جاهلیت: تفاوت میان نسخهها
←آیه ۵۰ سوره مائده
خط ۱۷: | خط ۱۷: | ||
در آیه ۵۰ [[سوره مائده]] (اَفَحُکْمَ الجاهِلیَّةِ یَبغونَ)، منظور از تعبیر «حُکم الجاهلیّة» نوع حکم و داوری اهل جاهلیت است. برای این آیه دو وجه ذکر شده است: | در آیه ۵۰ [[سوره مائده]] (اَفَحُکْمَ الجاهِلیَّةِ یَبغونَ)، منظور از تعبیر «حُکم الجاهلیّة» نوع حکم و داوری اهل جاهلیت است. برای این آیه دو وجه ذکر شده است: | ||
#بر اساس وجه اول، سبب نزول آیه آن است که [[بنی قریظه|بنی قُرَیظه]] و [[بنی نضیر|بنی نَضیر]]، پیامبر اکرم(ص) را در نزاعی که میان آنها رخ داده بود، حَکَم قرار دادند و آن گاه که پیامبر (ص) به عدالت بین آنها حکم کرد. بنی نضیر ناخشنود شدند و حُکم پیامبر(ص) را نپذیرفتند، سپس این آیه نازل شد. | #بر اساس وجه اول، سبب نزول آیه آن است که [[بنی قریظه|بنی قُرَیظه]] و [[بنی نضیر|بنی نَضیر]]، پیامبر اکرم(ص) را در نزاعی که میان آنها رخ داده بود، حَکَم قرار دادند و آن گاه که پیامبر (ص) به عدالت بین آنها حکم کرد. بنی نضیر ناخشنود شدند و حُکم پیامبر(ص) را نپذیرفتند، سپس این آیه نازل شد. | ||
#بر اساس وجه دوم، در واقع آنها میخواستند پیامبر(ص)، همانند دوره جاهلیت، بین کشتگانِ دو قبیله تفاوت قائل شود. آیه یاد شده ناظر به طعن [[یهود]] است که با اینکه خود صاحب کتاب و علم بودند، در پی حکم و داوری از نوع داوری اهل جاهلیت رفتند که بر مبنای هیچ [[وحی]] و کتابی نبود و ریشه در جهل و هواپرستی داشت.<ref>رجوع کنید به تفسیر کشاف زمخشری و تفسیر کبیر فخر رازی، ذیل آیه.</ref> بر این اساس، آیه شامل هرکسی میشود که حکمی غیر از حکم خدا را طلب کند.<ref>زمخشری؛ طبری، ذیل آیه.</ref> [[علامه طباطبایی|طباطبائی]] نیز بر اساس حدیثی از [[امام صادق(ع)]]<ref>کلینی، کافی، ج۷، ص۴۰۷؛ طوسی، تهذیب، ج۶، ص۲۱۸.</ref> {{یاد|الْحُكْمُ حُكْمَانِ حُكْمُ اللهِ وَ حُكْمُ الْجَاهِلِيَّةِ فَمَنْ أَخْطَأَ حُكْمَ اللهِ حَكَمَ بِحُكْمِ الْجَاهِلِيَّةِ.کلینی، کافی، ج۷، ص۴۰۷.}} و همچنین تقابل میان دو نوع استفهام توبیخی (أَفَحُكْمَ الْجاهِلِيَّةِ يَبْغُونَ) و استفهام انکاریِ (وَمَنْ أَحْسَنُ مِنَ اللهِ حُكْماً) موجود در آیه، نتیجه گرفته است که حکم از دو حال خارج نیست: حکم خدا یا حکم جاهلیت. <ref>طباطبایی، الميزان في تفسير القرآن، منشورات اسماعيليان، ج۵، ص۳۵۶.</ref> | #بر اساس وجه دوم، در واقع آنها میخواستند پیامبر(ص)، همانند دوره جاهلیت، بین کشتگانِ دو قبیله تفاوت قائل شود. آیه یاد شده ناظر به طعن [[یهود]] است که با اینکه خود صاحب کتاب و علم بودند، در پی حکم و داوری از نوع داوری اهل جاهلیت رفتند که بر مبنای هیچ [[وحی]] و کتابی نبود و ریشه در جهل و هواپرستی داشت.<ref>رجوع کنید به تفسیر کشاف زمخشری و تفسیر کبیر فخر رازی، ذیل آیه.</ref> بر این اساس، آیه شامل هرکسی میشود که حکمی غیر از حکم خدا را طلب کند.<ref>زمخشری؛ طبری، ذیل آیه.</ref> [[علامه طباطبایی|طباطبائی]] نیز بر اساس حدیثی از [[امام صادق(ع)]]<ref>کلینی، کافی، ج۷، ص۴۰۷؛ طوسی، تهذیب، ج۶، ص۲۱۸.</ref> {{یاد|الْحُكْمُ حُكْمَانِ حُكْمُ اللهِ وَ حُكْمُ الْجَاهِلِيَّةِ فَمَنْ أَخْطَأَ حُكْمَ اللهِ حَكَمَ بِحُكْمِ الْجَاهِلِيَّةِ.کلینی، کافی، ج۷، ص۴۰۷.}} و همچنین تقابل میان دو نوع استفهام توبیخی (أَفَحُكْمَ الْجاهِلِيَّةِ يَبْغُونَ) و استفهام انکاریِ (وَمَنْ أَحْسَنُ مِنَ اللهِ حُكْماً) موجود در آیه، نتیجه گرفته است که حکم از دو حال خارج نیست: حکم خدا یا حکم جاهلیت. <ref>طباطبایی، الميزان في تفسير القرآن، منشورات اسماعيليان، ج۵، ص۳۵۶.</ref>{{یاد| استفهام توبیخی یعنی پرسش به قصد توبيخ مخاطب به سبب فعل مورد سؤال. استفهام توبيخى را استفهام تقريعى نيز دانستهاند.https://برخى استفهام توبيخى را همان استفهام انکارى دانستهاند؛ با اين تفاوت که مفهوم «انکار» در اولى، توبيخى و در دومى، ابطالى است. lib.eshia.ir/26683/1/917( استفهام انکاری یعنی پرسش به قصد نفى مطلب مورد سؤال) https://lib.eshia.ir/26683/1/896/ }} | ||
===آیه ۳۳ سوره احزاب=== | ===آیه ۳۳ سوره احزاب=== |