پرش به محتوا

سوره انبیاء: تفاوت میان نسخه‌ها

 
خط ۵: خط ۵:


==معرفی سوره==
==معرفی سوره==
* '''نامگذاری'''
*'''نامگذاری'''
از بیست و پنج پیامبر که نام آنها در [[قرآن]] آمده، نام شانزده پیامبر در این سوره ذکر شده است؛ به همین دلیل این سوره را «انبیاء» نامیده‌اند.<ref>خرمشاهی، «سوره انبیاء»، ص۱۲۴۲.</ref> [[پیامبران|پیامبرانی]] که در این سوره از آنها نام برده شده عبارتند از: [[حضرت موسی(ع)]]، [[هارون]]، [[ابراهیم]]، [[لوط]]، [[اسحاق]]، [[یعقوب]]، [[نوح]]، [[داود]]، [[سلیمان]]، [[ایوب]]، [[اسماعیل]]، [[ادریس]]، [[ذاالکفل]]، [[یونس]]([[ذوالنون]])، [[زکریا]] و [[یحیی]]. افزون بر این از پیامبر اسلام(ص) و [[حضرت عیسی(ع)]] نیز بدون ذکر نام سخن رفته است.<ref>محققیان، «سوره انبیاء»، ص۶۹۱.</ref>{{یاد|آیاتی که غیر مستقیم اشاره به (پیامبرص) دارد آیه ۷ سوره انبیاء «وَمَا أَرْسَلْنَا قَبْلَكَ إِلَّا رِجَالًا نُوحِي إِلَيْهِمْ ۖ فَاسْأَلُوا أَهْلَ الذِّكْرِ إِنْ كُنْتُمْ لَا تَعْلَمُونَ» ترجمه:و پيش از تو [نيز] جز مردانى را كه به آنان وحى مى‌كرديم گسيل نداشتيم. اگر نمى‌دانيد از پژوهندگان كتابهاى آسمانى بپرسيد. آیه ۲۵ وَمَا أَرْسَلْنَا مِنْ قَبْلِكَ مِنْ رَسُولٍ إِلَّا نُوحِي إِلَيْهِ أَنَّهُ لَا إِلَٰهَ إِلَّا أَنَا فَاعْبُدُونِ و پيش از تو هيچ پيامبرى نفرستاديم مگر اينكه به او وحى كرديم كه: «خدايى جز من نيست، پس مرا بپرستيد.» وآیات ۳۴،۳۶، ۴۱،۴۵ ،۱۰۷ و آیه ۹۸ که اشاره به عیسی دارد.}}
از بیست و پنج پیامبر که نام آنها در [[قرآن]] آمده، نام شانزده پیامبر در این سوره ذکر شده است؛ به همین دلیل این سوره را «انبیاء» نامیده‌اند.<ref>خرمشاهی، «سوره انبیاء»، ص۱۲۴۲.</ref> [[پیامبران|پیامبرانی]] که در این سوره از آنها نام برده شده عبارتند از: [[حضرت موسی(ع)]]، [[هارون]]، [[ابراهیم]]، [[لوط]]، [[اسحاق]]، [[یعقوب]]، [[نوح]]، [[داود]]، [[سلیمان]]، [[ایوب]]، [[اسماعیل]]، [[ادریس]]، [[ذاالکفل]]، [[یونس]]([[ذوالنون]])، [[زکریا]] و [[یحیی]]. افزون بر این از پیامبر اسلام(ص) و [[حضرت عیسی(ع)]] نیز بدون ذکر نام سخن رفته است.<ref>محققیان، «سوره انبیاء»، ص۶۹۱.</ref>{{یاد|آیاتی که غیر مستقیم اشاره به (پیامبرص) دارد آیه ۷ سوره انبیاء «وَمَا أَرْسَلْنَا قَبْلَكَ إِلَّا رِجَالًا نُوحِي إِلَيْهِمْ ۖ فَاسْأَلُوا أَهْلَ الذِّكْرِ إِنْ كُنْتُمْ لَا تَعْلَمُونَ» ترجمه:و پيش از تو [نيز] جز مردانى را كه به آنان وحى مى‌كرديم گسيل نداشتيم. اگر نمى‌دانيد از پژوهندگان كتابهاى آسمانى بپرسيد. آیه ۲۵ وَمَا أَرْسَلْنَا مِنْ قَبْلِكَ مِنْ رَسُولٍ إِلَّا نُوحِي إِلَيْهِ أَنَّهُ لَا إِلَٰهَ إِلَّا أَنَا فَاعْبُدُونِ و پيش از تو هيچ پيامبرى نفرستاديم مگر اينكه به او وحى كرديم كه: «خدايى جز من نيست، پس مرا بپرستيد.» وآیات ۳۴،۳۶، ۴۱،۴۵ ،۱۰۷ و آیه ۹۸ که اشاره به عیسی دارد.}}
* '''محل و ترتیب نزول'''
*'''محل و ترتیب نزول'''
سوره انبیاء در [[فهرست ترتیبی سوره‌های قرآن|ترتیب نزول]] هفتاد و سومین سوره‌ای است که در [[مکه]] و در حدود سال ۱۲ [[بعثت]] اندکی قبل از [[هجرت]] بر پیامبر(ص) نازل شده است. این سوره در چینش کنونی [[مصحف]] بیست و یکمین سوره و در [[جزء]] هفدهم جای دارد.<ref>معرفت، التمهید، ج۱، ص۱۳۷.</ref>
سوره انبیاء در [[فهرست ترتیبی سوره‌های قرآن|ترتیب نزول]] هفتاد و سومین سوره‌ای است که در [[مکه]] و در حدود سال ۱۲ [[بعثت]] اندکی قبل از [[هجرت]] بر پیامبر(ص) نازل شده است. این سوره در چینش کنونی [[مصحف]] بیست و یکمین سوره و در [[جزء]] هفدهم جای دارد.<ref>معرفت، التمهید، ج۱، ص۱۳۷.</ref>


