آیه ۱۰۳ سوره توبه: تفاوت میان نسخه‌ها
خنثی‌سازی نسخهٔ 1291762 از Sultanmoradi (بحث)
Sultanmoradi (بحث | مشارکتها) (اصلاح ارقام) برچسبها: برگرداندهشده ویرایشگر دیداری: به ویرایشگر منبع تغییر داده شده |
Sultanmoradi (بحث | مشارکتها) (خنثی‌سازی نسخهٔ 1291762 از Sultanmoradi (بحث)) برچسب: خنثی‌سازی |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{جعبه اطلاعات آیه | {{جعبه اطلاعات آیه | ||
| عنوان =آیه ۱۰۳ سوره توبه | | عنوان =آیه ۱۰۳ سوره توبه | ||
| تصویر = آیه | | تصویر = آیه ۱۰۳ سوره توبه.png | ||
| توضیح تصویر = | | توضیح تصویر = | ||
| اندازه تصویر = | | اندازه تصویر = | ||
| نام آیه = آیه | | نام آیه = آیه ۱۰۳ سوره توبه | ||
| واقع در سوره = [[سوره توبه|توبه]] | | واقع در سوره = [[سوره توبه|توبه]] | ||
| شماره آیه =۱۰۳ | | شماره آیه =۱۰۳ | ||
| خط ۱۵: | خط ۱۵: | ||
| آیات مرتبط= [[آیه زکات|آیه ۶۰ سوره توبه]] | | آیات مرتبط= [[آیه زکات|آیه ۶۰ سوره توبه]] | ||
}} | }} | ||
'''آیه ۱۰۳ سوره توبه''' درباره پرداخت زکات است. در این آیه [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر(ص)]] از طرف [[خدا|خداوند]] مأموريت پیدا می‌کند كه [[زکات|زكات]] را از مردم به صورت مستقیم بگيرد، نه اينكه خودشان به ميل خود در مصارف آن صرف كنند. | |||
'''آیه | |||
آیه ۱۰۳ سوره توبه علت گرفتن زکات را تطهیر و پرورش مال و صاحب مال از ناپاکی بیان می‌کند. خداوند به پیامبر(ص) امر می‌کند که بر پرداخت‌کنندگان آن اموال درود بفرستد و برایشان [[دعا]] کند که درود پیامبر(ص) سبب آرامش آنهاست. [[مفسر قرآن|مفسران]] بر اساس این آیه، حکم به جواز فرستادن [[صلوات]] بر غیر پیامبر(ص) داده‌اند. | آیه ۱۰۳ سوره توبه علت گرفتن زکات را تطهیر و پرورش مال و صاحب مال از ناپاکی بیان می‌کند. خداوند به پیامبر(ص) امر می‌کند که بر پرداخت‌کنندگان آن اموال درود بفرستد و برایشان [[دعا]] کند که درود پیامبر(ص) سبب آرامش آنهاست. [[مفسر قرآن|مفسران]] بر اساس این آیه، حکم به جواز فرستادن [[صلوات]] بر غیر پیامبر(ص) داده‌اند. | ||
==شأن نزول آیه و معرفی== | ==شأن نزول آیه و معرفی== | ||
[[عبدالله جوادی آملی]] در [[تفسیر تسنیم (کتاب)|تفسیر تسنیم]] شأن نزول آیه ۱۰۳ سوره توبه را درباره گروهی از [[مسلمان|مسلمانان]] می‌داند که از رفتن به [[غزوه تبوک|جنگ تبوک]] کوتاهی کردند و برای جبران اشتباه خود اموالی را نزد پیامبر(ص) آوردند، ولی پیامبر(ص) نپذیرفت و منتظر دستور خداوند ماند؛ تا اینکه این [[آیه]] نازل می‌شود و در آن خداوند به پیامبر(ص) دستور می‌دهد که مقداری از اموال آنها را بگیرد.<ref>جوادی آملی، تفسیر تسنیم، ۱۳۹۴ش، ج۳۵، ص۲۱۹.</ref> | |||
