پرش به محتوا

آمنه بنت وهب: تفاوت میان نسخه‌ها

۱٬۹۵۸ بایت اضافه‌شده ،  ‏۱۲ ژانویهٔ ۲۰۱۹
جز
افزایش مطلب تک‌نگاری
جز (←‏دین: افزایش یادداشت)
جز (افزایش مطلب تک‌نگاری)
خط ۱: خط ۱:
{{در دست ویرایش ۲|ماه=[[دی]]|روز=[[۲۲]]|سال=[[۱۳۹۷]]|کاربر=Shamsoddin  }}
{{جعبه زندگینامه
{{جعبه زندگینامه
| اندازه جعبه      =
| اندازه جعبه      =
خط ۴۹: خط ۵۰:


==نسب==
==نسب==
آمنه از زنان قبیله قریش به شمار می‌آید: پدرش «وَهب»، بزرگ تیره [[بنی‌زهره]] از تیره‌های قریش بود. مادر آمنه، [[بره دختر عبدالعزی]] نیز قریشی بود.<ref>عایشه عبدالرحمن، آمنه مادر پیامبر، ۱۳۷۹ش، ص۸۱.</ref>
آمنه از زنان قبیله قریش به شمار می‌آید: پدرش «وَهب»، بزرگ تیره [[بنی‌زهره]] از تیره‌های قریش بود. مادر آمنه، [[بره دختر عبدالعزی]] قریشی بود.<ref> نگاه کنید به: مقریزی، امتاع الاسماع، ۱۴۲۰ق، ج۱، ص۵-۶.</ref>
 
==زندگی‌نامه==
==زندگی‌نامه==
آمنه در [[مکه]] به دنیا آمد<ref>عایشه عبدالرحمن، آمنه مادر پیامبر، ۱۳۷۹ش، ص۷۴.</ref> و در سال ۵۴ یا ۵۳ سال قبل از هجرت با [[عبدالله بن عبدالمطلب]] ازدواج کرد.<ref>ابن هشام، السیرة النبویة، ۱۳۷۵ق، ج۱، ص۱۵۶.</ref> البته پیش از اینکه عبدالله، پیشنهاد ازدواج به آمنه بدهد، برخی زنان دیگر از جمله، دختر نوفل بن اسد، فاطمه دختر مر و لیلی عدویه به عبدالله پیشنهاد ازدواج داده بودند<ref>نک: ابن اثیر، الکامل فی التاریخ، ۱۳۸۵ق، ج۲، ص۸.</ref> مراسم جشن عروسی آن دو، سه شبانه روز ادامه یافت و در این مدت عبدالله به رسم قبیله‌ای در خانه عروس اقامت گزید.<ref>نویری، نهایة الارب، دارالکتب و الوثایق القومیه، ج۱۶، ص۵۷.</ref>
آمنه در [[مکه]] به دنیا آمد<ref>عایشه عبدالرحمن، آمنه مادر پیامبر، ۱۳۷۹ش، ص۷۴.</ref> و در سال ۵۴ یا ۵۳ سال قبل از هجرت با [[عبدالله بن عبدالمطلب]] ازدواج کرد.<ref>ابن هشام، السیرة النبویة، ۱۳۷۵ق، ج۱، ص۱۵۶.</ref> البته پیش از اینکه عبدالله، پیشنهاد ازدواج به آمنه بدهد، برخی زنان دیگر از جمله، دختر نوفل بن اسد، فاطمه دختر مر و لیلی عدویه به عبدالله پیشنهاد ازدواج داده بودند<ref>نک: ابن اثیر، الکامل فی التاریخ، ۱۳۸۵ق، ج۲، ص۸.</ref> مراسم جشن عروسی آن دو، سه شبانه روز ادامه یافت و در این مدت عبدالله به رسم قبیله‌ای در خانه عروس اقامت گزید.<ref>نویری، نهایة الارب، دارالکتب و الوثایق القومیه، ج۱۶، ص۵۷.</ref>
خط ۶۴: خط ۶۴:


=== وفات ===
=== وفات ===
آمنه، در سال هفتم پس از [[عام الفیل]]، فرزندش، محمد را برای زیارت قبر [[عبدالله بن عبدالمطلب|عبدالله]] و نیز دیدار با دایی‌های عبدالله که از [[قبیله بنی‌نجار|بنی‌نجار]] بودند، به مدینه برد. آمنه در راه بازگشت از مدینه در [[ابواء]] از دنیا رفت<ref>نگاه کنید به: ابن عبدالبر، الاستیعاب، ۱۴۱۲ق، ج۱، ص۳۰.</ref> و بنا بر مشهور در همانجا  دفن شد.<ref>مقریزی، امتاع الاسماع، ۱۴۲۰ ق، ج۱، ص۱۳.</ref>  
