پرش به محتوا

قیام امام حسین(ع): تفاوت میان نسخه‌ها

خط ۱۱۰: خط ۱۱۰:
==تأثیر قیام کربلا بر جامعه شیعه==
==تأثیر قیام کربلا بر جامعه شیعه==
قیام امام حسین بر جامعه شیعه تأثیراتی داشته است<ref>جعفریان، تأملی در نهضت عاشورا، ۱۳۸۶ش، ص۲۵۱.</ref> از جمله:
قیام امام حسین بر جامعه شیعه تأثیراتی داشته است<ref>جعفریان، تأملی در نهضت عاشورا، ۱۳۸۶ش، ص۲۵۱.</ref> از جمله:
===تقویت روحیه ظلم‌ستیزی===
قیام امام حسین(ع) در شکل‌گیری روحیه ظلم‌ستیزی و مبارزه شیعیان با حکومت‌های ظالم در دروره‌های مختلف نقش داشته است. برخی از نویسندگان حرکت‌های اصلاحی و انقلاب‌های مردمی همچون [[انقلاب اسلامی ایران]] را الهام گرفته از این قیام می‌دانند.<ref> گلی‌زواره قمشه‌ای، «حماسه حسینی و انقلاب اسلامی»، ص۱۰۵-۱۰۶.</ref>
[[سید روح‌الله موسوی خمینی|امام خمینی]] معتقد بود که جمله [[کل یوم عاشورا]] بیانگر لزوم مبارزه همیشگی با ظلم است.<ref>امام خمینی، صحیفه امام، ۱۳۸۹ش، ج۹، ص۴۴۵.</ref>
{{جعبه نقل قول| عنوان = مهاتما گاندی؛ رهبر استقلال [[هند]]|: «من زندگی امام حسین(ع) آن شهید بزرگ اسلام را به دقت خوانده‌ام و توجه کافی به صفحات کربلا نموده‌ام و بر من روشن است که اگر [[هند|هندوستان]] بخواهد یک کشور پیروز گردد، بایستی از سرمشق امام حسین(ع ) پیروی کند.»<ref>هاشمی‌نژاد، درسی که حسین به انسانها آموخت، ۱۳۸۲ش، ص۲۸۹.</ref>| منبع = | تراز = چپ| عرض = ۲۳۰px| رنگ پس‌زمینه =#ffeebb| اندازه خط = ۱۲px| گیومه نقل‌قول =| تراز منبع = چپ}}
===رواج آیین‌های عزاداری===
===رواج آیین‌های عزاداری===
{{اصلی|سوگواری محرم}}
{{اصلی|سوگواری محرم}}
[[عزاداری]] و سوگواری برای امام حسین(ع) و شهیدان کربلا از عناصر شکل‌دهنده جامعه و هویت شیعی است.<ref> رحمانی، آیین و اسطوره در ایران شیعی، ص۱۰.</ref> بنابه گزارش‌های تاریخی، عزاداری با فاصله‌ای کوتاهی از واقعه کربلا و با تأکید[[امامان شیعه]] در بین شیعیان رایج شد اما تبدیل آن از عملی فردی و محدود به مناسک اجتماعی و عمومی نتیجه دوران حکومت [[آل بویه]] است.<ref>رحمانی، آیین و اسطوره در ایران شیعی، ص۵۸</ref> به گزارش ابن کثیر شیعیان در سال ۳۵۹ق در روز عاشورا بازرها را تعطیل کردند و به عزاداری  مشغول شدند.<ref> ابن کثیر، البدایة و النهایة، ۱۴۰۷ق، ج۱۱، ص۲۶۷.</ref> عزادرای برای امام حسین(ع) به‌خصوص در ایام [[دهه محرم]] میان شیعیان در کشورهای مختلف به همراه [[اطعام]] و [[نذر|نذورات]] رایج است.<ref> نگاه کنید به: مؤسسه شیعه‌شناسی، سنت عزاداری و منقبت‌خوانی، ۱۳۸۶ش، ص۱۵۶.</ref>
[[سوگواری|عزاداری]] و [[سوگواری محرم|سوگواری برای امام حسین(ع) و شهیدان کربلا]] از عناصر شکل‌دهنده جامعه و هویت شیعی است.<ref> رحمانی، آیین و اسطوره در ایران شیعی، ص۱۰.</ref> بنابه گزارش‌های تاریخی، عزاداری با فاصله‌ای کوتاهی از واقعه کربلا و با تأکید[[امامان شیعه]] در بین شیعیان رایج شد اما تبدیل آن از عملی فردی و محدود به مناسک اجتماعی و عمومی نتیجه دوران حکومت [[آل بویه]] است.<ref>رحمانی، آیین و اسطوره در ایران شیعی، ص۵۸</ref> به گزارش ابن کثیر شیعیان در سال ۳۵۹ق در روز عاشورا بازرها را تعطیل کردند و به عزاداری  مشغول شدند.<ref> ابن کثیر، البدایة و النهایة، ۱۴۰۷ق، ج۱۱، ص۲۶۷.</ref> عزادرای برای امام حسین(ع) به‌خصوص در ایام [[دهه محرم]] میان شیعیان در کشورهای مختلف به همراه [[اطعام]] و [[نذر|نذورات]] رایج است.<ref> نگاه کنید به: مؤسسه شیعه‌شناسی، سنت عزاداری و منقبت‌خوانی، ۱۳۸۶ش، ص۱۵۶.</ref>


