جنگ جمل: تفاوت میان نسخه‌ها

جنگ جمل (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۲۸ مهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۰۸:۰۵

۱۰ بایت اضافه‌شده ، ۲۸ مه

←‏رخدادها و کلیات

دیداریویکی‌متن

Mahdi1382

Automoderated users، confirmed

۱۷٬۵۱۸

ویرایش

@@ خط ۳۱: / خط ۳۱: @@
 جنگ،‌ به هنگام ظهر آغاز شد و تا غروب آفتاب ادامه یافت و به شکست اصحاب جمل انجامید.<ref>بلاذری، جمل من أنساب الأشراف، ۱۴۱۷ش، ج۲، ص۳۷.</ref> [[امام علی(ع)]] پس از جنگ جمل، در ۱۲ رجب ۳۶ هجری وارد [[کوفه]] شد و در آنجا سکونت گزید.<ref>دینوری، الأخبار الطوال، ۱۳۳۰ق، ص۱۵۴.</ref> [[امام علی(ع)]] در [[خطبه شقشقیه]]، به پیمان‌شکنی عده‌ای در دوران خلافت خود اشاره کرده است.<ref>ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ۱۳۸۵ق، ج۱، ص۲۰۰.</ref> [[ابن ابی الحدید]]، در [[شرح نهج البلاغه (ابن ابی الحدید)|شرح نهج البلاغه]]، پیمان‌شکنان یا ناکثین را اصحاب جمل دانسته و روایتی را نقل کرده که بر اساس آن، [[حضرت محمد(ص)]] به [[امام علی(ع)]] خبر داده است که با ناکثین و قاسطین و مارقین خواهد جنگید.<ref>ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ۱۳۸۵ق، ج۱، ص۲۰۱.</ref>
-سپاه طلحه و زبیر در حالی آماده جنگ شد که [[عایشه]]، همسر پیامبر، بر شتری سوار شده و پیشاپیش صفوف سربازان پیش می‌رفت.<ref>بلاذری، جمل من أنساب الأشراف، ۱۴۱۷ش، ج۲، ص۳۵-۳۶؛ دینوری، الأخبار الطوال، ۱۳۳۰ق، ص۱۴۹.</ref> این نبرد به همین دلیل جنگ جمل نامیده شد.<ref>مکارم شیرازی، پیام امام امیرالمومنین(ع)، ۱۳۸۶ش، ص۳۹۰-۳۹۱.</ref> هزینه جنگ جمل از سوی [[یعلی بن امیة]] و [[عبدالله بن عامر]] تامین شد؛<ref>ابن اثیر، الکامل فی التاریخ، ۱۳۸۵ق، ج۳، ص۲۰۷؛ </ref>{{یاد| درباره جهالت افرادی که پیرامون عایشه گرده آمده بودند و تعصب جاهلانه آنان در تاریخ آمده است که آنان به قدری به این شتر تعصب داشتند و آن را تعظیم می کردند که نقل شده مدفوع شتر عایشه را می‌گرفتند و آن را می‌شکافتند و می‌بوییدند و می‌گفتند: مدفوع شتر مادر ما، بوی عطر مشک می‌دهد.  الطبری، تاريخ الطبري، موسسه اعلمی، ج۳، ص۵۳۰.}} یعلی بن امیة، حاکم صنعا در دوره [[عثمان بن عفان|عثمان]]، با ۶۰۰ شتر به همراه ۶۰۰ هزار درهم<ref>ابن كثیر، البداية والنهاية، ۱۳۹۸ق، ج۷، ص۲۳۰.</ref> و همچنین [[عبدالله بن عامر]]،<ref>ابن كثیر، البداية والنهاية، ۱۳۹۸ق، ج۷، ص۲۳۰.</ref> حاکم [[بصره]] در زمان [[عثمان بن عفان|عثمان]]، با اموالی که برخی منابع تاریخی آن را «فراوان» توصیف کرده<ref>ابن اثیر، الکامل فی التاریخ، ۱۳۸۵ق، ج۳، ص۲۰۷.</ref> و برخی دیگر آن را ۴۰۰ هزار درهم دانسته‌اند، به ناکثین کمک کردند.<ref>مسعودی، مروج الذهب، ۱۴۲۱ق، ج۲، ص۳۵۷.</ref> فرمانده اصلی لشکر اصحاب جمل، زبیر دانسته شده است.<ref>شیخ مفید، الجمل و النصره، ۱۳۷۴ش، ص۳۲۴.</ref>
