پرش به محتوا

کتب ضاله: تفاوت میان نسخه‌ها

خط ۴۹: خط ۴۹:
فقیهان برای استنباط احکام مربوط به کتب ضاله به [[ادله اربعه]] استناد کرده‌اند: آیات قرآن، از جمله آیه ۶ [[سوره لقمان]]<ref>شیخ انصاری، المکاسب،  ۱۴۱۵ق، ج۱، ص۲۳۳.</ref>{{یاد|«وَمِنَ النَّاسِ مَنْ يَشْتَرِي لَهْوَ الْحَدِيثِ لِيُضِلَّ عَنْ سَبِيلِ اللَّهِ بِغَيْرِ عِلْمٍ وَيَتَّخِذَهَا هُزُوًا ۚ أُولَٰئِكَ لَهُمْ عَذَابٌ مُهِينٌ» ترجمه:و برخى از مردم كسانى‌اند كه سخن بيهوده را خريدارند تا [مردم را] بى‌[هيچ‌] دانشى از راه خدا گمراه كنند، و [راه خدا] را به ريشخند گيرند؛ براى آنان عذابى خواركننده خواهد بود.}} و آیه ۳۰ [[سوره حج]]،<ref>شیخ انصاری، المکاسب،  ۱۴۱۵ق، ج۱، ص۲۳۳.</ref> روایات مانند روایتی از [[امام صادق (ع)]] در [[تحف‌العقول]]،<ref>ابن شعبه حرانی، تحف‌العقول، ۱۴۰۴ق، ج۱، ص۳۳۵. </ref><ref>شیخ انصاری، المکاسب، الناشر : تراث الشيخ الأعظم، ج۱، ص۲۳۳.</ref> {{یاد|«إنما حرم الله الصناعة التي حرام هي كلها التي يجيئ منها الفساد محضا نظير البرابط و المزامير و الشطرنج وكل ملهو به و الصلبان والاصنام. وما أشبه ذلك من صناعات الاشربة الحرام وما يكون منه وفيه الفسادولا يكون فيه ولا منه شئ من وجوه الصلاح فحرام تعليمه وتعلمه والعمل به وأخذ الاجر عليه وجميع التقلب فيه من جميع وجوه الحركات كلها...»خداوند متعال صناعتى را كه تمامش حرام هست و از آن فساد محض برخاسته مى‌شود حرام قرار داده نظير برابط، مزامير، شطرنج و هرآلت و وسيله‌اى كه صرف لهو ميشود و نيز مانند صُلبان(صلیب) و اَصنام (بت‌ها)و مانند اينها همچون ساختن مشروبات حرام و آنچه از آن و در آن فساد محض بوده و از آن و در آن هيچ وجه و عنوان صلاحى نمى‌باشد، پس اينگونه امور تعليم و تعلّم و عمل نمودن با آن و اجرت گرفتن بر آن و تمام تصرّفات در آنها بهرنحوى كه باشد حرام و غير مشروع است.}} [[اجماع]]<ref>طباطبایی، ریاض‌المسائل، ۱۴۱۲ق، ج۸، ص۶۹.</ref> و [[دلیل عقلی|ادله عقلی]] نظیر قطع ریشه فساد<ref>شیخ انصاری، المکاسب، ۱۴۱۵ق، ج۱، ص۲۳۳.</ref> و دفع ضرر مُحتَمَل.<ref>طباطبایی، ریاض‌المسائل، ۱۴۱۲ق، ج۸، ص۶۹.</ref>