* '''تعداد آیات و دیگر ویژگی‌ها'''
*'''تعداد آیات و دیگر ویژگی‌ها'''
سوره با انبیاء ۱۱۲ آیه،{{یاد|از نظرا قرّای کوفه ۱۱۲ آیه و از نظر قرّای بصره ۱۱۱ آیه دارد. دلیل اختلاف آن است که قُراء بصره آیات ۶۵ و ۶۶ را یک آیه می‌دانستند.}} ۱۱۷۷ کلمه و ۵۰۹۳ حرف از [[سوره‌های مئون]] (سوره‌های متوسط قرآن از نظر حجم) شمرده شده که دقیقاً نیم [[جزء]] قرآن است.<ref>طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۱ش، ج۷، ص۶۱؛ خرمشاهی، «سوره انبیاء»، ص۱۲۴۲.</ref>
سوره با انبیاء ۱۱۲ آیه،{{یاد|از نظرا قرّای کوفه ۱۱۲ آیه و از نظر قرّای بصره ۱۱۱ آیه دارد. دلیل اختلاف آن است که قُراء بصره آیات ۶۵ و ۶۶ را یک آیه می‌دانستند.}} ۱۱۷۷ کلمه و ۵۰۹۳ حرف از [[سوره‌های مئون]] (سوره‌های متوسط قرآن از نظر حجم) شمرده شده که دقیقاً نیم [[جزء]] قرآن است.<ref>طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۱ش، ج۷، ص۶۱؛ خرمشاهی، «سوره انبیاء»، ص۱۲۴۲.</ref>


خط ۱۷: خط ۱۷:
<br />
<br />
موضوعات اصلی سوره انبیا را در موارد زیر خلاصه کرده‌اند:
موضوعات اصلی سوره انبیا را در موارد زیر خلاصه کرده‌اند:
* مسئله [[نبوت]] به عنوان موضوع اصلی سوره، توحید و معاد
*مسئله [[نبوت]] به عنوان موضوع اصلی سوره، توحید و معاد
* نزدیک بودن [[روز قیامت]] و غفلت مردم از آن
*نزدیک بودن [[روز قیامت]] و غفلت مردم از آن
* مسخره کردن [[پیامبران]] و [[پیامبر اسلام(ص)]] و نسبت دادن شاعری و هذیان‌گویی به آنها از سوی کفار
*مسخره کردن [[پیامبران]] و [[پیامبر اسلام(ص)]] و نسبت دادن شاعری و هذیان‌گویی به آنها از سوی کفار
* ذکر داستان اجمالی برخی انبیاء برای تأیید گفتار و رد ادعای [[کفار]]
*ذکر داستان اجمالی برخی انبیاء برای تأیید گفتار و رد ادعای [[کفار]]
* بازگشت به بحث روز قیامت و کیفر مجرمین و پاداش [[متقی|متقین]]
*بازگشت به بحث روز قیامت و کیفر مجرمین و پاداش [[متقی|متقین]]
* ارث بردن زمین توسط بندگان صالح خداوند و سرانجام نیک متقین
*ارث بردن زمین توسط بندگان صالح خداوند و سرانجام نیک متقین
* پیروزی حق بر باطل، توحید بر [[شرک]] و لشکریان عدل بر سپاه [[ابلیس]]
*پیروزی حق بر باطل، توحید بر [[شرک]] و لشکریان عدل بر سپاه [[ابلیس]]
* دلیل رویگردانی کافران از نبوت،
*دلیل رویگردانی کافران از نبوت،
* اقامه حجت برای مسأله توحید.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ق، ج۱۴، ص۲۴۴؛ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ش، ج۱۳، ص۳۴۹. </ref>
*اقامه حجت برای مسأله توحید.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ق، ج۱۴، ص۲۴۴؛ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ش، ج۱۳، ص۳۴۹. </ref>
{{سوره انبیاء}}
{{سوره انبیاء}}


