پرش به محتوا

غزوه خیبر: تفاوت میان نسخه‌ها

خط ۶۶: خط ۶۶:
[[پرونده:فاتح خیبر.jpg|بندانگشتی|فاتح خیبر، رنگ روغن روی بوم، اثر حسن روح الامین، ۱۳۹۷ش، ۱۸۰* ۲۸۰ سانتیمتر،]]
[[پرونده:فاتح خیبر.jpg|بندانگشتی|فاتح خیبر، رنگ روغن روی بوم، اثر حسن روح الامین، ۱۳۹۷ش، ۱۸۰* ۲۸۰ سانتیمتر،]]
در نخستین روز نبرد، پنجاه تن از مسلمانان زخمی شدند. پیامبر هفت شبانه روز در رجیع اردو زد و هر روز همراه مسلمانان، که هر گروه پرچمی داشتند، با یهودیان به جنگ می‌گذراند. در شب ششم، مردی یهودی از اهالی نطاة، به نام سماک، به حضور پیامبر رسید و امان خواست تا مسلمانان را به آن قلعه راهنمایی کند. او خبر داد نطاة که در آن انبار آذوقه و انواع جنگ افزار یهودیان قرار دارد، دچار آشفتگی شده است و اهالی آن از ترس، در حال ترک این قلعه‌اند. فردای آن روز مسلمانان نطاة را فتح کردند و آن یهودی بعداً مسلمان شد. <ref>واقدی،  المغازی، الناشر : الأعلمي، ج ۲، ص ۶۴۴-۶۴۸</ref><blockquote>'''فتح قلعه ناعم'''</blockquote>گفته شده است نخستین قلعه خیبر که پیامبر فتح نمود، ناعم بود. این قلعه خود متشکل از چند دژ بود و پیامبر برای حمله به آن‌ها، یاران خود را صف کرد. یهودیان مسلمانان را تیرباران کردند و یاران پیامبر خود را سپر آن حضرت قرار دادند. آن روز پیامبر پرچم سفید خود را به دو تن از مهاجران (در روایت [[ابن اسحاق]]: [[ابوبکر]] و [[عمر]]) و سپس مردی از [[انصار]] داد، اما آنان یکی پس از دیگری، بی‌آنکه کاری از پیش برند، بازگشتند. پیامبر فرمود: «فردا پرچم را به کسی خواهم داد که خدا و رسولش او را دوست می‌دارند و خداوند به دست او فتح را نصیب مسلمانان خواهد کرد و او گریزنده نیست.» صبح روز بعد، پیامبر [[حضرت علی (ع)]] را که دچار چشم درد بود، با [[معجزه|اعجاز]] [[شفا]] داد و پرچم را به وی سپرد.<ref>همان، چ ۲، ص۶۴۸-۶۴۹، ۶۵۲-۶۵۴؛ ابن هشام، ج ۳، ص۳۴۹؛ بلاذریف ج ۲، ص۸۶، ۹۲-۹۳؛ ابن حزم، ص۲۱۳</ref><blockquote>'''کشته شدن حارث برادر مرحب'''</blockquote>چون حارث، برادر مرحب (رئیس قلعه)، با گروهی به جنگ آمد، مسمانان پراکنده شدند، اما حضرت علی (ع) ایستادگی کرد و حارث را کشت و یاران حارث به دژ گریختند و در را بستند.<ref>واقدی، ج ۲، ص ۶۵۴</ref> پس از آن، مرحب رجزگویان بیرون آمد.<blockquote>'''کشته شدن مرحب'''</blockquote>[[پرونده:کندن دروازه خیبر توسط حضرت علی(ع)- در کتاب حبیب السیر مربوط به قرن ۱۶ میلادی.jpg|alt=کندن دروازه خیبر توسط حضرت علی(ع) در کتاب حبیب السیر که توسط غیاث‌الدین خواندمیر در هرات در قرن دهم هجری و شانزدهم میلادی تهیه شده است.|thumb|کندن دروازه خیبر توسط [[امام علی علیه السلام|حضرت علی(ع)]] در کتاب [[حبیب السیر]] که توسط [[غیاث‌الدین خواندمیر]] در [[هرات]] در [[قرن دهم هجری]] و [[شانزدهم میلادی]] تهیه شده است.]]
