستی خوانده است،<ref>قمی، تفسیر القمی، ۱۴۰۴ق، مقدمه ج۱، ص۱۷.</ref> در متون فقهی، تفسیری، کلامی، عرفانی و ادبی کاربرد زیاد داشته است.<ref>خالدی، «بررسی سند و متن حدیث لولاک لما خلقت الافلاک»، ص۳۱۳.</ref> | ||
در روایت لولاک اگرچه سخن از [[فقه]] یا احکام فقهی نیست؛ ولی برخی [[فقها]] برای تأیید برداشت‌های خود به صورت سلبی یا ایجابی، به این [[روایت]] استناد کرده‌اند.<ref>منتظری، کتاب الخمس و الانفال، ۱۳۶۳ش، ص۳۵۹-۳۶۱؛ مکارم شیرازی، انوار الفقاهه، ۱۴۲۵ق، ص۵۳۷.</ref> {{یاد| منتظری در کتاب الخمس در توجیه روایاتی که زمین و دنیا را ملک امامان دانسته می‌گوید: این مالکیت یا برای این است که آنان اولیاء امورند به اذن الله و یا بدین جهت است که مقامات عالیه آنان سبب شده که ثمره آفرینش باشند و این معنای حدیث «لو لاك لما خلقت الافلاك» است. کتاب الخمس، ج۱، ص۳۶۱.}}در کتب کلامی شیعه از این روایت برای اثبات برتری پیامبر اسلام(ص) و همچنین [[اهل بیت(ع)]] بر دیگر موجودات عالم بهره برده شده است.<ref>حسینی میلانی، نفحات الازهار، ۱۴۱۴ق، ج۱۱، ص۳۵۰.</ref> [[مفسران]] شیعه و [[اهل سنت و جماعت|اهل سنت]] نیز در تفسیر آیاتی که مرتبط با پیامبر اسلام(ص) یا بیان هدف از خلقت است، به این عبارت استناد کرده‌اند.<ref>میبدی، کشف الاسرار، ۱۳۷۱ش، ج۷، ص۲۸۷؛ طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ق، ج۱۰، ص۱۵۲؛ صادقی تهرانی، الفرقان، ۱۳۶۵ش، ج۱۴، ص۲۱۴.</ref> در نوشته‌های عرفانی در بحث [[انسان کامل]]<ref>آملی، تفسیر المحیط الاعظم، ۱۴۲۲ق، ج۲، ص۴۲۳.</ref> و در سروده‌های ادبی نیز این عبارت نمود زیاد داشته است؛ از جمله در این شعر مولانا: | در روایت لولاک اگرچه سخن از [[فقه]] یا احکام فقهی نیست؛ ولی برخی [[فقها]] برای تأیید برداشت‌های خود به صورت سلبی یا ایجابی، به این [[روایت]] استناد کرده‌اند.<ref>منتظری، کتاب الخمس و الانفال، ۱۳۶۳ش، ص۳۵۹-۳۶۱؛ مکارم شیرازی، انوار الفقاهه، ۱۴۲۵ق، ص۵۳۷.</ref> {{یاد| منتظری در کتاب الخمس در توجیه روایاتی که زمین و دنیا را ملک امامان دانسته می‌گوید: این مالکیت یا برای این است که آنان اولیاء امورند به اذن الله و یا بدین جهت است که مقامات عالیه آنان سبب شده که ثمره آفرینش باشند و این معنای حدیث «لو لاك لما خلقت الافلاك» است. کتاب الخمس، ج۱، ص۳۶۱.}}در کتب کلامی شیعه از این روایت برای اثبات برتری پیامبر اسلام(ص) و همچنین [[اهل بیت(ع)]] بر دیگر موجودات عالم بهره برده شده است.<ref>حسینی میلانی، نفحات الازهار، ۱۴۱۴ق، ج۱۱، ص۳۵۰.