شیخ بهائی: تفاوت میان نسخه‌ها

بهائی بیش از سایر علما و فقهای [[امامیه]] تمایل به عرفان داشته است. به گفته [[محمدباقر مجلسی|علامه مجلسی]]، وی اهل [[چله‌نشینی]] و [[ریاضت|ریاضات شرعی]] بوده و به شاگرد خود محمدتقی مجلسی تعلیم ذکر داده است.<ref>جعفریان، دین، ص۲۶۶؛ جعفریان، رویارویی، ص۱۲۵؛ معصوم علیشاه، ج۱، ص۲۸۴.</ref> با این همه، در بعضی منابع به بیزاری بهائی از صوفیان و دراویش زمان خود و آداب و عقاید ایشان اشاره شده است.<ref>کشمیری، ص۳۳؛ کرمانشاهی، ج۲، ص۳۹۷.</ref> خود بهائی نیز در داستانِ رمزیِ گربه و موش<ref>مینوی، موش، ص۴۹–۵۵؛ منزوی، ج۲، ص۱۷۲۶.</ref> و در اشعارش، از صوفیان [[ریا|ریاکار]] انتقاد شدیدی کرده است. از این رو از بعضی علمای شیعه در دفاع از بهائی و عدم انتساب او به تصوف اصطلاحی، شواهدی نقل شده است.<ref>حرّ عاملی، الاثناعشریة، ص۱۶، ۳۴، ۵۳؛ کشمیری، ص۳۲–۳۳؛ امین، ج۹، ص۲۴۲؛ قمی، سفینة البحار، نشر اسوه،ج۲، ص۵۸؛ بهاءالدین عاملی، کلیات، مقدمه نفیسی، ص۴۶–۴۷؛ امینی، الغدیر، ج۱۱، ص۲۸۳–۲۸۴.</ref>هم چنین از برخی سروده‌های او نقد جدی به فیلسوفانی چون ارسطو و بوعلی  و بسنده کردن به فقه و اصول خالی از عشق و معرفت مشهود است. در ابیاتی از نان وحلوایش می‌گوید: {{شعر}}{{ب|چند و چند از حکمت یونانیان؟|

 

حکمت ایمانیان را هم بدان}}

 

{{ب|چند زین فقه و کلام بی‌اصول|

 

مغز را خالی کنی، ای بوالفضول}}

 

{{ب|صرف شد عمرت به بحث نحو و صرف|

 

از اصول عشق هم خوان یک دو حرف }}{{ب|دل منوّر کن به انوار جَلیّْ|

 

چند باشی کاسه لیس بوعلی؟}}

 

{{ب|سروَر عالم، شه دنیا و دین|

 

سُؤْر مؤمن را شفا گفت ای حزین}}

 

{{ب|سؤر رسطالیس و سؤر بوعلی|

 

کی شفا گفته نبیِّ منجلی؟}}

 

{{ب|سینهٔ خود را برو صد چاک کن|

 

دل از این آلودگی‌ها پاک کن}}{{پایان شعر}} <ref>  https://rasekhoon.net/article/show/904506/عرفان-از-دیدگاه-شیخ-بهایی-با-تأکید-بر-مثنوی-نان-و-حلوا؛  شیخ بهایی، نان وحلوا، بخش ۴.</ref>

{{شعر}}{{ب|سَرَي البَرقُ مِن نَجدٍ فَجَدّدَ تَذکاري|

 

عُهُودا بِحُزْوي وَالعُذَيبِ وَذي قارِ}}

 

 

 

{{ب|وَهَيَّجَ مِن اَشواقِنا کُلَّ کامِنٍ|

 

وَاَجَّجَ في اَحشائِنا لاعِجَ النّارِ}} {{ب|خليفةِ ربِّ العالَمينَ فَظِلُّهُ|

 

علي ساکِنِ الغَبراءِ مِن کُلِّ دَيّارِ}}

 

 

 

{{ب|هُوَ العُروةُ الوُثقَي الَّذي مَن بِذَيلهِ|

 

تَمَسَّکَ لا يَخشي عَظائِمَ اَوزارِ}}

{{پایان شعر}}شباهنگام، از کرانه‌ی افقِ نَجْد، برقی درخشیدن گرفت و خاطرات دوستان (حُزوي) و (عُذيب) و (ذي قار) را به يادآورد.