اختیار انسان: تفاوت میان نسخه‌ها

نظریه اختیارمندی انسان را نظریه‌ای همزاد خردمندی بشر دانسته‌اند که نقطه‌ آغازی برای آن نمی‌توان معرفی کرد.<ref>سبحانی، جبر و اختیار،‌ ۱۳۸۱ش، ۳۶-۳۷.</ref> در بین مسلمانان نیز [[عدلیه]] و به‌ویژه [[شیعیان]] با اعتقاد به دو اصل [[عدل]] و [[حکمت]] الهی، معتقد به مختاربودن انسان در افعالی هستند که در مدار [[تکلیف]] قرار گرفته، و انسان بر آنها ستایش و نکوهش می‌شود. چرا که تکلیف‌نمودن انسانِ مجبور و ستایش و یا نکوهش او بر کاری که از وی صادر گردیده قبیح و نارواست.<ref>سبحانی، جبر و اختیار، ۱۳۸۱ش، ص۳۷.</ref>  

نخستین دلیل اختیار انسان را بداهت این نظریه دانسته‌اند که با توجه به فطرت انسانی می‌توان آن را دریافت.<ref>قدردان قراملکی، نگاه سوم به جبر و اختیار،‌ ۱۳۸۴ش، ص۱۷۲.</ref> چنان‌که [[خواجه نصیرالدین طوسی]] در [[کشف المراد فی شرح تجرید الاعتقاد (کتاب)|کشف المراد]]،<ref>حلی، کشف المراد،۱۴۱۳ق، ص۳۰۸.</ref> [[سید محمدحسین طباطبائی|طباطبائی]] و [[مرتضی مطهری|مطهری]] در [[اصول فلسفه و روش رئالیسم (کتاب)|اصول فلسفه و روش رئالیسم]]،<ref>طباطبائی، اصول فلسفه و روش رئالیسم، ۱۳۹۰ش، ج۳، ص۱۷۹.</ref> و [[جعفر سبحانی|سبحانی]] در جبر و اختیار به این نکته تصریح کرده‌اند.<ref>سبحانی، جبر و اختیار، ۱۳۸۱ش، ص۳۷.</ref>