آمنه، در سال هفتم پس از [[عام الفیل]]، فرزندش، محمد را برای زیارت قبر [[عبدالله بن عبدالمطلب|عبدالله]] و نیز دیدار با دایی‌های عبدالله که از [[قبیله بنی‌نجار|بنی‌نجار]] بودند، به مدینه برد. بنا بر مشهور آمنه در راه بازگشت از مدینه در [[ابواء]] از دنیا رفت<ref>نگاه کنید به: ابن عبدالبر، الاستیعاب، ۱۴۱۲ق، ج۱، ص۳۰.</ref> و در همانجا  دفن شد.<ref>مقریزی، امتاع الاسماع، ۱۴۲۰ ق، ج۱، ص۱۳.</ref> بنا به نقلی وی در مکه از دنیا رفت و شعب دُب([[قبرستان معلاة]]) دفن شد، ابن اثیر قول او را را صحیح تر دانسته است.{{مدرک}}


بنا به گفته محمد بن عمر واقدی، زمانی که [[قریش]] برای خونخواهی کشتگان خود در [[جنگ بدر]] قصد مدینه کردند و به ابواء رسیدند، گروهی از آنان خواستند قبر آمنه را نبش کنند، ولی پس از مشورت [[ابوسفیان]] با صاحب‌نظران قریش، از این کار خودداری کردند.<ref>واقدی، المغازی، ۱۴۰۹ق، ج۱، ص۲۰۶.</ref> همچنین پیامبر قبر مادرش را در ابواء [[زیارت]] می‌کرده است<ref>محدث قمی، سفینة البحار، ۱۴۱۴ق، ج۱، ص۱۷۱.</ref> از جمله در واقعه [[حدیبیه]] بر سر قبر مادر حاضر شد و بر او گریه کرد.<ref>ابن سعد، الطبقات الکبری، ۱۴۱۰ق، ج۱، ص۹۴.</ref>
بنا به گفته محمد بن عمر واقدی، زمانی که [[قریش]] برای خونخواهی کشتگان خود در [[جنگ بدر]] قصد مدینه کردند و به ابواء رسیدند، گروهی از آنان خواستند قبر آمنه را نبش کنند، ولی پس از مشورت [[ابوسفیان]] با صاحب‌نظران قریش، از این کار خودداری کردند.<ref>واقدی، المغازی، ۱۴۰۹ق، ج۱، ص۲۰۶.</ref> همچنین پیامبر قبر مادرش را در ابواء [[زیارت]] می‌کرده است<ref>محدث قمی، سفینة البحار، ۱۴۱۴ق، ج۱، ص۱۷۱.</ref> از جمله در واقعه [[حدیبیه]] بر سر قبر مادر حاضر شد و بر او گریه کرد.<ref>ابن سعد، الطبقات الکبری، ۱۴۱۰ق، ج۱، ص۹۴.</ref>
خط ۷۴: خط ۷۴:


در مقابل از نظر [[اهل سنت و جماعت|اهل سنت]] والدین و اجداد پیامبر (ص) مشرک بوده‌اند: [[سیوطی]] از علمای اهل سنت با استناد به دو روایت درباره شأن نزول آیات ۱۱۳ {{یادداشت|{{متن قرآن|مَا کانَ لِلنَّبِی وَالَّذِينَ آمَنُواْ أَن يسْتَغْفِرُواْ لِلْمُشْرِکينَ وَلَوْ کانُواْ أُوْلِی قُرْبَی مِن بَعْدِ مَا تَبَيَّنَ لَهُمْ أَنَّهُمْ أَصْحَابُ الْجَحِيمِ|ترجمه=بر پیامبر و کسانی که ایمان آورده‏‌اند سزاوار نیست که برای مشرکان پس از آنکه برایشان آشکار گردید که آنان اهل دوزخ‌اند، طلب آمرزش کنند؛ هرچند خویشاوند [آنان] باشند|سوره=توبه|آیه=۱۱۳}}}} و ۱۱۴ [[سوره توبه]] {{یادداشت|{{متن قرآن|وَمَا کانَ اسْتِغْفَارُ إِبْرَاهِيمَ لِأَبِيهِ إِلاَّ عَن مَّوْعِدَةٍ وَعَدَهَا إِياهُ فَلَمَّا تَبَيَّنَ لَهُ أَنَّهُ عَدُوٌّ لِلّهِ تَبَرَّأَ مِنْهُ إِنَّ إِبْرَاهِيمَ لأوَّاهٌ حَلِيمٌ| ترجمه=و طلب آمرزش ابراهیم برای پدرش جز به سبب وعده‏‌ای که ابراهیم به او داده بود نبود؛ [ولی] هنگامی که برای ابراهیم روشن شد وی دشمن خداست از او بیزاری جست. راستی ابراهیم دلسوزی بردبار بود|سوره=توبه|آیه=۱۱۴}}}} به مشرک بودن مادر پیامبر(ص) اشاره کرده است.<ref>سیوطی، الدر المنثور، ۱۴۰۴ق، ج۳، ص۲۸۳ و ۲۸۴.</ref> در حالی که [[علامه امینی]] شأن نزول آیات مذکور را به نقل از امام علی(ع) در رابطه با مردی دانسته که برای پدر و مادر مشرک‌اش [[استغفار]] می‌کرد و از نظر او ربطی به استغفار برای ابوطالب یا آمنه ندارند.<ref>امینی، الغدیر، ۱۳۹۱ش، ج۸، ص۱۲.</ref> همچنین گفته است که برخی همچون طبری<ref> نگاه کنید به: طبری، جامع البیان، ۱۴۱۲ق، ج۱۱، ص۳۳.</ref> آمرزش‌خواهی در این آیه را به نمازگزاردن بر مرده، تفسیر کرده‌اند.<ref> نک: امینی، الغدیر، ۱۳۹۱ش، ج۸، ص۱۹-۲۰.</ref>علامه امینی احتمال ساختگی بودن این روایت را نیز مطرح کرده است.<ref>امینی، الغدیر، ۱۳۹۱ش، ج۸، ص۱۸.</ref>
در مقابل از نظر [[اهل سنت و جماعت|اهل سنت]] والدین و اجداد پیامبر (ص) مشرک بوده‌اند: [[سیوطی]] از علمای اهل سنت با استناد به دو روایت درباره شأن نزول آیات ۱۱۳ {{یادداشت|{{متن قرآن|مَا کانَ لِلنَّبِی وَالَّذِينَ آمَنُواْ أَن يسْتَغْفِرُواْ لِلْمُشْرِکينَ وَلَوْ کانُواْ أُوْلِی قُرْبَی مِن بَعْدِ مَا تَبَيَّنَ لَهُمْ أَنَّهُمْ أَصْحَابُ الْجَحِيمِ|ترجمه=بر پیامبر و کسانی که ایمان آورده‏‌اند سزاوار نیست که برای مشرکان پس از آنکه برایشان آشکار گردید که آنان اهل دوزخ‌اند، طلب آمرزش کنند؛ هرچند خویشاوند [آنان] باشند|سوره=توبه|آیه=۱۱۳}}}} و ۱۱۴ [[سوره توبه]] {{یادداشت|{{متن قرآن|وَمَا کانَ اسْتِغْفَارُ إِبْرَاهِيمَ لِأَبِيهِ إِلاَّ عَن مَّوْعِدَةٍ وَعَدَهَا إِياهُ فَلَمَّا تَبَيَّنَ لَهُ أَنَّهُ عَدُوٌّ لِلّهِ تَبَرَّأَ مِنْهُ إِنَّ إِبْرَاهِيمَ لأوَّاهٌ حَلِيمٌ| ترجمه=و طلب آمرزش ابراهیم برای پدرش جز به سبب وعده‏‌ای که ابراهیم به او داده بود نبود؛ [ولی] هنگامی که برای ابراهیم روشن شد وی دشمن خداست از او بیزاری جست. راستی ابراهیم دلسوزی بردبار بود|سوره=توبه|آیه=۱۱۴}}}} به مشرک بودن مادر پیامبر(ص) اشاره کرده است.<ref>سیوطی، الدر المنثور، ۱۴۰۴ق، ج۳، ص۲۸۳ و ۲۸۴.</ref> در حالی که [[علامه امینی]] شأن نزول آیات مذکور را به نقل از امام علی(ع) در رابطه با مردی دانسته که برای پدر و مادر مشرک‌اش [[استغفار]] می‌کرد و از نظر او ربطی به استغفار برای ابوطالب یا آمنه ندارند.