پرش به محتوا

آیه ۱۲۴ سوره طه: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جزبدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲۳: خط ۲۳:
مفسران بر این باورند که کوری در آخرت همچون کوری در دنیا نیست بلکه ممکن است فرد نسبت به خوبی‌ها کور و نسبت به بدی‌ها بینا باشد، از نظر ایشان می‌توان کوری در [[آخرت]] را به معنای عدم راهیابی به سوی [[سعادت]] و [[بهشت]] دانست.
مفسران بر این باورند که کوری در آخرت همچون کوری در دنیا نیست بلکه ممکن است فرد نسبت به خوبی‌ها کور و نسبت به بدی‌ها بینا باشد، از نظر ایشان می‌توان کوری در [[آخرت]] را به معنای عدم راهیابی به سوی [[سعادت]] و [[بهشت]] دانست.


== اهمیت و جایگاه آیه ==
==اهمیت و جایگاه آیه==
به گفته مفسران، آیه ۱۲۴ سوره طه ناظر به یکی از [[سنت الهی|سنت‌های الهی]] در خصوص فرد و جامعه است<ref>آقاجانی، «ویژگی‌ها و انواع سنت‌های الهی در تدبیر جوامع»، ص۵۲.</ref>
به گفته مفسران، آیه ۱۲۴ سوره طه ناظر به یکی از [[سنت الهی|سنت‌های الهی]] در خصوص فرد و جامعه است<ref>آقاجانی، «ویژگی‌ها و انواع سنت‌های الهی در تدبیر جوامع»، ص۵۲.</ref> که طبق آن، برای کسانی که از [[یاد خدا]] روی‌گردان شده‌اند، دو مجازات وجود دارد: یکی معیشت ضَنک (زندگی تنگ) در این دنیا و دیگری نابینایی در دنیای دیگر.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۱۳، ص۳۳۰.</ref>
که طبق آن، برای کسانی که از یاد [[خدا]] روی‌گردان شده‌اند، دو مجازات وجود دارد: یکی معیشت ضَنک (زندگی تنگ) در این دنیا و دیگری نابینایی در دنیای دیگر.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۱۳، ص۳۳۰.</ref>


{{عربی|اندازه=۱۰۰%|وَمَنْ أَعْرَضَ عَنْ ذِكْرِي فَإِنَّ لَهُ مَعِيشَةً ضَنْكًا وَنَحْشُرُهُ يَوْمَ الْقِيَامَةِ أَعْمَىٰ}}|و هر کس از یاد من دل بگرداند، در حقیقت، زندگی تنگ [و سختی] خواهد داشت، و روز رستاخیز او را نابینا محشور می‌کنیم.» ([[سوره طه]]، آیه ۱۲۴)
{{عربی|اندازه=۱۰۰%|وَمَنْ أَعْرَضَ عَنْ ذِكْرِي فَإِنَّ لَهُ مَعِيشَةً ضَنْكًا وَنَحْشُرُهُ يَوْمَ الْقِيَامَةِ أَعْمَىٰ}}؛ و هر کس از یاد من دل بگرداند، در حقیقت، زندگی تنگ [و سختی] خواهد داشت، و روز رستاخیز او را نابینا محشور می‌کنیم.» ([[سوره طه]]، آیه ۱۲۴)


برخی از مفسران بر این باورند که مضمون این آیه در نقطهٔ مقابل عبارت «فَمَنِ اِتَّبَعَ هُدایَ» در آیه قبل، قرار داشته و نشان می‌دهد که همانگونه که تبعیت از هدایت الهی، سعادت را به دنبال دارد، رویگردانی از یاد خدا نیز موجب تنگی و ناگواری در معیشت می‌شود.<ref>نجفی، تفسیر آسان، ۱۳۹۸ق، ص۱۳۱.</ref>
برخی از مفسران بر این باورند که مضمون این آیه در نقطهٔ مقابل عبارت «فَمَنِ اِتَّبَعَ هُدایَ» در [[آیه ۱۲۳ سوره طه|آیه پیشین]]، قرار دارد و نشان می‌دهد که همانگونه که تبعیت از هدایت الهی، سعادت را به دنبال دارد، روی‌گردانی از یاد خدا نیز موجب تنگی و ناگواری در معیشت می‌شود.<ref>نجفی، تفسیر آسان، ۱۳۹۸ق، ص۱۳۱.</ref>


برخی از پژوهشگران، از معنای این آیه در جهت تبیین مبانی و اصول پیشرفت یاده کرده<ref>نظری، «مبانی و اصول پیشرفت در قرآن کریم»، ص۸۰.</ref>و برخی نیز با نگاهی روانشناختی به آیه آن را به عنوان نسخه الهی در درمان استرس و اضطراب معرفی نموده‌اند.<ref>نصیری، تفسیر موضوعی قرآن، بی تا، ج۳، ص۲۲–۲۷.</ref>
برخی از پژوهشگران، از معنای این آیه در جهت تبیین مبانی و اصول پیشرفت یاد کرده<ref>نظری، «مبانی و اصول پیشرفت در قرآن کریم»، ص۸۰.</ref>و برخی نیز با نگاهی روانشناختی به آیه آن را به عنوان نسخه الهی در درمان استرس و اضطراب معرفی نموده‌اند.<ref>نصیری، تفسیر موضوعی قرآن، بی تا، ج۳، ص۲۲–۲۷.</ref>