+سپاه طلحه و زبیر در حالی آماده جنگ شد که [[عایشه]]، همسر پیامبر، بر شتری سوار شده و پیشاپیش صفوف سربازان پیش می‌رفت.<ref>بلاذری، جمل من أنساب الأشراف، ۱۴۱۷ش، ج۲، ص۳۵-۳۶؛ دینوری، الأخبار الطوال، ۱۳۳۰ق، ص۱۴۹.</ref> این نبرد به همین دلیل جنگ جمل نامیده شد.<ref>مکارم شیرازی، پیام امام امیرالمومنین(ع)، ۱۳۸۶ش، ص۳۹۰-۳۹۱.</ref> هزینه جنگ جمل از سوی [[یعلی بن امیة]] و [[عبدالله بن عامر]] تامین شد؛<ref>ابن اثیر، الکامل فی التاریخ، ۱۳۸۵ق، ج۳، ص۲۰۷؛ </ref>{{یاد| درباره جهالت افرادی که پیرامون عایشه گرده آمده بودند و تعصب جاهلانه آنان در تاریخ آمده است که آنان به قدری به این شتر تعصب داشتند و آن را تعظیم می کردند که نقل شده مدفوع شتر عایشه را می‌گرفتند و آن را می‌شکافتند و می‌بوییدند و می‌گفتند: مدفوع شتر مادرِ ما، بوی عطر مشک می‌دهد.  الطبری، تاريخ الطبري، موسسه اعلمی، ج۳، ص۵۳۰.}} یعلی بن امیة، حاکم صنعا در دوره [[عثمان بن عفان|عثمان]]، با ۶۰۰ شتر به همراه ۶۰۰ هزار درهم<ref>ابن كثیر، البداية والنهاية، ۱۳۹۸ق، ج۷، ص۲۳۰.</ref> و همچنین [[عبدالله بن عامر]]،<ref>ابن كثیر، البداية والنهاية، ۱۳۹۸ق، ج۷، ص۲۳۰.</ref> حاکم [[بصره]] در زمان [[عثمان بن عفان|عثمان]]، با اموالی که برخی منابع تاریخی آن را «فراوان» توصیف کرده<ref>ابن اثیر، الکامل فی التاریخ، ۱۳۸۵ق، ج۳، ص۲۰۷.</ref> و برخی دیگر آن را ۴۰۰ هزار درهم دانسته‌اند، به ناکثین کمک کردند.<ref>مسعودی، مروج الذهب، ۱۴۲۱ق، ج۲، ص۳۵۷.</ref> فرمانده اصلی لشکر اصحاب جمل، زبیر دانسته شده است.<ref>شیخ مفید، الجمل و النصره، ۱۳۷۴ش، ص۳۲۴.</ref>
-برخی منابع، کشته‌شدگان اصحاب جمل از بصره را دو هزار و پانصد نفر دانسته‌اند که ۱۳۵۰ تن از قبیله ازد و ۸۰۰ نفر از قبیله بنی ضبه بوده‌اند.<ref>بلاذری، جمل من أنساب الأشراف، ۱۴۱۷ش، ج۲، ص۵۸.</ref> در روایات دیگر، شمار کشته‌های اصحاب جمل از شش هزار تا ۲۵ هزار تن ذکر شده است<ref>مسعودی، مروج الذهب، ۱۴۲۱ق، ج۲، ص۳۷۱؛ خلیفة ‌بن خیاط‌، تاریخ خلیفة بن خیاط، ۱۴۱۵ق، ص‌۱۱۲؛ طبری، تاریخ الامم و الملوک، ۱۹۷۰م، ج۴، ص‌۵۳۹؛ ابن أعثم كوفي، الفتوح، ۱۴۱۱ق، ج۲، ص‌۴۸۷-۴۸۸.</ref> و این تعداد در سپاه امام علی(ع)، در منابع مختلف از ۴۰۰ تا ۵ هزار نفر ذکر شده است.<ref>مسعودی، مروج الذهب، ۱۴۲۱ق، ج۲، ص۳۷۱؛ خلیفة ‌بن خیاط‌، تاریخ خلیفة بن خیاط، ۱۴۱۵ق، ص‌۱۱۲؛ ابن أعثم كوفي، الفتوح، ۱۴۱۱ق، ج۲، ص‌۴۸۷.</ref>
