|
|
خط ۳۶: |
خط ۳۶: |
| [[امام علی علیهالسلام|امام علی(ع)]]، ابتدا عمرو بن عبدوُد را دعوت کرد تا به [[توحید|یگانگی خدا]] و [[نبوت|رسالت]] شهادت دهد و پس از آنکه او نپذیرفت، از او خواست که از همان راهی که آمده بازگردد و وقتی قبول نکرد، به او گفت از اسب فرود آید و مبارزه کند و او پذیرفت و حتی براساس نقل ابنابیالحدید اسب خویش را پی کرد<ref>ابنابیالحدید، شرح نهجالبلاغه، ۱۴۰۴ق، ج۱۹، ص۶۴.</ref> و یا این که زخمی به صورت اسبش زد و اسب گریخت.<ref>شیخ مفید، الإرشاد، ۱۴۱۳ق، ج۱، ص۱۰۰و۱۰۱.</ref> بنابر نقل [[جابر بن عبدالله انصاری]] که همراه [[امام علی علیهالسلام|امام علی(ع)]] بوده است، جنگ بین علی بن ابیطالب و عمرو بن عبدود بالا گرفت، تا آنکه صدای [[تکبیر]] علی(ع) بلند شد و [[مسلمان|مسلمانان]] دریافتند عمرو بن عبدود کشته شده است.<ref>شیخ مفید، الإرشاد، ۱۴۱۳ق، ج۱، ص۱۰۲.</ref> جابر بن عبدالله که شاهد این صحنه بوده فرار دیگر مشرکان پس از کشته شدن عمرو به کشته شدن [[جالوت]] توسط [[داوود (پیامبر)|داود]] و شکست سپاه جالوت تشبیه کرده است.<ref>شیخ مفید، الإرشاد، ۱۴۱۳ق، ج۱، ص۱۰۲.</ref> {{یاد|فَهَزَمُوهُمْ بِاِذْنِ أللّهِ وَقَتَلَ دَاوُدُ جَالُوتَ [[سوره بقره]] آیه ۲۵۱ }}بر اساس منابع تاریخی، علاوه بر عمرو بن عبدود، پسرش حِسْل نیز به دست امام علی(ع) کشته شد.<ref> ابن کثیر، البدایه والنهایه،۱۴۰۷ق، ج۴، ص۱۱۶؛ عاملی، الصحیح من سیرة النبی الأعظم، ۱۴۲۶ق، ج۱۱، ص۱۶۰.</ref> در برخی گزارشها آمده که امام علی(ع) پس از کشتن عمرو بن عبدود سر او را برابر [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|رسول خدا(ص)]] گذاشت در این هنگام [[ابوبکر بن ابیقحافه|ابوبکر]] و [[عمر بن خطاب|عمر]] برخاستند و صورت علی (ع) را بوسیدند و پیامبر(ص) که خوشحالی در سیمایش آشکار بود فرمود: این پیروزی (واقعی) است یا فرمود: این نخستین پیروزی است و شوکت و هیبت [[شرک|مشرکان]] از میان رفت و از امروز به بعد آنان دیگر با ما نمیجنگند و این ما هستیم که با آنان میجنگیم.<ref>ابنابیالحدید، شرح نهجالبلاغه، ۱۴۰۴ق، ج۱۹، ص۶۲.</ref> | | [[امام علی علیهالسلام|امام علی(ع)]]، ابتدا عمرو بن عبدوُد را دعوت کرد تا به [[توحید|یگانگی خدا]] و [[نبوت|رسالت]] شهادت دهد و پس از آنکه او نپذیرفت، از او خواست که از همان راهی که آمده بازگردد و وقتی قبول نکرد، به او گفت از اسب فرود آید و مبارزه کند و او پذیرفت و حتی براساس نقل ابنابیالحدید اسب خویش را پی کرد<ref>ابنابیالحدید، شرح نهجالبلاغه، ۱۴۰۴ق، ج۱۹، ص۶۴.</ref> و یا این که زخمی به صورت اسبش زد و اسب گریخت.<ref>شیخ مفید، الإرشاد، ۱۴۱۳ق، ج۱، ص۱۰۰و۱۰۱.