==داستان‌ها و روایت‌های تاریخی==
==داستان‌ها و روایت‌های تاریخی==
در سوره انبیاء داستان‌های متعددی از [[پیامبران الهی]] و اقوام آنها ذکر شده است.
در سوره انبیاء داستان‌های متعددی از [[پیامبران الهی]] و اقوام آنها ذکر شده است.
* اتهامِ پریشان گویی، شعر و [[سحر]] به [[قرآن]] در آیه‌های ۳-۵
*اتهامِ پریشان گویی، شعر و [[سحر]] به [[قرآن]] در آیه‌های ۳-۵
* حکایت اجمالی از هلاکت افراد بعضی از شهرها بر اثر غفلت و عدم قبول تذکر پیامبران در آیه‌های ۱۱تا۱۵.
*حکایت اجمالی از هلاکت افراد بعضی از شهرها بر اثر غفلت و عدم قبول تذکر پیامبران در آیه‌های ۱۱تا۱۵.
* رسالت [[موسی]] و [[هارون]] در آیه ۴۸
*رسالت [[موسی]] و [[هارون]] در آیه ۴۸
* داستان [[ابراهیم]] و گفتگوی ابراهیم با پدر و قومش، شکستن بت‌ها، به آتش افکندن ابراهیم در آیه‌های ۵۱-۷۲
*داستان [[ابراهیم]] و گفتگوی ابراهیم با پدر و قومش، شکستن بت‌ها، به آتش افکندن ابراهیم در آیه‌های ۵۱-۷۲
* رسالت [[لوط]] و نجات وی از شر قومش در آیه‌های ۷۳-۷۵
*رسالت [[لوط]] و نجات وی از شر قومش در آیه‌های ۷۳-۷۵
* نجات [[نوح]] و غرق شدن قوم او در آیه‌های ۷۶-۷۷
*نجات [[نوح]] و غرق شدن قوم او در آیه‌های ۷۶-۷۷
* داوری [[داوود]] و [[سلیمان]]، زره‌بافی داوود، فرمانبری باد از سلیمان و غواصی شیاطین (جنیان)برای سلیمان در آیه‌های ۷۸-۸۲
*داوری [[داوود]] و [[سلیمان]]، زره‌بافی داوود، فرمانبری باد از سلیمان و غواصی شیاطین (جنیان)برای سلیمان در آیه‌های ۷۸-۸۲
* دعای [[ایوب]] برای رفع رنج‌هایش و [[استجابت دعا|استجابت دعایش]] در آیه‌های ۸۳-۸۴
*دعای [[ایوب]] برای رفع رنج‌هایش و [[استجابت دعا|استجابت دعایش]] در آیه‌های ۸۳-۸۴
* بردباری [[اسماعیل]]، [[ادریس]] و [[ذوالکفل]] در آیه‌های ۸۵-۸۶
*بردباری [[اسماعیل]]، [[ادریس]] و [[ذوالکفل]] در آیه‌های ۸۵-۸۶
* رفتن [[یونس]] با خشمگینی از میان قومش و استجابت دعایش پس از گرفتاری در آیه‌های ۸۷-۸۸
*رفتن [[یونس]] با خشمگینی از میان قومش و استجابت دعایش پس از گرفتاری در آیه‌های ۸۷-۸۸
* دعای [[زکریا]] برای فرزنددار شدن و تولد [[یحیی]] در آیه‌های ۸۹-۹۰
*دعای [[زکریا]] برای فرزنددار شدن و تولد [[یحیی]] در آیه‌های ۸۹-۹۰
* [[بارداری مریم]] در آیه ۹۱
*[[بارداری مریم]] در آیه ۹۱