+برخی منابع، کشته‌شدگان اصحاب جمل از بصره را دو هزار و پانصد نفر دانسته‌اند که ۱۳۵۰ تن از قبیله اَزْد و ۸۰۰ نفر از قبیله بنی ضبَّه بوده‌اند.<ref>بلاذری، جمل من أنساب الأشراف، ۱۴۱۷ش، ج۲، ص۵۸.</ref> در روایات دیگر، شمار کشته‌های اصحاب جمل از شش هزار تا ۲۵ هزار تن ذکر شده است<ref>مسعودی، مروج الذهب، ۱۴۲۱ق، ج۲، ص۳۷۱؛ خلیفة ‌بن خیاط‌، تاریخ خلیفة بن خیاط، ۱۴۱۵ق، ص‌۱۱۲؛ طبری، تاریخ الامم و الملوک، ۱۹۷۰م، ج۴، ص‌۵۳۹؛ ابن أعثم كوفي، الفتوح، ۱۴۱۱ق، ج۲، ص‌۴۸۷-۴۸۸.</ref> و این تعداد در سپاه امام علی(ع)، در منابع مختلف از ۴۰۰ تا ۵ هزار نفر ذکر شده است.<ref>مسعودی، مروج الذهب، ۱۴۲۱ق، ج۲، ص۳۷۱؛ خلیفة ‌بن خیاط‌، تاریخ خلیفة بن خیاط، ۱۴۱۵ق، ص‌۱۱۲؛ ابن أعثم كوفي، الفتوح، ۱۴۱۱ق، ج۲، ص‌۴۸۷.</ref>
 بر اساس گزارش‌های تاریخی، هشتاد تن از شرکت‌کنندگان در جنگ بدر، و ۱۵۰۰ نفر از اصحاب پیامبر(ص) در سپاه امام علی(ع) جنگیده‌اند.<ref>شیخ طوسی، الأمالي، ۱۳۸۰ش، ص۱۰۰۱؛ التميمي المغربي، شرح الأخبار، ۱۴۳۱ق، ص۴۰۱.</ref> برخی از چهره‌های برجسته در سپاه امام علی(ع) عبارتند از [[ابو ایوب انصاری]]،<ref>شیخ مفید، الجمل و النصره، ۱۳۷۴ش، ص۶۱.</ref> [[خزیمة بن ثابت]]،<ref>شیخ مفید، الجمل و النصره، ۱۳۷۴ش، ص۶۱.</ref> [[عبیدالله بن عباس]]،<ref>شیخ مفید، الجمل و النصره، ۱۳۷۴ش، ص۶۱.</ref> [[محمد بن حنفیه]]،<ref>شیخ مفید، الجمل و النصره، ۱۳۷۴ش، ۱۴۱۶ق، ص۶۱.</ref> [[عبدالله بن جعفر طیار]]،<ref>شیخ مفید، الجمل و النصره، ۱۳۷۴ش، ص۶۱.</ref> [[عمار بن یاسر]]،<ref>شیخ مفید، الجمل و النصره، ۱۳۷۴ش، ۱۴۱۶ق، ص۳۵۹.</ref> [[عثمان بن حنیف]]،<ref>ابن اثیر، الکامل فی التاریخ، ۱۳۸۵ق، ج۳، ص۲۲۶.</ref> عدیّ بن حاتم،<ref>شیخ مفید، الجمل و النصره، ۱۳۷۴ش، ۱۴۱۶ق، ص۲۳۲.</ref> [[عمرو بن حمق]]،<ref>شیخ مفید، الجمل و النصره، ۱۳۷۴ش، ص۳۲۰.</ref> جاریة بن قدامة، [[حجر بن عدی]]،<ref>شیخ مفید، الجمل و النصره، ۱۳۷۴ش، ص۳۲۰.</ref> [[زید بن صوحان]]،<ref>شیخ مفید، الجمل و النصره، ۱۳۷۴ش، ص۲۳۲و۳۲۰.</ref> [[صعصعة بن صوحان]]، [[مالک اشتر]]،<ref>شیخ مفید، الجمل و النصره، ۱۳۷۴ش، ص۳۵۹.</ref> [[شریح بن هانی]]،<ref>شیخ مفید، الجمل و النصره، ۱۳۷۴ش، ص۳۱۹.</ref> و [[محمد بن ابی بکر]]<ref>شیخ مفید، الجمل و النصره، ۱۳۷۴ش، ص۳۱۹.</ref> چهره‌های سرشناس در سپاه اصحاب جمل هم عبارتند از [[مروان بن حکم]]،<ref>شیخ مفید، الجمل و النصره، ۱۳۷۴ش ص۳۲۴.</ref> [[عبدالله بن عامر]]،<ref>شیخ مفید، الجمل و النصره، ۱۳۷۴ش، ص۳۲۴.</ref> یعلی بن امیة، کعب بن سور، عمیرة بن یثربی، و سعد بن سود.<ref>دلشاد تهرانی، سودای پیمان‌شکنان، ۱۳۹۴ش، ص۱۵۸.</ref>