مذاهب چهارگانه اهل سنت: تفاوت میان نسخه‌ها
←تثبیت مذاهب چهارگانه
| خط ۳۷: | خط ۳۷: | ||
از نیمه دوم قرن چهارم هجری قمری به بعد، [[فقیه|فقیهان]] گرایش به تقلید از فقیهان گذشته خود داشتند؛ به طوری که هر دانشمندی پیرو یکی از مجتهدان گذشته شده و به شرح و تفسیر آرای او می‌پرداخت.<ref>گرجی، تاریخ فقه و فقها، ۱۳۹۲ش، ص۹۶.</ref> وجود فرقه‌های مختلف و تعصب طرفداران آنها اختلافات بسیاری را در جامعه اسلامی به وجود آورد؛ به حدی که برخی فقیهان، [[ازدواج]] با پیروان فرقه‌های دیگر را مجاز نمی دانستند و برخی دیگر اقتدا به [[امام جماعت|امام جماعتی]] که از فرقه دیگر باشد را جایز نمی‌شمردند.<ref>کمال بن السید، صحیح فقه السنة وأدلته وتوضیح مذاهب الأئمة، ۲۰۰۳م، ج۱، ص۱۹.</ref> | از نیمه دوم قرن چهارم هجری قمری به بعد، [[فقیه|فقیهان]] گرایش به تقلید از فقیهان گذشته خود داشتند؛ به طوری که هر دانشمندی پیرو یکی از مجتهدان گذشته شده و به شرح و تفسیر آرای او می‌پرداخت.<ref>گرجی، تاریخ فقه و فقها، ۱۳۹۲ش، ص۹۶.</ref> وجود فرقه‌های مختلف و تعصب طرفداران آنها اختلافات بسیاری را در جامعه اسلامی به وجود آورد؛ به حدی که برخی فقیهان، [[ازدواج]] با پیروان فرقه‌های دیگر را مجاز نمی دانستند و برخی دیگر اقتدا به [[امام جماعت|امام جماعتی]] که از فرقه دیگر باشد را جایز نمی‌شمردند.<ref>کمال بن السید، صحیح فقه السنة وأدلته وتوضیح مذاهب الأئمة، ۲۰۰۳م، ج۱، ص۱۹.</ref> | ||
در نهایت حاکمان مسلمان به این نتیجه رسید که مذاهب فقهی را محدود کنند؛ در سال ۶۳۳ <ref name=":12">ذهبی، تاریخ الإسلام، ۱۴۰۹ق، ج۴۹، ص۲۱.</ref> یا ۶۶۳<ref name=":13">کاشف الغطاء، أدوار علم الفقه و أطواره، ۱۳۹۹ق، ص۲۱۴.</ref> یا ۶۶۵<ref name=":10" /> حاکمی با نام بَیبَرس بُندُقداری که بر بسیاری از مناطق اسلامی از جمله [[مصر]] و [[شام]] حکومت می‌کرد،<ref name=":2">[http://www.ibnamin.com/4_sects.htm «كیف ولماذا أصبحت المذاهب أربعة عند أهل السنة؟»]</ref> چهار قاضی رسمی از چهار مذهب حنفی، مالکی، شافعی و حنبلی در قاهره منصوب کرد و سایر مذاهب را نامعتبر اعلام کرد.<ref>المقریزی، الخطط المقریزیه، ۱۹۹۷م، ج۳، ص۳۹۰.</ref> او همچنین محدودیت‌های بسیاری برای پیروان مذاهب دیگر به وجود آورد.<ref name=":13" /> این تصمیم پس از مدتی در مناطق دیگر نیز اجرا شد.<ref name=":2" /> | در نهایت حاکمان مسلمان به این نتیجه رسید که مذاهب فقهی را محدود کنند؛ در سال ۶۳۳ <ref name=":12">ذهبی، تاریخ الإسلام، ۱۴۰۹ق، ج۴۹، ص۲۱.</ref> یا ۶۶۳<ref name=":13">کاشف الغطاء، أدوار علم الفقه و أطواره، ۱۳۹۹ق، ص۲۱۴.</ref> یا ۶۶۵ هجری قمری<ref name=":10" /> حاکمی با نام بَیبَرس بُندُقداری که بر بسیاری از مناطق اسلامی از جمله [[مصر]] و [[شام]] حکومت می‌کرد،<ref name=":2">[http://www.ibnamin.com/4_sects.htm «كیف ولماذا أصبحت المذاهب أربعة عند أهل السنة؟»]</ref> چهار قاضی رسمی از چهار مذهب حنفی، مالکی، شافعی و حنبلی در قاهره منصوب کرد و سایر مذاهب را نامعتبر اعلام کرد.<ref>المقریزی، الخطط المقریزیه، ۱۹۹۷م، ج۳، ص۳۹۰.</ref> او همچنین محدودیت‌های بسیاری برای پیروان مذاهب دیگر به وجود آورد.<ref name=":13" /> این تصمیم پس از مدتی در مناطق دیگر نیز اجرا شد.<ref name=":2" /> | ||
در نتیجه مذاهب چهارگانه حنفی، مالکی، شافعی و حنبلی که پیروان زیادی نیز داشتند، به صورت رسمی مورد حمایت حکومت‌ها قرار گرفتند<ref name=":11">حیدر، الامام الصادق و المذاهب | در نتیجه مذاهب چهارگانه حنفی، مالکی، شافعی و حنبلی که پیروان زیادی نیز داشتند، به صورت رسمی مورد حمایت حکومت‌ها قرار گرفتند<ref name=":11">حیدر، الامام الصادق و المذاهب الاربعه، ۲۰۱۰م، ج۲، ص۱۳۹.</ref> و با گذشت زمان در جامعه اهل سنت تثبیت شدند.<ref name=":7">حیدر، الامام الصادق و المذاهب الاربعه، ۲۰۱۰م، ج۲، ص۱۳۸.</ref>{{یاد|بر اساس برخی نقل‌ها، فرقه ظاهریه تا مدت‌ها پیروان خود را حفظ کرد.(تیمور، نظرة تاریخیة فی حدوث المذاهب الفقهیة الأربعة، ۱۹۹۰م، ص۸۵)}} | ||
=== فرقه‌های نابود شده === | === فرقه‌های نابود شده === | ||