قصیده میمیه فرزدق: تفاوت میان نسخهها
←متن قصیده
Ms.sadeghi (بحث | مشارکتها) (←متن قصیده: اصلاح فاصلهٔ مجازی، اصلاح ارقام) |
Ms.sadeghi (بحث | مشارکتها) |
||
خط ۹۳: | خط ۹۳: | ||
این است پسر بهترین خلایق و تمامی بندگان خدا ! این است مرد معتصم به تقوای الهی، و در مصونیّت درآمدۀ حفظ خداوندی، و مرد وارسته و پیراسته از هر زنگار عیب و نقص و کدورت، و آن مرد پاک و پاکیزه و طاهر، و قلّۀ مرتفع کوه فضیلت و شرافت! | این است پسر بهترین خلایق و تمامی بندگان خدا ! این است مرد معتصم به تقوای الهی، و در مصونیّت درآمدۀ حفظ خداوندی، و مرد وارسته و پیراسته از هر زنگار عیب و نقص و کدورت، و آن مرد پاک و پاکیزه و طاهر، و قلّۀ مرتفع کوه فضیلت و شرافت! | ||
| | | | ||
۴ هَذَا الَّذِی أحْمَدُ الْمُخْتَارُ وَالِدُهُ *** صَلَّی عَلَیْهِ إلَهِی | ۴ هَذَا الَّذِی أحْمَدُ الْمُخْتَارُ وَالِدُهُ *** صَلَّی عَلَیْهِ إلَهِی مَا جَرَی الْقَلَمُ | ||
| | | | ||
این است آن کس که احمد مختار | این است آن کس که احمد مختار برگزیده عالمیان پدر اوست، آن که خدای من، تا هنگامی که قلم کتابت بر روی لوح آفرینش به حرکت درآید، مدام و پیوسته بر او درود و تحیّت و صلوات میفرستد. | ||
| | | | ||
۵ لَوْ یَعْلَمُ الرُّکْنُ مَنْ قَدْ جَاءَ یَلْثِمُهُ *** لَخَرَّ یَلْثِمُ مِنْهُ مَا وَطَی الْقَدَمُ | ۵ لَوْ یَعْلَمُ الرُّکْنُ مَنْ قَدْ جَاءَ یَلْثِمُهُ *** لَخَرَّ یَلْثِمُ مِنْهُ مَا وَطَی الْقَدَمُ | ||
خط ۱۰۷: | خط ۱۰۷: | ||
۷ هَذَا الَّذِی عَمُّهُ الطَّیَّارُ جَعْفَرٌ *** وَ الْمَقْتُولُ حَمْزَةُ لَیْثٌ حُبُّهُ قَسَمُ | ۷ هَذَا الَّذِی عَمُّهُ الطَّیَّارُ جَعْفَرٌ *** وَ الْمَقْتُولُ حَمْزَةُ لَیْثٌ حُبُّهُ قَسَمُ | ||
| | | | ||
این است آن که عموی او [[جعفر بن ابیطالب|جعفر طیار]]، و [[حمزة بن عبدالمطلب|حمزه]] مقتول (سیّدالشّهداء) است؛ حمزه شیر | این است آن که عموی او [[جعفر بن ابیطالب|جعفر طیار]]، و [[حمزة بن عبدالمطلب|حمزه]] مقتول (سیّدالشّهداء) است؛ حمزه شیر بیشه شجاعت و هژبر اژدر افکنی است که محبت و مودّت با او چون شیر و شکر با جان مومنین آمیخته، و [[سوگند]] غیر قابل نقض و شکست با ارواح و نفوسشان برقرار نموده است. | ||
| | | | ||
۸ هَذَا ابْنُ سَیِّدَةِ النِّسْوَانِ فَاطِمَةِ *** وَ ابْنُ الْوَصِیِّ الَّذِی فِی سَیْفِهِ نِقَمُ | ۸ هَذَا ابْنُ سَیِّدَةِ النِّسْوَانِ فَاطِمَةِ *** وَ ابْنُ الْوَصِیِّ الَّذِی فِی سَیْفِهِ نِقَمُ | ||
خط ۱۱۵: | خط ۱۱۵: | ||
۹ إذَا رَأتْهُ قُرَیْشٌ قَالَ قَائلُهَا *** إلَی مَکَارِمِ هَذَا یَنْتَهِی الْکَرَمُ | ۹ إذَا رَأتْهُ قُرَیْشٌ قَالَ قَائلُهَا *** إلَی مَکَارِمِ هَذَا یَنْتَهِی الْکَرَمُ | ||
| | | | ||
