پرش به محتوا

حدیث منزلت: تفاوت میان نسخه‌ها

۹۱ بایت اضافه‌شده ،  ‏۱۵ اوت ۲۰۱۶
جز
بدون خلاصۀ ویرایش
imported>Mohamadhaghani
جزبدون خلاصۀ ویرایش
imported>Mohamadhaghani
جزبدون خلاصۀ ویرایش
خط ۵۱: خط ۵۱:
* هارون [[معصوم]] از خطا و نسیان بود، و علی نیز چنین بود. <ref> میرحامد حسین، عبقات الانوار، ج۲، دفتر۱، ص۱۰۰ـ۱۰۴ </ref>
* هارون [[معصوم]] از خطا و نسیان بود، و علی نیز چنین بود. <ref> میرحامد حسین، عبقات الانوار، ج۲، دفتر۱، ص۱۰۰ـ۱۰۴ </ref>


==بررسی برخی سوالات و شبهات==
 
===شبهه ۱===
===تردید در سند حدیث===


برخی عالمان سنّی در سند حدیث تشکیک کرده و برخی آن را از [[خبر واحد|آحاد]] شمرده‌اند. <ref> برای نمونه رجوع کنید به آمدی، الامامة من أبکار الأفکار فی اصول الدّین، ص۱۶۷ </ref>
برخی عالمان سنّی در سند حدیث تشکیک کرده و برخی آن را از [[خبر واحد|آحاد]] شمرده‌اند. <ref> برای نمونه رجوع کنید به آمدی، الامامة من أبکار الأفکار فی اصول الدّین، ص۱۶۷ </ref>
خط ۵۸: خط ۵۸:
علمای شیعه در پاسخ گفته‌اند: بی‌تردید این [[حدیث]]، [[خبر مستفیض|مستفیض]]، بلکه [[خبر متواتر|متواتر]] است و به قول [[حدیث|محدّثان]]، این روایت از «‌أصَحّ السّنن و أثبت الآثار‌» است و حتی ذهبی از مهمترین عالمان اهل سنت در تلخیص المستدرک <ref> حاکم نیشابوری، مستدرک، ج۳، ص۱۳۴ </ref> به صحت آن گواهی داده است. اگر این حدیث صحیح نبود، در [[صحیح بخاری]] و [[صحیح مسلم]] نقل نمی‌شد. به علاوه، [[معاویة بن ابی سفیان|معاویه]]، دشمن سرسخت امام علی(ع)، که دستور به سبّ و لعن و جعل حدیث بر ضد آن حضرت داده بود، نه تنها حدیث منزلت را انکار نکرد، بلکه خودش نیز آن را روایت کرد. <ref> ابن حجر هیتمی، الصواعق المحرقة فی الرد علی اهل البدع و الزندقة، ص۱۷۹ </ref>
علمای شیعه در پاسخ گفته‌اند: بی‌تردید این [[حدیث]]، [[خبر مستفیض|مستفیض]]، بلکه [[خبر متواتر|متواتر]] است و به قول [[حدیث|محدّثان]]، این روایت از «‌أصَحّ السّنن و أثبت الآثار‌» است و حتی ذهبی از مهمترین عالمان اهل سنت در تلخیص المستدرک <ref> حاکم نیشابوری، مستدرک، ج۳، ص۱۳۴ </ref> به صحت آن گواهی داده است. اگر این حدیث صحیح نبود، در [[صحیح بخاری]] و [[صحیح مسلم]] نقل نمی‌شد. به علاوه، [[معاویة بن ابی سفیان|معاویه]]، دشمن سرسخت امام علی(ع)، که دستور به سبّ و لعن و جعل حدیث بر ضد آن حضرت داده بود، نه تنها حدیث منزلت را انکار نکرد، بلکه خودش نیز آن را روایت کرد. <ref> ابن حجر هیتمی، الصواعق المحرقة فی الرد علی اهل البدع و الزندقة، ص۱۷۹ </ref>


