شاه اسماعیل اول: تفاوت میان نسخه‌ها

| پدر=شیخ حیدر

| اقدامات مهم    = رسمی کردن مذهب تشیع در ایران

اسماعیل میرزا، مشهور به شاه اسماعیل اول، پسر شیخ حیدر، [[سه‌شنبه]] [[۲۵ رجب]] سال ۸۹۲ق ([[۴ مرداد]] ۸۶۶ش) در [[اردبیل]] متولد شد.<ref>غیاث الدین خواندمیر، ج ۴، ص۴۲۸.</ref> نسب او با پنج واسطه به [[صفی الدین اردبیلی]] می‌رسد. مادرش حلیمه بیگم آغا، دختر اوزون حسن آق قویونلو است. مادر شاه اسماعیل که نام اصلی‌اش مارتا بود، تا پایان عمر مسیحی ماند و در [[بقعه شیخ صفی‌الدین اردبیلی]] دفن شده است.<ref>غیاث الدین خواندمیر، ج ۴، ص۴۳۸.</ref>

شیخ حیدر، پدر اسماعیل در ۸۹۳ق در جنگ با نیروهای فرخ‌یسار، حاکم شروان و نیروهای کمکی یعقوب بیک آق‌قویونلو، پسر اوزون حسن و برادر همسرش کشته شد. سپس یعقوب بیک، خواهرش حلیمه را به همراه فرزندانش، علی، ابراهیم و اسماعیل در قلعه اصطخر فارس زندانی کرد.<ref>غیاث الدین خواندمیر، ج ۴، ص۴۳۵.</ref> پس از یعقوب، پسرش رستم به قدرت رسید. او برای مقابله با فرخ یسار، هم‌پیمان سابق و دشمن کنونی خود، به کمک فرزندان شیخ حیدر و مریدان آنها نیازمند بود، لذا در سال ۸۹۸ق، حلیمه بیگم و فرزندانش را پس از حدود چهار سال و نیم از حبس آزاد کرد و به [[تبریز]] برد.<ref>منوچهر پارسادوست، ص۲۲۰.</ref>

رستم بیک پس از اینکه با کمک علی مشهور به «سلطان علی»، برادر اسماعیل و مریدانش به اهداف خود رسید، به خانواده شیخ حیدر اجازه داد به [[اردبیل]] بروند، ولی با افزایش مریدان آنها در اردبیل، احساس خطر کرد و آنها را دوباره به تبریز برگرداند و تصمیم گرفت تا علی و سران [[صوفیه]] را از بین ببرد. سلطان علی و مردانش با اطلاع از این موضوع، شبانه فرار کردند. رستم بیک، سپاهی پنج هزار نفری به فرماندهی اَیبه سلطان به تعقیب آنان فرستاد که در روستای «شماس» در نزدیکی اردبیل با صوفیان روبرو شدند. سلطان علی که کشته شدنش را پیش‌بینی می‌کرد، اسماعیل میرزا را به جانشینی خود انتخاب کرد.<ref>غیاث الدین خواندمیر، ج ۴، ص۴۴۱-۴۳۵.</ref>