[[فضل بن حسن طبرسی|طبرسی]] در [[مجمع البیان فی تفسیر القرآن (کتاب)|تفسیر مجمع البیان]] مقصود از صدقه در این آیه را زکات واجب می‌داند<ref>طبرسی، تفسير مجمع البيان، ۱۳۷۲ش، ج۵، ص۱۰۲.</ref> و معتقد است همه مسلمانان به‌پرداخت آن موظفند، چون همه مسلمانان در مورد دستورات و احكام دين برابرند.<ref>طبرسی، تفسير مجمع البيان، ۱۳۷۲ش، ج۵، ص۱۰۲.</ref> [[سید محمدحسین طباطبائی|سید محمدحسین طباطبایی]] در [[المیزان فی تفسیر القرآن (کتاب)|تفسیر المیزان]] معتقد است اینکه خداوند نفرمود: «مِنْ مالِهِمْ» بلكه فرمود: «مِنْ أَمْوالِهِمْ» براى اين است كه اشاره كند به اينكه صدقه از انواع و اصنافی از مال‌ها گرفته می‌شود، یک نوع طلا و نقره، نوع ديگر حیوانات، يعنى شتر و گاو و گوسفند، و نوع سوم گندم و جو و خرما و كشمش.<ref>طباطبایی، تفسير الميزان، ۱۳۹۰ق، ج۹، ص۳۷۷.</ref> | |||
جوادی آملی علت گرفتن اموال را با توجه به متن آیه، تطهیر و پرورش مال و صاحب مال از ناپاکی می‌داند.<ref>جوادی آملی، تفسیر تسنیم، ۱۳۹۴ش، ج۳۵، ص۲۱۹.</ref> خداوند در این آیه به پیامبر(ص) امر می‌کند که بر پرداخت‌کنندگان آن اموال درود بفرستد و برایشان دعا کند که درود پیامبر(ص) سبب آرامش آنهاست.<ref>جوادی آملی، تفسیر تسنیم، ۱۳۹۴ش، ج۳۵، ص۲۱۹.</ref> در پايان آيه می‌گويد: «خداوند شنوا و دانا است»، مکارم شیرازی در معنای این قسمت از آیه می‌گوید، یعنی خداوند هم دعاى پيامبر(ص) را می‌شنود، و هم از نیت زكاتدهندگان آگاه است.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ش، ج۸، ص۱۱۹.</ref> | |||
{{گفت و گو|{{قرآن جدید|توبه| | {{گفت و گو|{{قرآن جدید|توبه|۱۰۳}}|{{قرآن جدید|توبه|۱۰۳|نوع=فولادوند|منبع=نه}} | ||
| تراز = وسط | | تراز = وسط | ||
| عنوان = | | عنوان = | ||
| آدرس = | | آدرس = | ||
}} | }} | ||
==زکات: زمان وجوب و تاثیر آن در زندگی فردی و اجتماعی== | |||
به گفته [[ناصر مکارم شیرازی]]، به هنگامى كه پيامبر(ص) به [[مدینه|مدينه]] آمد و پايه [[حكومت اسلامى]] را گذارد و نياز به تشكيل بيت‌المال پيدا كرد طبق آیه ۱۰۳ سوره توبه از طرف خداوند مأموريت يافت كه زكات را از مردم به صورت مستقیم بگيرد، نه اينكه خودشان به ميل خود در مصارف آن صرف كنند، در حالیکه از آيات مختلف [[قرآن]] چنين استفاده می‌شود كه حكم وجوب زكات در [[مکه|مكه]] نازل شده است، و مسلمانان موظف به انجام اين وظيفه اسلامى بودهاند.<ref>مکارم شیرازی، تفسير نمونه، ۱۳۷۱ش، ج۸، ص۹.</ref> | |||
مکارم شیرازی، سال نزول آيه ۱۰۳ سوره توبه را [[سال ۲ هجری قمری|سال دوم هجرت]] می‌داند، سپس مصارف زكات به طور دقيق در [[آيه ۶۰ سوره توبه]] که در [[سال ۹ هجری قمری|سال نهم هجرت]] نازل شده است بيان گرديد.<ref>مکارم شیرازی، تفسير نمونه، ۱۳۷۱ش، ج۸، ص۹.</ref> | |||