== معنای اعراض و رویگردانی از یاد خدا ==
==معنای اعراض و رویگردانی از یاد خدا==
{{جعبه نقل قول| عنوان =| نقل‌قول = [[از ابوبصیر اینگونه روایت شده است که]]:{{سخ}}
{{جعبه نقل قول| عنوان =| نقل‌قول = [[از ابوبصیر اینگونه روایت شده است که]]:{{سخ}}
از [[امام صادق علیه‌السلام|امام صادق(ع)]] سؤال کردم که منظور از آیه « «هر که از یاد من رو بگرداند زندگیش تنگ است» چیست؟ ایشان فرمودند: «منظور از آن اعراض از [[ولایت امیرالمومنین(ع)]] است.»
از [[امام صادق علیه‌السلام|امام صادق(ع)]] سؤال کردم که منظور از آیه « «هر که از یاد من رو بگرداند زندگیش تنگ است» چیست؟ ایشان فرمودند: «منظور از آن اعراض از [[ولایت امیرالمومنین(ع)]] است.»
خط ۴۴: خط ۴۳:
در برخی از روایات، مسئله اعراض از یاد خداوند را به رویگردانی از مسائلی چون «[[ولایت امام علی(ع)]]»<ref>کلینی، کافی، ۱۴۰۷ق، ج۱، ص۴۳۵.</ref> و نیز «ترک [[مراسم حج]]»<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۱۳، ص۳۳۰.</ref>تفسیر کرده‌اند.
در برخی از روایات، مسئله اعراض از یاد خداوند را به رویگردانی از مسائلی چون «[[ولایت امام علی(ع)]]»<ref>کلینی، کافی، ۱۴۰۷ق، ج۱، ص۴۳۵.</ref> و نیز «ترک [[مراسم حج]]»<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۱۳، ص۳۳۰.</ref>تفسیر کرده‌اند.


== معنای تنگی زندگی==
==معنای تنگی زندگی==
برخی از پژوهشگران، بر این باورند که معنای تنگی معیشت در آیه ۱۲۴ سوره طه نزد اکثر مفسران به تنگی معیشت در زندگی دنیا تفسیر شده است<ref>موسوی مقدم، «[https://www.sid.ir/paper/221732/fa ارزیابی دیدگاه مفسران دربارهٔ معناشناسی «معیشت ضنک» در آیه ۱۲۴ طه]»، ص۷۵–۷۶.</ref>
برخی از پژوهشگران، بر این باورند که معنای تنگی معیشت در آیه ۱۲۴ سوره طه نزد اکثر مفسران به تنگی معیشت در زندگی دنیا تفسیر شده است<ref>موسوی مقدم، «[https://www.sid.ir/paper/221732/fa ارزیابی دیدگاه مفسران دربارهٔ معناشناسی «معیشت ضنک» در آیه ۱۲۴ طه]»، ص۷۵–۷۶.</ref>
که شامل مواردی چون «بی برکتی»<ref>مکارم شیرازی، ‏تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۱۳، ص۳۲۶.</ref>
که شامل مواردی چون «بی برکتی»<ref>مکارم شیرازی، ‏تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۱۳، ص۳۲۶.</ref>
خط ۵۸: خط ۵۷:
از آنجایی که کلمه «معیشت» در آیه به صورت نکره آمده، از نظر برخی از پژوهشگران بدین معنا است که این نوع از زندگی دارای سختی‌هایی غیرقابل تصور و ناشناخته است.<ref>موسوی مقدم، «[https://www.sid.ir/paper/221732/fa ارزیابی دیدگاه مفسران دربارهٔ معناشناسی «معیشت ضنک» در آیه ۱۲۴ طه]»، ص۷۴.</ref> اما ایشان بر این باورند که با جمع‌بندی همه نظرات می‌توان تنگی معیشت را به معنای «نداشتن سکون و آرامش پایدار در زندگی» دانست که در هر زمانی، خودش را به گونه‌ای نمایش می‌دهد.<ref>موسوی مقدم، «[https://www.sid.ir/paper/221732/fa ارزیابی دیدگاه مفسران دربارهٔ معناشناسی «معیشت ضنک» در آیه ۱۲۴ طه]»، ص۸۱.</ref>
از آنجایی که کلمه «معیشت» در آیه به صورت نکره آمده، از نظر برخی از پژوهشگران بدین معنا است که این نوع از زندگی دارای سختی‌هایی غیرقابل تصور و ناشناخته است.<ref>موسوی مقدم، «[https://www.sid.ir/paper/221732/fa ارزیابی دیدگاه مفسران دربارهٔ معناشناسی «معیشت ضنک» در آیه ۱۲۴ طه]»، ص۷۴.</ref> اما ایشان بر این باورند که با جمع‌بندی همه نظرات می‌توان تنگی معیشت را به معنای «نداشتن سکون و آرامش پایدار در زندگی» دانست که در هر زمانی، خودش را به گونه‌ای نمایش می‌دهد.<ref>موسوی مقدم، «[https://www.sid.ir/paper/221732/fa ارزیابی دیدگاه مفسران دربارهٔ معناشناسی «معیشت ضنک» در آیه ۱۲۴ طه]»، ص۸۱.</ref>


