رحمت الهی: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
Ma.rezapour (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
| خط ۵: | خط ۵: | ||
رحمت خداوند بر دو گونه رحمت عام یا رحمانیّه و رحمت خاص یا رحیمیّه است. رحمت رحمانیّه، همه انسان‌ها ([[کفر|کافر]] و [[مؤمن]]) را شامل می‌شود؛ ولی رحمت رحیمیّه، رحمت دائمی است که تنها اختصاص به افراد مؤمن دارد. از [[امام صادق علیه‌السلام|امام صادق(ع)]] نقل شده که خداوند نسبت به جمیع آفریده‌هایش رحمان و فقط نسبت به مؤمنین رحیم است. | رحمت خداوند بر دو گونه رحمت عام یا رحمانیّه و رحمت خاص یا رحیمیّه است. رحمت رحمانیّه، همه انسان‌ها ([[کفر|کافر]] و [[مؤمن]]) را شامل می‌شود؛ ولی رحمت رحیمیّه، رحمت دائمی است که تنها اختصاص به افراد مؤمن دارد. از [[امام صادق علیه‌السلام|امام صادق(ع)]] نقل شده که خداوند نسبت به جمیع آفریده‌هایش رحمان و فقط نسبت به مؤمنین رحیم است. | ||
برای رحمت الهی در آیات و روایات ویژگی‌هایی بیان شده است؛ از جمله: الف: رحمت خداوند بر بندگانش واجب و ضروری است؛ زیرا او سرچشمه همه کمالات از جمله قدرت و علم است؛ ب: رحمت خداوند چنان گسترده توصیف شده که همه چیز را فرامی‌گیرد. | برای رحمت الهی در آیات و روایات ویژگی‌هایی بیان شده است؛ از جمله: الف: رحمت خداوند بر بندگانش واجب و ضروری است؛ زیرا او سرچشمه همه کمالات از جمله قدرت و علم است؛ ب: رحمت خداوند چنان گسترده توصیف شده که همه چیز را فرامی‌گیرد. بر اساس روایات، خداوند در [[قیامت]]، رحمت خود را چنان می‌گستراند که حتی [[ابلیس]] نیز به رحمت خدا طمع می‌کند؛ ج: رحمت الهی، همیشه در جهان جریان دارد و بر غضب و خشم الهی مقدم است؛ د: براساس آیات قرآن خداوند بهترین و رحیم‌ترین رحیمان است. | ||
[[محمدمحسن فیض کاشانی|ملامحسن فیض کاشانی]] رحمت الهی را داری سه ویژگی تام، عام (شامل دنیا و آخرت و مستحق و غیرمستحق است) و کامل (نقصی ندارد) دانسته است. | [[محمدمحسن فیض کاشانی|ملامحسن فیض کاشانی]] رحمت الهی را داری سه ویژگی تام، عام (شامل دنیا و آخرت و مستحق و غیرمستحق است) و کامل (نقصی ندارد) دانسته است. | ||
| خط ۱۱: | خط ۱۱: | ||
براساس برخی از آیات و روایات، اموری مانند [[استغفار]]، اطاعت از خدا و پیامبر(ص)، [[تقوا]] و [[معانقه]] موجب کسب رحمت الهی می‌شود. | براساس برخی از آیات و روایات، اموری مانند [[استغفار]]، اطاعت از خدا و پیامبر(ص)، [[تقوا]] و [[معانقه]] موجب کسب رحمت الهی می‌شود. | ||
==جایگاه== | ==جایگاه== | ||
رحمت از صفات فعلیه<ref>طباطبایی، المیزان فی تفسیر القرآن، ۱۳۹۰ق، ج۷، ص۲۶ و ۲۷؛ تهانوی، موسوعة کشاف اصطلاحات الفنون و العلوم، ۱۹۹۶م، ج۱، ص۸۴۷.</ref> یا اسمای<ref>جوادی آملی، توحید در قرآن، ۱۳۹۵ش، ص۲۴۵؛ خمینی، تفسیر سوره حمد، ۱۳۹۲ش، ص۱۰۲.</ref> فعلیه خداوند است. برخی آن را به اراده خیر رساندن و دفع شرّ معنا کرده و از [[صفات ذات و صفات فعل|صفات ذات]] شمرده‌اند.<ref>تهانوی، موسوعة کشاف اصطلاحات الفنون و العلوم، ۱۹۹۶م، ج۱، ص۸۴۷.