آیه محارم: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱۹: | خط ۱۹: | ||
در آیه ۳۱ سوره نور مشهور به [[آیه حجاب]] نیز برخی از محارم معرفی شده است. | در آیه ۳۱ سوره نور مشهور به [[آیه حجاب]] نیز برخی از محارم معرفی شده است. | ||
== متن و ترجمه == | ==متن و ترجمه== | ||
آیه ۲۳ سوره نساء به معرفی کسانی می‌پردازد که [[ازدواج]] با آنها [[حرام]] است. | آیه ۲۳ سوره نساء به معرفی کسانی می‌پردازد که [[ازدواج]] با آنها [[حرام]] است. | ||
{{گفت و گو | {{گفت و گو | ||
| خط ۳۶: | خط ۳۶: | ||
چنانکه در [[تفسیر نمونه (کتاب)|تفسیر نمونه]] آمده ازدواج پیامبر(ص) با زینب به جهت از بین بردن یکی از رسوم [[جاهلیت|دوران جاهلی]] بوده است که تمام احکام مربوط به فرزندان حقیقی را در حق [[فرزندخوانده]] نیز جاری کرده و ازدواج با همسر او -بعد از فوت یا طلاق- را قبیح می‌دانسته‌اند.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۳، ص۳۳۰.</ref> | چنانکه در [[تفسیر نمونه (کتاب)|تفسیر نمونه]] آمده ازدواج پیامبر(ص) با زینب به جهت از بین بردن یکی از رسوم [[جاهلیت|دوران جاهلی]] بوده است که تمام احکام مربوط به فرزندان حقیقی را در حق [[فرزندخوانده]] نیز جاری کرده و ازدواج با همسر او -بعد از فوت یا طلاق- را قبیح می‌دانسته‌اند.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۳، ص۳۳۰.</ref> | ||
== محارم == | ==محارم== | ||
{{اصلی|محارم|محارم رضاعی}} | {{اصلی|محارم|محارم رضاعی}} | ||
محارم، کسانی‌اند که به سبب خویشاوندی، نگاه کردن و آشکار کردن زینت برای همدیگر جایز و ازدواج آنها با هم حرام است.<ref>مشکینی، مصطلحات الفقه، ۱۳۸۱ش، ص۲۷۲. </ref> آیه محارم بیان‌گر خویشاوندان نسبی، سببی و [[محرمیت رضاعی|رضاعی]] است که ازدواج با آنان حرام است:<ref> مقدس اردبیلی، زبدةالبیان، المکتبة المرتضویة، ص۵۲۳-۵۲۴.</ref> | محارم، کسانی‌اند که به سبب خویشاوندی، نگاه کردن و آشکار کردن زینت برای همدیگر جایز و ازدواج آنها با هم حرام است.<ref>مشکینی، مصطلحات الفقه، ۱۳۸۱ش، ص۲۷۲. </ref> آیه محارم بیان‌گر خویشاوندان نسبی، سببی و [[محرمیت رضاعی|رضاعی]] است که ازدواج با آنان حرام است:<ref> مقدس اردبیلی، زبدةالبیان، المکتبة المرتضویة، ص۵۲۳-۵۲۴.</ref> | ||
| خط ۵۴: | خط ۵۴: | ||
==نکات تفسیری== | ==نکات تفسیری== | ||
بنا به نظر برخی [[مفسران]]، عبارت «وَأَن تَجْمَعُوا بَینَ الْأُخْتَینِ إِلَّا مَا قَدْ سَلَفَ؛ [حرام است] جمع بین دو خواهر، مگر آنچه در گذشته رخ داده است...» به این نکته اشاره دارد که ازدواج با دو خواهر در یک زمان، در [[عصر جاهلیت]] مرسوم بوده است و با نازل شدن این آیه، کسانی که در گذشته چنین ازدواج‌هایی کرده‌اند مجازاتی ندارند اما باید یکی از دو خواهر را انتخاب کرده و دیگری را رها کنند.<ref> طباطبایی، المیزان، ۱۴۱۷ق، ج۴، ص۲۶۵؛ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۳، ص۳۳۱.</ref> به گفته [[علامه طباطبایی]] در [[المیزان فی تفسیر القرآن (کتاب)|تفسیر المیزان]] احتمال دارد استثناء نه تنها از جمع بین دو خواهر، بلکه از تمام فقرات مذکور در آیه باشد؛ چرا که در گذشته در میان غیراعراب امت‌هایی بوده‌اند که با برخی از زنان مذکور در آیه ([[محارم]]) ازدواج می‌کرده‌اند، [[اسلام]] با این استثناء، آن ازدواج‌ها را معتبر شمرده و به [[حلال‌زادگی]] فرزندان حاصل از آنها حکم کرده است.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۴۱۷ق، ج۴، ص۲۶۶.</ref> البته وی در نهایت احتمال اول (تطبیق استثناء در آیه بر ازدواج دو خواهر) را ظاهرتر دانسته است.