حدیث قدسی: تفاوت میان نسخهها
←نامگذاری
بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
خط ۶: | خط ۶: | ||
==نامگذاری== | ==نامگذاری== | ||
واژه «قدسی» در ترکیبِ وصفی «حدیث قدسی»، منسوب به قُدْس به معنای پاکی و طهارت است.<ref>جوهری؛ ابن فارس؛ ابن منظور، ذیل «قدس»</ref> درباره دلیل نامگذاری احادیث قدسی، چند احتمال دادهاند که بر اساس قویترین آنها، انتساب این احادیث به ذات مقدّس الهی موجب این نامگذاری شده است.<ref>کرمانی، ج ۹، ص۷۹؛ بلوشی، ص۷؛ طحان، ص۱۲۷؛</ref> | واژه «قدسی» در ترکیبِ وصفی «حدیث قدسی»، منسوب به قُدْس به معنای پاکی و طهارت است.<ref>جوهری؛ ابن فارس؛ ابن منظور، ذیل «قدس»</ref> درباره دلیل نامگذاری احادیث قدسی، چند احتمال دادهاند که بر اساس قویترین آنها، انتساب این احادیث به ذات مقدّس الهی موجب این نامگذاری شده است.<ref>کرمانی، ج ۹، ص۷۹؛ بلوشی، ص۷؛ طحان، ص۱۲۷؛</ref> | ||
روند نامگذاری احادیث قدسی به این نام طبعاً امری متأخر از تکوین چنین مفهومی است. کرمانی<ref>کرمانی، ج۹، ص۷۹</ref> از نخستین کسانی است که این احادیث را به سه نام «قدسی»، «الهی» و «ربانی» خوانده است، اما بررسی بسامد کاربرد این نامها در کتابها، نشان میدهد که عنوان «الهی» قدیمتر و پرکاربردتر بوده است. [[اسماعیل بن کثیر|ابن کثیر]] نیز از این عنوان استفاده کرده است.<ref>بلوشی، ص۵۴</ref> تعبیر حدیث قدسی هر چند دیرتر پدید آمد، اما به سرعت همهگیر شد و جای عنوان الهی را گرفت. به نظر [[گراهام]]،<ref>گراهام، ص۵۷</ref> [[عبدالله بن حسن طیبی]] (متوفی ۷۴۳ق) نخستین کسی بود که عنوان حدیث قدسی را به کار برد، اما ظاهراً [[امیر حمیدالدین]] (متوفی ۶۶۷ق) در این باره بر او مقدّم بوده است.<ref>تهانوی، ج۱، ص۶۳۰</ref> | روند نامگذاری احادیث قدسی به این نام طبعاً امری متأخر از تکوین چنین مفهومی است. کرمانی<ref>کرمانی، ج۹، ص۷۹</ref> از نخستین کسانی است که این احادیث را به سه نام «قدسی»، «الهی» و «ربانی» خوانده است، اما بررسی بسامد کاربرد این نامها در کتابها، نشان میدهد که عنوان «الهی» قدیمتر و پرکاربردتر بوده است. [[اسماعیل بن کثیر|ابن کثیر]] نیز از این عنوان استفاده کرده است.<ref>بلوشی، ص۵۴</ref> تعبیر حدیث قدسی هر چند دیرتر پدید آمد، اما به سرعت همهگیر شد و جای عنوان الهی را گرفت. به نظر [[گراهام]]،<ref>گراهام، ص۵۷</ref> [[عبدالله بن حسن طیبی]] (متوفی ۷۴۳ق) نخستین کسی بود که عنوان حدیث قدسی را به کار برد، اما ظاهراً [[امیر حمیدالدین]] (متوفی ۶۶۷ق) در این باره بر او مقدّم بوده است.<ref>تهانوی، کشاف اصطلاحات الفنون والعلوم، ناشر: مكتبة لبنان ناشرون، ج۱، ص۶۳۰</ref> | ||
از دیگر کسانی که از تعبیر حدیث قدسی در آثار خود استفاده کردهاند، به ترتیب، این افراد بودهاند: | از دیگر کسانی که از تعبیر حدیث قدسی در آثار خود استفاده کردهاند، به ترتیب، این افراد بودهاند: | ||
#قیصری (متوفی۷۵۱ق) در شرح [[فصوص الحکم]]،<ref>شرح فصوص الحکم، ص۳۷۲</ref> | #قیصری (متوفی۷۵۱ق) در شرح [[فصوص الحکم]]،<ref>شرح فصوص الحکم، ص۳۷۲</ref> | ||
خط ۱۳: | خط ۱۳: | ||
#[[جرجانی]] (متوفی ۸۱۶ق) در [[تعریفات]]<ref>تعریفات، ص۱۱۳</ref> | #[[جرجانی]] (متوفی ۸۱۶ق) در [[تعریفات]]<ref>تعریفات، ص۱۱۳</ref> | ||
#[[ابن حجر عسقلانی]] (متوفی ق۸۵۲) در [[فتح الباری]].<ref>ج ۱۳، ص۴۰۹</ref> | #[[ابن حجر عسقلانی]] (متوفی ق۸۵۲) در [[فتح الباری]].<ref>ج ۱۳، ص۴۰۹</ref> | ||
علما، پیش از ابداع و رواج چنین تعبیراتی، اگرچه به روشهای گوناگون از این احادیث استفاده کردهاند، از آنها با عنوان خاصی یاد نکردهاند. از این احادیث با عناوین دیگری نیز یاد شده است، از جمله «الاحادیث | علما، پیش از ابداع و رواج چنین تعبیراتی، اگرچه به روشهای گوناگون از این احادیث استفاده کردهاند، از آنها با عنوان خاصی یاد نکردهاند. از این احادیث با عناوین دیگری نیز یاد شده است، از جمله «الاحادیث الملائکة» و «احادیث الملائکة الکرام و الجانّ» (عناوین دو کتاب حسّونه در این موضوع). | ||
==تعریف== | ==تعریف== |