===شبهه ۲===
===ادعای انحصار جانشینی به ماجرای غزوه تبوک===


گروهی از اهل سنت این حدیث را تنها ناظر به ماجرای [[غزوه تبوک]] دانسته <ref> ابن تیمیه، منهاج السنة النبویة، ج۷، ص۳۲۲ </ref> و عده‌ای دایره را تنگ‌تر کرده و گفته‌اند پیامبر(ص)، علی(ع) را فقط جانشین خود در شهر [[مدینه]] یا در میان خاندانش قرار داد <ref> باقلانی، کتاب تمهید الاوائل و تلخیص الدلائل، ص۴۵۷؛ میرحامد حسین، عبقات الانوار، ج۲، دفتر۱، ص۷۴ـ۷۶ </ref>. و گفته‌اند پذیرفتن صحت حدیث بدان معنا نیست که تمام مناصب و مقامهای حضرت رسول، جز [[نبوت]]، برای علی ثابت شود، بلکه ظاهر حدیث دلالت می‌کند که علی فقط در مدت غیبت پیامبر(ص) و رفتنش به تبوک، آن هم در خصوص امور مربوط به خانواده پیامبر(ص)، خلیفه و جانشین آن حضرت بوده است، چنان که هارون در مدت غیبت موسی خلیفۀ او بود.
گروهی از اهل سنت این حدیث را تنها ناظر به ماجرای [[غزوه تبوک]] دانسته <ref> ابن تیمیه، منهاج السنة النبویة، ج۷، ص۳۲۲ </ref> و عده‌ای دایره را تنگ‌تر کرده و گفته‌اند پیامبر(ص)، علی(ع) را فقط جانشین خود در شهر [[مدینه]] یا در میان خاندانش قرار داد <ref> باقلانی، کتاب تمهید الاوائل و تلخیص الدلائل، ص۴۵۷؛ میرحامد حسین، عبقات الانوار، ج۲، دفتر۱، ص۷۴ـ۷۶ </ref>. و گفته‌اند پذیرفتن صحت حدیث بدان معنا نیست که تمام مناصب و مقامهای حضرت رسول، جز [[نبوت]]، برای علی ثابت شود، بلکه ظاهر حدیث دلالت می‌کند که علی فقط در مدت غیبت پیامبر(ص) و رفتنش به تبوک، آن هم در خصوص امور مربوط به خانواده پیامبر(ص)، خلیفه و جانشین آن حضرت بوده است، چنان که هارون در مدت غیبت موسی خلیفۀ او بود.
خط ۶۸: خط ۶۸:
نکته دووم: خود [[صحابه]] نیز از روایت، عمومیت مناصب را برداشت می‌کردند، مثلاً وقتی از [[جابر بن عبدالله انصاری]] درباره معنای حدیث منزلت پرسیدند، پاسخ داد پیامبر(ص) با این سخن علی را جانشین خویش در میان امتش، در زندگانی و پس از مرگ خود قرار داده و اطاعت از او را بر شما واجب گردانده است. <ref> رجوع کنید به ابن بابویه، معانی الأخبار، ص۷۴ </ref>
نکته دووم: خود [[صحابه]] نیز از روایت، عمومیت مناصب را برداشت می‌کردند، مثلاً وقتی از [[جابر بن عبدالله انصاری]] درباره معنای حدیث منزلت پرسیدند، پاسخ داد پیامبر(ص) با این سخن علی را جانشین خویش در میان امتش، در زندگانی و پس از مرگ خود قرار داده و اطاعت از او را بر شما واجب گردانده است. <ref> رجوع کنید به ابن بابویه، معانی الأخبار، ص۷۴ </ref>


===شبهه ۳===
=== اختصاص جانشینی به زمان حیات پیامبر (ص)===


[[حضرت هارون|هارون]] مرتبه خلافت و سایر مراتب را در زمان زندگی [[حضرت موسی]] داشته است، زیرا وی قبل از موسی درگذشت، پس ممکن است علی نیز منزلتهای هارون را در زمان حیات [[رسول خدا]] دارا بوده باشد؛ بنابراین، حدیث منزلت را نمی‌توان نص بر [[خلافت]] بعد از وفات پیامبر(ص) دانست. <ref> رجوع کنید به قاضی عبدالجباربن احمد، المغنی، ج۱۰، قسم ۱، ص۱۵۹ـ۱۶۰؛ جرجانی، شرح المواقف، ص۸، ۳۶۳؛ میرحامد حسین، عبقات الانوار، ج۲، دفتر۱، ص۸۶ </ref>
[[حضرت هارون|هارون]] مرتبه خلافت و سایر مراتب را در زمان زندگی [[حضرت موسی]] داشته است، زیرا وی قبل از موسی درگذشت، پس ممکن است علی نیز منزلتهای هارون را در زمان حیات [[رسول خدا]] دارا بوده باشد؛ بنابراین، حدیث منزلت را نمی‌توان نص بر [[خلافت]] بعد از وفات پیامبر(ص) دانست. <ref> رجوع کنید به قاضی عبدالجباربن احمد، المغنی، ج۱۰، قسم ۱، ص۱۵۹ـ۱۶۰؛ جرجانی، شرح المواقف، ص۸، ۳۶۳؛ میرحامد حسین، عبقات الانوار، ج۲، دفتر۱، ص۸۶ </ref>
کاربر ناشناس