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۴۱۷ق، ج۴، ص۲۶۶.</ref> | بنا به نظر برخی [[مفسران]]، عبارت «وَأَن تَجْمَعُوا بَینَ الْأُخْتَینِ إِلَّا مَا قَدْ سَلَفَ؛ [حرام است] جمع بین دو خواهر، مگر آنچه در گذشته رخ داده است...» به این نکته اشاره دارد که [[ازدواج با خواهرزن|ازدواج با دو خواهر]] در یک زمان، در [[عصر جاهلیت]] مرسوم بوده است و با نازل شدن این آیه، کسانی که در گذشته چنین ازدواج‌هایی کرده‌اند مجازاتی ندارند اما باید یکی از دو خواهر را انتخاب کرده و دیگری را رها کنند.<ref> طباطبایی، المیزان، ۱۴۱۷ق، ج۴، ص۲۶۵؛ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۳، ص۳۳۱.</ref> به گفته [[علامه طباطبایی]] در [[المیزان فی تفسیر القرآن (کتاب)|تفسیر المیزان]] احتمال دارد استثناء نه تنها از جمع بین دو خواهر، بلکه از تمام فقرات مذکور در آیه باشد؛ چرا که در گذشته در میان غیراعراب امت‌هایی بوده‌اند که با برخی از زنان مذکور در آیه ([[محارم]]) ازدواج می‌کرده‌اند، [[اسلام]] با این استثناء، آن ازدواج‌ها را معتبر شمرده و به [[حلال‌زادگی]] فرزندان حاصل از آنها حکم کرده است.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۴۱۷ق، ج۴، ص۲۶۶.</ref> البته وی در نهایت احتمال اول (تطبیق استثناء در آیه بر ازدواج دو خواهر) را ظاهرتر دانسته است.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۴۱۷ق، ج۴، ص۲۶۶.</ref> | ||
به گفته مکارم شیرازی عبارت پایانی آیه «إِنَّ اللَّهَ کانَ غَفُوراً رَحِیماً» متناسب با احتمال دوم است.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۳، ص۳۳۱.</ref> | به گفته مکارم شیرازی عبارت پایانی آیه «إِنَّ اللَّهَ کانَ غَفُوراً رَحِیماً» متناسب با احتمال دوم است.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۳، ص۳۳۱.</ref> | ||
در [[تفسیر نمونه]] آمده است که احتمال دارد فلسفه حرمت ازدواج با دو خواهر در این آیه، جلوگیری از تضاد عاطفی میان آنان باشد چرا که به حکم ارتباط نسبی دو خواهر علاقه شدیدی به هم دارند اما زمانی که رقیب هم شوند نمی‌توانند آن علاقه را حفظ کنند زیرا دائما انگیزه محبت و رقابت در وجود آنها در حال کشمکش است.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۳، ص۳۳۱.</ref> | در [[تفسیر نمونه]] آمده است که احتمال دارد فلسفه حرمت ازدواج با دو خواهر در این آیه، جلوگیری از تضاد عاطفی میان آنان باشد چرا که به حکم ارتباط نسبی دو خواهر علاقه شدیدی به هم دارند اما زمانی که رقیب هم شوند نمی‌توانند آن علاقه را حفظ کنند زیرا دائما انگیزه محبت و رقابت در وجود آنها در حال کشمکش است.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۳، ص۳۳۱.</ref> | ||
== آیه مرتبط == | ==آیه مرتبط== | ||
{{اصلی|آیه حجاب}} | {{اصلی|آیه حجاب}} | ||
آیه ۳۱ [[سوره نور]] مشهور به [[آیه حجاب]] نیز ضمن بیان برخی دستورات به زنان، برخی از محارم آنان را بر شمرده است: | آیه ۳۱ [[سوره نور]] مشهور به [[آیه حجاب]] نیز ضمن بیان برخی دستورات به زنان، برخی از محارم آنان را بر شمرده است: | ||
| خط ۷۳: | خط ۷۳: | ||
*[[آیه جلباب]] | *[[آیه جلباب]] | ||
== پانویس == | ==پانویس== | ||
{{پانوشت}} | {{پانوشت}} | ||
== منابع == | ==منابع== | ||
{{منابع}} | {{منابع}} | ||
*امام خمینی، سید روح‌الله، تحریرالوسیله، قم، مؤسسه تنظیم و نشر آثار الإمام الخمینی، چاپ اول، ۱۴۳۴ق. | *امام خمینی، سید روح‌الله، تحریرالوسیله، قم، مؤسسه تنظیم و نشر آثار الإمام الخمینی، چاپ اول، ۱۴۳۴ق. | ||