Automoderated users، confirmed، مدیران، templateeditor
۴٬۲۹۹
ویرایش
حدیث: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
Mkhaghanif (بحث | مشارکتها) جزبدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۸: | خط ۸: | ||
مهم‌ترین منابع حدیثی یا جوامع روایی شیعه امامی عبارت‌اند از: [[الکافی (کتاب)|الکافی]] نوشته [[محمد بن یعقوب کلینی|کُلینی]] (درگذشت: [[سال ۳۲۹ هجری قمری|۳۲۹ق]])، [[من لایحضره الفقیه (کتاب)|مَن لایَحضُرُه الفقیه]] نوشته [[شیخ صدوق]] (۳۰۵ـ۳۸۱ق)، و [[تهذیب الاحکام (کتاب)|تهذیب‌الاحکام]] و [[الاستبصار فی ما اختلف من الاخبار (کتاب)|اِستِبصار]] نوشته [[شیخ طوسی]] (۳۸۵ـ۴۶۰ق). این کتاب‌ها به [[کتب اربعه]] شهرت دارند. [[الوافی (کتاب)|الوافی]]، نوشته [[محمدمحسن فیض کاشانی|فیض کاشانی]] (۱۰۰۷ـ۱۰۹۱ق)، [[بحار الانوار (کتاب)|بحارالانوار]] نوشته [[محمدباقر مجلسی|علامه مجلسی]] (۱۰۳۷ـ۱۱۱۰ق) و [[وسائل الشیعة (کتاب)|وسایل‌الشیعه]] نوشته [[شیخ حر عاملی|حُرِّ عامِلی]] (۱۰۳۳ـ۱۱۰۴ق) هم از دیگر جوامع حدیثی شیعه‌اند که در قرون بعدی نوشته شده‌اند. | مهم‌ترین منابع حدیثی یا جوامع روایی شیعه امامی عبارت‌اند از: [[الکافی (کتاب)|الکافی]] نوشته [[محمد بن یعقوب کلینی|کُلینی]] (درگذشت: [[سال ۳۲۹ هجری قمری|۳۲۹ق]])، [[من لایحضره الفقیه (کتاب)|مَن لایَحضُرُه الفقیه]] نوشته [[شیخ صدوق]] (۳۰۵ـ۳۸۱ق)، و [[تهذیب الاحکام (کتاب)|تهذیب‌الاحکام]] و [[الاستبصار فی ما اختلف من الاخبار (کتاب)|اِستِبصار]] نوشته [[شیخ طوسی]] (۳۸۵ـ۴۶۰ق). این کتاب‌ها به [[کتب اربعه]] شهرت دارند. [[الوافی (کتاب)|الوافی]]، نوشته [[محمدمحسن فیض کاشانی|فیض کاشانی]] (۱۰۰۷ـ۱۰۹۱ق)، [[بحار الانوار (کتاب)|بحارالانوار]] نوشته [[محمدباقر مجلسی|علامه مجلسی]] (۱۰۳۷ـ۱۱۱۰ق) و [[وسائل الشیعة (کتاب)|وسایل‌الشیعه]] نوشته [[شیخ حر عاملی|حُرِّ عامِلی]] (۱۰۳۳ـ۱۱۰۴ق) هم از دیگر جوامع حدیثی شیعه‌اند که در قرون بعدی نوشته شده‌اند. | ||
اهل‌سنت از نیمه قرن دوم قمری شروع به جمع‌آوری احادیث پیامبر کردند. آن‌ها در قرن سوم قمری، [[صحاح سته|صِحاح سته]] (صحیح‌های شش‌گانه) را نوشتند که از مشهورترین جوامع روایی اهل‌سنت‌اند: [[صحیح البخاری (کتاب)|صحیح بخاری]] ([[سال ۱۹۴ هجری قمری|۱۹۴]]ـ[[سال ۲۵۶ هجری قمری|۲۵۶ق]])، [[صحیح مسلم (کتاب)|صحیح مسلم]] (۲۰۴ـ۲۶۱ق)، جامع