پرش به محتوا

افترا: تفاوت میان نسخه‌ها

خط ۱۴: خط ۱۴:


==جایگاه==
==جایگاه==
از دیدگاه فقها افترا نوع خاصی از دروغ است<ref>مؤسسه دائرةالمعارف فقه اسلامی، المؤسوعة الفقهیه، ۱۳۲۳ق، ج۱۵، ص۲۶۲.</ref> و ادله کبیره بودن دروغ و نهی از آن شامل افترا نیز می‌شود.<ref>تبریزی، ارشاد الطالب، ۱۴۱۶ق، ج۱، ص۲۲۸.</ref> [[شیخ مرتضی انصاری|شیخ انصاری]]، از [[مجتهد|فقیهان]] قرن سیزدهم قمری، در کتاب [[مکاسب (کتاب)|المکاسب]] در استدلال به کبیره بودن دروغ به [[آیه ۱۰۵ سوره نحل]]{{یاد|إِنَّمَا يَفْتَرِي الْكَذِبَ الَّذِينَ لَا يُؤْمِنُونَ بِآيَاتِ اللَّهِ وَأُولَٰئِكَ هُمُ الْكَاذِبُونَ»؛ دروغ را آن کسانی به خدا می‌بندند که ایمان به آیات خدا ندارند و این کافران البته خود مردمی دروغگویند.}} استناد می‌کند. به گفته وی افترا از اقسام دروغ است و بیان می‌دارد که خداوند فرد دروغ‌گو را غیر مؤمن به آیات الهی و کافر به آن‌ها قرار داده است.<ref>انصاری، المکاسب، ۱۴۱۱ق، ج۱، ص۱۹۴.</ref>
گفته شده واژگان [[شرک]]<ref>سوره نساء آیه ۴۸.</ref> [[دروغ|کذب]]<ref>سوره نساء آیه ۵۰..</ref> و [[ظلم]]<ref>سوره یونس آیه ۳۸.</ref> از مصادیق پرکاربرد واژه افترا در قرآن کریم است.<ref>راغب اصفهانی، مفردات الفاظ قرآن، ۱۴۱۲ق، ص۶۳۵.</ref>  افترا در آیات قرآن بیشتر در مواردی نظیر ساختگی بودن رابطه پیامبران با خدا و شریک داشتن خدا به‌کار رفته است و افترا زنندگان معتقدند یگانه بودن خدا صرفا یک ادعاست.<ref>سوره انعام آیه ۱۳۷و ۲۴و ۲۱.</ref>  
گفته شده واژگان [[شرک]]<ref>سوره نساء آیه ۴۸.</ref> [[دروغ|کذب]]<ref>سوره نساء آیه ۵۰..</ref> و [[ظلم]]<ref>سوره یونس آیه ۳۸.</ref> از مصادیق پرکاربرد واژه افترا در قرآن کریم است.<ref>راغب اصفهانی، مفردات الفاظ قرآن، ۱۴۱۲ق، ص۶۳۵.</ref>  افترا در آیات قرآن بیشتر در مواردی نظیر ساختگی بودن رابطه پیامبران با خدا و شریک داشتن خدا به‌کار رفته است و افترا زنندگان معتقدند یگانه بودن خدا صرفا یک ادعاست.<ref>سوره انعام آیه ۱۳۷و ۲۴و ۲۱.</ref>  
قرآن کریم افترا را از صفات و ویژگی‌های کافران<ref>سوره اعراف آیه ۳۷.</ref> و [[شرک|مشرکان]]<ref>سوره انعام آیه ۹۳ .</ref> معرفی می‌کند و از افترا با عناوینی نظیر گناهِ آشکار<ref>سوره نساء آیه ۵۰ .</ref> گناهِ عظیم<ref>سوره نساء آیه ۴۸.</ref> و ظلم و انحراف از حق<ref>سوره فرقان آیه ۴.</ref> تعبیر می‌کند؛ همچنین افترا گویان (مُفتَری) ظالم‌ترین و ستمکارترین انسان‌ها<ref>سوره انعام آیه ۹۳.</ref> و نیز مجرم<ref>سوره آل عمران آیه ۹۴؛ سوره یونسآیه ۱۷؛ سوره هود آیه ۳۵ .</ref> و زیانکار<ref>سوره انعام آیه ۱۴۰؛ سوره اعراف آیه ۵۲؛ سوره آل عمران آیه ۹۴.</ref> شناخته شده‌اند. قرآن ضمن نهی انسان‌ها از افترا زدن به خدا<ref>سوره نحل آیه ۱۱۶.</ref> و خلق او<ref>سوره ممتحنه آیه ۱۲.</ref> افترا زنندگان را لعن و نفرین کرده<ref>سوره هود آیه ۱۸.</ref> و جایگاه آنان را جهنم<ref>سوره عنکبوت آیه ۶۸؛ سوره نحل آیه ۶۲.</ref> دانسته است.
قرآن کریم افترا را از صفات و ویژگی‌های کافران<ref>سوره اعراف آیه ۳۷.</ref> و [[شرک|مشرکان]]<ref>سوره انعام آیه ۹۳ .</ref> معرفی می‌کند و از افترا با عناوینی نظیر گناهِ آشکار<ref>سوره نساء آیه ۵۰ .</ref> گناهِ عظیم<ref>سوره نساء آیه ۴۸.</ref> و ظلم و انحراف از حق<ref>سوره فرقان آیه ۴.</ref> تعبیر می‌کند؛ همچنین افترا گویان (مُفتَری) ظالم‌ترین و ستمکارترین انسان‌ها<ref>سوره انعام آیه ۹۳.</ref> و نیز مجرم<ref>سوره آل عمران آیه ۹۴؛ سوره یونسآیه ۱۷؛ سوره هود آیه ۳۵ .</ref> و زیانکار<ref>سوره انعام آیه ۱۴۰؛ سوره اعراف آیه ۵۲؛ سوره آل عمران آیه ۹۴.</ref> شناخته شده‌اند. قرآن ضمن نهی انسان‌ها از افترا زدن به خدا<ref>سوره نحل آیه ۱۱۶.</ref> و خلق او<ref>سوره ممتحنه آیه ۱۲.</ref> افترا زنندگان را لعن و نفرین کرده<ref>سوره هود آیه ۱۸.</ref> و جایگاه آنان را جهنم<ref>سوره عنکبوت آیه ۶۸؛ سوره نحل آیه ۶۲.</ref> دانسته است.
خط ۲۱: خط ۱۹:
در [[حدیث|روایات اسلامی]] نیز واژه افترا بیشتر درباره رد عقاید باطل افرادی به‌کاررفته است که در راه شناخت [[توحید ذاتی|ذات]] و [[توحید صفاتی|صفات]] خدا قائل به [[تشبیه و تنزیه (کلامی و عرفانی)|تَشْبیهْ]] شده‌اند.<ref>به عنوان نمونه نگاه کنید به: کلینی، الکافی، ۱۴۰۷، ج۱، ص۱۰۰.</ref>
در [[حدیث|روایات اسلامی]] نیز واژه افترا بیشتر درباره رد عقاید باطل افرادی به‌کاررفته است که در راه شناخت [[توحید ذاتی|ذات]] و [[توحید صفاتی|صفات]] خدا قائل به [[تشبیه و تنزیه (کلامی و عرفانی)|تَشْبیهْ]] شده‌اند.<ref>به عنوان نمونه نگاه کنید به: کلینی، الکافی، ۱۴۰۷، ج۱، ص۱۰۰.</ref>