در نخستین روز نبرد، پنجاه تن از مسلمانان زخمی شدند. پیامبر هفت شبانه روز در رجیع اردو زد و هر روز همراه مسلمانان، که هر گروه پرچمی داشتند، با یهودیان به جنگ می‌گذراند. در شب ششم، مردی یهودی از اهالی نطاة، به نام سماک، به حضور پیامبر رسید و امان خواست تا مسلمانان را به آن قلعه راهنمایی کند. او خبر داد نطاة که در آن انبار آذوقه و انواع جنگ افزار یهودیان قرار دارد، دچار آشفتگی شده است و اهالی آن از ترس، در حال ترک این قلعه‌اند. فردای آن روز مسلمانان نطاة را فتح کردند و آن یهودی بعداً مسلمان شد. <ref>واقدی،  المغازی، الناشر : الأعلمي، ج ۲، ص ۶۴۴-۶۴۸</ref><blockquote>'''فتح قلعه ناعم'''</blockquote>گفته شده است نخستین قلعه خیبر که پیامبر فتح نمود، ناعم بود. این قلعه خود متشکل از چند دژ بود و پیامبر برای حمله به آن‌ها، یاران خود را صف کرد. یهودیان مسلمانان را تیرباران کردند و یاران پیامبر خود را سپر آن حضرت قرار دادند. آن روز پیامبر پرچم سفید خود را به دو تن از مهاجران (در روایت [[ابن اسحاق]]: [[ابوبکر]] و [[عمر]]) و سپس مردی از [[انصار]] داد، اما آنان یکی پس از دیگری، بی‌آنکه کاری از پیش برند، بازگشتند. پیامبر فرمود: «فردا پرچم را به کسی خواهم داد که خدا و رسولش او را دوست می‌دارند و خداوند به دست او فتح را نصیب مسلمانان خواهد کرد و او گریزنده نیست.» صبح روز بعد، پیامبر [[حضرت علی (ع)]] را که دچار چشم درد بود، با [[معجزه|اعجاز]] [[شفا]] داد و پرچم را به وی سپرد.<ref>همان، چ ۲، ص۶۴۸-۶۴۹، ۶۵۲-۶۵۴؛ ابن هشام، ج ۳، ص۳۴۹؛ بلاذریف ج ۲، ص۸۶، ۹۲-۹۳؛ ابن حزم، ص۲۱۳</ref><blockquote>'''کشته شدن حارث برادر مرحب'''</blockquote>چون حارث، برادر مرحب (رئیس قلعه)، با گروهی به جنگ آمد، مسمانان پراکنده شدند، اما حضرت علی (ع) ایستادگی کرد و حارث را کشت و یاران حارث به دژ گریختند و در را بستند.<ref>واقدی، ج ۲، ص ۶۵۴</ref> پس از آن، مرحب رجزگویان بیرون آمد.<blockquote>'''کشته شدن مرحب'''</blockquote>[[پرونده:کندن دروازه خیبر توسط حضرت علی(ع)- در کتاب حبیب السیر مربوط به قرن ۱۶ میلادی.jpg|alt=کندن دروازه خیبر توسط حضرت علی(ع) در کتاب حبیب السیر که توسط غیاث‌الدین خواندمیر در هرات در قرن دهم هجری و شانزدهم میلادی تهیه شده است.|thumb|کندن دروازه خیبر توسط [[امام علی علیه السلام|حضرت علی(ع)]] در کتاب [[حبیب السیر]] که توسط [[غیاث‌الدین خواندمیر]] در [[هرات]] در [[قرن دهم هجری]] و [[شانزدهم میلادی]] تهیه شده است.]]
طبق پاره‌ای روایات، [[محمد بن مسلمه]] با اجازه پیامبر مرحب را در مبارزه تن به تن با شمشیر کشت<ref>. ابن هشام، ج ۳، ص ۳۴۸؛ خلیفه بن خیاط، ص ۳۸</ref> یا او را به شدت زخمی کرد و حضرت علی (ع) کار او را تمام کرد. <ref>واقدی، ج ۲، ص ۶۵۵-۶۵۶</ref>، اما روایات متعددی حکایت از آن دارند که حضرت علی (ع) مرحب را در مبارزه تن به تن از پای درآورد و این ضربه چنان کارساز بود که پس از آن قلعه فتح شد.