تِرمِذی. سُنَن ابوداوود، سنن نسائی و سنن اِبن‌ماجه. | اهل‌سنت از نیمه [[قرن دوم هجری قمری|قرن دوم قمری]] شروع به جمع‌آوری احادیث پیامبر کردند. آن‌ها در قرن سوم قمری، [[صحاح سته|صِحاح سته]] (صحیح‌های شش‌گانه) را نوشتند که از مشهورترین جوامع روایی اهل‌سنت‌اند: [[صحیح البخاری (کتاب)|صحیح بخاری]] ([[سال ۱۹۴ هجری قمری|۱۹۴]]ـ[[سال ۲۵۶ هجری قمری|۲۵۶ق]])، [[صحیح مسلم (کتاب)|صحیح مسلم]] (۲۰۴ـ۲۶۱ق)، جامع تِرمِذی. سُنَن ابوداوود، سنن نسائی و سنن اِبن‌ماجه. | ||
حدیث اقسام مختلفی دارد که از جمله آن‌ها [[خبر واحد]] و [[حدیث متواتر]] است. خبر واحد خود اقسام مختلفی مانند [[حدیث صحیح|صحیح]]، [[حدیث حسن|حَسَن]]، [[حدیث موثق|مُوَثَّق]] و [[حدیث ضعیف|ضعیف]] دارد. عالمان مسلمان هر حدیثی را نمی‌پذیرند. آن‌ها حدیث متواتر و خبر واحدی را که همراه با قرائن علم‌آور باشد حجت می‌دانند. درخصوص خبر واحدی که علم‌آور نباشد اختلاف‌نظر دارند. بیشتر فقیهان شیعه و سنی، چنین خبر واحدی را اگر از شخص [[ثقه]] روایت شده باشد، قبول می‌کنند. برای بررسی میزان اعتبار احادیث و دسته‌بندی و روش فهم آن‌ها دانش‌هایی شکل گرفته است که برخی از این قرار است: [[علم رجال|رجال]]، [[درایة الحدیث|درایةالحدیث]] و [[فقه الحدیث|فقه‌الحدیث]]. | حدیث اقسام مختلفی دارد که از جمله آن‌ها [[خبر واحد]] و [[حدیث متواتر]] است. خبر واحد خود اقسام مختلفی مانند [[حدیث صحیح|صحیح]]، [[حدیث حسن|حَسَن]]، [[حدیث موثق|مُوَثَّق]] و [[حدیث ضعیف|ضعیف]] دارد. عالمان مسلمان هر حدیثی را نمی‌پذیرند. آن‌ها حدیث متواتر و خبر واحدی را که همراه با قرائن علم‌آور باشد حجت می‌دانند. درخصوص خبر واحدی که علم‌آور نباشد اختلاف‌نظر دارند. بیشتر فقیهان شیعه و سنی، چنین خبر واحدی را اگر از شخص [[ثقه]] روایت شده باشد، قبول می‌کنند. برای بررسی میزان اعتبار احادیث و دسته‌بندی و روش فهم آن‌ها دانش‌هایی شکل گرفته است که برخی از این قرار است: [[علم رجال|رجال]]، [[درایة الحدیث|درایةالحدیث]] و [[فقه الحدیث|فقه‌الحدیث]]. | ||
| خط ۶۶: | خط ۶۶: | ||
===تاریخ تدوین حدیث در اهل‌سنت=== | ===تاریخ تدوین حدیث در اهل‌سنت=== | ||
[[عبدالهادی فضلی]] تاریخ حدیث اهل‌سنت را به سه مرحله تقسیم کرده است: | [[عبدالهادی فضلی]] تاریخ حدیث اهل‌سنت را به سه مرحله تقسیم کرده است: | ||