===شکل‌گیری ادبیات عاشورایی===
===شکل‌گیری ادبیات عاشورایی===
خط ۱۲۱: خط ۱۲۵:
{{اصلی|مقتل‌نگاری}}
{{اصلی|مقتل‌نگاری}}
مقتل‌نگاری نوعی تاریخ‌نگاری است که به چگونگی قتل یا شهادت شخصیت‌های مهم می‌پردازد. کتاب‌های مقتل‌ که ماجرای شهادت امام حسین(ع) و یارانش را شرح می‌دهند جزو میراث ادبی و تاریخی شیعه محسوب می‌شوند که نگارش آنها در پی واقعه عاشورا گسترش یافته است. مقتل‌نگاری میان شیعیان برای شرح شهادت امامان معصوم(ع) و شخصیت‌های برجسته شیعه بوده است؛ اما به‌جهت رواج مقتل‌نویسی درباره واقعه کربلا، استفاده از این اصطلاح به نقل رویدادهای مربوط به شهادت امام حسین(ع) و یارانش اختصاص پیدا کرده است.
مقتل‌نگاری نوعی تاریخ‌نگاری است که به چگونگی قتل یا شهادت شخصیت‌های مهم می‌پردازد. کتاب‌های مقتل‌ که ماجرای شهادت امام حسین(ع) و یارانش را شرح می‌دهند جزو میراث ادبی و تاریخی شیعه محسوب می‌شوند که نگارش آنها در پی واقعه عاشورا گسترش یافته است. مقتل‌نگاری میان شیعیان برای شرح شهادت امامان معصوم(ع) و شخصیت‌های برجسته شیعه بوده است؛ اما به‌جهت رواج مقتل‌نویسی درباره واقعه کربلا، استفاده از این اصطلاح به نقل رویدادهای مربوط به شهادت امام حسین(ع) و یارانش اختصاص پیدا کرده است.
===تقویت روحیه ظلم‌ستیزی===
{{جعبه نقل قول| عنوان = مهاتما گاندی؛ رهبر استقلال [[هند]]|: «من زندگی امام حسین(ع) آن شهید بزرگ اسلام را به دقت خوانده‌ام و توجه کافی به صفحات کربلا نموده‌ام و بر من روشن است که اگر [[هند|هندوستان]] بخواهد یک کشور پیروز گردد، بایستی از سرمشق امام حسین(ع ) پیروی کند.»|تاریخ بایگانی|| منبع = [[سید عبدالکریم هاشمی‌نژاد|هاشمی‌نژاد]]، [[درسی که حسین به انسانها آموخت (کتاب)|درسی که حسین علیه‌السلام به انسان‌ها آموخت]]، ۱۳۸۲ش، ص۲۸۹.| تراز = چپ| عرض = ۲۳۰px| رنگ پس‌زمینه =#ffeebb| اندازه خط = ۱۲px| گیومه نقل‌قول =| تراز منبع = چپ}}
قیام امام حسین(ع) در شکل‌گیری روحیه ظلم‌ستیزی و مبارزه شیعیان با حکومت‌های ظالم در دروره‌های مختلف نقش داشته است. برخی از نویسندگان حرکت‌های اصلاحی و انقلاب‌های مردمی همچون [[انقلاب اسلامی ایران]] را الهام گرفته از این قیام می‌دانند.<ref> گلی‌زواره قمشه‌ای، «حماسه حسینی و انقلاب اسلامی»، ص۱۰۵-۱۰۶.</ref>
[[امام خمینی]] معتقد بود که جمله [[کل یوم عاشورا]] بیانگر لزوم مبارزه همیشگی با ظلم است.<ref>امام خمینی، صحیفه امام، ۱۳۸۹ش، ج۹، ص۴۴۵.</ref>


===احداث اماکن خاص===
===احداث اماکن خاص===
Automoderated users، confirmed، protected، templateeditor
۵٬۳۹۰

ویرایش