==شان نزول آیات ۹۸ تا ۱۰۱==
==شان نزول آیات ۹۸ تا ۱۰۱==
در [[تفسیر علی بن ابراهیم قمی (کتاب)| تفسیرقمی ]] روایت است <ref>القمي، علي بن ابراهيم، تفسير القمي، ج۲، ص۷۶</ref> که وقتی آیه ۹۸ سوره انبیاء(إِنَّكُمْ وَ مَا تَعْبُدُونَ مِنْ دُونِ اللَّهِ حَصَبُ جَهَنَّمَ أَنْتُمْ لَهَا وَارِدُونَ) که از مشرکان و خدایان آنان به عنوان سوخت [[جهنم]] نام می‌برد، نازل شد؛ [[قریش|قریشیان]] به شدت برآشفتند. در این میان شخصی به نام ابن زِبَعری هنگامی که از ماجرای نزول آیه خبردار شد به قریشیان گفت: من با محمد احتجاج می‌کنم و چون به حضور پیامبر رسید، سوال کرد: ای محمد آیا این آیه خاص خدایان ما است یا خدایان تمام امت‌ها را شامل می‌شود؟ پیامبر(ص) جواب داد: هر معبودی جز آن چه را که خداوند استثناء کرده است. ابن زبعری گفت به خدا [[کعبه]] سوگند مغلوب شدی، مگر نه این است که تو عیسی‌ را می‌ستایی در حالی که نصاری عیسی و مادرش(مریم) را می‌پرستند و گروهی از مردمان نیز  [[ ملائکه]]  را می‌پرستند آیا اینان در آتشند؟! در این هنگام قریشیان فریاد خوشحالی  سردادند و به پیامبر گفتند: ابن زبعری تو را مغلوب ساخت، پیامبر فرمود ادعا و سخنتان باطل است آیا من نگفتم که همه معبودان در آتشند جز آن چه خدا بخواهد  وآن چه خدا بخواهد واستثناء کرده باشد که در این آیه بیان شده  (إِنَّ الَّذِينَ سَبَقَتْ لَهُمْ مِنَّا الْحُسْنَىٰ أُولَٰئِكَ عَنْهَا مُبْعَدُونَ ترجمه: بى‌گمان كسانى كه قبلا از جانب ما به آنان وعده نيكو داده شده است از آن [آتش‌] دور داشته خواهند شد.سوره انبیاء آیه ۱۰۱) <ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۲ق. اعلمی بیروت، ج۱۴، ص۳۳۴.</ref>
در [[تفسیر علی بن ابراهیم قمی (کتاب)| تفسیرقمی]] روایت است <ref>القمي، علي بن ابراهيم، تفسير القمي، ج۲، ص۷۶</ref> که وقتی آیه ۹۸ سوره انبیاء(إِنَّكُمْ وَ مَا تَعْبُدُونَ مِنْ دُونِ اللَّهِ حَصَبُ جَهَنَّمَ أَنْتُمْ لَهَا وَارِدُونَ) که از مشرکان و خدایان آنان به عنوان سوخت [[جهنم]] نام می‌برد، نازل شد؛ [[قریش|قریشیان]] به شدت برآشفتند. در این میان شخصی به نام ابن زِبَعری هنگامی که از ماجرای نزول آیه خبردار شد به قریشیان گفت: من با محمد احتجاج می‌کنم و چون به حضور پیامبر رسید، سوال کرد: ای محمد آیا این آیه خاص خدایان ما است یا خدایان تمام امت‌ها را شامل می‌شود؟ پیامبر(ص) جواب داد: هر معبودی جز آن چه را که خداوند استثناء کرده است. ابن زبعری گفت به خدا [[کعبه]] سوگند مغلوب شدی، مگر نه این است که تو عیسی‌ را می‌ستایی در حالی که نصاری عیسی و مادرش(مریم) را می‌پرستند و گروهی از مردمان نیز  [[ ملائکه]]  را می‌پرستند آیا اینان در آتشند؟! در این هنگام قریشیان فریاد خوشحالی  سردادند و به پیامبر گفتند: ابن زبعری تو را مغلوب ساخت، پیامبر فرمود ادعا و سخنتان باطل است آیا من نگفتم که همه معبودان در آتشند جز آن چه خدا بخواهد  وآن چه خدا بخواهد واستثناء کرده باشد که در این آیه بیان شده  (إِنَّ الَّذِينَ سَبَقَتْ لَهُمْ مِنَّا الْحُسْنَىٰ أُولَٰئِكَ عَنْهَا مُبْعَدُونَ ترجمه: بى‌گمان كسانى كه قبلا از جانب ما به آنان وعده نيكو داده شده است از آن [آتش‌] دور داشته خواهند شد.سوره انبیاء آیه ۱۰۱) <ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۲ق. اعلمی بیروت، ج۱۴، ص۳۳۴.</ref>


