Automoderated users، confirmed، مدیران، templateeditor
۴٬۱۲۶
ویرایش
جز (←مقابله با بنی هاشم) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۴۷: | خط ۴۷: | ||
}} | }} | ||
'''ابوالحکم عمرو بن هشام بن مغیرة مخزومی''' | '''ابوالحکم عمرو بن هشام بن مغیرة مخزومی''' مشهور به '''اَبوجَهْل''' (مرگ:[[سال دوم هجری]]) از اشراف [[قریش]] و از مشرکان بنام [[مکه]] و از مخالفین سرسخت [[پیامبر(ص)]] و [[اسلام]] بود. او رنج و آزار فراوانی بر [[مسلمانان]] و [[بنی هاشم]] تحمیل کرد. تلاش برای قطع رابطه قریش با بنی هاشم، ممانعت از حمایت [[ابولهب]] از [[پیامبر (ص)]] و طراحی توطئه قتل پیامبر(ص)، از اقدامات او علیه اسلام و مسلمانان بود. وی در [[جنگ بدر]] در ۷۱ سالگی کشته شد. | ||
==معرفی== | ==معرفی== | ||
از روایت [[بلاذری]]<ref>بلاذری، انساب الاشراف، ۱۹۵۹م، ج۱، ص۱۳۰.</ref>برمیآید که ابوجهل در ۵۵۴م زاده شد. پدرش هشام از اشراف مکه بود و بر [[بنی مخزوم]]، شاخهای از قریش، ریاست داشت.<ref>ابن حبیب، المُنَمَّق، ص۳۳۲؛ ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۱، ص۱۲۷؛ زبیری، نسب قریش، ص۳۰۱.</ref> | از روایت [[بلاذری]]<ref>بلاذری، انساب الاشراف، ۱۹۵۹م، ج۱، ص۱۳۰.</ref>برمیآید که ابوجهل در ۵۵۴م زاده شد. پدرش هشام از اشراف مکه بود و بر [[بنی مخزوم]]، شاخهای از قریش، ریاست داشت.<ref>ابن حبیب، المُنَمَّق، ص۳۳۲؛ ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۱، ص۱۲۷؛ زبیری، نسب قریش، ص۳۰۱.</ref> | ||
مادرش اسماء دختر مخربة بن جندل حنظلی از [[بنی تمیم]] بود. به روایتی نگاهداری پیمان نامه قریش برای تحریم [[بنی هاشم]] و مسلمانان را او یا خواهرش جُلاس(ام جُلاس)، خاله ابوالحکم، بر عهده داشت.<ref>بلاذری، انساب الاشراف، ۱۹۵۹م، ج۱، ص۲۳۵؛ ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۱، ص۲۰۹.</ref> | مادرش اسماء دختر مخربة بن جندل حنظلی از [[بنی تمیم]] بود. به روایتی نگاهداری پیمان نامه قریش برای تحریم [[بنی هاشم]] و مسلمانان را او یا خواهرش جُلاس (ام جُلاس)، خاله ابوالحکم، بر عهده داشت.<ref>بلاذری، انساب الاشراف، ۱۹۵۹م، ج۱، ص۲۳۵؛ ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۱، ص۲۰۹.</ref> | ||
اسماء سپس اسلام آورد و به تجارت عطر پرداخت.<ref>ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۸، ص۳۰۰ ؛ ابن حجر عسقلانی،، الاصابه، ج۸، ص۱۰.</ref> ابوجهل را به مادرش نیز منسوب کرده و ابن حنظلیه نامیدهاند.<ref>ابن هشام، السیرة النبویة، ج۱، ص۶۲۳؛ بلاذری، انساب الاشراف، ۱۹۵۹م، ج۱، ص۲۹۱.</ref> | اسماء سپس اسلام آورد و به تجارت عطر پرداخت.<ref>ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۸، ص۳۰۰ ؛ ابن حجر عسقلانی،، الاصابه، ج۸، ص۱۰.</ref> ابوجهل را به مادرش نیز منسوب کرده و ابن حنظلیه نامیدهاند.<ref>ابن هشام، السیرة النبویة، ج۱، ص۶۲۳؛ بلاذری، انساب الاشراف، ۱۹۵۹م، ج۱، ص۲۹۱.</ref> | ||
خط ۶۰: | خط ۶۰: | ||
او در جوانی میان اشراف مکه جایگاهی ویژه یافت. در۵۸۴م، هنگامی که ۳۰ سال بیش نداشت، به عضویت [[دار الندوه]] پذیرفته شد، در حالی که به رسم آن روزگار، اعضای دارالندوه (به جز بنی قصی) میبایست افزون بر ۴۰سال میداشتند.<ref>ازرقی، اخبار مکة، ج۲، ص۲۵۳؛ ابن قتیبه، عیون الاخبار، ج۲، ص۲۳۰؛ ابن درید، الاشتقاق، ص۱۵۵.</ref> تا ۱ق/۶۲۲م که [[ولید بن مغیره]] زنده بود<ref>طبری، تاریخ الطبری، ج۲، ص۳۹۸.</ref>و بر بنی مخزوم ریاست داشت،<ref>کلبی، جمهرة النسب، ص۸۵؛ بلاذری، انساب الاشراف، ج۱، ص۱۳۳.