</ref> [[مفسران]] شیعه و [[اهل سنت و جماعت|اهل سنت]] نیز در تفسیر آیاتی که مرتبط با پیامبر اسلام(ص) یا بیان [[هدف آفرینش انسان|هدف از خلقت]] است، به این عبارت استناد کرده‌اند.<ref>میبدی، کشف الاسرار، ۱۳۷۱ش، ج۷، ص۲۸۷؛ طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ق، ج۱۰، ص۱۵۲؛ صادقی تهرانی، الفرقان، ۱۳۶۵ش، ج۱۴، ص۲۱۴.</ref> در نوشته‌های عرفانی در بحث [[انسان کامل]]<ref>آملی، تفسیر المحیط الاعظم، ۱۴۲۲ق، ج۲، ص۴۲۳.</ref> و در سروده‌های ادبی نیز این عبارت نمود زیاد داشته است؛ از جمله در این شعر مولانا: | ||
{{شعر | {{شعر | ||
|با محمد بود عشقِ پاک، جفت\\بهر عشق او را خدا لولاک گفت | |با محمد بود عشقِ پاک، جفت\\بهر عشق او را خدا لولاک گفت | ||
| خط ۳۷: | خط ۳۷: | ||
===محتوای حدیث=== | ===محتوای حدیث=== | ||
بر اساس احادیث لولاک، علت اصلی آفرینش هستی را وجود [[پیامبر اکرم(ص)]] و [[اهل بیت]]ش معرفی کرده‌اند.<ref>فاضل مسعودی، اسرار الفاطمیه، ۱۴۲۰ق، ص۲۳۳؛ گرامی، حدیث لولا فاطمه، ۱۳۸۵ش، ص۱۲.</ref> در توضیح این احادیث بیشتر به [[آیات قرآن]] استناد شده است. بر این اساس گفته شده طبق آیات قرآن هدف از خلقت کل عالم، انسان و انجام بهترین عمل است{{یاد|آیات مورد استناد: ۱. [[سوره ملک]] آیه دوم: «لِیبْلُوَکمْ أَیکمْ أَحْسَنُ عَمَلاً» و سوره لقمان، آیه ۲۰: «أَنَّ اللَّهَ سَخَّرَ لَکمْ ما فِی السَّماواتِ وَ ما فِی الْأَرْض» است.}} که به بهترین شکل در وجود [[انسان کامل]] محقق خواهد شد؛ انسانی که از هرجهت بر تمامی موجودات و آسمان و زمین برتری دارد. انسان کامل نیز کسی نیست جز حضرت محمد(ص). به همین دلیل خداوند در حدیث لولاک او را علت خلقت تمامی آفرینش معرفی می‌کند.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ق، ج۱۰، ص۱۵۲؛ فاضل مسعودی، اسرار الفاطمیه، ۱۴۲۰ق، ص۲۳۳-۲۳۴.</ref> طبق این تحلیل خلقت تمام عالم مقدمه ظهور انسان به طور عام و انسان کامل (پیامبر اسلام(ص)) به طور خاص است.<ref>گرامی، حدیث لولا فاطمه، ۱۳۸۵ش، ص۳۰-۳۱؛ آهی، «سر حدیث شریف لولاک لما خلقت الافلاک»، ص۲۲۹-۲۳۰.</ref> | بر اساس احادیث لولاک، علت اصلی آفرینش هستی را وجود [[پیامبر اکرم(ص)]] و [[اهل بیت]]ش معرفی کرده‌اند.<ref>فاضل مسعودی، اسرار الفاطمیه، ۱۴۲۰ق، ص۲۳۳؛ گرامی، حدیث لولا فاطمه، ۱۳۸۵ش، ص۱۲.</ref> در توضیح این احادیث بیشتر به [[آیات قرآن]] استناد شده است. بر این اساس گفته شده طبق آیات قرآن هدف از خلقت کل عالم، انسان و انجام بهترین عمل است{{یاد|آیات مورد استناد: ۱. [[سوره ملک]] آیه دوم: «لِیبْلُوَکمْ أَیکمْ أَحْسَنُ عَمَلاً» و سوره لقمان، آیه ۲۰: «أَنَّ اللَّهَ سَخَّرَ لَکمْ ما فِی السَّماواتِ وَ ما فِی الْأَرْض» است.