<ref> احمد بن حنبل، ج ۴، ص ۵۲؛ مسلم بن حجاج، ج ۵، ص ۱۹۴-۱۹۵؛ طبری، تاریخ، ج ۳، ص ۱۲-۱۳؛ مفید، ج ۲، ص ۱۲-۱۳؛ مفید، ج ۲، ص ۱۲۶-۱۲۷؛ صالحی شامی، ج ۵، ص ۱۲۶-۱۲۷</ref> برخی از مورخان برجسته [[اهل سنت]]، مطلب اخیر را صحیح دانسته‌اند. <ref>نور الدین حلبی، ج ۳، ص ۵۵</ref><blockquote>'''فتح قلعه قموص'''</blockquote>طبق روایتی دیگر، بزرگ‌ترین، شدیدترین و استوارترین قلعه خیبر، قموص بود و پیامبر پرچم فتح آن را به حضرت علی (ع) داد و علی (ع) با قتل مرحب که این قلعه به نام او نیز خوانده می‌شد، این قلعه را فتح کرد. <ref>یعقوبی، ج ۲، ص ۵۶؛ بکری، ج ۲، ص ۵۲۲</ref>
طبق پاره‌ای روایات، [[محمد بن مسلمه]] با اجازه پیامبر مرحب را در مبارزه تن به تن با شمشیر کشت<ref>. ابن هشام، السیرة النبویه، ۱۳۸۳ق، ۱۹۶۳م، ج ۳، ص۷۹۷؛ خلیفه بن خیاط، تاریخ خلیفة بن خیاط، ۱۹۹۵م، ۱۴۱۵ق، ص ۳۸</ref> یا او را به شدت زخمی کرد و حضرت علی (ع) کار او را تمام کرد. <ref>واقدی، ج ۲، ص ۶۵۵-۶۵۶</ref>، اما روایات متعددی حکایت از آن دارند که حضرت علی (ع) مرحب را در مبارزه تن به تن از پای درآورد و این ضربه چنان کارساز بود که پس از آن قلعه فتح شد.<ref> احمد بن حنبل، ج ۴، ص ۵۲؛ مسلم بن حجاج، ج ۵، ص ۱۹۴-۱۹۵؛ طبری، تاریخ، ج ۳، ص ۱۲-۱۳؛ مفید، ج ۲، ص ۱۲-۱۳؛ مفید، ج ۲، ص ۱۲۶-۱۲۷؛ صالحی شامی، ج ۵، ص ۱۲۶-۱۲۷</ref> برخی از مورخان برجسته [[اهل سنت]]، مطلب اخیر را صحیح دانسته‌اند. <ref>نور الدین حلبی، ج ۳، ص ۵۵</ref><blockquote>'''فتح قلعه قموص'''</blockquote>طبق روایتی دیگر، بزرگ‌ترین، شدیدترین و استوارترین قلعه خیبر، قموص بود و پیامبر پرچم فتح آن را به حضرت علی (ع) داد و علی (ع) با قتل مرحب که این قلعه به نام او نیز خوانده می‌شد، این قلعه را فتح کرد. <ref>یعقوبی، ج ۲، ص ۵۶؛ بکری، ج ۲، ص ۵۲۲</ref>


به روایت [[ابورافع]]، کنار در قلعه مردی ضربه‌ای به حضرت علی (ع) زد. سپر از دست ایشان افتاد و ناگزیر دری را که نزدیک قلعه بود، سپر خود قرار داد و پیوسته با آن جنگید تا آنکه خداوند قلعه را به دست او گشود و مژده فتح (قلعه مرحب) را برای پیامبر فرستاد. <ref>واقدی، ج ۲، ص ۶۵۵؛ ابن هشام، ج ۳، ص ۳۴۹-۳۵۰؛ مقدسی، ص ۸۳</ref> به روایتی، مرد یهودی مذکور همان مرحب بوده است. <ref>مقریزی، ج ۱، ص ۳۱۰ </ref>گفته شده است پس از آن، چهل یا هفتاد تن توانستند آن در را بردارند<ref>. مفید، ج ۲، ص ۱۲۸-۱۲۹؛ بیهقی، ج ۴، ص ۲۱۲؛ ابن شهر آشوب، مناقب، ج ۲، ص ۷۸، ۱۲۵-۱۲۸؛ عاملی، ج ۱۸، ص ۷-۲۷</ref>
به روایت [[ابورافع]]، کنار در قلعه مردی ضربه‌ای به حضرت علی (ع) زد. سپر از دست ایشان افتاد و ناگزیر دری را که نزدیک قلعه بود، سپر خود قرار داد و پیوسته با آن جنگید تا آنکه خداوند قلعه را به دست او گشود و مژده فتح (قلعه مرحب) را برای پیامبر فرستاد. <ref>واقدی، ج ۲، ص ۶۵۵؛ ابن هشام، ج ۳، ص ۳۴۹-۳۵۰؛ مقدسی، ص ۸۳</ref> به روایتی، مرد یهودی مذکور همان مرحب بوده است. <ref>مقریزی، ج ۱، ص ۳۱۰ </ref>گفته شده است پس از آن، چهل یا هفتاد تن توانستند آن در را بردارند<ref>. مفید، ج ۲، ص ۱۲۸-۱۲۹؛ بیهقی، ج ۴، ص ۲۱۲؛ ابن شهر آشوب، مناقب، ج ۲، ص ۷۸، ۱۲۵-۱۲۸؛ عاملی، ج ۱۸، ص ۷-۲۷</ref>
۱۷٬۴۸۳

ویرایش