</ref> بنابر نقل [[جابر بن عبدالله انصاری]] که همراه [[امام علی علیهالسلام|امام علی(ع)]] بوده است، جنگ بین علی بن ابیطالب و عمرو بن عبدود بالا گرفت، تا آنکه صدای [[تکبیر]] علی(ع) بلند شد و [[مسلمان|مسلمانان]] دریافتند عمرو بن عبدود کشته شده است.<ref>شیخ مفید، الإرشاد، ۱۴۱۳ق، ج۱، ص۱۰۲.</ref> جابر بن عبدالله که شاهد این صحنه بوده فرار دیگر مشرکان پس از کشته شدن عمرو به کشته شدن [[جالوت]] توسط [[داوود (پیامبر)|داود]] و شکست سپاه جالوت تشبیه کرده است.<ref>شیخ مفید، الإرشاد، ۱۴۱۳ق، ج۱، ص۱۰۲.</ref> {{یاد|فَهَزَمُوهُمْ بِاِذْنِ أللّهِ وَقَتَلَ دَاوُدُ جَالُوتَ [[سوره بقره]] آیه ۲۵۱ }}بر اساس منابع تاریخی، علاوه بر عمرو بن عبدود، پسرش حِسْل نیز به دست امام علی(ع) کشته شد.<ref> ابن کثیر، البدایه والنهایه،۱۴۰۷ق، ج۴، ص۱۱۶؛ عاملی، الصحیح من سیرة النبی الأعظم، ۱۴۲۶ق، ج۱۱، ص۱۶۰.</ref> در برخی گزارشها آمده که امام علی(ع) پس از کشتن عمرو بن عبدود سر او را برابر [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|رسول خدا(ص)]] گذاشت در این هنگام [[ابوبکر بن ابیقحافه|ابوبکر]] و [[عمر بن خطاب|عمر]] برخاستند و صورت علی (ع) را بوسیدند و پیامبر(ص) که خوشحالی در سیمایش آشکار بود فرمود: این پیروزی (واقعی) است یا فرمود: این نخستین پیروزی است و شوکت و هیبت [[شرک|مشرکان]] از میان رفت و از امروز به بعد آنان دیگر با ما نمیجنگند و این ما هستیم که با آنان میجنگیم.<ref>ابنابیالحدید، شرح نهجالبلاغه، ۱۴۰۴ق، ج۱۹، ص۶۲.</ref> |
|
| |
|
| بنابر آنچه در کتاب [[مناقب آل ابیطالب (کتاب)|مناقب آل ابیطالب]]، نوشته [[ابن شهرآشوب|ابن شهر آشوب مازندرانی]](درگذشته [[سال ۵۸۸ هجری قمری|۵۸۸ق]]) به نقل از امام علی(ع) آمده، عمرو بن عبدود در خلال مبارزه با امام علی(ع)، بر چهره او آب دهان انداخت، و علی بن ابیطالب برای پرهیز از آنکه کشتن عمرو بن عبدود، از روی خشم و تَشفّی خاطر باشد، چند لحظه او را رها میکند و پس از فرونشاندن خشم خود، عمرو را در راه [[خدا]] به قتل رساند.<ref>ابن شهرآشوب، مناقب آل ابیطالب، ۱۳۷۵ق، ج۱، ص۳۸۱.</ref> در شعر [[مولوی]] (درگذشته [[سال ۶۷۲ هجری قمری|۶۷۲ق]]) که با این بیت شروع میشود: «از علی آموز اخلاص عمل/ شیر حق را دان منزه از دغل»، روایت مذکور بیان شده است.<ref>همایی، مولوینامه، ۱۳۸۵ش، ج۱، ص۵۲-۵۴.</ref>{{شعر۲ | | بنابر آنچه در کتاب [[مناقب آل ابیطالب (کتاب)|مناقب آل ابیطالب]]، نوشته [[ابن شهرآشوب|ابن شهر آشوب مازندرانی]](درگذشته [[سال ۵۸۸ هجری قمری|۵۸۸ق]]) به نقل از امام علی(ع) آمده، عمرو بن عبدود در خلال مبارزه با امام علی(ع)، بر چهره او آب دهان انداخت، و علی بن ابیطالب برای پرهیز از آنکه کشتن عمرو بن عبدود، از روی خشم و تَشفّی خاطر باشد، چند لحظه او را رها میکند و پس از فرونشاندن خشم خود، عمرو را در راه [[خدا]] به قتل رساند.<ref>ابن شهرآشوب، مناقب آل ابیطالب، ۱۳۷۵ق، ج۱، ص۳۸۱.</ref> در شعر [[مولوی]] (درگذشته [[سال ۶۷۲ هجری قمری|۶۷۲ق]]) که با این بیت شروع میشود: «از علی آموز اخلاص عمل/ شیر حق را دان منزه از دغل»، روایت مذکور بیان شده است.<ref>همایی، مولوینامه، ۱۳۸۵ش، ج۱، ص۵۲-۵۴.</ref> |