چون [[قبیله قریش]] به او بنگرد، | چون [[قبیله قریش]] به او بنگرد، گوینده آن بدون اختیار از زبانش این سخن میتراود که: مَکرمت و مَجْد و کَرَم و جود و احسان در قبیله قریش به این سرور ارجمند منتهی میگردد، و همه باید کاروان نیاز خود را در این آستانه پر رحمت و سنگین بار فرود آورند، و از کرم او متمتّع گردند! | ||
| | | | ||
۱۰ یَکَادُ یُمْسِکُهُ عِرْفَانَ رَاحَتِهِ *** رُکْنُ الْحَطِیمِ إذَا مَا جَاءَ یَسْتَلِمُ | ۱۰ یَکَادُ یُمْسِکُهُ عِرْفَانَ رَاحَتِهِ *** رُکْنُ الْحَطِیمِ إذَا مَا جَاءَ یَسْتَلِمُ | ||
خط ۱۲۷: | خط ۱۲۷: | ||
۱۲ یُنْمَی إلَی ذُرْوَةِ الْعِزِّ الَّتِی قَصُرَتْ *** عَنْ نَیْلِهَا عَرَبُ الإسْلَامِ وَ الْعَجَمُ | ۱۲ یُنْمَی إلَی ذُرْوَةِ الْعِزِّ الَّتِی قَصُرَتْ *** عَنْ نَیْلِهَا عَرَبُ الإسْلَامِ وَ الْعَجَمُ | ||
| | | | ||
او منسوب است به أعلا | او منسوب است به أعلا نقطه قُلّه عزّت و شرافتی که از نیل بدان جمیع عالم اسلام از عرب آن، و از عجم آن کوتاه و قاصر آمدهاند. | ||
| | | | ||
۱۳ یُغْضِی حَیَاءً وَ یُغْضَی مِنْ مَهَابَتِهِ *** فَمَا یُکَلَّمُ إلَّا حِینَ یَبْتَسِمُ | ۱۳ یُغْضِی حَیَاءً وَ یُغْضَی مِنْ مَهَابَتِهِ *** فَمَا یُکَلَّمُ إلَّا حِینَ یَبْتَسِمُ | ||
خط ۱۳۵: | خط ۱۳۵: | ||
۱۴ یَنْجَابُ نُورُ الدُّجَی عَنْ نُورِ غُرَّتِهِ *** کَالشَّمْسِ یَنْجَابُ عَنْ إشْرَاقِهَا الظُّلَمُ | ۱۴ یَنْجَابُ نُورُ الدُّجَی عَنْ نُورِ غُرَّتِهِ *** کَالشَّمْسِ یَنْجَابُ عَنْ إشْرَاقِهَا الظُّلَمُ | ||
| | | | ||
چنان از درخشش و | چنان از درخشش و لَمَعان نور پیشانی او پردههای تاریکی و ظلمت شکافته میشود، همچنانکه از إشراق و طلوع خورشید جهان افروز، پردههای مِه و تاریکی شکافته میگردد. | ||
| | | | ||
۱۵ بِکَفِّهِ خَیْزُرَانٌ رِیحُهُ عَبِقٌ *** مِنْ کَفِّ أرْوَعَ فِی عِرْنِینِهِ شَمَمُ | ۱۵ بِکَفِّهِ خَیْزُرَانٌ رِیحُهُ عَبِقٌ *** مِنْ کَفِّ أرْوَعَ فِی عِرْنِینِهِ شَمَمُ | ||
خط ۱۴۳: | خط ۱۴۳: | ||
۱۶ مَا قَالَ: لَا، قَطُّ إلَّا فِی تَشَهُّدِهِ *** لَوْلَا التَّشَهُّدُ کَانَتْ لَاؤهُ نَعَمُ | ۱۶ مَا قَالَ: لَا، قَطُّ إلَّا فِی تَشَهُّدِهِ *** لَوْلَا التَّشَهُّدُ کَانَتْ لَاؤهُ نَعَمُ | ||
| | | | ||
او هیچگاه در جواب تقاضای خلایق لفظ لا’ (نه) بر زبان نگذرانید مگر فقط در تشهّدش که لَا إلَهَ إلَّا الله میگفت. و اگر هم | او هیچگاه در جواب تقاضای خلایق لفظ لا’ (نه) بر زبان نگذرانید مگر فقط در تشهّدش که لَا إلَهَ إلَّا الله میگفت. و اگر هم أحیاناْ تشهّدی در میان نبود لای او نَعَم بود (نهِ او، آری بود). | ||
| | | | ||
۱۷ مُشْتَقَّةٌ مِنْ رَسُولِ اللهِ نَبْعَتُهُ *** طَابَتْ عَنَاصِرُهُ وَ الْخِیمُ وَ الشِّیَمُ | ۱۷ مُشْتَقَّةٌ مِنْ رَسُولِ اللهِ نَبْعَتُهُ *** طَابَتْ عَنَاصِرُهُ وَ الْخِیمُ وَ الشِّیَمُ | ||