مکارم شیرازی در رابطه با آثار زکات که در این آیه از قرآن، به آن پرداخته شده است معتقد است که خداوند به پیامبر(ص) می‌فرماید: تو با گرفتن زکات آنها را از رذایل اخلاقى، دنیاپرستى و [[بخل]] پاک می‌كنى، و [[نوع‌دوستی|نوع‌دوستى]] و [[سخاوت]] و توجه به حقوق ديگران را در آنها پرورش میدهى و از اين گذشته، مفاسد و آلودگی‌هايى كه در جامعه به خاطر [[فقر]] و محروميت گروهى از جامعه به وجود می‌آيد با پرداخت زکات از بین می‌رود. بنابراين زكات هم پاک‌كننده فرد و اجتماع و هم رشددهنده [[اخلاق]] در افراد، و هم سبب پيشرفت جامعه است.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ش، ج۸، ص۱۱۸ و ۱۱۹.</ref> | |||
==جواز فرستادن صلوات بر غیر پیامبر(ص)== | |||
عبدالله جوادی آملی معتقد است آیه ۱۰۳ سوره توبه صراحت دارد که خداوند به پیامبر(ص) امر کرده است که بر زکات‌دهندگان [[صلوات]] بفرستد، و این دلیل محکمی بر جواز فرستادن صلوات بر غیر پیامبر(ص) است.<ref>جوادی آملی، تسنیم، ۱۳۹۴ش، ج۳۵، ص۲۳۱.</ref> جوادی آملی اضافه می‌کند که برابر برخی نقل‌ها پیامبر(ص) هنگام دریافت زکات از آل ابی‌اَوفی فرمود: «ِاللَّهُم َ صَلِّ عَلَی آل أبی‌اَوفی»<ref>فخر رازی، التفسیر الکبیر، ۱۴۲۰ق، ج۱۶، ص۱۳۶؛ رضا، تفسیر المنار، ۱۴۱۴ق، ج۱۱، ص۲۱.</ref> و از آنجا که پیامبر(ص) الگوی نیکویی است،<ref>سوره احزاب، آیه ۲۱.</ref> می‌توان پیامبر(ص) را الگو قرار داد و بر دیگران درود فرستاد.<ref>جوادی آملی، تسنیم، ۱۳۹۴ش، ج۳۵، ص۲۳۱.</ref> | |||
==پانویس== | ==پانویس== | ||
| خط ۳۳: | خط ۴۶: | ||
==منابع== | ==منابع== | ||
{{منابع}} | {{منابع}} | ||
*جوادی آملی، عبدالله، تفسیر تسنیم، قم، اسراء، چاپ اول، ۱۳۹۴ش. | |||
*رضا، محمدرشید، تفسیر المنار، لبنان، دارالمعرفه، چاپ اول، ۱۴۱۴ق. | |||
*طباطبایی، سید محمدحسین، الميزان فی تفسیر القرآن، لبنان، مؤسسة الأعلمی للمطبوعات، چاپ دوم، ۱۳۹۰ق. | |||
*طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البيان فی تفسیر القرآن، تصحیح هاشم رسولی و فضلالله يزدى طباطبايى، تهران، ناصر خسرو، چاپ سوم، ۱۳۷۲ش. | |||
*فخر رازی، محمد بن عمر، التفسیر الکبیر، لبنان، دار إحياء التراث العربی، چاپ سوم، ۱۴۲۰ق. | |||
*مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، تهران، دار الكتب الإسلامیه، چاپ دهم، ۱۳۷۱ش. | |||
{{پایان}} | {{پایان}} | ||
{{آیات فقهی قرآن}} | {{آیات فقهی قرآن}} | ||
[[ | [[رده:آیات فقهی قرآن]] | ||
[[ | [[رده:احکام زکات]] | ||
[[ | [[رده:آیات سوره توبه]] | ||
[[ | [[رده:آیات دارای شأن نزول]] | ||
[[ | [[رده:مقاله‌های با درجه اهمیت ج]] | ||
[[ | [[رده:مقاله‌های جدید]] | ||