از افترا در کتاب‌های فقهی در بخش‌هایی نظیر [[حد شرعی|حدود]] ([[زنا#راه‌های اثبات|شهادت به زنا]])<ref>امام خمینی، تحریر الوسیله، ۱۳۹۲ش، ج۲، ص۴۳۸.</ref> و عبادات ([[مبطلات روزه]])<ref>یزدی، العروة الوثقی، ۱۴۱۹ق، ج۳، ص۵۴۹.</ref> سخن گفته شده است. ماده ۶۹۷ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات) به بررسی جرم افترا و شرح آن پرداخته است.<ref>[https://davoudabadi.ir/page/3176849/%D8%A7%D9%81%D8%AA%D8%B1%D8%A7-%D8%AA%D9%88%D9%87%DB%8C%D9%86-%D9%87%D8%AA%DA%A9-%D8%AD%D8%B1%D9%85%D8%AA «فصل بیست و هفتم - افترا و توهین و هتک حرمت»]، وبگاه مهدی دولت آبادی.</ref>
از دیدگاه فقها افترا نوع خاصی از دروغ است<ref>مؤسسه دائرةالمعارف فقه اسلامی، المؤسوعة الفقهیه، ۱۳۲۳ق، ج۱۵، ص۲۶۲.</ref> و ادله کبیره بودن دروغ و نهی از آن شامل افترا نیز می‌شود.<ref>تبریزی، ارشاد الطالب، ۱۴۱۶ق، ج۱، ص۲۲۸.</ref> [[شیخ مرتضی انصاری|شیخ انصاری]]، از [[مجتهد|فقیهان]] قرن سیزدهم قمری، در کتاب [[مکاسب (کتاب)|المکاسب]] در استدلال به کبیره بودن دروغ به [[آیه ۱۰۵ سوره نحل]]{{یاد|إِنَّمَا يَفْتَرِي الْكَذِبَ الَّذِينَ لَا يُؤْمِنُونَ بِآيَاتِ اللَّهِ وَأُولَٰئِكَ هُمُ الْكَاذِبُونَ»؛ دروغ را آن کسانی به خدا می‌بندند که ایمان به آیات خدا ندارند و این کافران البته خود مردمی دروغگویند.}} استناد می‌کند. به گفته وی افترا از اقسام دروغ است و بیان می‌دارد که خداوند فرد دروغ‌گو را غیر مؤمن به آیات الهی و کافر به آن‌ها قرار داده است.<ref>انصاری، المکاسب، ۱۴۱۱ق، ج۱، ص۱۹۴.</ref> از افترا در کتاب‌های فقهی در بخش‌هایی نظیر [[حد شرعی|حدود]] ([[زنا#راه‌های اثبات|شهادت به زنا]])<ref>امام خمینی، تحریر الوسیله، ۱۳۹۲ش، ج۲، ص۴۳۸.</ref> و عبادات ([[مبطلات روزه]])<ref>یزدی، العروة الوثقی، ۱۴۱۹ق، ج۳، ص۵۴۹.</ref> سخن گفته شده است. ماده ۶۹۷ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات) به بررسی جرم افترا و شرح آن پرداخته است.<ref>[https://davoudabadi.ir/page/3176849/%D8%A7%D9%81%D8%AA%D8%B1%D8%A7-%D8%AA%D9%88%D9%87%DB%8C%D9%86-%D9%87%D8%AA%DA%A9-%D8%AD%D8%B1%D9%85%D8%AA «فصل بیست و هفتم - افترا و توهین و هتک حرمت»]، وبگاه مهدی دولت آبادی.</ref>


==تفاوت معنایی افترا با دروغ و اشتراک معنایی آن با بهتان و توهین==
==تفاوت معنایی افترا با دروغ و اشتراک معنایی آن با بهتان و توهین==
confirmed، protected، templateeditor
۱۲٬۸۲۸

ویرایش