==آیات مشهور==
==آیات مشهور==
[[آیه]] ۲۲ درباره نفی خدایانی غیر از [[الله]]، آیات ۸۷ و ۸۸ معروف به [[ذکر یونسیه]] و آیه ۱۰۵ درباره ارث بردن زمین از سوی بندگان صالح، از آیات مشهور سوره انبیاء است.
[[آیه]] ۲۲ درباره نفی خدایانی غیر از [[الله]]، آیات ۸۷ و ۸۸ معروف به [[ذکر یونسیه]] و آیه ۱۰۵ درباره ارث بردن زمین از سوی بندگان صالح، از آیات مشهور سوره انبیاء است.
=== آیه ۲۲ ===
===آیه ۲۲===


{{عربی|«'''لَوْ كَانَ فِيهِمَا آلِهَةٌ إِلَّا اللَّـهُ لَفَسَدَتَا ۚ فَسُبْحَانَ اللَّـهِ رَ‌بِّ الْعَرْ‌شِ عَمَّا يَصِفُونَ'''﴿۲۲﴾»
{{عربی|«'''لَوْ كَانَ فِيهِمَا آلِهَةٌ إِلَّا اللَّـهُ لَفَسَدَتَا ۚ فَسُبْحَانَ اللَّـهِ رَ‌بِّ الْعَرْ‌شِ عَمَّا يَصِفُونَ'''﴿۲۲﴾»
|ترجمه=اگر در آنها [زمين و آسمان‌] جز خدا، خدايانى [ديگر] وجود داشت، قطعاً [زمين و آسمان‌] تباه مى‌شد. پس منزّه است خدا، پروردگار عرش، از آنچه وصف مى‌كنند.|اندازه=100%}}
|ترجمه=اگر در آنها [زمين و آسمان‌] جز خدا، خدايانى [ديگر] وجود داشت، قطعاً [زمين و آسمان‌] تباه مى‌شد. پس منزّه است خدا، پروردگار عرش، از آنچه وصف مى‌كنند.|اندازه=100%}}


