اسماء بن خارجه فزاری: تفاوت میان نسخه‌ها
←فرزندان اسماء
| خط ۵۶: | خط ۵۶: | ||
==نسل اسماء بن خارجه== | ==نسل اسماء بن خارجه== | ||
===فرزندان اسماء=== | ===فرزندان اسماء=== | ||
اسماء بن خارجه دارای پسرانی به نام‌های مالک، | اسماء بن خارجه دارای پسرانی به نام‌های مالک، عُیَیْنة، <ref>بلاذری، أنساب الأشراف، ۱۴۱۷ق، ج۱۳، ص۱۷۴.</ref> حَسّان و محمد بود و به همین دلیل او را ابوحَسّان<ref>بلاذری، انساب الاشراف، ۱۴۱۷ق، ج۱۳ ص۱۷۳.</ref> یا ابومحمد می‌گفتند.<ref>ذهبی، تاریخ الاسلام و وفیات المشاهیر و الأعلام، ۱۴۱۳ق، ج۵، ص۷۲</ref> شاید مالک و حسان، یک شخص باشند چرا که نام حسان تنها در داستان دستگیری هانی بن عروه به میان آمده است.<ref>ابن اعثم، الفتوح، ۱۴۱۱ق، ج۵، صص۴۴، ۴۶؛ طبری، تاریخ طبری، ۱۳۸۷، ج۵، ص۳۶۵.</ref> | ||
اسماء دارای دخترانی نیز بود. مشهورترین آنها هند است که یکی از کنیه‌های پدرش؛ ابوهند | اسماء دارای دخترانی نیز بود. مشهورترین آنها هند است که ابوهند یکی از کنیه‌های پدرش؛ ابوهند برگرفته از نام اوست.<ref>ذهبی، تاریخ الاسلام و وفیات المشاهیر و الأعلام، ۱۴۱۳ق، ج۵، ص۷۲.</ref> او که در منابع زیبا و ترانه سرا توصیف شده <ref>زرکلی، الأعلام قاموس تراجم لأشهر الرجال و النساء من العرب و المستعربین و المستشرقین، ۱۹۸۹م، ج۸، ص۹۶.</ref> با سه تن از حاکمان کوفه یعنی عبیدالله بن زیاد<ref>بلاذری، انساب الاشراف، ۱۴۰۰ق، ج۵، ص۳۸۰؛ بلاذری، انساب الاشراف، ۱۴۱۷ق، ج۱۲، ص۲۳.</ref>، [[بشر بن مروان بن حکم]] و [[حجاج بن یوسف ثقفی]] [[ازدواج]] کرد.<ref>ابن حبیب، المحبر، دار الافاق الجدیده، ص۴۴۳.</ref> به نظر می رسد، اعمال عبیدالله بن زیاد تاثیری در عشق هند نداشته چرا که از او نقل شده که روز [[قیامت]] مشتاق است تا بار دیگر همسرش را ملاقات کند.<ref>زرکلی، الأعلام قاموس تراجم لأشهر الرجال و النساء من العرب و المستعربین و المستشرقین، ۱۹۸۹م، ج۸، ص۹۶.</ref> حتی حجاج که به بهانه تربیت عبدالملک؛ فرزند هند و بشر بن مروان<ref>بلاذری، أنساب الأشراف، ۱۴۱۷ق، ج۶، صص۳۲۰ ، ۳۲۸.</ref> با هند ازدواج کرده بود،<ref>بلاذری، أنساب الأشراف، ۱۴۱۷ق، ج۱۳، ص۳۷۷.</ref> به دلیل اظهار علاقه هند به عبیدالله او را طلاق داد.<ref>زرکلی، الأعلام قاموس تراجم لأشهر الرجال و النساء من العرب و المستعربین و المستشرقین، ۱۹۸۹م، ج۸، ص۹۶-۹۷.</ref> | ||
===نقش علمی، فرهنگی و سیاسی نسل اسماء=== | ===نقش علمی، فرهنگی و سیاسی نسل اسماء=== | ||