*مرحله جمع‌آوری احادیث: از نیمه قرن دوم آغاز شد. در این دوره، بزرگان [[اهل سنت و جماعت|اهل‌سنت]] به جمع‌آوری روایات پرداختند و آن‌ها را همراه با فتاوای [[صحابه]] و [[تابعین]] در کتاب‌هایی گرد آوردند. کتاب اَلمُوَطَّأ نوشته [[مالک بن انس|مالک بن اَنَس]] در این دوره نوشته شد.<ref> فضلی، اصول‌الحدیث، ۱۴۲۰ق، ص۴۳.</ref> | *مرحله جمع‌آوری احادیث: از نیمه [[قرن دوم هجری قمری|قرن دوم]] آغاز شد. در این دوره، بزرگان [[اهل سنت و جماعت|اهل‌سنت]] به جمع‌آوری روایات پرداختند و آن‌ها را همراه با فتاوای [[صحابه]] و [[تابعین]] در کتاب‌هایی گرد آوردند. کتاب اَلمُوَطَّأ نوشته [[مالک بن انس|مالک بن اَنَس]] در این دوره نوشته شد.<ref> فضلی، اصول‌الحدیث، ۱۴۲۰ق، ص۴۳.</ref> | ||
*مرحله مُسندها: مسندها کتاب‌هایی‌اند که در آن‌ها تنها احادیث پیامبر(ص) آمده است.<ref>فضلی، اصول‌الحدیث، ۱۴۲۰ق، ص۴۳.</ref> از آخر قرن دوم، برخی از پیشوایان اهل‌سنت به تألیف مسند مشغول شدند. [[مسند احمد بن حنبل (کتاب)|مُسند احمد بن حنبل]] از کتاب‌های این دوره است.<ref> فضلی، اصول‌الحدیث، ۱۴۲۰ق، ص۴۳-۴۴.</ref> | *مرحله مُسندها: مسندها کتاب‌هایی‌اند که در آن‌ها تنها احادیث پیامبر(ص) آمده است.<ref>فضلی، اصول‌الحدیث، ۱۴۲۰ق، ص۴۳.</ref> از آخر قرن دوم، برخی از پیشوایان اهل‌سنت به تألیف مسند مشغول شدند. [[مسند احمد بن حنبل (کتاب)|مُسند احمد بن حنبل]] از کتاب‌های این دوره است.<ref> فضلی، اصول‌الحدیث، ۱۴۲۰ق، ص۴۳-۴۴.</ref> | ||
*مرحله «صحیح‌ها»: صحیح به کتابی می‌گویند که نویسنده، در آن، تنها احادیثی را آورده که انتسابشان به پیامبر را صحیح تشخیص داده است.<ref>فضلی، اصول‌الحدیث، ۱۴۲۰ق، ص۴۴.</ref> نخستین کسی در این زمینه کتاب نوشت، محمد بن اسماعیل بخاری (۱۹۴-۲۵۶ق) بود. [[صحیح البخاری (کتاب)|صحیح بخاری]] و [[صحیح مسلم (کتاب)|صحیح مسلم]] از کتاب‌های حدیثی این دوره‌اند.<ref> فضلی، اصول‌الحدیث، ۱۴۲۰ق، ص۴۴.</ref> | *مرحله «صحیح‌ها»: صحیح به کتابی می‌گویند که نویسنده، در آن، تنها احادیثی را آورده که انتسابشان به پیامبر را صحیح تشخیص داده است.<ref>فضلی، اصول‌الحدیث، ۱۴۲۰ق، ص۴۴.</ref> نخستین کسی در این زمینه کتاب نوشت، محمد بن اسماعیل بخاری (۱۹۴-۲۵۶ق) بود. [[صحیح البخاری (کتاب)|صحیح بخاری]] و [[صحیح مسلم (کتاب)|صحیح مسلم]] از کتاب‌های حدیثی این دوره‌اند.<ref> فضلی، اصول‌الحدیث، ۱۴۲۰ق، ص۴۴.</ref> | ||