در این آیه به شیوه، [[برهان تمانع]] بر یگانگی خداوند استدلال شده است.<ref>طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۲ش، ج۷، ص۷۰.</ref> این آیه و آیات مشابه مانند آیه ۸۴ [[سوره زخرف]] {{یاد|وَهُوَ الَّذِي فِي السَّمَاءِ إِلَٰهٌ وَفِي الْأَرْضِ إِلَٰهٌ ۚ وَهُوَ الْحَكِيمُ الْعَلِيمُ ترجمه: و آن ذات یگانه است که در آسمان و زمین (و در همه عوالم نامتناهی) او خدا ویگانه معبود شایسته پرستش است و هم او (به نظام کامل آفرینش) به حقیقت با حکمت و داناست.}}با چنین شیوه‌ای وجود دیگر خدایان را رد می‌کند.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ش، ج۱۴، ص۲۶۷.</ref> این گونه استدلال از امامان معصوم نیز نقل شده است.<ref>کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۱، ص۸۱.</ref>به باور نویسنده [[تفسیر المیزان]] نزاع میان موحدان و وثنیون(بت پرستان) نزاع در یگانگی اله  و خداوند(به معنای [[واجب الوجود]] وخالق تمام هستی) و تعددش نیست زیرا در یکی بودن[[ خدا| خدایی]] که  آفریدگار است نزاع و تردیدی نیست، و نزاع میان آنها در اله به معنای ربوبیت است و این آیه تعدد آلهه به معنای مدبر وتدبیر کننده را نفی می‌کند؛ زیرا اگر جهان هستی بیش از یک خدای تدبیرکننده داشته باشد باید واقعا دو خدای مستقل و جدای از هم باشند و همین تباین و دوتا بودن سبب اختلاف تدبیرهایشان می‌شود و اختلاف در تدبیر و ربوببیت سبب تباهی و فساد در آسمان و زمین می‌شود در حالی که هیچ فساد و بی نظمی و تباهی در نظام جهان نیست پس بیش از یک آلهه  که تدبیر تمام هستی به دست اوست موجود نیست. <ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۲ق. اعلمی بیروت، ج۱۴، ص۲۶۶و۲۶۷.
در [[آیه ۲۲ سوره انبیاء]] به شیوه، [[برهان تمانع]] بر یگانگی خداوند استدلال شده است.<ref>طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۲ش، ج۷، ص۷۰.</ref> این آیه و آیات مشابه مانند آیه ۸۴ [[سوره زخرف]] {{یاد|وَهُوَ الَّذِي فِي السَّمَاءِ إِلَٰهٌ وَفِي الْأَرْضِ إِلَٰهٌ ۚ وَهُوَ الْحَكِيمُ الْعَلِيمُ ترجمه: و آن ذات یگانه است که در آسمان و زمین (و در همه عوالم نامتناهی) او خدا ویگانه معبود شایسته پرستش است و هم او (به نظام کامل آفرینش) به حقیقت با حکمت و داناست.}}با چنین شیوه‌ای وجود دیگر خدایان را رد می‌کند.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ش، ج۱۴، ص۲۶۷.</ref> این گونه استدلال از امامان معصوم نیز نقل شده است.<ref>کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۱، ص۸۱.</ref>به باور نویسنده [[تفسیر المیزان]] نزاع میان موحدان و وثنیون(بت پرستان) نزاع در یگانگی اله  و خداوند(به معنای [[واجب الوجود]] وخالق تمام هستی) و تعددش نیست زیرا در یکی بودن[[ خدا| خدایی]] که  آفریدگار است نزاع و تردیدی نیست، و نزاع میان آنها در اله به معنای ربوبیت است و این آیه تعدد آلهه به معنای مدبر وتدبیر کننده را نفی می‌کند؛ زیرا اگر جهان هستی بیش از یک خدای تدبیرکننده داشته باشد باید واقعا دو خدای مستقل و جدای از هم باشند و همین تباین و دوتا بودن سبب اختلاف تدبیرهایشان می‌شود و اختلاف در تدبیر و ربوببیت سبب تباهی و فساد در آسمان و زمین می‌شود در حالی که هیچ فساد و بی نظمی و تباهی در نظام جهان نیست پس بیش از یک آلهه  که تدبیر تمام هستی به دست اوست موجود نیست. <ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۲ق. اعلمی بیروت، ج۱۴، ص۲۶۶و۲۶۷.
</ref>
</ref>


خط ۶۵: خط ۶۵:
[[پرونده:نماز غفیله.jpg|بندانگشتی|کیفیت [[نماز غفیله]] که معمولا در [[مساجد]] نصب می‌شود]]
[[پرونده:نماز غفیله.jpg|بندانگشتی|کیفیت [[نماز غفیله]] که معمولا در [[مساجد]] نصب می‌شود]]


=== آیه نماز غفیله ===
===آیه نماز غفیله===
{{اصلی|ذکر یونسیه|نماز غفیله}}
{{اصلی|ذکر یونسیه|نماز غفیله}}


خط ۷۳: خط ۷۳:




