حضرموت: تفاوت میان نسخه‌ها

==علت نام‌گذاری==

#برخی معتقدند [[حضرت هود(ع)]] پس از نفرین کردن کافران، گفت: الان مرگ حاضر شده است.<ref>بکری یافعی، فی جنوب الجزیرة العربیة، ۱۴۲۵ق، ص۳۸</ref>

# بنابر افسانه‌ای یونانی درختان آنجا (کندر و بُخور که وادی حضرموت به تولید آن مشهور بوده است) بوی کشنده‌ای دارند.<ref>سَقّاف،عبدالرحمان إدام القوت فی ذکر بلدان حضرموت، ص۲۳</ref>

#قول دیگر حضرموت را به «حضرموت بن یقطن بن عامر» نسبت می‌دهد. اولین منبعی که در آن از فردی به نام حضرموت (به‌صورت حَضَرْمَاوِث) صحبت به میان آورده [[تورات]] است. وی سومین فرزند یقطان (قحطان) است.<ref>کتاب مقدس، سفر پیدایش، ۲۶:۱۰</ref>

#بعضی نیز حضرموت را لقب عامر بن قحطان می‌دانند. وی به هنگام جنگ بسیار می‌کشت؛ لذا او را به حَضرموت ملقب ساختند. در نتیجه قبیله و سرزمینش هم به این نام ملقب گشت.<ref>یاقوت ‌حموی، معجم بلدان، ص۲۶۹</ref> که برخی به همین جهت حضرموت را نام قبیله‌ای در این منطقه می‌دانند.<ref>کحّاله، جغرافیة شبه‌ جزیرة العرب، ۱۳۸۴ق، ج۱، ص۲۸۲</ref>

#برخی نسبت به «حضرموت عمرو بن قیس بن معاویه» دانسته‌اند.<ref>یاقوت ‌حموی، معجم بلدان، ۱۹۹۵م، ص۲۶۹</ref>

این سرزمین دارای تمدنی کهن بوده که تقریبا پنج قرن پیش از میلاد شروع و به حدود قرن سوم میلادی ختم می‌شود.<ref>مونس حسین اطلس تاریخی اسلام، نقشه ۲۹، ص۴۸</ref> این منطقه به‌عنوان اقامتگاه [[قوم عاد]] هم نام برده شده<ref>ابن اثیر، الکامل فی التاریخ، ۱۳۸۵ق، ج۱، ص۸۵</ref> که در [[قرآن]] در [[سوره فجر]] آیات هفت به بعد از آن سخن به میان آمده است.

در این سرزمین اماکن و [[آثار باستانی]] متعددی وجود دارد. از مهم‌ترین آنان قبر منسوب به [[حضرت هود(ع)]] و ویرانه‌هایی از مواضع و اماکن اقوام [[عاد]] و [[ثمود]] است.<ref>کحّاله، جغرافیة شبه جزیرة العرب، ۱۳۸۴ق، ص۳۵۰-۳۵۵</ref>

==دوران معاصر==

[[یمن]] تنها کشوری است که مردمانش بدون جنگ و خون‌ریزی و با رسیدن [[حضرت علی(ع)]] به‌عنوان فرستاده ویژه [[پیامبر]] اکرم (ص) به اسلام گرویدند.<ref>طبری، تاریخ طبری، بی‌تا، ج۲، ص ۲۵۵-۲۵۷</ref>

دوستی میان یمنی‌ها و حضرت علی(ع) به حدی بود که از تعداد بیست و سه نفری که هستۀ اولیۀ تشیع بعد از [[ماجرای سقیفه]] را تشکیل دادند، ده نفر از انصار یمنی بودند. در گزارش دیگری آمده است که وقتی زیاد بن لَبید أنصاری، نمایندۀ خلیفه در «حضر موت» بود، حارث بن معاویه تمیمی، حارثه بن سُراقه کندی، اشعث بن قیس کندی از سران قبایل یمنی به او گفتند: ما از اهل بیت پیامبر (ص) اطاعت خواهیم کرد، چرا شما آنان را از خلافت باز داشتید.<ref>منتظر قائم، نقش قبایل یمنی در حمایت از اهل‌بیت، ۱۳۸۰ش، ص۸۶-۹۴</ref>

در زمان بالا گرفتن اختلاف [[امام علی(ع)]] با [[معاویه]]، ساکنان این منطقه از [[حضرت علی(ع)]] حمایت کردند. لذا در [[سال ۴۰ قمری]] [[بسر بن ارطاة|بُسربن أرطاة فهری]] به همراه سپاه سه هزار نفره از [[دمشق]] برای سرکوب کردن شیعیان به حضرموت رفت و با طرفداران امام‌ علی (ع) جنگ کرد.<ref>ابن دیبع، قرّة‌العیون، ۱۴۰۹ق، ص۶۹؛ ابن‌قاسم، غایة الامانی، ۱۳۸۸ق، ج۱، ص۹۶</ref>

در این سرزمین، خاندان‌هایی از نسل [[امام حسین(ع)]] و [[علویان]] بسیاری چون خاندان‌های بار، بِیتی، جِفْری، جِنَید، حامد، حداد، سَقّاف، شاطری، بافَقیه و حِبْشی زندگی می‌کنند.<ref>مقحفی، معجم‌البلدان و القبائل الیمنیة، ۱۴۲۲ق، ص۴۵</ref> و [[سادات]] علوی احترام و جایگاه والایی دارند.<ref>کحاله، جغرافیة شبه‌جزیرةالعرب، ۱۳۸۴ق، ص۷۳؛ واسعی‌ یمانی، تاریخ الیمن، ۱۹۹۱م، ص۶۶</ref>

* ابن‌ دیبع، کتاب قرّةالعیون باخبار الیمن المیمون، چاپ محمدبن علی اکوع، بیروت، ۱۴۰۹ ق.

* ابن‌ قاسم، غایة الامانی فی اخبار القطر الیمانی، چاپ سعید عبدالفتاح عاشور، قاهره، ۱۳۸۸ق.

* بلاذری، احمد بن یحیی،فتوح البلادن، بیروت، مکتبة الهلال، ۱۳۸۵ق.

* کحّاله، عمررضا، جغرافیة شبه‌ جزیرةالعرب، چاپ احمد علی، مکه، ۱۳۸۴ق.

* واسعی یمانی، عبدالواسع‌ بن یحیی، تاریخ الیمن، المسمّی فرجة الهموم و الحزن فی حوادث و تاریخ الیمن، صنعا، ۱۹۹۱م.

* [https://www.cgie.org.ir/fa/article/236558/%D8%AD%D8%B6%D8%B1%D9%85%D9%88%D8%AA دایره المعارف بزرگ اسلامی]

{{جزیرة‌العرب}}

  | توضیحات =