}} که به بهترین شکل در وجود [[انسان کامل]] محقق خواهد شد؛ انسانی که از هرجهت بر تمامی موجودات و آسمان و زمین برتری دارد. انسان کامل نیز کسی نیست جز حضرت محمد(ص). به همین دلیل خداوند در حدیث لولاک او را علت خلقت تمامی آفرینش معرفی می‌کند.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ق، ج۱۰، ص۱۵۲؛ فاضل مسعودی، اسرار الفاطمیه، ۱۴۲۰ق، ص۲۳۳-۲۳۴.</ref> طبق این تحلیل خلقت تمام عالم مقدمه ظهور انسان به طور عام و انسان کامل (پیامبر اسلام(ص)) به طور خاص است.<ref>گرامی، حدیث لولا فاطمه، ۱۳۸۵ش، ص۳۰-۳۱؛ آهی، «سر حدیث شریف لولاک لما خلقت الافلاک»، ص۲۲۹-۲۳۰.</ref> | ||
{{همچنین ببینید|هدف آفرینش انسان}} | |||
در تحلیل دیگری گفته شده طبق [[آیه]] ۵۶ [[سوره ذاریات]] «وَمَا خَلَقْتُ الجِنَّ وَالإِنسَ إِلاَّ لِیعْبُدُونِ» هدف از خلقت جن و انس [[عبادت]] [[خداوند]] است و امکان عبادت صحیح یا عبادت کامل و اتم بدون وجود رهبر و پیشوا وجود نخواهد داشت؛ همچنین باید گفت طبق آیه سوم [[سوره مائده]] «الْیوْمَ أَکمَلْتُ لَکمْ دِینَکمْ وَأَتْمَمْتُ عَلَیکمْ نِعْمَتِی وَرَضِیتُ لَکمُ الإِسْلامَ دِینًا»، کامل‌ترین نوع عبادت در [[دین اسلام]] صورت خواهد پذیرفت؛ به همین دلیل است که خداوند خطاب به پیامبر اکرم(ص) فرمود: «لولاک لما خلقت الافلاک».<ref>فاضل مسعودی، اسرار الفاطمیه، ۱۴۲۰ق، ص۲۳۳-۲۳۴.</ref> نکته دیگری که در این تحلیل بر آن تاکید شده این است که این حکمت خلقت جهان با [[رحلت پیامبر(ص)]] منقضی نخواهد شد و در وجود [[ائمه(ع)]] ادامه خواهد یافت.<ref>فاضل مسعودی، اسرار الفاطمیه، ۱۴۲۰ق، ص۲۳۳-۲۳۴.</ref> | در تحلیل دیگری گفته شده طبق [[آیه]] ۵۶ [[سوره ذاریات]] «وَمَا خَلَقْتُ الجِنَّ وَالإِنسَ إِلاَّ لِیعْبُدُونِ» هدف از خلقت جن و انس [[عبادت]] [[خداوند]] است و امکان عبادت صحیح یا عبادت کامل و اتم بدون وجود رهبر و پیشوا وجود نخواهد داشت؛ همچنین باید گفت طبق آیه سوم [[سوره مائده]] «الْیوْمَ أَکمَلْتُ لَکمْ دِینَکمْ وَأَتْمَمْتُ عَلَیکمْ نِعْمَتِی وَرَضِیتُ لَکمُ الإِسْلامَ دِینًا»، کامل‌ترین نوع عبادت در [[دین اسلام]] صورت خواهد پذیرفت؛ به همین دلیل است که خداوند خطاب به پیامبر اکرم(ص) فرمود: «لولاک لما خلقت الافلاک».<ref>فاضل مسعودی، اسرار الفاطمیه، ۱۴۲۰ق، ص۲۳۳-۲۳۴.</ref> نکته دیگری که در این تحلیل بر آن تاکید شده این است که این حکمت خلقت جهان با [[رحلت پیامبر(ص)]] منقضی نخواهد شد و در وجود [[ائمه(ع)]] ادامه خواهد یافت.<ref>فاضل مسعودی، اسرار الفاطمیه، ۱۴۲۰ق، ص۲۳۳-۲۳۴.</ref> | ||