فقیهان برای استنباط احکام مربوط به کتب ضاله به [[ادله اربعه]] استناد کرده‌اند: آیات قرآن، از جمله آیه ۶ [[سوره لقمان]]<ref>شیخ انصاری، المکاسب،  ۱۴۱۵ق، ج۱، ص۲۳۳.</ref>{{یاد|«وَمِنَ النَّاسِ مَنْ يَشْتَرِي لَهْوَ الْحَدِيثِ لِيُضِلَّ عَنْ سَبِيلِ اللَّهِ بِغَيْرِ عِلْمٍ وَيَتَّخِذَهَا هُزُوًا ۚ أُولَٰئِكَ لَهُمْ عَذَابٌ مُهِينٌ» ترجمه:و برخى از مردم كسانى‌اند كه سخن بيهوده را خريدارند تا [مردم را] بى‌[هيچ‌] دانشى از راه خدا گمراه كنند، و [راه خدا] را به ريشخند گيرند؛ براى آنان عذابى خواركننده خواهد بود.}} و آیه ۳۰ [[سوره حج]]،<ref>شیخ انصاری، المکاسب،  ۱۴۱۵ق، ج۱، ص۲۳۳.</ref> روایات مانند روایتی از [[امام صادق (ع)]] در [[تحف‌العقول]]،<ref>ابن شعبه حرانی، تحف‌العقول، ۱۴۰۴ق، ج۱، ص۳۳۵. </ref><ref>شیخ انصاری، المکاسب، الناشر : تراث الشيخ الأعظم، ج۱، ص۲۳۳.</ref> {{یاد|«إنما حرم الله الصناعة التي حرام هي كلها التي يجيئ منها الفساد محضا نظير البرابط و المزامير و الشطرنج وكل ملهو به و الصلبان والاصنام. وما أشبه ذلك من صناعات الاشربة الحرام وما يكون منه وفيه الفسادولا يكون فيه ولا منه شئ من وجوه الصلاح فحرام تعليمه وتعلمه والعمل به وأخذ الاجر عليه وجميع التقلب فيه من جميع وجوه الحركات كلها...»خداوند متعال صناعتى را كه تمامش حرام هست و از آن فساد محض برخاسته مى‌شود حرام قرار داده نظير برابط، مزامير، شطرنج و هرآلت و وسيله‌اى كه صرف لهو ميشود و نيز مانند صُلبان(صلیب) و اَصنام (بت‌ها)و مانند اينها همچون ساختن مشروبات حرام و آنچه از آن و در آن فساد محض بوده و از آن و در آن هيچ وجه و عنوان صلاحى نمى‌باشد، پس اينگونه امور تعليم و تعلّم و عمل نمودن با آن و اجرت گرفتن بر آن و تمام تصرّفات در آنها بهرنحوى كه باشد حرام و غير مشروع است.}} [[اجماع]]<ref>طباطبایی، ریاض‌المسائل، ۱۴۱۲ق، ج۸، ص۶۹.</ref> و [[دلیل عقلی|ادله عقلی]] نظیر قطع ریشه فساد<ref>شیخ انصاری، المکاسب، ۱۴۱۵ق، ج۱، ص۲۳۳.</ref> و دفع ضرر مُحتَمَل.<ref>طباطبایی، ریاض‌المسائل، ۱۴۱۲ق، ج۸، ص۶۹.</ref>


از میان فقیهان، [[یوسف بن احمد بحرانی|یوسف بن احمد بَحرانی]] (۱۱۰۷-۱۱۸۶ق) در حکم حرمت حفظ و وجوب از بین بردن کتب ضاله، تشکیک کرده است. او بر این باور است که برای این احکام [[دلیل شرعی]] وجود ندارد.<ref>بحرانی، حدائق‌الناضرة، مؤسسة النشر الاسلامی، ج۱۸، ص۱۴۱.</ref>
از میان فقیهان، [[یوسف بن احمد بحرانی|یوسف بن احمد بَحرانی]] (درگذشت:۱۱۸۶ق) در حکم حرمت حفظ و وجوب از بین بردن کتب ضاله، تشکیک کرده است. او بر این باور است که برای این احکام [[دلیل شرعی]] وجود ندارد.<ref>بحرانی، حدائق‌الناضرة، مؤسسة النشر الاسلامی، ج۱۸، ص۱۴۱.</ref>


==کتب ضاله در قوانین ایران==
==کتب ضاله در قوانین ایران==
۱۸٬۴۲۹

ویرایش