خطبه شقشقیه: تفاوت میان نسخه‌ها

این حدیث در کتاب‌های مختلف حدیثی ذکر شده است<ref>برای دیدن منابع این حدیث نگاه کنید به: دشتی، اسناد و مدارک نهج البلاغه، ۱۳۷۸ش، ص۶۱-۶۳.</ref> و برخی محققان با تکیه بر اسناد متعدد آن، این خطبه را قابل اعتماد<ref>ابن‌میثم بحرانی، شرح نهج البلاغه، ۱۴۰۴ق، ج۱، ص۲۵۲.</ref> و برخی دیگر متواتر دانسته‌اند.<ref>ابن‌میثم بحرانی، شرح نهج البلاغه، ۱۴۰۴ق، ج۱، ص۲۵۱.</ref> با این حال به نظر [[ابن‌میثم بحرانی]]، اگر چه شکایت امام علی(ع) از سه خلیفه پیشین، به [[تواتر معنوی]] ثابت شده است، اما نمی‌توان ادعا کرد الفاظ این خطبه،‌ [[تواتر لفظی]] دارد.<ref>ابن‌میثم بحرانی، شرح نهج البلاغه، ۱۴۰۴ق، ج۱، ص۲۵۲.</ref>   

در مقابل برخی سنی‌مذهبان صحت انتساب این خطبه به امام علی را انکار کرده‌،<ref>ابن‌میثم بحرانی، شرح نهج البلاغه، ۱۴۰۴ق، ج۱، ص۲۵۱.</ref> آن را ساخته سید رضی یا سید مرتضی دانسته‌اند.<ref>دوانی، «سید رضی مؤلف نهج البلاغه»، ۱۳۷۳ش، ص۱۲۶.</ref> به گفته ابن‌میثم علت انکار این خطبه از سوی سنی‌مذهبان این بوده که به باور آنها، صحابه هیچ اختلافی در امر خلافت پیامبر نداشتند، و از آنجا که در این خطبه اختلاف امام علی با سه خلیفه قبلی بیان شده است، باید آن را انکار کرد، تا از به وجود آمدن فتنه در بین مسلمان‌ها جلوگیری شود.<ref>ابن‌میثم بحرانی، شرح نهج البلاغه، ۱۴۰۴ق، ج۱، ص۲۵۱.</ref>  

در پاسخ به این عده از اهل‌سنت گفته شده، موضوع [[غصب خلافت]] از سوی ابوبکر و عمر بارها از طرف امام علی(ع) بیان شده و در [[خبر مستفیض|روایت‌های مستفیضی]] بازتاب یافته است.<ref>غفاری، الشقشقیه، ۱۴۳۲ق، ص۲۲.</ref> علاوه بر اینکه این خطبه در آثار قبل از تنظیم [[نهج البلاغه]] نیز وجود دارد؛<ref>نگاه کنید به: جعفری، پرتوی از نهج البلاغه، ۱۳۸۰ش، ص۱۲۴-۱۲۵.</ref> چنان‌که [[شیخ صدوق]] (متوفای ۳۸۱ق) در [[علل الشرائع (کتاب)|علل الشرائع]]<ref>شیخ صدوق، علل الشرایع، ۱۳۸۵ش، ج۱، ص۱۵۰-۱۵۱.</ref> و در [[معانی الاخبار (کتاب)|معانی الاخبار]] این خطبه را نقل کرده است.<ref>شیخ صدوق، معانی الاخبار، ۱۴۰۳ق، ص۳۶۱-۳۶۲.</ref> مکارم شیرازی معتقد است، اهل‌سنت باید بدون پیش‌داوری، با احادیث مواجه شوند تا ذهنیت خود را اصلاح کنند.<ref>مکارم شیرازی، پیام امام(ع)، ۱۳۸۶ش، ج۱، ص۳۲۰.</ref>