خط ۱۵۹: | خط ۱۵۹: | ||
۲۰ هَذَا ابْنُ فَاطِمَةٍ إنْ کُنْتَ جَاهِلَهُ *** بِجَدِّهِ أنْبِیَاءُ اللهِ قَدْ خُتِمُوا | ۲۰ هَذَا ابْنُ فَاطِمَةٍ إنْ کُنْتَ جَاهِلَهُ *** بِجَدِّهِ أنْبِیَاءُ اللهِ قَدْ خُتِمُوا | ||
| | | | ||
این پسر فاطمه است اگر در نَسَب او جاهل میباشی! و در حَسَب، او کسی است که رسالت | این پسر فاطمه است اگر در نَسَب او جاهل میباشی! و در حَسَب، او کسی است که رسالت نامه پیامبران خدائی آسمانی به جدِّ أمْجَدَش مختوم گردیده، مهر شده و خاتمه یافته است!. | ||
| | | | ||
۲۱ اللهُ فَضَّلَهُ قِدْماً وَ شَرَّفَهُ *** جَرَى بِذَاكَ لَهُ فِى لَوْحِهِ الْقَلَمُ | ۲۱ اللهُ فَضَّلَهُ قِدْماً وَ شَرَّفَهُ *** جَرَى بِذَاكَ لَهُ فِى لَوْحِهِ الْقَلَمُ | ||
| | | | ||
از عهد قديم، خداوند او را فضيلت بخشيده و شرافت داده است، و از أزل، قلم قضا بر لوح تقدير | از عهد قديم، خداوند او را فضيلت بخشيده و شرافت داده است، و از أزل، قلم قضا بر لوح تقدير وی اين گونه جاری شده است. | ||
| | | | ||
۲۲ مَنْ جَدُّهُ دَانَ فَضْلُ الانْبِيَاءِ لَهُ * وَ فَضْلُ امَّتِهِ دَانَتْ لَهَا الامَمُ | ۲۲ مَنْ جَدُّهُ دَانَ فَضْلُ الانْبِيَاءِ لَهُ * وَ فَضْلُ امَّتِهِ دَانَتْ لَهَا الامَمُ | ||
| | | | ||
اين | اين شخصيّتی است كه جميع پيغمبران در مقابل فضل و شرف جدَّش در مرتبه پائين قرار گرفتند، و جميع امَّتها در مقابل فضل و شرف امّتش، پست و حقير به شمار آمدند. | ||
| | | | ||
۲۳ عَمَّ الْبَرِيَّةَ بِالإحْسَانِ وَ انْقَشَعَتْ *** عَنْهَا الْعِمَايَةُ وَ الإمْلَاقُ وَ الظُّلَمُ | ۲۳ عَمَّ الْبَرِيَّةَ بِالإحْسَانِ وَ انْقَشَعَتْ *** عَنْهَا الْعِمَايَةُ وَ الإمْلَاقُ وَ الظُّلَمُ | ||
| | | | ||
تابش شمس فروزان وجود او به احسان و عنايت، همه را فرا گرفته، و بدين جهت از خلايق، ضلالت و | تابش شمس فروزان وجود او به احسان و عنايت، همه را فرا گرفته، و بدين جهت از خلايق، ضلالت و گمراهی، فقر و پريشانی، و ظلم و بيدادگری وارد به بيچارگان (يا تاريكيها) زدوده شده و از ميان برافتاده است. | ||
| | | | ||
۲۴ كِلْتَا يَدَيْهِ غِيَاثٌ عَمَّ نَفْعُهُمَا *** يُسْتَوْكَفَانِ وَ لَا يَعْرُوهُمَا عَدَمُ | ۲۴ كِلْتَا يَدَيْهِ غِيَاثٌ عَمَّ نَفْعُهُمَا *** يُسْتَوْكَفَانِ وَ لَا يَعْرُوهُمَا عَدَمُ | ||
| | | | ||
هر دو دستش همچون | هر دو دستش همچون بارانهای پرآب و سرشار است كه ثمره و نفعش همگان را شامل میگردد. اين دو دست پيوسته از آب زلال رحمت الهی تقاطر میكنند و هيچ گاه دستخوش كمی و كاستی و فقدان واقع نمیشوند. | ||
| | | | ||