آیه ۸۷ و ۸۸ این سوره در رکعت اول [[نماز غفیله]] بعد از [[سوره حمد]] خوانده می‌شود و اشاره به داستان [[حضرت یونس(ع)]] دارد. برخی عبارت «فَظَنَّ أَن لَّن نَّقْدِرَ عَلَیهِ» را از زبان یونس، چنین ترجمه کرده‌اند که آن حضرت گمان می‌کرد خداوند بر او قدرت ندارد؛ {{یاد| فولادوند آیه را این گونه ترجمه کرده:و «ذوالنون» را [ياد كن‌] آنگاه كه خشمگين رفت و پنداشت كه ما هرگز بر او قدرتى نداريم، تا در [دل‌] تاريكي ها ندا درداد كه: «معبودى جز تو نيست، منزّهى تو، راستى كه من از ستمكاران بودم.» }}در حالی‌که این گمان با منزلت و معرفت [[پیامبران]] در تعارض است و ترجمه صحیح آن به نظر علمای [[شیعه]] و [[اهل‌سنت]] این است که آن حضرت گمان کرد که خداوند بر او تنگ نمی‌گیرد.<ref>سیوطی، الدر المنثور، ۱۴۰۴ق، ج۴، ص۳۳۲-۳۳۳؛ طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۱ش، ج۷، ص۹۶.</ref> در روایتی نیز در تفسیر کشاف از [[عبدالله بن عباس |ابن عباس]] است  که [[معاویة بن ابی‌سفیان| معاویه ]] نیز  می پنداشته که (لن نقدر علیه ) به معنای این است که یونس گمان می کرده خداوند بر او قدرت ندارد و از این که پیامبری چنین گمانی داشته باشد تعجب کرده و ابن عباس نیز برایش توضیح داده که منظور از (لن نقدر علیه) سخت گرفتن است.  <ref>الزمخشري، الكشاف عن حقائق غوامض التنزيل، ج۳، ص۱۳۲.</ref> اساتید اخلاق و عرفان بر تأثیر [[ذکر]] «لا إِلَهَ إِلَّا أَنتَ سُبْحَانَک إِنِّی کنتُ مِنَ الظَّالِمِینَ» در آیه ۸۷، معروف به [[ذکر یونسیه]] تأکید دارند و مداومت بر آن را در هر حال راه‌گشای سالک می‌دانند.<ref>شیروانی، برنامه سیر و سلوک در نامه‌های سالکان، ۱۳۸۶ش، ص۲۲۵؛ مظاهری، سیر و سلوک، ۱۳۸۹ش، ص۱۱۴.</ref>
آیه ۸۷ و ۸۸ این سوره در رکعت اول [[نماز غفیله]] بعد از [[سوره حمد]] خوانده می‌شود و اشاره به داستان [[حضرت یونس(ع)]] دارد. برخی عبارت «فَظَنَّ أَن لَّن نَّقْدِرَ عَلَیهِ» را از زبان یونس، چنین ترجمه کرده‌اند که آن حضرت گمان می‌کرد خداوند بر او قدرت ندارد؛ {{یاد| فولادوند آیه را این گونه ترجمه کرده:و «ذوالنون» را [ياد كن‌] آنگاه كه خشمگين رفت و پنداشت كه ما هرگز بر او قدرتى نداريم، تا در [دل‌] تاريكي ها ندا درداد كه: «معبودى جز تو نيست، منزّهى تو، راستى كه من از ستمكاران بودم.» }}در حالی‌که این گمان با منزلت و معرفت [[پیامبران]] در تعارض است و ترجمه صحیح آن به نظر علمای [[شیعه]] و [[اهل‌سنت]] این است که آن حضرت گمان کرد که خداوند بر او تنگ نمی‌گیرد.<ref>سیوطی، الدر المنثور، ۱۴۰۴ق، ج۴، ص۳۳۲-۳۳۳؛ طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۱ش، ج۷، ص۹۶.</ref> در روایتی نیز در تفسیر کشاف از [[عبدالله بن عباس |ابن عباس]] است  که [[معاویة بن ابی‌سفیان| معاویه]] نیز  می پنداشته که (لن نقدر علیه ) به معنای این است که یونس گمان می کرده خداوند بر او قدرت ندارد و از این که پیامبری چنین گمانی داشته باشد تعجب کرده و ابن عباس نیز برایش توضیح داده که منظور از (لن نقدر علیه) سخت گرفتن است.  <ref>الزمخشري، الكشاف عن حقائق غوامض التنزيل، ج۳، ص۱۳۲.</ref> اساتید اخلاق و عرفان بر تأثیر [[ذکر]] «لا إِلَهَ إِلَّا أَنتَ سُبْحَانَک إِنِّی کنتُ مِنَ الظَّالِمِینَ» در آیه ۸۷، معروف به [[ذکر یونسیه]] تأکید دارند و مداومت بر آن را در هر حال راه‌گشای سالک می‌دانند.<ref>شیروانی، برنامه سیر و سلوک در نامه‌های سالکان، ۱۳۸۶ش، ص۲۲۵؛ مظاهری، سیر و سلوک، ۱۳۸۹ش، ص۱۱۴.</ref>


=== آیه ۱۰۵ ===
===آیه ۱۰۵===
{{اصلی|آیه ۱۰۵ سوره انبیاء}}<div style="text-align: center;"><noinclude>
{{اصلی|آیه ۱۰۵ سوره انبیاء}}<div style="text-align: center;"><noinclude>
{{عربی|«'''وَلَقَدْ كَتَبْنَا فِي الزَّبُورِ‌ مِن بَعْدِ الذِّكْرِ‌ أَنَّ الْأَرْ‌ضَ يَرِ‌ثُهَا عِبَادِيَ الصَّالِحُونَ'''﴿١٠٥﴾»<br />
{{عربی|«'''وَلَقَدْ كَتَبْنَا فِي الزَّبُورِ‌ مِن بَعْدِ الذِّكْرِ‌ أَنَّ الْأَرْ‌ضَ يَرِ‌ثُهَا عِبَادِيَ الصَّالِحُونَ'''﴿١٠٥﴾»<br />
خط ۸۴: خط ۸۴:
</ref>
</ref>