نسل اسماء بن خارجه بعدها در [[کوفه]] مشهور و حائز مراتب علمی، فرهنگی و سیاسی شدند. در بعد علمی از آنجا که خود اسماء از محدثان اهل سنت<ref>ذهبی، تاریخ الاسلام و وفیات المشاهیر و الأعلام، ۱۴۱۳ق، ج۵، ص۷۲.</ref> و نه شیعه<ref>نمازی شاهرودی، مستدرکات علم رجال الحدیث، حیدری، ج۱، ص۶۰۳.</ref> بود و افرادی همچون فرزندش مالک و علی بن ربیعه از او حدیث نقل کرده‌اند،<ref>ذهبی، تاریخ الاسلام و وفیات المشاهیر و الأعلام، ۱۴۱۳ق، ج۵، ص۷۲.</ref> برخی نوادگان او نیز در زمره محدثان قرار گرفتند. برای نمونه می‌توان به محمد فرزند ام حبیب دختر اسماء بن خارجه و عیسی بن طلحة بن عبیدالله اشاره کرد که از [[محدثان]] و [[ثقه|ثقات]] [[اهل سنت و جماعت|اهل سنت]] بود.<ref>ابن سعد، الطبقات الکبری، ۱۴۱۰ق، ج۵، ص۱۲۵.</ref> از دیگر شخصیت‌های فرهنگی این خاندان، ابراهیم بن محمد بن حارث بن اسماء بن خارجه معروف به [[ابواسحاق فزاری|ابو اسحاق فزاری]] و از محدثان اهل سنت است<ref>شبستری، الفائق فی رواة و اصحاب الامام الصادق(ع)، ۱۴۱۸ق، ج۱، ص۶۰.</ref> و ایشان او را به رغم [[فقاهت]]، فضل، [[وثاقت]] و اهل خیر بودن، [[محدث|محدثی]] پرخطا شمرده‌اند.<ref>ابن قتیبه، المعارف، ۱۹۹۲م، ص۵۱۴؛ ابن سعد، الطبقات الکبری، ۱۴۱۰ق، ج۷، ص۳۳۹؛ بلاذری، انساب الاشراف، ۱۴۱۷ق، ج۱۳، ص۱۷۳.</ref> [[ابوعبدالله مروان بن معاویة بن حارث بن أسماء]] پسر عموی ابراهیم نیز در میان عالمان [[علم رجال]] [[اهل سنت و جماعت|اهل سنت]] [[ثقه]] شناخته شده است.<ref>ابن سعد، الطبقات الکبری، ۱۴۱۰ق، ج۷، ص۲۳۸؛ ابن حزم اندلسی، جمهرة أنساب العرب، ۱۳۶۲ش، ص۲۵۷-۲۵۸.</ref> | نسل اسماء بن خارجه بعدها در [[کوفه]] مشهور و حائز مراتب علمی، فرهنگی و سیاسی شدند. در بعد علمی از آنجا که خود اسماء از محدثان اهل سنت<ref>ذهبی، تاریخ الاسلام و وفیات المشاهیر و الأعلام، ۱۴۱۳ق، ج۵، ص۷۲.</ref> و نه شیعه<ref>نمازی شاهرودی، مستدرکات علم رجال الحدیث، حیدری، ج۱، ص۶۰۳.</ref> بود و افرادی همچون فرزندش مالک و علی بن ربیعه از او حدیث نقل کرده‌اند،<ref>ذهبی، تاریخ الاسلام و وفیات المشاهیر و الأعلام، ۱۴۱۳ق، ج۵، ص۷۲.</ref> برخی نوادگان او نیز در زمره محدثان قرار گرفتند. برای نمونه می‌توان به محمد فرزند ام حبیب دختر اسماء بن خارجه و عیسی بن طلحة بن عبیدالله اشاره کرد که از [[محدثان]] و [[ثقه|ثقات]] [[اهل سنت و جماعت|اهل سنت]] بود.<ref>ابن سعد، الطبقات الکبری، ۱۴۱۰ق، ج۵، ص۱۲۵.</ref> از دیگر شخصیت‌های فرهنگی این خاندان، ابراهیم بن محمد بن حارث بن اسماء بن خارجه معروف به [[ابواسحاق فزاری|ابو اسحاق فزاری]] و از محدثان اهل سنت است<ref>شبستری، الفائق فی رواة و اصحاب الامام الصادق(ع)، ۱۴۱۸ق، ج۱، ص۶۰.</ref> و ایشان او را به رغم [[فقاهت]]، فضل، [[وثاقت]] و اهل خیر بودن، [[محدث|محدثی]] پرخطا شمرده‌اند.<ref>ابن قتیبه، المعارف، ۱۹۹۲م، ص۵۱۴؛ ابن سعد، الطبقات الکبری، ۱۴۱۰ق، ج۷، ص۳۳۹؛ بلاذری، انساب الاشراف، ۱۴۱۷ق، ج۱۳، ص۱۷۳.</ref> [[ابوعبدالله مروان بن معاویة بن حارث بن أسماء]] پسر عموی ابراهیم نیز در میان عالمان [[علم رجال]] [[اهل سنت و جماعت|اهل سنت]] [[ثقه]] شناخته شده است.<ref>ابن سعد، الطبقات الکبری، ۱۴۱۰ق، ج۷، ص۲۳۸؛ ابن حزم اندلسی، جمهرة أنساب العرب، ۱۳۶۲ش، ص۲۵۷-۲۵۸.</ref> | ||