== شبهه کوری در آخرت ==
==شبهه کوری در آخرت==
با توجه به آیه ۱۲۴ در خصوص کوری گناهکاران در آخرت، این سؤال پیش می‌آید که برخی از آیات [[قرآن]] نظیر آیه [[۱۴ سوره اسراء]] و [[آیه ۵۳ سوره کهف]] از بینابودن گناهکاران در قیامت برای دیدن [[نامه اعمال]] و [[آتش دوزخ]] خبر می‌دهد.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۱۳، ص۳۳۰.</ref>
با توجه به آیه ۱۲۴ در خصوص کوری گناهکاران در آخرت، این سؤال پیش می‌آید که برخی از آیات [[قرآن]] نظیر آیه [[۱۴ سوره اسراء]] و [[آیه ۵۳ سوره کهف]] از بینابودن گناهکاران در قیامت برای دیدن [[نامه اعمال]] و [[آتش دوزخ]] خبر می‌دهد.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۱۳، ص۳۳۰.</ref>


خط ۷۴: خط ۷۳:
{{پایان شعر}}
{{پایان شعر}}


== شبهه ثروتمندی کافران ==
==شبهه ثروتمندی کافران==
با توجه به اینکه آیه ۱۲۴ سوره طه اعراض‌کنندگان از یاد خدا را به تنگی معیشت وعده داده است، دو سؤال پیش می‌آید: اول آنکه این معنا با آیاتی نظیر آیه ۵۵ و ۸۵ [[سوره توبه]] یا [[آیه ۱۳۱ سوره طه]] که از آسایش زندگی کافران خبر می‌دهد در تضاد بوده و دوم آنکه تجربه بشری نشان می‌دهد که بسیاری از انسان‌های کافر در آسوده‌ترین معیشت‌ها به سر می‌برند.<ref>برای این منظور نگاه کنید به نجفی، تفسیر آسان، ۱۳۹۸ق، ص۱۳۱؛ مغنیه، تفسیر کاشف، ۱۴۲۴ق، ج۵، ص۲۵۲.</ref>
با توجه به اینکه آیه ۱۲۴ سوره طه اعراض‌کنندگان از یاد خدا را به تنگی معیشت وعده داده است، دو سؤال پیش می‌آید: اول آنکه این معنا با آیاتی نظیر آیه ۵۵ و ۸۵ [[سوره توبه]] یا [[آیه ۱۳۱ سوره طه]] که از آسایش زندگی کافران خبر می‌دهد در تضاد بوده و دوم آنکه تجربه بشری نشان می‌دهد که بسیاری از انسان‌های کافر در آسوده‌ترین معیشت‌ها به سر می‌برند.<ref>برای این منظور نگاه کنید به نجفی، تفسیر آسان، ۱۳۹۸ق، ص۱۳۱؛ مغنیه، تفسیر کاشف، ۱۴۲۴ق، ج۵، ص۲۵۲.</ref>


خط ۸۲: خط ۸۱:
برخی از روایات نیز دلالت آیه را نسبت به [[ناصبی|نواصب]] و در زمان [[رجعت|رجعت اهل بیت (ع)]] بیان داشته‌اند.<ref>قمی، تفسیر قمی، ۱۴۰۴ق، ج۲، ص۶۶؛ بحرانی، البرهان فی تفسیر القرآن، ۱۴۱۶ق، ج۳، ص۷۸۵.</ref>
برخی از روایات نیز دلالت آیه را نسبت به [[ناصبی|نواصب]] و در زمان [[رجعت|رجعت اهل بیت (ع)]] بیان داشته‌اند.<ref>قمی، تفسیر قمی، ۱۴۰۴ق، ج۲، ص۶۶؛ بحرانی، البرهان فی تفسیر القرآن، ۱۴۱۶ق، ج۳، ص۷۸۵.</ref>


== پانویس ==
==پانویس==
{{پانوشت}}
{{پانوشت}}


== منابع ==
==منابع==
{{منابع}}
{{منابع}}
* آقاجانی، نصرالله، ویژگی‌ها و انواع سنت‌های الهی در تدبیر جوامع، ش۷، زمستان ۱۳۹۳ش.
* آقاجانی، نصرالله، ویژگی‌ها و انواع سنت‌های الهی در تدبیر جوامع، ش۷، زمستان ۱۳۹۳ش.
Automoderated users، confirmed، مدیران، templateeditor
۴٬۴۷۰

ویرایش