<ref>امینی، الغدیر، ۱۳۹۱ش، ج۸، ص۱۲.</ref> همچنین گفته است که برخی همچون طبری<ref> نگاه کنید به: طبری، جامع البیان، ۱۴۱۲ق، ج۱۱، ص۳۳.</ref> آمرزش‌خواهی در این آیه را به نمازگزاردن بر مرده، تفسیر کرده‌اند.<ref> نک: امینی، الغدیر، ۱۳۹۱ش، ج۸، ص۱۹-۲۰.</ref>علامه امینی احتمال ساختگی بودن این روایت را نیز مطرح کرده است.<ref>امینی، الغدیر، ۱۳۹۱ش، ج۸، ص۱۸.</ref>
== تک‌نگاری==
کتاب «ام النبی(ص)» نوشته عایشه بنت الشاطی نویسنده معاصر مصری(متولد ۱۳۳۱ق/۱۹۱۳م) به زبان عربی، زندگی‌نامه حضرت آمنه است.<ref>سجادی، آمنه مادر پیامبر، مقدمه چاپ سوم، </ref> کتاب ام النبی از کتاب‌های مجموعه «تراجم سیّدات بیت النبوة» است که بنت الشاطی درباره زنان خاندان پیامبر منتشر کرده است.<ref>[http://adabarabi.ir/home/book/701053 تراجم سيدات بيت النبوة - تراجم سیدات بیت النبوة]</ref> جایگاه آمنه، نسب او، وفات عبدالله، تولد پیامبر و وفات آمنه از بخش‌های این کتاب است. سید محمدتقی سجادی کتاب ام النبی را به عنوان «آمنه مادر پیامبر(ص)» را به فارسی ترجمه کرد، ترجمه آن نخستین بار در سال  ۱۳۵۹ش منتشر شد.<ref>سجادی، آمنه مادر پیامبر، مقدمه چاپ سوم، </ref> مؤسسه انتشارات نبوی تهران آن را در سال  ۱۳۷۹ش برای سومین بار در ۲۰۳ صفحه منتشر کرده است.


==پانویس==
==پانویس==
خط ۸۳: خط ۸۶:
*ابن اثیر، علی بن محمد، الکامل فی التاریخ، بیروت، دار صادر، ۱۳۸۵ق.
*ابن اثیر، علی بن محمد، الکامل فی التاریخ، بیروت، دار صادر، ۱۳۸۵ق.
*ابن عبدالبر، یوسف بن عبدالله، الاستیعاب فی معرفة الاصحاب، تحقیق: علی محمد بجاوی، بیروت، دار الجیل، ۱۴۱۲ق.
*ابن عبدالبر، یوسف بن عبدالله، الاستیعاب فی معرفة الاصحاب، تحقیق: علی محمد بجاوی، بیروت، دار الجیل، ۱۴۱۲ق.
*ابن هشام، السیرة النبویة، محقق ابراهیم الأبیاری و مصطفی السقاء و عبدالحفیظ الشلبی، مصر، شركة مكتبة ومطبعة مصطفى البابی، ۱۳۷۵ق.
*ابن هشام، السیرة النبویة، تحقیق: ابراهیم الأبیاری و مصطفی السقاء و عبدالحفیظ الشلبی، مصر، شركة مكتبة ومطبعة مصطفى البابی، ۱۳۷۵ق.
*امینی، عبدالحسین، الغدیر، ترجمه: اکبر ثبوت، تهران، بنیاد بعثت، ۱۳۹۱ش.
*امینی، عبدالحسین، الغدیر، ترجمه: اکبر ثبوت، تهران، بنیاد بعثت، ۱۳۹۱ش.
*زرقانی، محمد بن عبدالباقی، شرح العلامة الزرقانی علی المواهب اللدنیة بالمنح المحمدیة، مصحح محمد عبدالعزیز خالدی، بیروت، دارالکتب العلمیه، ۱۴۱۷ق.
*زرقانی، محمد بن عبدالباقی، شرح العلامة الزرقانی علی المواهب اللدنیة بالمنح المحمدیة، مصحح محمد عبدالعزیز خالدی، بیروت، دار الکتب العلمیه، ۱۴۱۷ق.
*سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌بکر، الدر المنثور فی التفسیر بالماثور، قم، کتابخانه آیت الله مرعشی نجفی، ۱۴۰۴ق.
*سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌بکر، الدر المنثور فی التفسیر بالماثور، قم، کتابخانه آیت الله مرعشی نجفی، ۱۴۰۴ق.
*طبری، محمد بن جریر، جامع البیان فی تفسیر القرآن (تفسیر طبری)، دارالمعرفة، بیروت.
*طبری، محمد بن جریر، جامع البیان فی تفسیر القرآن (تفسیر طبری)، بیروت، دار المعرفة.
*عایشه عبدالرحمن (بنت الشاطی)، آمنه مادر پیامبر (ص)، ترجمه: سید محمدتقی سجادی، تهران، موسسه انتشارات نبوی، چاپ سوم، ۱۳۷۹ش.
*بت الشاطی، عایشه عبدالرحمن، آمنه مادر پیامبر (ص) ترجمه ام النبی، مترجم: سید محمدتقی سجادی، تهران، موسسه انتشارات نبوی، ۱۳۷۹ش.
*کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، تهران، دار الکتب الاسلامیه، ۱۳۸۸ق.
*کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، تهران، دار الکتب الاسلامیه، ۱۳۸۸ق.
*نویری، احمد بن عبدالوهاب، نهایة الارب فی فنون الادب، قاهره، دارالکتب و الوثایق القومیه، بی‌تا.
*نویری، احمد بن عبدالوهاب، نهایة الارب فی فنون الادب، قاهره، دارالکتب و الوثایق القومیه، بی‌تا.
* محدث قمی، عباس، سفینة البحار، قم، اسوه، ۱۴۱۴ق.
* محدث قمی، عباس، سفینة البحار، قم، اسوه، ۱۴۱۴ق.
* واقدی، محمد بن عمر، المغازى، تحقيق: مارسدن جونس، بيروت، مؤسسة الأعلمى، ۱۹۸۹م/۱۴۰۹ق.
* واقدی، محمد بن عمر، المغازى، تحقيق: مارسدن جونس، بيروت، مؤسسة الأعلمى، ۱۹۸۹م/۱۴۰۹ق.
* مقریزی، احمد بن علی، امتاع الاسماع بما للنبی من الاحوال و الحفده و المتاع، تحقیق:‌ محمد عبد الحمید النمیسی، بیروت، دار الکتب العلمیه، ۱۴۰ق/۱۹۹۹م.
{{پایان}}
{{پایان}}
==پیوند به بیرون==
==پیوند به بیرون==
خط ۱۰۷: خط ۱۱۱:
  | پیوند = <!--ندارد، ناقص، کامل-->کامل
  | پیوند = <!--ندارد، ناقص، کامل-->کامل
  | رده = <!--ندارد، ناقص، کامل-->کامل
  | رده = <!--ندارد، ناقص، کامل-->کامل
| شناسه= <!--ندارد، ناقص، کامل-->ناقص
  | جعبه اطلاعات = <!--نمی‌خواهد، ندارد، دارد-->دارد
  | جعبه اطلاعات = <!--نمی‌خواهد، ندارد، دارد-->دارد
  | عکس = <!--نمی‌خواهد، ندارد، دارد-->دارد
  | عکس = <!--نمی‌خواهد، ندارد، دارد-->دارد
  | ناوبری = <!--نمی‌خواهد، ندارد، دارد-->دارد
  | ناوبری = <!--نمی‌خواهد، ندارد، دارد-->دارد
  | رعایت شیوه‌نامه ارجاع = <!--ندارد، دارد-->دارد
  | رعایت شیوه‌نامه ارجاع = <!--ندارد، دارد-->دارد
  | کپی‌کاری = <!--از منبع مردود، از منبع خوب، ندارد-->از منبع خوب
  | کپی‌کاری = <!--از منبع مردود، از منبع خوب، ندارد-->ندارد
  | استناد به منابع مناسب = <!--ندارد، ناقص، کامل-->کامل
  | استناد به منابع مناسب = <!--ندارد، ناقص، کامل-->کامل
  | جانبداری = <!--دارد، ندارد-->ندارد
  | جانبداری = <!--دارد، ندارد-->ندارد