۲۵ سَهْلُ الْخَلِيقَةِ لَا تُخْشَى بَوَادِرُهُ *** يَزِينُهُ خَصْلَتَانِ: الْحِلْمُ وَ الْكَرَمُ | ۲۵ سَهْلُ الْخَلِيقَةِ لَا تُخْشَى بَوَادِرُهُ *** يَزِينُهُ خَصْلَتَانِ: الْحِلْمُ وَ الْكَرَمُ | ||
| | | | ||
خُلْق و خويش، نرم و ملايم است به | خُلْق و خويش، نرم و ملايم است به طوری كه أبداً مردم از شدّت خشم و حِدَّت غضبش هراس ندارند، و دو خصلت حِلم و كرمش زينت بخش صفات عليا و اخلاق حميده او هستند. | ||
| | | | ||
۲۶ لَا يُخْلِفُ الْوَعْدَ مَيْمُوناً نَقِيبَتُهُ *** رَحْبُ الْفِنَاءِ أرِيبٌ حِينَ يُعْتَرَمُ | ۲۶ لَا يُخْلِفُ الْوَعْدَ مَيْمُوناً نَقِيبَتُهُ *** رَحْبُ الْفِنَاءِ أرِيبٌ حِينَ يُعْتَرَمُ | ||
| | | | ||
خُلف وعده | خُلف وعده نمیكند، و باطن و طبيعتش سرشته با خير و بركت و يمن و رحمت است. درِ خانهاش برای پذيرائی واردين و وافِدين پيوسته گشوده است. وی شخصيّتی است عاقل، و در برابر شدائد و مشكلاتی كه به وی روی میآورد با عقل و درايت چاره سازی مینمايد. | ||
| | | | ||
۲۷ مِنْ مَعْشَرٍ حَبُّهُمْ دِينٌ وَ بُغْضُهُمُ *** كُفْرٌ وَ قُرْبُهُمُ مَنْجًى وَ مُعْتَصَمُ | ۲۷ مِنْ مَعْشَرٍ حَبُّهُمْ دِينٌ وَ بُغْضُهُمُ *** كُفْرٌ وَ قُرْبُهُمُ مَنْجًى وَ مُعْتَصَمُ | ||
| | | | ||
او از | او از گروهی میباشد كه محبّت بدانها دين است، و عداوتشان كفر است، و نزديك شدن به آنها نجات از هلاكتها و اعتصام و پناه از گزندها و مصائب و آفات است. | ||
| | | | ||
۲۸ يُسْتَدْفَعُ السُّوءُ وَ الْبَلْوَى بِحُبِّهِمُ *** وَ يُسْتَزَادُ بِهِ الإحْسَانُ وَ النِّعَمُ | ۲۸ يُسْتَدْفَعُ السُّوءُ وَ الْبَلْوَى بِحُبِّهِمُ *** وَ يُسْتَزَادُ بِهِ الإحْسَانُ وَ النِّعَمُ | ||
| | | | ||
گرفتاریها و فتنهها و گزندها به واسطه محبّتشان دفع میشود، و همين محبّت موجب مزيد احسان و نعمت میگردد. | |||
| | | | ||
۲۹ مُقَدَّمٌ بَعْدَ ذِكْرِ اللهِ ذِكْرُهُمْ *** فِى كُلِّ فَرْضٍ وَ مَخْتُومٌ بِهِ الْكَلِمُ | ۲۹ مُقَدَّمٌ بَعْدَ ذِكْرِ اللهِ ذِكْرُهُمْ *** فِى كُلِّ فَرْضٍ وَ مَخْتُومٌ بِهِ الْكَلِمُ | ||
| | | | ||
نام ايشان بعد از نام خدا در هر نماز واجب و | نام ايشان بعد از نام خدا در هر نماز واجب و فريضهای واجب است، و در پايان سخن ها و خطبهها و كتابها و قصائد، بردن اسم ايشان ختم كننده و پايان دهنده گفتار میباشد. | ||
| | | | ||
۳۰ إنْ عُدَّ أهْلُ التُّقَى كَانُوا أئمَّتَهُم *** أوْ قِيلَ: مَنْ خَيْرُ أهْلِ الارْضِ قِيلَ: هُمُ | ۳۰ إنْ عُدَّ أهْلُ التُّقَى كَانُوا أئمَّتَهُم *** أوْ قِيلَ: مَنْ خَيْرُ أهْلِ الارْضِ قِيلَ: هُمُ | ||
| | | | ||
اگر | اگر وقتی اهل تقوی را به شمار آورند آنان امامان و پيشوايانشان میباشند، و اگر از بهترين مردم رويی زمين سخن به ميان آورند باز هم آنان امامان و نامبرده شدگان هستند. | ||
}} | }} |