</ref> گفته شده رحمت الهی به بندگانش از ذات خدا و کمال او جداشدنی نیست و | رحمت از صفات فعلیه<ref>طباطبایی، المیزان فی تفسیر القرآن، ۱۳۹۰ق، ج۷، ص۲۶ و ۲۷؛ تهانوی، موسوعة کشاف اصطلاحات الفنون و العلوم، ۱۹۹۶م، ج۱، ص۸۴۷.</ref> یا اسمای<ref>جوادی آملی، توحید در قرآن، ۱۳۹۵ش، ص۲۴۵؛ خمینی، تفسیر سوره حمد، ۱۳۹۲ش، ص۱۰۲.</ref> فعلیه خداوند است. برخی آن را به اراده خیر رساندن و دفع شرّ معنا کرده و از [[صفات ذات و صفات فعل|صفات ذات]] شمرده‌اند.<ref>تهانوی، موسوعة کشاف اصطلاحات الفنون و العلوم، ۱۹۹۶م، ج۱، ص۸۴۷.</ref> گفته شده رحمت الهی به بندگانش از ذات خدا و کمال او جداشدنی نیست و بر پایه آیات [[آیه ۱۲ سوره انعام|۱۲]] و [[آیه ۵۴ سوره انعام|۵۴ سوره انعام]] مانند علم و قدرت الهی، برای ذات خدا حتمی و ضروری است.<ref>مغنیه، التفسیر الکاشف، ۱۴۲۴ق، ج۳، ص۱۶۷.</ref> طبق آیه ۱۲ و ۵۴ انعام، خداوند رحمت را بر خود واجب کرده است.<ref>طباطبایی، المیزان فی تفسیر القرآن، ۱۳۹۰ق، ج۷، ص۲۶ و ۱۰۵.</ref> | ||
در آیات متعدد قرآن،<ref>برای نمونه نگاه کنید به: سوره نساء، آیه ۲۹؛ یوسف، آیه ۶۴ و ۹۲؛ سوره انعام، آیه ۱۲، ۵۴، ۱۳۳ و ۱۴۷؛ سوره اعراف، آیه ۱۵۱؛ سوره یوسف، آیه ۶۴ و ۹۲؛ سوره انبیاء، آیه ۸۳؛ سوره کهف، آیه ۵۸.</ref> تفاسیر،<ref>برای نمونه نگاه کنید به: طباطبایی، المیزان فی تفسیر القرآن، ۱۳۹۰ق، ج۷، ص۲۶ و۲۷ و ج۸، ص۲۷۳-۲۷۵؛ مغنیه، التفسیر الکاشف، ۱۴۲۴ق، ج۳، ص۱۶۷ و ۴۰۳؛ مکارم شیرازی، پیام قرآن، ۱۳۸۶ش، ج۴، ص۳۵۶-۳۵۹.</ref> [[حدیث|روایات]]،<ref>برای نمونه نگاه کنید به: قمی،سفینة البحار، ۱۴۱۴ق، ج۳، ص۳۳۳-۳۳۵.</ref> [[کلام اسلامی]]<ref>برای نمونه نگاه کنید به: محمدی ری‌شهری، دانش‌نامه عقاید اسلامی، ۱۳۸۶ش، ج۶، ص۱۴۲-۱۷۷؛ خاتمی، فرهنگ علم کلام، ۱۳۷۰ش، ص۱۲۰و۱۲۱.</ref> و نیز آموزه‌های عرفانی<ref>برای نمونه نگاه کنید به: ابن‌عربی، الفصوص الحکم، ۱۳۵۶ق، ج۱، ص۱۵۱و۱۷۷، ج۲، ص۱۲۰ و ۲۰۵.</ref> از رحمت الهی بحث و گفتگو شده است. | در آیات متعدد قرآن،<ref>برای نمونه نگاه کنید به: سوره نساء، آیه ۲۹؛ یوسف، آیه ۶۴ و ۹۲؛ سوره انعام، آیه ۱۲، ۵۴، ۱۳۳ و ۱۴۷؛ سوره اعراف، آیه ۱۵۱؛ سوره یوسف، آیه ۶۴ و ۹۲؛ سوره انبیاء، آیه ۸۳؛ سوره کهف، آیه ۵۸.</ref> تفاسیر،<ref>برای نمونه نگاه کنید به: طباطبایی، المیزان فی تفسیر القرآن، ۱۳۹۰ق، ج۷، ص۲۶ و۲۷ و ج۸، ص۲۷۳-۲۷۵؛ مغنیه، التفسیر الکاشف، ۱۴۲۴ق، ج۳، ص۱۶۷ و ۴۰۳؛ مکارم شیرازی، پیام قرآن، ۱۳۸۶ش، ج۴، ص۳۵۶-۳۵۹.</ref> [[حدیث|روایات]]،<ref>برای نمونه نگاه کنید به: قمی،سفینة البحار، ۱۴۱۴ق، ج۳، ص۳۳۳-۳۳۵.</ref> [[کلام اسلامی]]<ref>برای نمونه نگاه کنید به: محمدی ری‌شهری، دانش‌نامه عقاید اسلامی، ۱۳۸۶ش، ج۶، ص۱۴۲-۱۷۷؛ خاتمی، فرهنگ علم کلام، ۱۳۷۰ش، ص۱۲۰و۱۲۱.</ref> و نیز آموزه‌های عرفانی<ref>برای نمونه نگاه کنید به: ابن‌عربی، الفصوص الحکم، ۱۳۵۶ق، ج۱، ص۱۵۱و۱۷۷، ج۲، ص۱۲۰ و ۲۰۵.</ref> از رحمت الهی بحث و گفتگو شده است. | ||