| |از علی آموز اخلاص عمل| شیر حق را دان مطهّر از دغل | | {{شعر جدید |
| |در غزا بر پهلوانی دست یافت| زود شمشیری بر آورد و شتافت
| | | جداکننده = \\ |
| |او خدو انداخت در روی علی| افتخار هر [[نبوت|نبی]] و هر ولی
| | | متن = از علی آموز اخلاص عمل\\ شیر حق را دان مطهّر از دغل |
| |آن '''خدو''' زد بر رخی که روی ماه|[[سجده]] آرد پیش او در سجدهگاه
| | در غزا بر پهلوانی دست یافت\\ زود شمشیری بر آورد و شتافت |
| |در زمان انداخت شمشیر آن علی| کرد او اندر غزااَش کاهلی
| | او خدو انداخت در روی علی\\افتخار هر [[نبوت|نبی]] و هر ولی |
| |گشت حیران آن مبارز زین عمل| وز نمودن عفو و رحمت بیمحل
| | آن '''خدو''' زد بر رخی که روی ماه\\[[سجده]] آرد پیش او در سجدهگاه |
| |گفت بر من تیغ تیز افراشتی| از چه افکندی مرا بگذاشتی
| | در زمان انداخت شمشیر آن علی\\کرد او اندر غزااَش کاهلی |
| |آن چه دیدی؟ بهتر از پیکار من|تا شدی تو سست در اِشکار من
| | گشت حیران آن مبارز زین عمل\\وز نمودن عفو و رحمت بیمحل |
| |آن چه دیدی؟ که چنین خشمت نشست|تا چنان برقی نمود و باز جست
| | گفت بر من تیغ تیز افراشتی\\از چه افکندی مرا بگذاشتی |
| | گفت من تیغ از پی حق میزنم|بندهٔ حقم نه مأمور تنم
| | آن چه دیدی؟ بهتر از پیکار من\\تا شدی تو سست در اِشکار من |
| |شیر حقم، نیستم شیر هوا|فعل من بر [[اسلام|دین]] من باشد گوا <ref>مولوی، مثنوی معنوی، بیتا، ص۱۸۳-۱۸۷.</ref>}}
| | آن چه دیدی؟ که چنین خشمت نشست\\تا چنان برقی نمود و باز جست |
| | گفت من تیغ از پی حق میزنم\\بندهٔ حقم نه مأمور تنم |
| | شیر حقم، نیستم شیر هوا\\فعل من بر [[اسلام|دین]] من باشد گوا <ref>مولوی، مثنوی معنوی، بیتا، ص۱۸۳-۱۸۷.</ref>}} |
|
| |
|
| در منابع روایی، از [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر(ص)]] نقل شده است که ضربه علی(ع) بر عمرو بن عبدود در [[غزوه خندق|جنگ خندق]]، بافضیلت تر از عبادت [[جن]] و اِنس است.<ref>علامه حلی، نهج الحق، ۱۹۸۲م، ص۲۳۴.</ref>در برخی روایات در منابع اهلسنت از پیامبر (ص) است که پس از ضربتی که امام علی(ع) به عمرو زد به او فرمود: ای علی مژده باد بر تو که ضربت امروز تو بر اعمال امت من برتری و رجحان دارد.<ref>قندوزی، ينابيع المودة، ۱۴۲۲ق، ج۱، ص۲۸۴.</ref> و در دیگر روایت حاکم نیشابوری، در [[المستدرک علی الصحیحین (کتاب) |المستدرك علي الصحيحين]]، از پیامبر (ص) نقل کرده است که ضربت علی(ع) با فضیلت تر از اعمال امت من تا روز قیامت است.