</ref> نتوانست پیشوایی آن تیره را به دست آورد، با این همه کلامش در قریش نافذ بود. نقش مهمی که در ناکامی قبیله یثربی [[اوس]] در انعقاد پیمان دفاعی با قریش ایفا کرد، گذشته از دوراندیشی، بر نفوذ او نیز دلالت دارد.<ref>ابن حبیب، المنمق، ص۲۶۸ـ۲۷۱؛ یعقوبی، تاریخ یعقوبی، ج۲، ص۳۷ ؛ ابن اثیر، الکامل، ج۱، ص۶۷۷.</ref> | او در جوانی میان اشراف مکه جایگاهی ویژه یافت. در۵۸۴م، هنگامی که ۳۰ سال بیش نداشت، به عضویت [[دار الندوه]] پذیرفته شد، در حالی که به رسم آن روزگار، اعضای دارالندوه (به جز بنی قصی) میبایست افزون بر ۴۰سال میداشتند.<ref>ازرقی، اخبار مکة، ج۲، ص۲۵۳؛ ابن قتیبه، عیون الاخبار، ج۲، ص۲۳۰؛ ابن درید، الاشتقاق، ص۱۵۵.</ref> تا ۱ق/۶۲۲م که [[ولید بن مغیره]] زنده بود<ref>طبری، تاریخ الطبری، ج۲، ص۳۹۸.</ref>و بر بنی مخزوم ریاست داشت،<ref>کلبی، جمهرة النسب، ص۸۵؛ بلاذری، انساب الاشراف، ج۱، ص۱۳۳.</ref> نتوانست پیشوایی آن تیره را به دست آورد، با این همه کلامش در قریش نافذ بود. نقش مهمی که در ناکامی قبیله یثربی [[اوس]] در انعقاد پیمان دفاعی با قریش ایفا کرد، گذشته از دوراندیشی، بر نفوذ او نیز دلالت دارد.<ref>ابن حبیب، المنمق، ص۲۶۸ـ۲۷۱؛ یعقوبی، تاریخ یعقوبی، ج۲، ص۳۷ ؛ ابن اثیر، الکامل، ج۱، ص۶۷۷.</ref> | ||
با آغاز رسالت [[حضرت محمد(ص)]]، ابوجهل به اقدامات بسیاری برای جلوگیری از اشاعه [[اسلام]] دست زد. برخی اعمال او،[[شان نزول]] بعضی آیات قرآنی دانسته شده است.<ref>طوسی، التبیان، ج۱، ص۵۹ و ج۹، ص۲۳۹؛ فخرالدین رازی، التفسیر الکبیر، ج ۳۱، ص۱۰۱ و ج۱۵، ص۱۵۵؛ زمخشری، الکشاف، ج۱، ص۴۷ و ج۲، ص۲۰۸.</ref> | با آغاز رسالت [[حضرت محمد(ص)]]، ابوجهل به اقدامات بسیاری برای جلوگیری از اشاعه [[اسلام]] دست زد. برخی اعمال او، [[شان نزول]] بعضی آیات قرآنی دانسته شده است.<ref>طوسی، التبیان، ج۱، ص۵۹ و ج۹، ص۲۳۹؛ فخرالدین رازی، التفسیر الکبیر، ج ۳۱، ص۱۰۱ و ج۱۵، ص۱۵۵؛ زمخشری، الکشاف، ج۱، ص۴۷ و ج۲، ص۲۰۸.</ref> | ||
==مقابله با بنی هاشم== | ==مقابله با بنی هاشم== | ||
خط ۷۲: | خط ۷۲: | ||
==دشمنی با مسلمانان== | ==دشمنی با مسلمانان== | ||
مسلمانان از شدت عمل و | مسلمانان از شدت عمل و کینهتوزی او در امان نبودند.<ref>ابن هشام، السیرة النبویة، ج۱، ص۳۲۰؛ ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۸، ص۲۶۴ ؛ یعقوبی، تاریخ یعقوبی، ج۱، ص۲۸.</ref> در این راه برادر مادری او عیاش بن ابی ربیعه را که پس از قبول اسلام جهت پیوستن به [[مهاجرین]] عازم [[مدینه]] بود، از [[قبا|قُبا]] به مکه بازگرداند و در آن شهر زندانی کرد.<ref>ابن اسحاق، السیر و المغازی، ص۱۷۶؛ ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۴، ص۱۲۹.</ref> متقابلاً پیامبر(ص) نیز او را«ابوجهل» نامید و به مسلمانان دستور داد که وی را چنان خطاب کنند.<ref>بلاذری، انساب الاشراف، ۱۹۵۹م، ج۱، ص۱۲۵.</ref> گویا حُسن خدمت [[عکرمة بن ابی جهل]] به اسلام موجب شد که پیامبر(ص) پس از مرگ ابوجهل مسلمانان را از سبّ وی و انتساب عکرمه به این [[کنیه]] بازدارد.<ref>مبرد، الکامل، ج۳، ص۱۲۰۷ ؛ ابن عبدربه، العقد الفرید، ج۲، ص۳۹۳.</ref> | ||
پس از [[هجرت به مدینه|هجرت]] [[پیامبر(ص)]] به [[مدینه]] و در پی تعرض مسلمانان به راه تجاری [[مکه]] و [[شام]]، موجبات درگیری ابوجهل با ایشان فراهم آمد. | پس از [[هجرت به مدینه|هجرت]] [[پیامبر(ص)]] به [[مدینه]] و در پی تعرض مسلمانان به راه تجاری [[مکه]] و [[شام]]، موجبات درگیری ابوجهل با ایشان فراهم آمد. |