تهمت: تفاوت میان نسخه‌ها
←مفهوم‌شناسی و جایگاه
| خط ۴: | خط ۴: | ||
برخی از عالمان با استناد به [[حدیث مباهته|حَدیث مُباهِته]]، تهمت‌زدن به [[بدعت|بدعت‌گذاران]] را با وجود مصلحت [[مباح|جایز]] دانسته‌اند با این حال اکثر [[مجتهد|فقیهان]]، این برداشت را ناصحیح دانسته و حدیث را به «قانع‌کردن اهل بدعت با استدلال‌های محکم» معنا کرده‌اند. | برخی از عالمان با استناد به [[حدیث مباهته|حَدیث مُباهِته]]، تهمت‌زدن به [[بدعت|بدعت‌گذاران]] را با وجود مصلحت [[مباح|جایز]] دانسته‌اند با این حال اکثر [[مجتهد|فقیهان]]، این برداشت را ناصحیح دانسته و حدیث را به «قانع‌کردن اهل بدعت با استدلال‌های محکم» معنا کرده‌اند. | ||
==مفهوم‌شناسی و جایگاه== | ==مفهوم‌شناسی و جایگاه== | ||
تهمت‌زدن از [[گناهان کبیره]] محسوب می‌شود.<ref>ابن‌شعبه، تحف العقول، ۱۴۰۴ق، ص۳۳۱؛ حر عاملی، آداب معاشرت، ۱۳۸۰ش، ص۲۰۴؛ دستغیب، گناهان کبیره، | تهمت‌زدن از [[گناهان کبیره]] محسوب می‌شود.<ref>ابن‌شعبه، تحف العقول، ۱۴۰۴ق، ص۳۳۱؛ حر عاملی، آداب معاشرت، ۱۳۸۰ش، ص۲۰۴؛ دستغیب، گناهان کبیره، ۱۳۸۸ش، ج۲، ص۳۸۶.</ref> در حدیثی تهمت را به‌اندازه‌ای زشتی و پلید می‌داند که حتی [[شیطان]] هم از انجام‌دهنده آن بیزار است.<ref>کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۲، ص۳۵۸.</ref> در منابع روایی بخشی مجزا به بیان حرام بودن آن اختصاص دارد<ref>برای نمونه نگاه کنید به کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۲، ص۳۶۱؛ حر عاملی، وسائل الشیعة، ۱۴۲۴ق، ج۱۲، ص۳۰۲.</ref> | ||
تهمت به‌معنای بیان کردن سوء‌ظن<ref>زبیدی، تاج العروس، ذیل واژه «وهم»؛ فراهیدی، العین، ذیل واژه «وهم».</ref> و گمان بدی است که از رفتار و حالات دیگری به دل انسان راه یافته است.<ref>ابن‌فارس، معجم مقاییس اللغة، ۱۴۰۴ق، ج۶، ص۱۴۶.</ref> البته صرف برداشت و گمان بد تا زمانی که آشکار نشده، [[سوء‌ظن]] محسوب می‌شود نه تهمت.<ref>تهرانی، اخلاق الاهی، ۱۳۹۱ش، ج۴، ص۱۴۴.</ref> تهمت شامل مواردی همچون انتقال نسبت با نوشتن، اشاره و یا وسایلی مانند تلفن همراه، رایانه و شبکه‌های اجتماعی نیز می‌شود.<ref>سیستانی، توضیح المسائل جامع، ۱۳۹۶ش، ج۲، ص۲۰۸؛ [https://www.leader.ir/fa/content/23577 «تهمت زدن به دیگران»]، وبگاه اطلاع رسانی دفتر مقام معظم رهبری.</ref> | تهمت به‌معنای بیان کردن سوء‌ظن<ref>زبیدی، تاج العروس، ذیل واژه «وهم»؛ فراهیدی، العین، ذیل واژه «وهم».</ref> و گمان بدی است که از رفتار و حالات دیگری به دل انسان راه یافته است.<ref>ابن‌فارس، معجم مقاییس اللغة، ۱۴۰۴ق، ج۶، ص۱۴۶.</ref> البته صرف برداشت و گمان بد تا زمانی که آشکار نشده، [[سوء‌ظن]] محسوب می‌شود نه تهمت.<ref>تهرانی، اخلاق الاهی، ۱۳۹۱ش، ج۴، ص۱۴۴.</ref> تهمت شامل مواردی همچون انتقال نسبت با نوشتن، اشاره و یا وسایلی مانند تلفن همراه، رایانه و شبکه‌های اجتماعی نیز می‌شود.<ref>سیستانی، توضیح المسائل جامع، ۱۳۹۶ش، ج۲، ص۲۰۸؛ [https://www.leader.ir/fa/content/23577 «تهمت زدن به دیگران»]، وبگاه اطلاع رسانی دفتر مقام معظم رهبری.</ref> | ||