== آیات الاحکام ==
==آیات الاحکام==
هفتمین آیه سوره انبیاء در مسئله [[تقلید از اعلم]] مورد استناد قرار گرفته شده است.
هفتمین آیه سوره انبیاء در مسئله [[تقلید از اعلم]] مورد استناد قرار گرفته شده است.
<div style="text-align: center;"><noinclude>
<div style="text-align: center;"><noinclude>
خط ۹۴: خط ۹۴:
==فضیلت سوره==
==فضیلت سوره==
{{اصلی|فضائل سور}}
{{اصلی|فضائل سور}}
در روایتی از [[پیامبر اکرم(ص)]] نقل شده هرکس سوره انبیاء را بخواند خدا از او به آسانی حساب می‌کشد و او را می‌بخشاید و همه پیامبرانی که نامشان در [[قرآن]] است یه او [[سلام]] می‌گویند. همچنین از [[امام صادق(ع)]] روایت شده هر کس سوره انبیا را از روی شوق بخواند مانند کسی خواهد بود که با همه پیامبران در [[بهشت|بهشت‌های ]] پُرنعمت همدم است و در زندگی دنیا در نظر مردم باهیبت خواهد بود.<ref>طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۱ش، ج۷، ص۶۱؛</ref>
در روایتی از [[پیامبر اکرم(ص)]] نقل شده هرکس سوره انبیاء را بخواند خدا از او به آسانی حساب می‌کشد و او را می‌بخشاید و همه پیامبرانی که نامشان در [[قرآن]] است یه او [[سلام]] می‌گویند. همچنین از [[امام صادق(ع)]] روایت شده هر کس سوره انبیا را از روی شوق بخواند مانند کسی خواهد بود که با همه پیامبران در [[بهشت|بهشت‌های]] پُرنعمت همدم است و در زندگی دنیا در نظر مردم باهیبت خواهد بود.<ref>طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۱ش، ج۷، ص۶۱؛</ref>


== متن و ترجمه سوره انبیاء ==
==متن و ترجمه سوره انبیاء==
{{سوره ۰۲۱ با ترجمه}}
{{سوره ۰۲۱ با ترجمه}}
{{سوره‌های قرآن|21|[[سوره طه]]|[[سوره حج]]}}
{{سوره‌های قرآن|21|[[سوره طه]]|[[سوره حج]]}}


==تک‌نگاری‌ها==
==تک‌نگاری‌ها==
* تفسیر سوره انبیاء نوشته شیخ علی نجفی کاشانی که توسط ماشاءالله جشنی آرانی به فارسی ترجمه شده است.
*تفسیر سوره انبیاء نوشته شیخ علی نجفی کاشانی که توسط ماشاءالله جشنی آرانی به فارسی ترجمه شده است.


== پانویس ==
==پانویس==
{{پانوشت}}
{{پانوشت}}


== یادداشت ==
==یادداشت==
{{یادداشت‌ها}}
{{یادداشت‌ها}}


== منابع ==
==منابع==
{{منابع}}
{{منابع}}
* ابن‌بابویه، محمد بن علی، ثواب الأعمال و عقاب الأعمال، محمدرضا انصاری محلاتی، قم، نسیم کوثر، ۱۳۸۲ش.  
* ابن‌بابویه، محمد بن علی، ثواب الأعمال و عقاب الأعمال، محمدرضا انصاری محلاتی، قم، نسیم کوثر، ۱۳۸۲ش.  
خط ۱۲۶: خط ۱۲۶:


==پیوند به بیرون==
==پیوند به بیرون==
* [https://www.cgie.org.ir/fa/article/225808/%D8%A7%D9%86%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D8%A1 مقاله سوره انبیا در دائرة المعارف بزرگ اسلامی]
*[https://www.cgie.org.ir/fa/article/225808/%D8%A7%D9%86%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D8%A1 مقاله سوره انبیا در دائرة المعارف بزرگ اسلامی]
* [http://tanzil.net/?locale=fa_IR#21:1 قرائت سوره انبیاء]
*[http://tanzil.net/?locale=fa_IR#21:1 قرائت سوره انبیاء]
{{قرآن کریم}}
{{قرآن کریم}}
{{پیامبران در قرآن}}
{{پیامبران در قرآن}}
confirmed، templateeditor
۶٬۰۶۴

ویرایش