<ref>حاکم نیشابوری، المستدرك، ۱۴۱۱ق، ج۳، ص۳۴.</ref>امام علی(ع) پس از کشتن عمرو بن عبدود از لوازم شخصی او چیزی را برنداشت وقتی از او پرسیدند که چرا چنین نکردی و زره او را که نمونه در عرب نداشت برنداشتی فرمود: منم شرم کردم که زشتی ها بدن پسر عمویم را نمایان سازم.« إنّي استحيتُ أن أكشِفَ عن سوأة ابن عمّي » <ref>مفید، الارشاد، ۱۴۱۳ق، ج۱، ص۱۰۴.</ref> {{یاد| بر اساس فقه اسلامی هر کسی در جنگ با شرایطی میتواند لوازم رزم طرف مقابل را که کشته است به عنوان غنیمت بردارد مانند زره و شمشیر و... عنوان این قانون فقهی چنین است: (من قتل قتیلاً فله سَلَبه) موسسه دائرة المعارف الفقه الاسلامي، فرهنگ فقه فارسي، ج۴، ص۵۲۰. }}خواهر «عمرو» نیز پس از آگاه شدن از این ماجرا گفت: هرگز تأسف نمیخورم که برادرم کشته شد، زیرا به دست فردی کریم کشته شده است و اگر غیر از آن بود تا جان داشتم اشک میریختم. <ref>سبحانی، فروغ ابدیت، ۱۳۸۵ش، ج۱، ص۶۲۸.</ref> | | در منابع روایی، از [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر(ص)]] نقل شده است که ضربه علی(ع) بر عمرو بن عبدود در [[غزوه خندق|جنگ خندق]]، بافضیلت تر از عبادت [[جن]] و اِنس است.<ref>علامه حلی، نهج الحق، ۱۹۸۲م، ص۲۳۴.</ref>در برخی روایات در منابع اهلسنت از پیامبر (ص) است که پس از ضربتی که امام علی(ع) به عمرو زد به او فرمود: ای علی مژده باد بر تو که ضربت امروز تو بر اعمال امت من برتری و رجحان دارد.<ref>قندوزی، ينابيع المودة، ۱۴۲۲ق، ج۱، ص۲۸۴.</ref> و در دیگر روایت حاکم نیشابوری، در [[المستدرک علی الصحیحین (کتاب) |المستدرك علي الصحيحين]]، از پیامبر (ص) نقل کرده است که ضربت علی(ع) با فضیلت تر از اعمال امت من تا روز قیامت است.<ref>حاکم نیشابوری، المستدرك، ۱۴۱۱ق، ج۳، ص۳۴.</ref>امام علی(ع) پس از کشتن عمرو بن عبدود از لوازم شخصی او چیزی را برنداشت وقتی از او پرسیدند که چرا چنین نکردی و زره او را که نمونه در عرب نداشت برنداشتی فرمود: منم شرم کردم که زشتی ها بدن پسر عمویم را نمایان سازم.« إنّي استحيتُ أن أكشِفَ عن سوأة ابن عمّي » <ref>مفید، الارشاد، ۱۴۱۳ق، ج۱، ص۱۰۴.</ref> {{یاد| بر اساس فقه اسلامی هر کسی در جنگ با شرایطی میتواند لوازم رزم طرف مقابل را که کشته است به عنوان غنیمت بردارد مانند زره و شمشیر و... عنوان این قانون فقهی چنین است: (من قتل قتیلاً فله سَلَبه) موسسه دائرة المعارف الفقه الاسلامي، فرهنگ فقه فارسي، ج۴، ص۵۲۰. }}خواهر «عمرو» نیز پس از آگاه شدن از این ماجرا گفت: هرگز تأسف نمیخورم که برادرم کشته شد، زیرا به دست فردی کریم کشته شده است و اگر غیر از آن بود تا جان داشتم اشک میریختم. <ref>سبحانی، فروغ ابدیت، ۱۳۸۵ش، ج۱، ص۶۲۸.</ref> |